Reklama

Straż graniczna: jak się dostać? Zarobki, obowiązki. Czy warto?

Straż graniczna jest w pełni zawodową formacją typu policyjnego. Jak wygląda praca w straży granicznej? Jakie warunki trzeba spełnić, aby dostać się do służby? Sprawdź wysokość zarobków w straży granicznej i dowiedz się, od czego zależy miesięczna pensja funkcjonariusza. Czy warto zostać strażnikiem granicznym?

Straż graniczna jak się dostać - fragment ogrodzenia z drutem kolczastym
Źródło zdjęcia: https://pl.123rf.com/photo_8153676_ogrodzenie-z-siatki-drucianej-z-trzech-w%C3%A4%E2%80%A6tk%C3%A3%C2%B3w-tematycznych-drut-kolczasty.html

Praca w straży granicznej polega na ochronie granic państwowych na lądzie i morzu, a także pełni ona zadania związane z kontrolą ruchu granicznego zgodnie z interesami bezpieczeństwa narodowego. Z biegiem lat coraz więcej osób aplikuje do pracy w straży granicznej. Aby jednak dostać do się pracy w mundurówce, trzeba przejść szereg egzaminów kwalifikacyjnych oraz uzyskać zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do udziału w teście sprawności fizycznej. Wyjaśniamy, jak się dostać do straży granicznej oraz co należy do obowiązków pracowników straży granicznej!

Straż graniczna: praca. Na czym polega?

Straż graniczna to jednolita, umundurowana formacja, która została powołana do życia ustawą w październiku 1990 roku, tuż po przewrotach państwowych. Celem jej działania są czynności związane z ochroną granicy państwowej. Kontroluje również ruch graniczny z sąsiednich państw. Warto wspomnieć, że jak każda formacja w typie policyjnym, również straż graniczna ma zwierzchnika. Jest nim Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, który sprawuje nadzór nad tą formacją. Natomiast Komendant Główny Straży Granicznej (jego biuro, czyli Komenda Główna Straży Granicznej znajduje się w Warszawie) pełni funkcję centralnego organu administracji państwowej w sprawach ochrony granicy państwowej. Co więcej, Komendant Główny Straży Granicznej jest jednocześnie przełożonym wszystkich funkcjonariuszy straży granicznej.

Zgodnie z art. 1 “Pojęcie i zadania Straży Granicznej” zadania funkcjonariuszy straży granicznej dotyczą:

  • ochrony granicy państwowej na lądzie i morzu;
  • organizowania i dokonywania kontroli ruchu granicznego;
  • zapobiegania i przeciwdziałania nielegalnej migracji;
  • wydawania zezwoleń na przekraczanie granicy państwowej (w tym wiz);
  • rozpoznawania, zapobiegania oraz wykrywania przestępstw i wykroczeń, a także ściganiu sprawców;
  • nadzorowania eksploatacji polskich obszarów morskich i przestrzegania przez statki przepisów obowiązujących na danym obszarze;
  • współdziałanie w zakresie realizowanych zadań z właściwymi organami państwowymi, jednostkami samorządu terytorialnego i organizacjami społecznymi;
  • uniemożliwiania transportowania odpadów, szkodliwych substancji chemicznych czy materiałów jądrowych/promieniotwórczych przez granicę państwową;
  • uniemożliwiania przemieszczania oraz transportowania państwowych środków odurzających czy substancji psychoaktywnych, a także broni, amunicji i materiałów wybuchowych bez zezwolenia przez granicę państwową.

Czym jeszcze zajmuje się straż graniczna?

Warto wspomnieć, że istnieje również Biuro Spraw Wewnętrznych Straży Granicznej, które zgodnie z ustawą realizuje na obszarze całego kraju zadania w zakresie rozpoznawania, zapobiegania i zwalczania przestępstw popełnianych przez funkcjonariuszy i pracowników straży granicznej oraz przestępstw przeciwko obrotowi gospodarczemu popełnianych na szkodę straży granicznej.

Poza ochroną granicy państwowej strażnicy graniczni realizują zadania związane z przeciwdziałaniem terroryzmowi. O skuteczności ich działań decyduje nie tylko wyszkolenie i naturalne predyspozycje, ale także specjalistyczny sprzęt, w który wyposażony jest każdy strażnik graniczny. Zespoły odpowiedzialne np. za działania związane z terroryzmem wyposażone są w wysokiej klasy sprzęt wykorzystywany do wykrywania i neutralizacji materiałów wybuchowych.

Jak wygląda praca w straży granicznej?

Praca w straży granicznej to przede wszystkim zajęcie dla osób, które w jakimś zakresie interesują się militariami. Funkcjonariusze straży granicznej mają do dyspozycji między innymi karabiny maszynowe, materiały wybuchowe, siatki obezwładniające oraz pojazdy z termo czy noktowizorami, okręty patrolowe, helikoptery, poduszkowce, a także samoloty. Ich użycie wiąże się nie tylko z obciążeniem fizycznym, ale również z pewną dozą obciążenia psychicznego.

W końcu po drugiej stronie karabinu stoi człowiek, a czasami w sprawach ochrony granicy państwowej trzeba podejmować trudne decyzje. Dlatego każdy kandydat aplikujący do pracy w straży granicznej musi przejść badania i specjalne egzaminy kwalifikacyjne, bez których dopuszczenie do pełnienia służby w niezwykle odpowiedzialnej organizacji państwowej jest niemożliwe.

Jest to kwestia szczególnie istotna po głośnej sprawie, która miała miejsce na granicy Polski z Białorusią w związku z kryzysem migracyjnym. Wówczas żołnierze broniący granicy zostali zatrzymani przez żandarmerię wojskową, ponieważ na przełomie marca i kwietnia 2024 roku oddali strzały ostrzegawcze w kierunku migrantów. Spotkało się to z jednej strony z dużą krytyką medialną, a z drugiej ze zrozumieniem, co podzieliło społeczeństwo.

Straż graniczna – nabór do straży granicznej. Jak się dostać?

Zgodnie z informacją na stronie internetowej straży granicznej, nabór w 2024 roku ma zasilić szeregi Straży Granicznej o 150 osób.

Biuro Spraw Wewnętrznych Straży Granicznej prowadzi stały tryb przyjmowania podań od kandydatów ubiegających się o przyjęcie do służby w Straży Granicznej. Jest to spowodowane wysokimi potrzebami w zakresie przyjęć do służby. 

Kwestie rekrutacji do Straży Granicznej określa rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 10 lutego 2006 roku w sprawie przeprowadzania postępowania kwalifikacyjnego w stosunku do kandydatów ubiegających się o przyjęcie do służby w Straży Granicznej.

Nabór do pracy w straży granicznej prowadzony jest w następujących jednostkach:

  • Bieszczadzki Oddział Straży Granicznej w Przemyślu
  • Karpacki Oddział Straży Granicznej w Nowym Sączu
  • Morski Oddział Straży Granicznej w Gdańsku
  • Nadbużański Oddział Straży Granicznej w Chełmie
  • Nadodrzański Oddział Straży Granicznej w Krośnie Odrzańskim
  • Nadwiślański Oddział Straży Granicznej w Warszawie
  • Podlaski Oddział Straży Granicznej w Białymstoku
  • Śląski Oddział Straży Granicznej w Raciborzu
  • Warmińsko-Mazurski Oddział Straży Granicznej w Kętrzynie
  • Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej w Koszalinie
  • Centrum Szkolenia Straży Granicznej w Kętrzynie
  • Ośrodek Szkoleń Specjalistycznych Straży Granicznej w Lubaniu
  • Komenda Główna Straży Granicznej

Straż graniczna – jak się dostać do straży granicznej?

Od funkcjonariuszy i pracowników straży granicznej wymaga się spełniania wymogów formalnych. Aby dostać się do służby w straży granicznej, należy spełniać następujące wymagania:

  • mieć nieposzlakowaną opinię;
  • nie być karanym za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe;
  • korzystać w pełni z praw publicznych;
  • posiadać co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe;
  • mieć zdolność fizyczną i psychiczną do pracy w straży granicznej;
  • być gotowym podporządkować się szczególnej dyscyplinie;
  • dawać rękojmie zachowania tajemnicy stosownie do wymogów określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych;
  • mieć uregulowany stosunek do służby wojskowej (nie dotyczy kobiet oraz absolwentów szkół wyższych);
  • poddać się procedurze kwalifikacyjnej i zdać egzamin w jednym z Ośrodków Szkolenia Straży Granicznej w Polsce.

Warto też wspomnieć, że Straż Graniczna posiada także jednostkę organizacyjną, którą jest Zarząd Spraw Wewnętrznych SG. Organ ten powstał w celu rozpoznawania, zapobiegania i wykrywania działań godzących w wykonywanie ustawowych zadań Straży Granicznej. Funkcjonariusze, którzy chcą dostać się do tego zarządu, oprócz powyższych wymagań muszą legitymować się najlepiej wykształceniem prawniczym, doświadczeniem w pionie operacyjno-śledczym oraz powinni posiadać kwalifikacje oficerskie.

Istnieje także możliwość podjęcia pracy w korpusie służby cywilnej.

Jak wygląda rekrutacja do straży granicznej? Etap I

Rekrutacja do Straży Granicznej składa się z dwóch etapów. W pierwszym etapie kandydat składa pisemne podanie o przyjęcie do służby w Straży Granicznej. Musi do tego dołączyć:

  • wypełniony kwestionariusz osobowy;
  • dwie aktualne fotografie w takim formacie, jak to dowodu osobistego;
  • kserokopie dowodu osobistego;
  • książeczki wojskowej;
  • świadectw pracy lub służby z poprzednich miejsc pracy;
  • zaświadczenie o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego – zaświadczenie musi być wydane wcześniej niż przed sześcioma miesiącami od dnia złożenia podania o przyjęcie do służby;
  • dokumenty potwierdzające posiadane wykształcenie i kwalifikacje zawodowe;
  • odpis skróconego aktu urodzenia;
  • odpis skróconego aktu małżeństwa;
  • paszport. 

Jeśli kandydat ma jakieś dodatkowe dokumenty, które potwierdziłyby jego umiejętności i kwalifikacje, są one jak najbardziej mile widziane. W pierwszym etapie rekruterzy zapoznają się z kandydaturą, dokumentami kandydata, sprawdzają je pod kątem ich kompletności i przeprowadzają wstępną ocenę. Następnie pora na wstępną rozmowę kwalifikacyjną. Tutaj ważna jest umiejętność autoprezentacji kandydata, To, w jaki sposób formułuje swoje myśli, czy jest osobą elokwentną i potrafi nawiązać kontakt z drugą osobą. Może zostać zapytany o swoje zainteresowania oraz motywacje do podjęcia służby. Ważne, aby być prawdomównym i nie zakłamywać informacji o sobie. Dane uzupełnione w kwestionariuszu osobowym także zostaną sprawdzone. W pierwszym etapie także przeprowadza się badanie psychologiczne kandydata, aby określić jego predyspozycje intelektualne i osobowość. Wszystko to wpływa na finalną ocenę kandydata i wystawienie opinii. Jeśli będzie ona pozytywna, zostanie dopuszczony do drugiego etapu postępowania.

Zakwalifikowani do drugiego etapu postępowania kwalifikacyjnego

W drugim etapie rekrutacji do Straży Granicznej kandydat podchodzi do testów pisemnych z wiedzy ogólnej, znajomości języka obcego, a także testu sprawności fizycznej i docelowej rozmowy kwalifikacyjnej. Aby kandydat mógł zostać uznany za spełniającego warunki do służby w Straży Granicznej, musi: 

  • otrzymać pozytywną ocenę z pierwszego etapu postępowania; 
  • osiągnąć minimum 12 punktów w drugim etapie postępowania;
  • uzyskać pozytywną ocenę wyników przeprowadzonego badania psychofizjologicznego;
  • uzyskać orzeczenie o zdolności fizycznej i psychicznej do służby w SG;
  • dać rękojmię zachowania tajemnicy w kwestii wymogów określonych w przepisach ustawie o ochronie informacji niejawnych.

Straż graniczna: zarobki. Ile zarabia strażnik graniczny?

Według informacji na stronie straży granicznej z oddziału Warmińsko-Mazurskiego osoba do 26. roku życia otrzyma miesięczne wynagrodzenie 6 100 zł netto po ukończeniu szkolenia. Kontroler lub młodszy kontroler po 26. roku życia zarabia ok. 5600 zł złotych netto. Większe wynagrodzenie młodszego funkcjonariusza straży granicznej spowodowane jest zwolnieniem od podatku od osób fizycznych. Wynagrodzenie wzrasta wraz z wyższym stopniem. Funkcjonariusz w służbie stałej po osiągnieciu 26 roku życia otrzymuje na rękę średnio ponad 5800 zł na rękę.

Dodatki w Straży Granicznej

Warto także zaznaczyć, że mundurowym przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze 26 dni w danym roku kalendarzowym, nagrody jubileuszowe, „trzynastki”, równoważnik pieniężny za remont lokalu mieszkalnego oraz zwrot kosztów za dojazdy do miejsca pełnienia służby.

Ponadto zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 8 lutego 2008 r. w sprawie uposażenia zasadniczego oraz dodatków do uposażenia funkcjonariuszy Straży Granicznej strażnikom przysługują także: 

  • dodatek za wysługę lat;
  • za stopień;
  • dodatek funkcyjny;
  • służbowy;
  • kontrterrorystyczny i graniczny.

Praca w straży granicznej: wady i zalety

Zawód funkcjonariusza ma swoje plusy i minusy. Oto kilka z nich. Dzięki temu łatwiej będzie ci podjąć decyzję o pracy w straży granicznej.

Wady:

  • duży stres;
  • sprostanie wysokim wymaganiom;
  • przejście przez długą i często wyczerpującą rekrutację;
  • sytuacje, w których konieczne jest użycie broni palnej (dla niektórych osób jest to największa wada uniemożliwiająca im służbę);
  • brak podziału na „typowe” dni robocze.

Jakie są zalety pracy w straży granicznej? Oto kilka z nich:

  • duża satysfakcja zawodowa;
  • ukształtowanie charakteru;
  • brak nudy;
  • duże możliwości rozwoju i awansu zawodowego;
  • prestiż społeczny;
  • poczucie pełnienia służby dla kraju i innych obywateli

Jak uzasadnić motywację do służby?

Na pewno będziesz o to pytany na którymś etapie rekrutacji. Jeśli chcesz pracować w Straży Granicznej, z pewnością masz ku temu jakieś powody. Wielu kandydatów to patrioci, którzy chcą służyć ojczyźnie, zależy im na zachowaniu integralności granic kraju i po prostu widzą się w roli zawodowca, który pomaga ją zachować. Są to jedne z głównych motywacji. Jednak przyczyny, dla których kandydaci decydują się aplikować do Straży Granicznej, są bardzo indywidualne. Często jest to także rozwój zawodowy, potrzeba stabilności zatrudnienia, czy spełniania się w pracy, w której duże znaczenie ma aktywność fizyczna. Pamiętaj jednak, że praca w Straży Granicznej wiąże się z dużą odpowiedzialnością. Powinno temu zatem towarzyszyć poczucie misji. W końcu strażnicy dbają o bezpieczeństwo obywateli.

Proces rekrutacji do Straży Granicznej – krok po kroku

Dostanie się do Straży Granicznej to marzenie wielu osób, ale proces rekrutacyjny wymaga przejścia przez ściśle określone etapy. Aby rozpocząć służbę, kandydaci muszą najpierw przejść postępowanie kwalifikacyjne, które obejmuje kilka kluczowych elementów. Weryfikacja zgłoszeń to pierwszy krok – komisja analizuje dokumenty kandydatów, zwracając szczególną uwagę na wykształcenie, doświadczenie oraz dotychczasowy przebieg kariery. Istotnym etapem jest test wiedzy ogólnej, który sprawdza, jak dobrze kandydat jest przygotowany do pracy w tej formacji.

Kolejny ważny etap to test sprawności fizycznej, którego wyniki mają znaczący wpływ na ocenę kandydata. W tym miejscu przyszli funkcjonariusze muszą wykazać się odpowiednią kondycją fizyczną, co jest kluczowe w pracy w Straży Granicznej. Postępowanie kwalifikacyjne kończy się rozmową kwalifikacyjną, podczas której komisja ocenia motywację oraz predyspozycje psychiczne kandydata. Te wszystkie etapy decydują o tym, czy dana osoba będzie mogła przystąpić do dalszego szkolenia w służbie.

Po pozytywnym zakończeniu rekrutacji, kandydaci trafiają do służby przygotowawczej, która obejmuje intensywne szkolenie. To kluczowy czas, kiedy przyszli funkcjonariusze nabywają praktyczne umiejętności i uczą się, jak reagować w różnych sytuacjach związanych z ochroną granic. Szkolenie przygotowawcze ma na celu wprowadzenie nowych członków Straży Granicznej w realia służby, dając im narzędzia i wiedzę niezbędną do pełnienia obowiązków na najwyższym poziomie.

Warto również wspomnieć o perspektywach zawodowych i możliwościach rozwoju w Straży Granicznej. Po zakończeniu służby przygotowawczej funkcjonariusze mogą liczyć na dalsze szkolenia specjalistyczne, które pozwolą im rozwijać się w wybranych dziedzinach, takich jak ściganie przestępczości granicznej, czy praca z nowoczesnymi technologiami. Dzięki temu praca w Straży Granicznej oferuje nie tylko stabilne zatrudnienie, ale również możliwości awansu i rozwoju zawodowego.

Oceń artykuł
3.3/5 (58)