Ile zarabia nauczyciel? Zarobki na stanowisku

Kwestia tego, ile zarabiają nauczyciele, podlega burzliwej dyskusji społecznej. O zarobkach tej grupy zawodowej decydują m.in. stopnie awansu zawodowego określane w Karcie Nauczyciela i rozporządzeniu Ministra Edukacji i Nauki. Co jeszcze wpływa na to, ile zarabia nauczyciel i jakie to dokładnie kwoty?

W debacie publicznej można natknąć się na informacje, że rok pracy w szkole wystarczy, aby pracownicy tych placówek, zamiast starać się o awans zawodowy, brali urlop na poratowanie zdrowia psychicznego. Warunki pracy w polskich szkołach, wymagania programów nauczania, a także same zarobki nauczycieli nie zachęcają absolwentów studiów wyższych i kolegiów nauczycielskich do podejmowania pracy w zawodzie. Sprawdziliśmy, czy nauczyciele naprawdę mają na co narzekać w kwestiach finansowych.

Kto może pobierać pensję nauczyciela?

Szczegółowe wymogi, co do wykonywania zawodu nauczyciela, określa specjalna ustawa, tzw. Karta Nauczyciela.

Nauczycielem może zostać osoba posiadająca tytuł zawodowy licencjata. Jeśli w ramach studiów ukończyła specjalizację nauczycielską, posiada wszelkie uprawnienia do tego, aby uczyć w szkole podstawowej. Jeśli jednak jej studia dotyczyły wiedzy przekazywanej w szkole, ale nie obejmowały przygotowania pedagogicznego, jest zmuszona podjąć studia podyplomowe, które dadzą jej odpowiednie uprawnienia.

Można zacząć pracę w szkole, nie posiadając odpowiednich uprawnień, ale zobowiązuje się wówczas do uzyskania ich w konkretnym czasie. W praktyce oznacza to, że można uczyć już w trakcie studiów. Dotyczy to też osób z tytułem inżyniera bez przygotowania pedagogicznego. Przykładowo: absolwent biologii może uczyć tego przedmiotu w szkole, jeśli ukończy dodatkowy kurs. Absolwent biologii ze specjalnością nauczycielską może uczyć bez dodatkowego szkolenia.

Analogicznie, osoba, która pochwali się tytułem zawodowym magistra, ze specjalizacją nauczycielską, jest uprawniona do nauczania także w szkole średniej. Absolwent, który posiada tytuł magistra bez przygotowania pedagogicznego, musi podjąć studia podyplomowe.

Nauczycielami mogą nazywać się też osoby z dyplomem ukończenia kolegium nauczycielskiego, np. dyplomem nauczycielskiego kolegium języków obcych. Są to specjalne placówki, które zajmują się odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym kandydatów gotowych pracować w szkołach, nie określa się ich jednak szkołami wyższymi.

Praca nauczyciela a wynagrodzenie

Od nauczycieli wymaga się więc odpowiedniego poziomu wykształcenia. Sam charakter pracy też nie należy do łatwych. Wiele osób pracuje z dziećmi z upośledzeniem umysłowym czy zaburzeniami psychicznymi. Inni podejmują zatrudnienie w zakładach poprawczych z tzw. trudną młodzieżą, działają w uciążliwych warunkach pracy, jak w miejscach z podwyższonym poziomem hałasu. Nawet praca w zwykłej szkole publicznej czy państwowej wiąże się z odpowiedzialnością za wychowanie i bezpieczeństwo dzieci. Sprawdźmy, czy za tym wszystkim idzie także adekwatne wynagrodzenie.

Ile zarabiają nauczyciele?

Zarobki nauczycieli są zróżnicowane i zależą m.in. od posiadanego wykształcenia, czasu pracy, stopnia awansu zawodowego nauczyciela, rodzaju szkoły, przyznanych dodatków, świadczeń wynikających z pełnionych funkcji, itp.

Wysokość minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, pracujących w publicznych placówkach oświatowych, określa rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej. 22 kwietnia 2022 roku uległo ono zmianie, a nauczyciele otrzymali podwyżki.

Rozporządzenie to mówi m.in., że osoby posiadające różny stopień wykształcenia oraz znajdujące się na poszczególnych stopniach awansu zawodowego będą zarabiać inaczej.

Ile zarabia nauczyciel stażysta?

Nauczyciel stażysta to pracownik, który dopiero rozpoczyna swoją karierę w szkole i nie otrzymał na start któregoś ze stopni awansu zawodowego. Zarobki początkujących nauczycieli są zróżnicowane w zależności od posiadanego wykształcenia.

Nauczyciel stażysta może ubiegać się o zostanie nauczycielem kontraktowym najczęściej nie wcześniej niż po 9 miesiącach swojej pracy. Ma on też za zadanie określić własny pomysł na rozwój zawodowy i korzystać z pomocy opiekuna stażu. Inne obowiązki i charakter pracy nauczyciela stażysty określają szczegółowo przepisy Karty Nauczyciela.

Minimalne wynagrodzenie zasadnicze nauczyciela stażysty przedstawia się następująco:

1. Jeśli stażysta posiada tytuł magistra z przygotowaniem pedagogicznym, jego minimalne wynagrodzenie nie może być niższe niż 2 949 zł brutto miesięcznie.
2. Jeśli stażysta może poszczycić się tytułem magistra, ale nie posiada wyszkolenia pedagogicznego, przysługuje mu najmniej 2 818 zł brutto miesięcznie. Na tyle samo może liczyć, jeśli posiada tytuł zawodowy licencjata lub inżyniera, ale również bez przygotowania pedagogicznego.
3. Jeśli stażysta posiada tytuł licencjata lub inżyniera bez przygotowania pedagogicznego albo dyplom ukończenia kolegium nauczycielskiego, wysokość kwoty bazowej jego wynagrodzenia to 2 800 zł brutto.

Ile zarabia nauczyciel kontraktowy?

Stopień nauczyciela kontraktowego dany pracownik odbiera od dyrektora szkoły po tym, jak nauczyciel starający się o awans przepracował odpowiedni okres czasu i uzyskał pozytywną ocenę swojego dorobku pracy wystawianą przez komisję kwalifikacyjną, z którą rozmawiał.

Wyższy stopień awansu zawodowego, to wyższe wynagrodzenie zasadnicze. Nauczyciel kontraktowy zarabia co najmniej:

• 3 034 tys. zł brutto miesięcznie, jeśli posiada tytuł magistra wraz z uprawnieniami pedagogicznymi,
• 2 823 tys. zł brutto miesięcznie, jeśli posiada tytuł zawodowy magistra bez przygotowania pedagogicznego lub stopień licencjata/inżyniera z przygotowaniem pedagogicznym,
• 2 818 tys. zł brutto miesięcznie, jeśli posiada tytuł licencjata lub inżyniera bez przygotowania pedagogicznego albo dyplom ukończenia kolegium nauczycielskiego.

Ile zarabia nauczyciel mianowany?

Stopień nauczyciela mianowanego uzyskuje się, gdy kandydat po złożeniu odpowiedniego wniosku o awans i przepracowaniu wymaganego stażu, zda egzamin zawodowy przed odpowiednią komisją kwalifikacyjną. Nauczyciel kontraktowy nie może ubiegać się o awans najczęściej, zanim nie przepracuje w zawodzie 2 lat i 9 miesięcy. Jeśli uzyska stopień nauczyciela mianowanego, może liczyć na następujące zarobki:

• 3 445 zł brutto miesięcznie w przypadku posiadania tytułu magistra z przygotowaniem pedagogicznym,
• 3 002 zł brutto miesięcznie, gdy nauczyciel ma tytuł magistra, ale bez przygotowania pedagogicznego lub tytuł licencjata albo inżyniera z odpowiednim przygotowaniem,
• 2 841 zł brutto miesięcznie w przypadku, gdy nauczyciel nie ma dyplomu magistra, a tylko tytuł zawodowy licencjata lub inżyniera bez przygotowania pedagogicznego lub posiada dyplom ukończenia odpowiedniego kolegium nauczycielskiego.

Ile zarabia nauczyciel dyplomowany?

Minimalne zarobki nauczyciela dyplomowanego są największe, bo to ostatni z możliwych stopni awansu zawodowego. Oczywiście nie oznacza to braku możliwości dalszego rozwoju kariery w oświacie.

Nauczycielem dyplomowanym kandydat staje się po przepracowaniu co najmniej 2. lat i 9 miesięcy w zawodzie oraz po uzyskaniu pozytywnej oceny swojego dorobku pracy od odpowiedniej komisji kwalifikacyjnej.

Minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela dyplomowanego to:

• 4 046 zł brutto miesięcznie, gdy pracownik posiada tytuł zawodowy magistra wraz z przygotowaniem pedagogicznym,
• 3 523 zł brutto miesięcznie, gdy pracownik posiada tytuł zawodowy magistra bez przygotowania pedagogicznego albo tytuł zawodowy licencjata/inżyniera z odpowiednim przygotowaniem,
• 3 079 zł brutto miesięcznie, gdy pracownik posiada najmniejsze z możliwych kwalifikacji do wykonywania zawodu.

Średnie wynagrodzenie nauczycieli

Portal wynagrodzenia.pl przeprowadzający badania wynagrodzeń poszczególnych grup zawodowych w Polsce określił medianę zarobków nauczycieli posiadających różny staż zawodowy. Wyniki te są o tyle miarodajne, że pochodzą od samych pracowników.

I tak, wedle tego źródła, nauczyciel o najmniejszym stażu pracy zyskuje średnio 3,5 tys. zł brutto miesięcznie, bardziej doświadczony pracownik – 4,2 tys. zł brutto miesięcznie, a najbardziej doświadczony – 5,1 tys. zł brutto miesięcznie. Nie są to powalające kwoty.

Dane GUS-u wskazują, że pracownicy sektora edukacji mieszkający w Warszawie zarabiają średnio 5,9 tys. zł brutto miesięcznie. Dotyczy to jednak tylko stolicy. Dla porównania — dane z województwa kujawsko-pomorskiego mówią o kwocie 5,1 tys. zł brutto miesięcznie.

Ile zarabia nauczyciel na godzinę? Dodatki i nagrody

Wynagrodzenie zasadnicze nauczyciela, ustalane przez Ministerstwo Edukacji, lekko mówiąc, nie należy do najwyższych. Nauczyciele otrzymują jeszcze dodatki przydzielane uznaniowo lub/i w zależności od stażu pracy. Oto niektóre z nich:

• dodatek motywacyjny — przyznaje go dyrektor szkoły, jest uznaniowy,
• dodatek funkcyjny — otrzymują go wychowawcy klasy, dyrektorzy szkół itp. za pełnienie określonych funkcji. Minimalna stawka dodatku funkcyjnego to 300 zł brutto.
• dodatek za wysługę lat — od 1% do maksymalnie 20% pensji zasadniczej,
• dodatek za uciążliwość/warunki pracy/ praca nauczyciela w porze nocnej,
• nagrody jubileuszowe bądź dyrektorskie ze specjalnego funduszu nagród.

W niektórych przypadkach dodatkiem do zarobków nauczyciela mogą być także godziny ponadwymiarowe pracy oraz godziny doraźnych zastępstw, dodatkowe wynagrodzenie roczne albo jednorazowy dodatek uzupełniający.