Praktyki zawodowe – wszystko, co powinieneś o nich wiedzieć

Praktyki zawodowe są obowiązkowe w szkołach zawodowych i technikach, ale mogą też skorzystać z tej formy zdobywania doświadczenia także studenci. Na czym one polegają, gdzie można je zrealizować oraz jak wypełnić dziennik praktyki zawodowej? Przeczytaj!

W przypadku szkoły zawodowej i techników praktyka zawodowa jest koniecznością, jeśli uczniowie chcą zdać do następnej klasy bądź uzyskać świadectwo ukończenia szkoły. Na studiach również są obowiązkowe, ale czas ich trwania jest znacznie krótszy niż w przypadku dwóch pozostałych. Dzięki praktykom przyszły pracownik ma szansę na zaznajomienie się z wybraną przez siebie branżą i zdobycie pierwszego doświadczenia. Wpisanie praktyk do CV będzie dobrym pomysłem, jeśli zależy Ci na pozytywnym zaskoczeniu przyszłego pracodawcy. Sprawdź, w jaki sposób można zorganizować praktyki i jak poprawnie wypełnić dziennik praktyki zawodowej.

Praktyki zawodowe – co to jest?

Praktyki zawodowe to czas na praktyczne przygotowanie studenta (I i II stopnia studiów) lub ucznia do zawodu, a także zdobycie pierwszego doświadczenia zawodowego. Realizację praktyk zawodowych mają obowiązkowo uczniowie szkół zawodowych i techników, a także studenci. Coraz popularniejsze staje się też, aby uczniowie w szkołach średnich również musieli zaliczyć aktywności takie jak praktyki zawodowe. Jest to doskonały sposób, aby młodzi ludzie mogli postawić swoje pierwsze kroki w przyszłej pracy zawodowej pod okiem doświadczonych i przeszkolonych pracodawców. Praktyczna nauka zawodu jest też o tyle niezbędna, że uczniowie zyskują szansę na zapoznanie się z nowymi obowiązkami, przyswojeniem zupełnie innego rozkładu dnia niż do tej pory (lekcje i przerwy międzylekcyjne), czyli zyskują doświadczenie inne niż w szkole i podczas studiów.

Często podczas praktyk można zweryfikować, czy wymarzony dotychczas zawód jest rzeczywiście idealny dla danej osoby. Może się bowiem okazać, że praca jest zbyt ciężka lub że wyobrażenie o niej mija się z rzeczywistością. Wtedy dobrym pomysłem jest skorzystanie z praktyki zawodowej w innych placówkach, by w ten sposób znaleźć idealne miejsce i dowiedzieć się, gdzie po skończeniu szkoły lub ukończeniu studiów można szukać angażu oraz jak wygląda rynek pracy. Niekiedy jednak praktykant na danym stanowisku odnajduje się niczym ryba w wodzie, dzięki czemu zaraz po skończeniu szkoły dostaje propozycję podjęcia pracy. Jest to zatem dodatkowo szansa, aby rozejrzeć się na rynku pracy i zdobyć pierwsze zatrudnienie bez konieczności przechodzenia rekrutacji.

Kto może skorzystać z praktyk zawodowych?

Dużym udogodnieniem jest to, że można skorzystać z praktyk zawodowych poza instytucjami. Oznacza to, że nie trzeba być uczniem placówki kształcenia ustawicznego, aby mieć możliwość odbycia praktyki zawodowej. Istnieje na rynku wiele firm i przedsiębiorców, którzy z wielką chęcią przyjmują pod swoje skrzydła młodych, zdolnych i chętnych do podjęcia pracy uczniów. Zazwyczaj taka współpraca odbywa się płatnie lub częściej – bezpłatnie. Możliwa jest na podstawie umowy o praktyki zawodowe, umowy o praktykę wakacyjną, umowy cywilnoprawnej lub na zasadach wolontariatu w danym zawodzie. Warto pamiętać, że praktyka zawodowa powinna być udokumentowana.

Korzyści z odbycia praktyk zawodowych

Praktyki zawodowe są korzyścią dla każdej ze stron – zarówno dla uczniów, jak i dla pracodawców. Dla tych pierwszych jest to ogromna szansa na zapoznanie się z ofertą rynku pracy, przełamanie pierwszych lodów w pracy zawodowej, weryfikację własnych możliwości, czy chociażby pogłębienie wiedzy i zdobycie praktycznego doświadczenia. To okazja, by pozyskać nowe umiejętności i poszerzenie tych zdobytych podczas studiów.

Odbycie praktyk zawodowych to też szansa na wpisanie tego faktu do przyszłego CV jako doświadczenie zawodowe i możliwość nawiązywania kontaktów zawodowych już podczas nauki. Pracodawcy, którzy przyjmują do siebie młode osoby na praktyki, mają szansę, po odpowiednim przyuczeniu, na zyskanie darmowego pracownika i tym samym wyłonienie spośród szeregu kandydatów pracownika doskonałego – z chęciami do pracy oraz głową pełną pomysłów. Jeśli podczas tego okresu pracodawca uzna, że chciałby zasilić swoje szeregi o taką właśnie osobę, to może jak najbardziej zaproponować jej posadę po ukończeniu szkoły bądź studiów.

Dla studentów to również świetna okazja, aby zobaczyć, że często wiedza, którą zdobywają na studiach, nieco różni się od życia zawodowego. Rynek pracy zazwyczaj weryfikuje umiejętności studentów, które zdobyli na studiach. Praktyka zawodowa to szansa nauki od specjalistów tego, jak naprawdę wygląda praca w danym zawodzie i zaplanowanie swojej zawodowej przyszłości.

Praktyki zawodowe: technikum. Kto wybiera miejsce praktyk?

Praktyka zawodowa jest ważną częścią w życiu każdego przyszłego pracownika, dlatego niezwykle ważne jest, aby każdy miał szansę, żeby z niej skorzystać. Niekiedy uczniowie sami zgłaszają się do przedsiębiorców z prośbą, o możliwość odbycia u nich praktyk. Kiedy jednak osoba uczy się w szkole zawodowej, technikum lub jest na studiach, to istnieje obowiązek ich odbycia. W tych ostatnich przypadkach to właśnie do szkoły należy zorganizowanie dogodnych, różnorodnych i przede wszystkim odpowiadających kierunkom kształcenia miejsc do przyszłego szkolenia praktycznego. Organizacja zazwyczaj odbywa się w taki sposób, że szkoła lub uczelnia przedstawia możliwe do wyboru firmy, uczeń bądź student wybiera te, które odpowiadają jego upodobaniom, a następnie zgłasza się do działu kadr lub kogoś, kto w danej firmie odpowiada za zatrudnianie oraz opiekę nad praktykantami. Praktyki realizowane są więc odgórnie.

Czasami jednak to szkoła lub uczelnia odgórnie narzucają dane miejsce odbywania praktyk. Wtedy to również do obowiązku ucznia lub studenta należy złożenie podania do miejsca pobierania nauk praktycznych. Zazwyczaj nie trzeba już czekać na uzyskanie zgody, ponieważ w takich sytuacjach jednostki dydaktyczne mają już podpisaną umowę z danym zakładem pracy o praktykę. W przypadku każdego sposobu pozyskania miejsca praktyk, obowiązkowe jest prowadzenie dziennika praktyki zawodowej dokumentującego doświadczenie zawodowe.

Praktyka zawodowa: dziennik praktyki zawodowej

Dziennik praktyki zawodowej to dokument formalny, w którym znajdują się wszystkie niezbędne informacje dotyczące odbywania praktyki zawodowej w danej firmie, jak np. informacje odnośnie jej przebiegu czy zadania, z którymi musi mierzyć się uczeń. W dzienniku znajdują się również dane firmy bądź instytucji, w której odbywa się nauka, dane praktykanta, dane jednostki dydaktycznej. Jest to dokument potwierdzający, że praktyki są lub były realizowane i w jakim zakresie.

Co powinien zawierać wypełniony dziennik praktyki zawodowej?

Dziennik praktyki zawodowej powinien być prowadzony w taki sposób:

1. Praktykant uzupełnia stronę tytułową, a także wszystkie następne, gdzie powinny znaleźć się dane jego, szkoły lub uczelni oraz firmy, w której odbywa praktykę zawodową.
2. Na kolejnych stronach, praktykant uzupełnia każdego dnia stronę, na której zapisuje dane firmy, datę, godziny, w których odbywał praktyki oraz zakres czynności i zdobytych umiejętności.
3. Na każdej stronie, która odpowiada tygodniowi praktyk, powinna znaleźć się pieczątka firmy oraz podpis osoby koordynującej pracą praktykanta.
4. Po zakończeniu praktyk powinno znaleźć się na końcu sprawozdanie napisane przez praktykanta, gdzie opisze, czego się nauczył, co mu się podobało itd.
5. Na ostatniej stronie opiekun praktyk powinien wystawić ocenę (w przypadku uczniów w skali 1-6, w przypadku studentów 2-5), a także opinię o zaangażowaniu i poczynionych postępach przez praktykanta.

Sprawozdanie z praktyk zawodowych

Sprawozdanie z praktyk zawodowych jest inną formą, żeby udokumentować zaliczenie praktyk. Jest to również dokument formalny i działa na takich samych zasadach jak dziennik praktyki zawodowej. Powinny znaleźć się w nim następujące informacje:

• miejscowość oraz data sporządzenia dokumentu,
• dane praktykanta,
• dane szkoły lub uczelni,
• nagłówek „Sprawozdanie z praktyk zawodowych”
• termin praktyki
• nazwa i adres firmy lub instytucji, w której student odbywa praktyki,
• dane opiekuna praktykanta, który jest zatrudniony w firmie lub instytucji,
• informacje o przebiegu praktyk, czyli jak wygląda struktura organizacyjna zakładu pracy, zakres obowiązków praktykanta, ramowy harmonogram zadań wykonanych przez praktykanta podczas całego okresu,
• wszelkie uwagi i wnioski odnośnie całego okresu praktyk,
• opis wszystkich umiejętności praktycznych, które uczeń lub student zdobył podczas okresu praktyk,
• czytelny podpis ucznia lub studenta.

Podanie o praktyki zawodowe. Jak napisać?

Aby student lub uczeń mógł rozpocząć praktyki zawodowe w firmie bądź instytucji, zakład pracy musi najpierw otrzymać podanie o praktyki zawodowe i wyrazić zgodę na przyjęcie praktykanta. W podaniu powinny znaleźć się takie informacje jak:

• miejscowość i data,
• dane ucznia lub studenta,
• nazwa szkoły lub uczelni, kierunek kształcenia, rok studiów lub klasa,
• dane firmy lub instytucji,
• nagłówek „Podanie o praktyki zawodowe”,
• prośba o przyjęcie na praktyki,
• czytelny podpis ucznia,
• można dołączyć także CV.

Wzór podania o praktyki zawodowe

Poniżej znajduje się przykładowy wzór podania o praktyki zawodowe. Można pobrać wzór w formacie PDF lub skopiować poniższą treść do edytora.

……………………………

(miejscowość i data)

…………………………………………………….

(imię i nazwisko praktykanta)

……………………………………….

(nr telefonu i adres e-mail)

……………………………………….

(nazwa szkoły)

……………………………………….

(klasa)

………………………………….

………………………………….

(dane pracodawcy)

Podanie o praktyki zawodowe

Zwracam się z uprzejmą prośbą o przyjęcie mnie na praktyki zawodowe w firmie ……………………………….. . Mimo braku doświadczenia w pracy zawodowej mogę zagwarantować ogromne chęci do pracy oraz zaangażowanie we wszystkie powierzone zadania.

W załączeniu przesyłam swoje Curriculum Vitae.

Z poważaniem

………………………….

(czytelny podpis praktykanta)

Załączniki:

1. Curriculum Vitae

Wzór podania o praktyki zawodowe do pobrania w formacie PDF

Umowa o praktyki zawodowe

Jeśli podanie o praktyki zostanie rozpatrzone pozytywnie i dojdzie tym samym do porozumienia, to następnym krokiem jest podpisanie umowy. Umowę o praktyki zawodowe powinna podpisać jednostka delegująca do praktyk studenckich lub uczniowskich wraz z firmą lub instytucją, w której będą się one odbywać. Tego rodzaju dokument jest oficjalnym potwierdzeniem, że każda ze stron wyraziła obopólną zgodę na odbywanie praktyk. W umowie powinny znaleźć się takie informacje, jak:

• Nagłówek: Umowa nr ….. /rok o realizację praktyk zawodowych, zawarta w dniu ………………. r.
• dane jednostki delegującej i firmy, w której będą odbywały się praktyki, jak również dane wszystkich opiekunów praktykantów zarówno w szkole, jak i zakładzie pracy,
• dane ucznia lub studenta (imię i nazwisko, kierunek, klasa lub rok studiów),
• okres, w którym będą odbywać się praktyki,
• wymiar godzin,
• warunki odbywania praktyk (przygotowanie stanowiska lub zadań dla praktykanta, stworzenie warunków odpowiednich do pracy, dokument niezbędny do zaliczenia tego okresu itd.),
• informacje o wynagrodzeniu lub jego braku,
• informacje o ewentualnych załącznikach,
• podpisy wraz z datą każdej ze stron umowy

W przypadku kiedy uczeń lub student we własnym zakresie zamierza zorganizować sobie praktyki zawodowe, ponieważ jego szkoła lub uczelnia ich nie oferują bądź chciałby poświęcić dodatkowy czas na naukę praktyczną, to również powinien podpisać umowę z pracodawcą. Najpierw należy złożyć podanie do firmy, a w przypadku akceptacji podpisać umowę z zakładem pracy. Powinna ona zawierać wszystkie powyższe informacje.

Wzór umowy o realizację praktyk zawodowych

UMOWA Nr ………./rok o realizację praktyk zawodowych

Zawarta w dniu ……………………….. r. pomiędzy …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… (nazwa i adres szkoły lub uczelni) reprezentowanym przez …………………………………………………………………..  a …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… (nazwa i adres firmy lub instytucji) reprezentowanym przez ……………………………………………………………………… o następującej treści:

§ 1.

W roku szkolnym/studenckim …………….. w okresie od ……………………. do …………………. zostanie skierowany do w/w zakładu uczeń/student klasy w celu odbycia praktyki zawodowej w zawodzie …………………….. .

§ 2.

Odbycie praktyki i realizację programu nauczania, podmiot przyjmujący potwierdza stosownymi podpisami w dzienniku praktyki zawodowej ucznia.

§ 3.

Dodatkowe ustalenia stron umowy związane z odbywaniem praktyki zawodowej: …………………………………………………………………………………………………………………………………………….

§ 4.

Ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków zabezpiecza szkoła w ramach polisy ……………………………………………………………………………………………….. .

§ 5.

Niniejsza umowa została spisana zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 sierpnia 2017 roku w sprawie praktycznej nauki zawodu (Dz. U. z 2017 r. poz. 1644).

§ 6.

Umowę sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, po jednej dla każdej ze stron.

………………………………                                                                                                      ………………………………

(podpis jednostki przyjmującej)                                                              (podpis jednostki kierującej)

Wzór umowy o praktyki zawodowe do pobrania w formacie PDF

Wynagrodzenie za praktyki zawodowe

Często pojawia się pytanie, czy praktyki zawodowe są płatne. Zazwyczaj na praktykach można nauczyć się samodzielności, odpowiedzialności i przygotowania praktycznego do zawodu, ale często są to jedyne zyski i zapłata za realizację praktyki. Praktyka zazwyczaj jest bezpłatna, ale może się zdarzyć, że pracodawca zgodzi się wypłacać wynagrodzenie za wykonaną pracę.

Co ważne, jeśli w momencie ukończenia studiów student zechce poświęcić ten czas na zdobycie doświadczenia i tym samym rozpocznie praktyki, to wtedy nazywane są one absolwenckimi i powinna zostać do nich sporządzona umowa o praktyki absolwenckie. Jest to umowa cywilna, od której pracodawca nie musi odprowadzać składki na ZUS. Jeśli zaś będzie wypłacane wynagrodzenie, to jego wartość nie może przekroczyć dwukrotności płacy minimalnej.