PPK – co to? Sprawdź, na czym polega program i czy warto oszczędzać z PPK

PPK, czyli Pracownicze Plany Kapitałowe obowiązują niemal wszystkie firmy. To program, który pomaga uzyskać pracownikom oszczędności na przyszłość. Pracownik zapisywany jest do programu automatycznie, a jeśli chce z niego zrezygnować, musi złożyć deklarację. Sprawdź, na czym polega PPK i czy warto uczestniczyć w programie.

Program PPK został wprowadzony na mocy ustawy z dnia 4 października 2018 roku o pracowniczych planach kapitałowych. O PPK zaczęło być głośno na początku roku 2019, gdy duże firmy zatrudniające wiele osób musiały zacząć wdrażać się w program. Jaki jest cel PPK? Prognozy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie są obiecujące. Emerytury w przyszłość będą niższe. PPK – Pracownicze Plany Kapitałowe mają zapewnić oszczędności przyszłym emerytom w celu zachowania bezpieczeństwa materialnego osób z niskimi emeryturami. Jakie są zasady programy i czym on dokładnie jest?

PPK – co to?

PPK, czyli Pracownicze Plany Kapitałowe to program, który ma pozwolić pracownikom zaoszczędzić pieniądze na przyszłość. Jest to tzw. dodatkowy fundusz emerytalny, dzięki któremu pracownicy po osiągnięciu 60 roku życia będą lepiej zabezpieczeni pieniężnie. To sposób na oszczędzanie własnych pieniędzy, które stanowią prywatny kapitał pracownika. Choć PPK w teorii jest obowiązkowe, to można się z niego wypisać. Działanie PPK polega na gromadzeniu środków na dedykowanym koncie pracownika, które następnie po przekroczeniu 60 roku życia będzie można wypłacić. Jeśli pracownik nie dożyje wypłaty środków, wówczas pieniądze są dziedziczone ustawowo lub na zasadzie dziedziczenia testamentowego przez jego bliskich.

Moje PPK

Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) można dogodnie kontrolować w Internecie. W związku z uruchomieniem programu od 30 grudnia 2021 roku powołano serwis Moje PPK. Serwis umożliwia podgląd wszystkich rachunków PPK. Uczestnik może sprawdzić łączne środki zgromadzone na kontach (stanowiące instrumenty finansowe w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi), jak i szczegółowe informacje na temat tych kont. Moje PPK umożliwia także przetransferowanie środków z PPK u starego pracodawcy, na konto u nowego pracodawcy.

Logowanie do PPK

Logowanie do serwisu PPK następuje poprzez profil zaufany, np. przez elektroniczną bankowość lub za pomocą konta w serwisie Moje PPK. Istotną informacją jest fakt, że Moje PPK nie daje możliwości składania dyspozycji w sprawie oszczędności. Jest to portal o charakterze informacyjnym.

Wbrew innym świadczeniom pracowniczym PPK nie dotyczy wyłącznie pracowników zatrudnionych na umowie o pracę. Do programu mogą przystąpić także pełnoletnie osoby fizyczne, które wykonują umowy cywilnoprawne, takie jak umowa zlecenie, czy umowa agencyjna. Jednak warunkiem uczestnictwa w PPK jest podleganie obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentownemu z tytułu zatrudnienia. PPK obejmuje również pracowników, którzy wykonują pracę nakładczą, członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych lub spółdzielni kółek rolniczych, a także członków rad nadzorczych pobierających wynagrodzenie z tytułu pełnionej funkcji.

Rezygnacja z PPK – jak zrezygnować?

Rezygnacja z PPK jest możliwa, jednak należy pamiętać, że zapisanie uczestnika jest automatyczne i odnawia się co 4 lata. W takim przypadku pracownik musi dokonywać rezygnacji co 4 lata. Natomiast pracodawca co 4 lata musi również informować pracownika o możliwości uczestnictwa w PPK. Z PPK zrezygnować można w każdej chwili. Aby zrezygnować z programu, trzeba złożyć pisemną deklarację podpisaną przez pracownika. Pracodawca, który otrzyma od uczestnika deklarację rezygnacji, jest zobowiązany do poinformowania instytucji finansowej o rezygnacji w czasie do 7 dni. Po złożeniu deklaracji pracodawca nie pobiera już opłat na PPK, a jeśli już to zrobił, to należy tę kwotę zwrócić. Rezygnacja z PPK oznacza:

• rezygnację z wpłaty powitalnej,
• rezygnację z wpłat rocznych,
• rezygnacje z wpłat opłacanych przez pracodawcę.

PPK – zasady

Każdy podmiot, który zatrudnia pracowników, powinien zawrzeć umowę o zarządzanie PPK (Pracowniczym Planem Kapitałowym) z jedną z niżej wymienionych placówek. Pracownicy są automatycznie zapisywanie do PPK. Dopiero po zapisaniu mają prawo się z PPK wypisać. Do obliczania i dokonywania wpłat w wysokości własnej i pracownika zobowiązany jest pracodawca.

Z założenia 25% środków zgromadzonych na koncie zostaje wypłaconych jednorazowo w momencie osiągnięcia przez uczestnika 60 roku życia. Pozostałe środku z konta uczestnika będą wypłacane w przynajmniej 120 ratach co miesiąc. Oczywiście wybór należy do uczestnika i jeśli ten zechce, to może zdecydować się na mniejszą liczbę rat. W takiej sytuacji będzie jednak musiał uiścić podatek dochodowy od kapitałów od kwoty, która przekroczy 25% wartości aktywów na koncie PPK.

Prowadzenie PPK dla swoich pracowników

Podmiot zatrudniający, czyli pracodawca zobowiązany jest do wyboru instytucji finansowej, która ma prowadzić PPK jego pracowników. Pracownicze Plany Kapitałowe wymagają uiszczania pewnych sum zarówno przez pracodawcę, jak i pracownika. Wysokość składki na PPK określa art. 26 oraz art. 27 ustawy o pracowniczych planach kapitałowych. Prowadzenie PPK to zadanie dla wyznaczonych ustawowo instytucji, po spełnieniu określonych warunków, jak minimum 3 lata doświadczenia w zarządzaniu funduszami inwestycyjnymi, czy posiadanie kapitału własnego w wysokości minimum 25 mln zł. Do palcówek, które mają prawo prowadzić PPK, należą:

• towarzystwo funduszy inwestycyjnych (TFI),
• zakłady ubezpieczeń,
• powszechne towarzystwo emerytalne (PTE),
• pracownicze towarzystwo emerytalne.

Nad wypłacalnością podmiotu zarządzającego piecze sprawuje Komisja Nadzoru Finansowego.

Składki PPK – wysokość

Jak już wyżej wspomniano, zarówno pracodawca, jak i pracownik uiszczają składkę na PPK. Opłaty na PPK dzielą się na opłaty podstawowe i opłaty dodatkowe.

• Pracownik może dokonać wpłaty:

– podstawowej w wysokości 2% wynagrodzenia,

– dodatkowej w wysokości nieprzekraczającej 2% wynagrodzenia.

• Pracodawca może dokonać wpłaty:

– podstawowej w wysokości 1,5% wynagrodzenia pracownika,

– dodatkowej w wysokości 2,5%.

Jeśli pracownik w miesiącu otrzyma wynagrodzenie nie większe niż 1,2-krotność najniższej krajowej, wówczas może skorzystać z obniżonej stopy procentowej wpłaty podstawowej w wysokości nie niższej niż 0,5% wynagrodzenia. Ponadto do PPK pracownika dokłada się również Skarb Państwa.

1. Uczestnik PPK otrzymuje 250 zł opłaty powitalnej, jeśli korzysta z programu co najmniej 3 pełne miesiące kalendarzowe. Pracownik otrzymuje kwotę powitalną po zakończeniu kwartału na swój rachunek PPK w ciągu 30 dni. Opłata powitalna dotyczy rachunku danej osoby tylko raz, a zatem założenie nowego konta nie poskutkuje wpłatą kolejnej kwoty powitalnej.
2. Uczestnik PPK otrzymuje również tzw. dopłatę roczną (240 zł). Aby uzyskać wpłatę, trzeba jednak spełnić warunek wysokości wpłat na rachunek PPK w kwocie co najmniej 3,5% 6-krotności minimalnego wynagrodzenia minimalnego obowiązującym w roku, za który należy się wpłata. Kwota jest stała, niezależnie od momentu w roku, w jakim pracownik przystąpił do PPK. Dopłata roczna wpływa na rachunek PPK wyłącznie raz w roku, niezależnie od liczby kont PPK, jakimi dysponuje uczestnik. Dopłata roczna pojawia się na koncie uczestnika do 15 kwietnia roku następnego, po roku, za jaki zostaje przyznana.

PPK – od kiedy?

PPK zaczęto wprowadzać już w roku 2019 etapami. Kolejność wprowadzenia PPK była uzależniona od wielkości firm.

• W lipcu 2019 roku największe przedsiębiorstwa zatrudniające co najmniej 250 osób miały wprowadzić Pracownicze Plany Kapitałowe.
• W styczniu 2020 roku PPK stało się również obowiązkiem średnich przedsiębiorstw zatrudniających od 50 do 249 pracowników.
• Od lipca 2020 roku PPK wdrożono także w mniejszych przedsiębiorstwach zatrudniających od 20 do 49 osób.
• Do stycznia 2021 roku PPK musiały wdrożyć w pozostałe firmy oraz jednostki sektora finansów publicznych (wdrożenie m.in. przez jednostkę samorządu terytorialnego, organ władzy publicznej, samorządowe zakłady budżetowe).

PPK – informacja dla pracowników: wzór

Przepisy nie narzucają na pracodawcę konkretnej formy informacyjnej w kwestii PPK. Jednak poinformowanie pracownika jest konieczne. Najlepiej zrobić to na piśmie, dzięki czemu łatwiej poddać je archiwizacji. Poniżej znajduje się przykładowy wzór informacji dla pracownika (PPK) sporządzony na podstawie przepisów w rozumieniu ustawy o pracowniczych planach kapitałowych. Pobierz wzór informacji dla pracowników (PPK) w formacie PDF lub skopiuj treść umieszczoną poniżej.

………………………………………

(miejscowość i data)

…………………………………………………

…………………………………………………

…………………………………………………

(Dane pracodawcy)

………………………………………

………………………………………

………………………………………

(Dane pracownika)

Informacja dotycząca PPK

Pracownicze plany kapitałowe to powszechny i dobrowolny system długoterminowego oszczędzania, z którego mogą skorzystać osoby zatrudnione i obowiązkowo objęte ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym. Program jest współtworzony przez pracownika, pracodawcę, jak i państwo.

Podmiot zatrudniający jest obowiązany do obliczenia i dokonania wpłat do wybranej instytucji finansowej finansowanych przez ten podmiot oraz do obliczenia, pobrania od uczestnika PPK i dokonania wpłat do wybranej instytucji finansowej wpłat finansowanych przez uczestnika PPK.

Wpłaty finansowane przez uczestnika PPK są wyznaczane procentowo i pobierane od jego wynagrodzenia. Oprócz wpłat pracownika i pracodawcy, uczestnik otrzymuje wpłatę powitalną i dopłaty roczne od państwa. Wpłaty są gromadzone na imiennym rachunku PPK osoby zatrudnionej.

Pracownik ma prawo do rezygnacji z uczestnictwa w programie, jak i powrotu do uczestnictwa w programie w każdym momencie na podstawie deklaracji.

Ponadto informuję, że:

• w ciągu 7 dni, od upływu 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynął termin 3 miesięcy zatrudnienia, uczestnik PPK składa podmiotowi zatrudniającemu, a w przypadku kilku podmiotów zatrudniających – podmiotowi zatrudniającemu wybranemu przez uczestnika PPK, oświadczenie o zawartych w jego imieniu umowach o prowadzenie PPK zawierające oznaczenie instytucji finansowych, z którymi zawarto umowy.
• oprócz samej opłaty obowiązkowej pracownik może dokonywać również wpłat dodatkowych w wysokości 2% wynagrodzenia;
• pracownik w wieku między 55 rokiem życia a 70 rokiem życia w celu uczestnictwa w programie PPK powinien złożyć pracodawcy wniosek w sprawie zawarcia umowy na jego rzecz o prowadzenie PPK;
• wpłata podstawowa finansowana przez uczestnika PPK może wynieść mniej niż 2% wynagrodzenia, lecz nie mniej niż 0,5% wynagrodzenia, jeżeli wynagrodzenie uczestnika PPK osiągane z różnych źródeł w danym miesiącu nie przekracza kwoty odpowiadającej 1,2-krotności minimalnego wynagrodzenia.

…………………………………………..

(podpis pracodawcy)

………………………………………….

(podpis pracownika)

Jak sprawdzić stan konta PPK?

Stan konta PPK można sprawdzić w serwisie Moje IPK. Serwis umożliwia sprawdzenie:

• wartości wszystkich środków zgromadzonych na wszystkich posiadanych przez uczestnika rachunkach Pracowniczych Planów Kapitałowych,
• wysokości wpłat dokonywanych odrębnie przez pracownika, pracodawcę, jak i wpłaty ze Skarbu Państwa,
• szczegółowe informacje dotyczące wszystkich kont Pracowniczych Planów Kapitałowych np. bieżąca wartość środków, wysokość wpłaty, nazwę pracodawcy i instytucję finansową zarządzającą rachunkiem.

Wypłata środków z PPK

Pracownik może w każdej chwili wypłacić środki zgromadzone na swoim koncie PPK. Nie musi zatem czekać do ukończenia 60 roku życia. Wystarczy złożyć wniosek o wycofanie środków z PPK. Jednak to poniesie za sobą konsekwencje:

• uczestnik utraci kwotę wpłaty powitalnej i dopłaty roczne,
• 30% wpłat pracodawcy trafi na indywidualne konto pracownika w ZUS,
• od reszty wartości należy uiścić podatek od zysków kapitałowych.

Co więcej, uczestnik ma prawo raz w ciągu swojego uczestnictwa w programie wypłacić pełną sumę zgromadzonych środków w celu pokrycia wkładu własnego do kredytu na zakup domu, czy mieszkania. Jednak pobrane środki należy zwrócić w ciągu 15 lat. Pracownik może również dokonać wypłaty 25% środków w razie poważnej choroby swojej, małżonka, czy dziecka.

PPK – czy warto?

Dołączenie do PPK może się okazać dla pracownika korzystne, w szczególności, że część oszczędności opłaca za niego pracodawca. PPK stanowi również duży zastrzyk gotówki na czas emerytury, zatem uczestnik większość życia pracuje na lepszą przyszłość dla siebie. Zadeklarowanie wpłaty dodatkowej do PPK przez pracodawców może stanowić pewien benefit, który podnosi motywację pracowników i zachęca kandydatów do pracy w firmie. Za korzyścią PPK przemawiają również niskie kosztu zarządzania PPK, które mogą wynieść maksymalnie 0,6% aktywów netto funduszu lub subfunduszu w skali roku. Zaletą PPK jest fakt, że środki stanowią prywatną własność uczestnika i podlegają dziedziczeniu. Jeśli pracownik nie chce uczestniczyć w PPK – w dowolnym momencie może zrezygnować z programu.

Do wad PPK należy przede wszystkim kwestia niepełnej wypłaty środków, jeśli ten zechce wypłacić je w dowolnym momencie. Ponadto przebywanie na urlopie macierzyńskim lub urlopie wychowawczym odbiera pracownikowi czasową możliwość odprowadzania składek. Ostatnią wadą PPK jest wynagrodzenie pomniejszone o składki pobierane na rachunek PPK. Automatyczny zapis osób zatrudnionych może zniechęcać uczestników, zatem, aby zdecydować się na PPK, warto skonsultować tę kwestię z pracodawcą lub skorzystać z usługi doradztwa inwestycyjnego. Wybór PPK ostatecznie należy do pracownika. Poznaj opinie o PPK innych pracowników na forum PPK: czy warto.

PPK – Zmiany od lipca 2024

Od 1 lipca 2024 roku w Pracowniczych Planach Kapitałowych (PPK) nastąpiły ważne zmiany, które wpłynęły na zasady oszczędzania. Najistotniejszą z nich było podwyższenie limitu dochodów, uprawniającego do obniżenia wpłaty podstawowej. Limit ten wzrósł do 5160 zł brutto miesięcznie, co pozwoliło osobom zarabiającym poniżej tej kwoty wpłacać na swoje konto PPK mniej niż standardowe 2% wynagrodzenia – nawet zaledwie 0,5%. Dzięki temu pracownicy o niższych zarobkach mogli kontynuować oszczędzanie, jednocześnie zachowując większą swobodę finansową.

Warunkiem skorzystania z obniżonej wpłaty była deklaracja złożona pracodawcy. Deklaracja ta zaczynała obowiązywać od miesiąca następującego po jej złożeniu, jednak pracodawcy nie mogli uwzględniać obniżonej wpłaty w miesiącach, gdy wynagrodzenie uczestnika przekraczało limit 1,2-krotności minimalnego wynagrodzenia.

Wzrost minimalnego wynagrodzenia od lipca 2024 roku do 4300 zł spowodował, że więcej osób kwalifikowało się do korzystania z obniżonych wpłat. Zmiany te miały na celu zwiększenie dostępności programu i wsparcie długoterminowego oszczędzania, szczególnie wśród pracowników o niższych dochodach. Dla wielu uczestników PPK nowe zasady oznaczały większą elastyczność w zarządzaniu finansami oraz łatwiejsze budowanie oszczędności na przyszłość.