Dodatek aktywizacyjny to świadczenie wypłacane z urzędu pracy osobom bezrobotnym, które jednocześnie mają prawo do zasiłku. Warunkiem otrzymania świadczenia jest jednak nie tylko podjęcie pracy zarobkowej, ale i spełnienie ściśle określonych warunków. Kto i jak może uzyskać dodatek aktywizacyjny?
Czym dokładnie jest dodatek aktywizacyjny i komu przysługuje? Co trzeba zrobić, by Powiatowy Urząd Pracy wypłacił nam to świadczenie? Czy koniecznie trzeba mieć stałe zatrudnienie lub inną pracę? Jakiego innego wsparcia możemy szukać w instytucjach rynku pracy? O czym trzeba pamiętać w kontekście dodatku aktywizacyjnego a rozliczenia PIT? Na te i inne pytania odpowiadamy w niniejszym materiale.
Spis treści
Czym jest dodatek aktywizacyjny?
Dodatek aktywizacyjny to świadczenie przysługujące osobie bezrobotnej z prawem do zasiłku. Aby uzyskać środki wypłacane z urzędu pracy, konieczne jest również samodzielnie podjęcie pracy lub podjęcie zatrudnienia na podstawie skierowania przez urząd pracy. Dodatek aktywizacyjny jest natomiast dodatkiem do wynagrodzenia, którego celem jest zmotywowanie danej osoby do kontynuowania czynności zawodowych.
Dodatek aktywizacyjny to świadczenie, które jest przyznawane w niektórych przypadkach ludziom posiadającym status osoby bezrobotnej i prawo do zasiłku dla bezrobotnych. Ta forma pomocy należy się tym najbardziej zaangażowanym w swój rozwój, którzy podjęli zatrudnienie lub inną pracę zarobkową. Prościej mówiąc, jest to dodatek aktywizacyjny za znalezienie pracy – z własnej inicjatywy, jak i w wyniku skierowania przez powiatowy urząd pracy.
Mogą go uzyskać zarówno osoby, które pracują w pełnym jak i niepełnym wymiarze godzin. Dodatek aktywizacyjny to bonusowe pieniądze wypłacane do otrzymywanej w wyniku podjęcia zatrudnienia pensji. Świadczenie jest regulowane przez rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 sierpnia 2009 r. w sprawie szczegółowego trybu przyznawania zasiłku dla bezrobotnych, stypendium i dodatku aktywizacyjnego (Dz.U.2014.1189). Kwotę wypłaca Powiatowy Urząd Pracy.
Komu przysługuje dodatek aktywizacyjny?
Dodatek aktywizacyjny przysługuje osobom bezrobotnym z prawem do zasiłku, które:
- podejmą pracę zarobkową z inicjatywy własnej,
- podejmą zatrudnienie w wyniku skierowania przez urząd w niepełnym wymiarze godzin i będą jednocześnie otrzymywać niższe wynagrodzenie od minimalnego.
Czy możliwe jest otrzymanie dodatku aktywizacyjnego bez prawa do zasiłku? W przypadku braku prawa do zasiłku osoba bezrobotna nie będzie mogła wnioskować o świadczenie aktywizacyjne. Co trzeba zrobić, aby uzyskać prawo do zasiłku? Należy spełnić określone warunki. Zasiłek przysługuje osobom, które straciły pracę, zarejestrowały się w urzędzie pracy i przedstawiły dokumenty potwierdzające, że przez co najmniej 365 dni w ciągu ostatnich 18 miesięcy wykonywały pracę i otrzymywały wynagrodzenie w wysokości przynajmniej minimalnego wynagrodzenia.
Dodatek aktywizacyjny a zasiłek dla bezrobotnych
Aby móc skorzystać z dodatku aktywizacyjnego, konieczne jest posiadanie prawa do zasiłku dla bezrobotnych. W przypadku osób, które straciły zatrudnienie, wymagane jest zarejestrowanie się w Powiatowym Urzędzie Pracy.
Aby uzyskać prawo do zasiłku, bezrobotny musi wykazać, że przez co najmniej 365 dni w ciągu ostatnich 18 miesięcy wykonywał pracę zarobkową, za którą otrzymywał wynagrodzenie w wysokości przynajmniej minimalnej płacy. Bez prawa do zasiłku dodatek aktywizacyjny nie przysługuje.
Kiedy nie przysługuje świadczenie aktywizacyjne?
Dodatek aktywizacyjny nie przysługuje osobom, które podjęły zatrudnienie na skutek skierowania przez urząd pracy do wykonywania robót publicznych lub prac interwencyjnych. Ponadto do dodatku aktywizacyjnego nie będą miały prawa osoby, które podjęły zatrudnienie u pracodawcy, dla którego wykonywały pracę przez zarejestrowaniem się jako osoba bezrobotna oraz te osoby, które podjęły pracę poza granicami kraju dla zagranicznego pracodawcy. O świadczenie nie mogą także ubiegać się osoby przebywające na bezpłatnym urlopie.
Jak złożyć wniosek o dodatek aktywizacyjny?
Aby uzyskać dodatek aktywizacyjny z PUP, przede wszystkim należy złożyć w placówce urzędu stosowny wniosek. Trzeba zawrzeć w nim informacje, takie jak:
- dane wnioskodawcy,
- dane pracodawcy,
- datę rozpoczęcia zatrudnienia,
- wysokość otrzymywanego wynagrodzenia,
- zaświadczenie od pracodawcy lub np. umowę o pracę,
- deklarację o zobowiązaniu się do informowania urzędu o stanie swojego zatrudnienia.
Dodatkowo we wniosku powinien znaleźć się zapisek informujący o tym, czy osoba bezrobotna znalazła pracę samodzielnie, czy też podjęła zatrudnienie przez PUP.
Dodatek aktywizacyjny 2025 – niezbędne dokumenty
W ramach podsumowania słów powyższych, warto podsumować kwestię niezbędnych dokumentów w ramach perspektywy dla roku 2025. Aby uzyskać dodatek aktywizacyjny, konieczne jest złożenie odpowiedniego wniosku w urzędzie pracy. Do wniosku należy dołączyć dokumenty potwierdzające podjęcie zatrudnienia, takie jak umowa o pracę lub inne formy zatrudnienia – dotyczy to również umów o pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy. Możemy podzielić się z Urzędem także innym dokumentem potwierdzającym podjęcie zatrudnienia w Polsce lub za granicą (u pracodawcy zagranicznego).
Dodatkowo, wnioskodawca musi załączyć zaświadczenie o wysokości wynagrodzenia, które może być wystawione wyłącznie przez pracodawcę. Wniosek powinien także zawierać informacje na temat daty rozpoczęcia zatrudnienia oraz deklarację o regularnym informowaniu urzędu pracy o stanie zatrudnienia.
Najczęstsze błędy we wnioskach o dodatek aktywizacyjny
Wypełniając wniosek o dodatek aktywizacyjny, warto zwrócić uwagę na kilka kluczowych kwestii, aby uniknąć odrzucenia wniosku z powodu błędów. Najczęstsze pomyłki, które pojawiają się w procesie składania wniosków, to:
- Brak załączonych dokumentów – Często osoby wnioskujące zapominają o dołączeniu umowy o pracę lub zaświadczenia od pracodawcy, potwierdzającego podjęcie zatrudnienia. Te dokumenty są kluczowe dla przyznania dodatku aktywizacyjnego.
- Niepełne dane we wniosku – Zdarza się, że wnioski są niekompletne – brakuje kluczowych informacji, takich jak dane kontaktowe, nazwa pracodawcy, czy data rozpoczęcia zatrudnienia. Każda sekcja wniosku musi być starannie wypełniona.
- Złożenie wniosku po terminie – Dodatek aktywizacyjny przysługuje od momentu podjęcia zatrudnienia, a wniosek należy złożyć jak najszybciej. Spóźnione wnioski mogą opóźnić wypłatę świadczenia lub spowodować jego częściową utratę.
Unikanie tych błędów jest kluczowe, aby sprawnie i szybko uzyskać dodatek aktywizacyjny. Warto dokładnie przeczytać wszystkie wymagania i skonsultować się z urzędnikiem, jeśli pojawią się jakiekolwiek wątpliwości.
Dodatek aktywizacyjny – ile wynosi?
Do 31 maja 2024 roku, dodatek aktywizacyjny wynosił maksymalnie 50% kwoty zasiłku dla bezrobotnych, a więc maksymalnie 745 złotych.
Wysokość dodatku aktywizacyjnego zależy od kilku czynników, w tym od wysokości zasiłku dla bezrobotnych oraz minimalnego wynagrodzenia za pracę. Błędem jest dość powszechne twierdzenie, że dodatek aktywizacyjny powiązany jest z minimalnym wynagrodzeniem.
Wysokość zasiłku dla bezrobotnych w 2025 roku
Od 1 czerwca 2024 roku zasiłek dla bezrobotnych wynosi:
1662 zł brutto (około 1512,42 zł netto) miesięcznie przez pierwsze 90 dni posiadania prawa do zasiłku.
1305,20 zł brutto (około 1187,73 zł netto) miesięcznie w okresie kolejnych dni posiadania prawa do zasiłku.
Wysokość zasiłku zależy również od stażu pracy:
80% zasiłku dla osób ze stażem pracy poniżej 5 lat.
100% zasiłku dla osób ze stażem pracy od 5 do 20 lat.
120% zasiłku dla osób ze stażem pracy powyżej 20 lat.
Wysokość dodatku aktywizacyjnego w 2025 roku
Wysokość dodatku aktywizacyjnego stanowi do 50% zasiłku dla bezrobotnych i zależy od sposobu podjęcia zatrudnienia:
Samodzielne podjęcie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej:
Dodatek przysługuje w wysokości do 50% zasiłku przez połowę okresu, w jakim przysługiwałby zasiłek.
Przykładowo, jeśli zasiłek wynosi 1662 zł brutto, dodatek aktywizacyjny może wynosić do 831 zł brutto miesięcznie przez połowę okresu przysługiwania zasiłku.
Jak długo wypłacany jest dodatek aktywizacyjny?
Dodatek aktywizacyjny z PUP wypłacany jest regularnie co miesiąc przez określony czas. W przypadku osób, które samodzielnie znalazły zatrudnienie, wypłacany jest on przez połowę okresu, w jakiej danej osobie przysługiwałby zasiłek. Natomiast osobom, które podjęły pracę na podstawie skierowania przez powiatowy urząd pracy, świadczenie przysługuje przez cały okres, w jakim miałyby one prawo do zasiłku. Warto wiedzieć, że w momencie ustania zatrudnienia, dodatek również ustaje.
Czy można stracić prawo do dodatku aktywizacyjnego?
Tak, prawo do dodatku aktywizacyjnego można stracić w kilku przypadkach. Dodatek jest przyznawany osobom, które aktywnie podejmują zatrudnienie, jednak w pewnych sytuacjach wypłata może zostać wstrzymana. Oto najczęstsze powody utraty prawa do świadczenia:
- Utrata pracy – Jeśli osoba, która otrzymuje dodatek, przestanie pracować, automatycznie traci prawo do dalszego pobierania świadczenia. Dodatek jest związany z wykonywaniem pracy, więc jego wypłata ustaje w momencie rozwiązania umowy o pracę.
- Zmiana wymiaru zatrudnienia – Jeśli osoba pracująca w niepełnym wymiarze godzin, która otrzymuje dodatek ze względu na niższe wynagrodzenie, przejdzie na pełny etat lub otrzyma wynagrodzenie równe lub wyższe od minimalnego, dodatek zostanie wstrzymany.
- Niezgłoszenie zmian w zatrudnieniu – Osoby pobierające dodatek mają obowiązek informować urząd pracy o każdej zmianie w swoim zatrudnieniu. Niezgłoszenie zmiany pracodawcy, wynagrodzenia czy warunków pracy może prowadzić do utraty dodatku.
Warto pamiętać, że wszelkie zmiany dotyczące zatrudnienia muszą być zgłaszane do urzędu pracy na bieżąco, aby uniknąć problemów z dodatkiem aktywizacyjnym.
Kiedy i jak wypłacany jest dodatek aktywizacyjny w 2025 roku?
Dodatek aktywizacyjny wypłacany jest z dołu, po zakończeniu każdego miesiąca pracy, jednak termin wypłaty zależy od poszczególnych urzędów pracy. Maksymalny termin wynosi 14 dni po zakończeniu miesiąca, za który przysługuje świadczenie.
W przypadku, gdy w danym miesiącu świadczenie przysługuje za niepełny okres, kwota dodatku jest dzielona przez 30, a następnie mnożona przez liczbę dni, w których wnioskodawca był uprawniony do otrzymania świadczenia.
Czy dodatek aktywizacyjny wpływa na inne świadczenia?
Dodatek aktywizacyjny może wpłynąć na inne świadczenia, jakie otrzymuje osoba bezrobotna. Przede wszystkim, dodatek aktywizacyjny jest świadczeniem opodatkowanym, co oznacza, że należy go wykazać w rozliczeniu rocznym PIT. Może to wpływać na łączną wysokość dochodów, co w niektórych przypadkach może zmniejszyć prawo do innych świadczeń socjalnych.
Przykładowo:
- Świadczenia rodzinne – W przypadku osób korzystających z pomocy społecznej lub otrzymujących zasiłek rodzinny, dodatek aktywizacyjny może wpłynąć na przekroczenie dochodowego progu, co może prowadzić do utraty niektórych świadczeń lub ich zmniejszenia.
- Dodatki mieszkaniowe – Dodatek aktywizacyjny może być brany pod uwagę przy obliczaniu dochodów do dodatków mieszkaniowych, co może wpłynąć na wysokość przyznawanej pomocy.
Warto zatem dokładnie sprawdzić, jak uzyskanie dodatku aktywizacyjnego wpłynie na inne formy pomocy, z których się korzysta. W tym celu warto skonsultować się z urzędem pracy lub ośrodkiem pomocy społecznej.
Dodatek aktywizacyjny a rozliczenie podatkowe
Dodatek aktywizacyjny podlega opodatkowaniu, co oznacza, że musi być uwzględniony w rocznym rozliczeniu podatkowym. Informacje o wysokości dodatku należy umieścić w deklaracji PIT w rubryce „inne źródła”. Urząd pracy, który wypłaca świadczenie, wystawia wnioskodawcy formularz PIT-11, na podstawie którego należy uzupełnić swoje roczne zeznanie podatkowe.
Dodatek aktywizacyjny a inne formy wsparcia z Urzędu Pracy
Dodatek aktywizacyjny to tylko jedna z wielu form wsparcia oferowanych przez urzędy pracy. Istnieją inne programy, które mają na celu wspieranie bezrobotnych w powrocie na rynek pracy. Do najczęściej wybieranych należą:
- Staże – Osoby bezrobotne mogą odbywać staże finansowane przez urząd pracy. Staż to możliwość zdobycia doświadczenia zawodowego w wybranej firmie, a uczestnicy otrzymują wynagrodzenie w postaci stypendium stażowego. To doskonała opcja dla tych, którzy chcą zdobyć praktyczne umiejętności w zawodzie, którym są zainteresowani.
- Szkolenia – Urząd pracy oferuje szeroki wybór szkoleń, które mają na celu podniesienie kwalifikacji lub przekwalifikowanie osób bezrobotnych. Szkolenia te mogą obejmować różne branże, a ich celem jest lepsze przygotowanie do podjęcia pracy.
- Dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej – Bezrobotni, którzy mają pomysł na własny biznes, mogą starać się o jednorazowe wsparcie finansowe w postaci dotacji. Taka forma pomocy umożliwia start w biznesie, choć wymaga spełnienia określonych warunków.
Warto zwrócić uwagę, że programy te mogą być łączone z dodatkiem aktywizacyjnym, jednak każda z tych form wsparcia ma swoje wymagania i zasady przyznawania.
Dodatek aktywizacyjny 2025 w pigułce – o czym trzeba pamiętać?
Dodatek aktywizacyjny to świadczenie, które ma na celu wsparcie osób bezrobotnych w powrocie na rynek pracy. Mogą go uzyskać osoby zarejestrowane w urzędzie pracy, które samodzielnie znalazły zatrudnienie lub podjęły pracę w wyniku skierowania przez urząd pracy.
W przypadku zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy – gdy otrzymujemy wynagrodzenie niższe od minimalnego – dodatek może wynosić różnicę między otrzymywanym wynagrodzeniem a płacą minimalną. Dodatek aktywizacyjny wspiera osoby, które zdobyły nowe stanowisko pracy i pomaga im finansowo w pierwszych miesiącach zatrudnienia.
