Straż graniczna: zarobki, jak się dostać, czy warto?

Straż graniczna jest w pełni zawodową formacją typu policyjnego. Jak wygląda praca w straży granicznej? Jakie warunki trzeba spełnić, aby dostać się do służby? Sprawdź wysokość zarobków w straży granicznej i dowiedz się, od czego zależy miesięczna pensja funkcjonariusza. Czy warto zostać strażnikiem granicznym?

Praca w straży granicznej polega na ochronie granic państwowych na lądzie i morzu, a także pełni ona zadania związane z kontrolą ruchu granicznego zgodnie z interesami bezpieczeństwa narodowego. Z biegiem lat coraz więcej osób aplikuje do pracy w straży granicznej. Aby jednak dostać do się pracy w mundurówce, trzeba przejść szereg egzaminów kwalifikacyjnych oraz uzyskać zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do udziału w teście sprawności fizycznej. Wyjaśniamy, jak się dostać do straży granicznej oraz co należy do obowiązków pracowników straży granicznej!

Straż graniczna: praca. Na czym polega?

Straż graniczna to jednolita, umundurowana formacja, która została powołana do życia ustawą w październiku 1990 roku, tuż po przewrotach państwowych. Celem jej działania są czynności związane z ochroną granicy państwowej. Kontroluje również ruch graniczny z sąsiednich państw. Warto wspomnieć, że jak każda formacja w typie policyjnym, również straż graniczna ma zwierzchnika. Jest nim Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, który sprawuje nadzór nad tą formacją. Natomiast Komendant Główny Straży Granicznej (jego biuro, czyli Komenda Główna Straży Granicznej znajduje się w Warszawie) pełni funkcję centralnego organu administracji państwowej w sprawach ochrony granicy państwowej. Co więcej, Komendant Główny Straży Granicznej jest jednocześnie przełożonym wszystkich funkcjonariuszy straży granicznej.

Zgodnie z art. 1 “Pojęcie i zadania Straży Granicznej” zadania funkcjonariuszy straży granicznej dotyczą:

• ochrony granicy państwowej na lądzie i morzu;
• organizowania i dokonywania kontroli ruchu granicznego;
• zapobiegania i przeciwdziałania nielegalnej migracji;
• wydawania zezwoleń na przekraczanie granicy państwowej (w tym wiz);
• rozpoznawania, zapobiegania oraz wykrywania przestępstw i wykroczeń, a także ściganiu sprawców;
• nadzorowania eksploatacji polskich obszarów morskich i przestrzegania przez statki przepisów obowiązujących na danym obszarze;
• współdziałanie w zakresie realizowanych zadań z właściwymi organami państwowymi, jednostkami samorządu terytorialnego i organizacjami społecznymi;
• uniemożliwiania transportowania odpadów, szkodliwych substancji chemicznych czy materiałów jądrowych/promieniotwórczych przez granicę państwową;
• uniemożliwiania przemieszczania oraz transportowania państwowych środków odurzających czy substancji psychoaktywnych, a także broni, amunicji i materiałów wybuchowych bez zezwolenia przez granicę państwową.

Warto wspomnieć, że istnieje również Biuro Spraw Wewnętrznych Straży Granicznej, które zgodnie z ustawą realizuje na obszarze całego kraju zadania w zakresie rozpoznawania, zapobiegania i zwalczania przestępstw popełnianych przez funkcjonariuszy i pracowników straży granicznej oraz przestępstw przeciwko obrotowi gospodarczemu popełnianych na szkodę straży granicznej.

Poza ochroną granicy państwowej strażnicy graniczni realizują zadania związane z przeciwdziałaniem terroryzmowi. O skuteczności ich działań decyzuje nie tylko wyszkolenie i naturalne predyspozycje, ale także specjalistyczny sprzęt, w który wyposazony jest kazdy straznik graniczny. Zespoły odpowiedzialne np. za działania związane z terroryzmem wyposażone sa w wysokiej klasy sprzęt wykorzystywany do wykrywania i neutralizacji materiałów wybuchowych.

W jaki sprzęt wyposażona jest straż graniczna?

Funkcjonariusze straży granicznej mają do dyspozycji między innymi karabiny maszynowe, materiały wybuchowe, siatki obezwładniające oraz pojazdy z termo czy noktowizorami, okręty patrolowe, helikoptery, poduszkowce, a także samoloty. Ich użycie wiąże się nie tylko z obciążeniem fizycznym, ale również z pewną dozą obciążenia psychicznego. W końcu po drugiej stronie karabinu stoi człowiek, a czasami w sprawach ochrony granicy państwowej trzeba podejmować trudne decyzje. Dlatego każdy kandydat aplikujący do pracy w straży granicznej musi przejść badania i specjalne egzaminy kwalifikacyjne, bez których dopuszczenie do pełnienia służby w niezwykle odpowiedzialnej organizacji państwowej jest niemożliwe.

Straz graniczna – nabór do straży granicznej

Zgodnie z informacją na stronie internetowej straży granicznej, nabór w 2023 roku ustalono na luty, czerwiec i październik. Z kolei egzaminy w ramach drugiego etapu postępowania kwalifikacyjnego odbędą się w dniach:

• 18-20 kwietnia 2023 roku – Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej
• 29-31 sierpnia 2023 roku – Centrum Szkolenia Straży Granicznej

Terminy na rok 2024 jeszcze nie zostały podane do wiadomości, dlatego też zainteresowane osoby mogą na bieżąco śledzić oficjalną stronę straży granicznej i sprawdzać zakładki „nabór do służby” lub „nabór do pracy”.

Nabór do pracy w straży granicznej prowadzony jest również w następujących jednostkach:

• Bieszczadzki Oddział Straży Granicznej w Przemyślu
• Karpacki Oddział Straży Granicznej w Nowym Sączu
• Morski Oddział Straży Granicznej w Gdańsku
• Nadbużański Oddział Straży Granicznej w Chełmie
• Nadodrzański Oddział Straży Granicznej w Krośnie Odrzańskim
• Nadwiślański Oddział Straży Granicznej w Warszawie
• Podlaski Oddział Straży Granicznej w Białymstoku
• Śląski Oddział Straży Granicznej w Raciborzu
• Warmińsko-Mazurski Oddział Straży Granicznej w Kętrzynie
• Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej w Koszalinie
• Centrum Szkolenia Straży Granicznej w Kętrzynie
• Ośrodek Szkoleń Specjalistycznych Straży Granicznej w Lubaniu
• Komenda Główna Straży Granicznej

Straz graniczna – jak się dostać do straży granicznej?

Od funkcjonariuszy i pracowników straży granicznej wymaga się spełniania wymogów formalnych. Aby dostać się do służby w straży granicznej, należy spełniać następujące wymagania:

• mieć nieposzlakowaną opinię;
• nie być karanym za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe;
• korzystać w pełni z praw publicznych;
• posiadać co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe;
• mieć zdolność fizyczną i psychiczną do pracy w straży granicznej;
• być gotowym podporządkować się szczególnej dyscyplinie;
• dawać rękojmie zachowania tajemnicy stosownie do wymogów określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych;
• mieć uregulowany stosunek do służby wojskowej (nie dotyczy kobiet oraz absolwentów szkół wyższych);
• poddać się procedurze kwalifikacyjnej i zdać egzamin w jednym z Ośrodków Szkolenia Straży Granicznej w Polsce.

Warto też wspomnieć, że Straż Graniczna posiada także jednostkę organizacyjną, którą jest Zarząd Spraw Wewnętrznych SG. Organ ten powstał w celu rozpoznawania, zapobiegania i wykrywania działań godzących w wykonywanie ustawowych zada Straży Granicznej. Funkcjonariusze, którzy chcą dostać się do tego zarządu, oprócz powyższych wymagań muszą legitymować się najlepiej wykształceniem prawniczym, doświadczeniem w pionie operacyjno-śledczym oraz powinni posiadać kwalifikacje oficerskie.

Istnieje także możliwość podjęcia pracy w korpusie służby cywilnej.

Straż graniczna: zarobki

Według informacji na stronie straży granicznej z oddziału Podlaskiego osoba do 26. roku życia otrzyma miesięczne wynagrodzenie 3 600 zł złotych netto, z kolei po 26. roku życia – 3 500 zł netto. Są to stawki dla kursantów w służbie przygotowawczej trwającej 7 miesięcy. Wyższe zarobki w straży granicznej przeznaczone są dla funkcjonariuszy na służbie. To znaczy, że kontroler lub młodszy kontroler do 26. roku życia zarabia ok. 5000 zł złotych netto, a funkcjonariusze, którzy ukończyli 26 lat i wykonują obowiązki na tym samym stanowisku, dostaną 4 700 zł złotych netto. Większe wynagrodzenie młodszego funkcjonariusza straży granicznej spowodowane jest zwolnieniem od podatku od osób fizycznych. Wynagrodzenie wzrasta wraz z wyższym stopniem.

Dodatkowo od 1 marca 2023 dla funkcjonariuszy, którzy pełnia bezpośrednią funkcję w obronie granicy państwowej przygotowany jest dodatek w wysokości 450 zł.

Warto także zaznaczyć, że mundurowym przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze 26 dni w danym roku kalendarzowym, nagrody jubileuszowe, „trzynastki” oraz zwrot kosztów za dojazdy do miejsca pełnienia służby.

Praca w straży granicznej: wady i zalety

Zawód funkcjonariusza ma swoje plusy i minusy. Oto kilka z nich. Dzięki temu łatwiej będzie ci podjąć decyzję o pracy w straży granicznej.

Wady:

• duży stres;
• sprostanie wysokim wymaganiom;
• przejście przez długą i często wyczerpującą rekrutację;
• sytuacje, w których konieczne jest użycie broni palnej (dla niektórych osób jest to największa wada uniemożliwiająca im służbę);
• brak podziału na „typowe” dni robocze.

Jakie są zalety pracy w straży granicznej? Oto kilka z nich:

• duża satysfakcja zawodowa;
• ukształtowanie charakteru;
• brak nudy;
• duże możliwości rozwoju i awansu zawodowego;
• prestiż społeczny;
• poczucie pełnienia służby dla kraju i innych obywateli