Świadectwo pracy – co powinieneś o nim wiedzieć?

Świadectwo pracy to dokument wydawany pracownikowi w momencie wygaśnięcia lub rozwiązania jego umowy o pracę. Poniżej przygotowaliśmy dla ciebie kompendium wiedzy na temat świadectwa pracy. O czym musisz wiedzieć? Zapraszamy do lektury!

Świadectwo pracy to podstawa informująca o tym, że pracowałeś wcześniej na podstawie umowy o pracę. Wydanie świadectwa pracy umożliwia potwierdzenie doświadczenia zawodowego, a także wyliczenie dni urlopowych w nowej pracy. Co trzeba zrobić w celu otrzymania świadectwa pracy? Czy jeśli ustał stosunek pracy automatycznie, możliwe jest wydanie świadectwa pracy? Kiedy konieczne jest sprostowanie świadectwa pracy? Kiedy i jak pracodawca musi wydać pracownikowi świadectwo pracy?

Świadectwo pracy: co to jest?

Świadectwo pracy to dokument, który zawiera wszystkie informacje na temat okresu lub okresów zatrudnienia. Według Art. 97 § Kodeksu pracy pracodawca jest zobowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy tuż po rozwiązaniu lub wygaśnięciu jego stosunku pracy, jeśli tylko nie planuje on nawiązania z nim dalszej współpracy w ciągu 7 dni od rozwiązania umowy lub okoliczności wygaśnięcia stosunku pracy.

Świadectwo pracy: Kodeks pracy

Czy pracodawca ma prawo wskazać w świadectwie przyczynę rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika? Powoływanie się na art. 52 pkt 1 k.p. w świadectwie pracy budzi spore kontrowersje. Skąd się one biorą? Z między innymi faktu, że pracodawca nie może wskazywać w świadectwie pracy informacji dotyczącej powodu rozwiązania umowy, wpisując np. „pracownik został przyłapany na kradzieży”.

Natomiast w powyższym przypadku, pracodawca ma prawo powołać się na art. 30 par 1 pkt 3 k.p. w świadectwie pracy, a także określić, że umowę z winy pracownika rozwiązał pracodawca.

Natomiast co z art. 92 par 1 k.p. w świadectwie pracy? Jest to przepis, który informuje o prawie do wynagrodzenia w czasie niezdolności do pracy, czyli zasiłku chorobowym. Czy pracodawca powinien wpisywać taką informację w świadectwo pracy po rozwiązaniu lub wygaśnięciu umowy? Pracodawca powinien wskazać w dokumencie liczbę dni niezdolności pracownika do pracy, za które otrzymał wynagrodzenie zgodnie z art. 92 par 1 k.p.

Termin wystawienia świadectwa pracy

Kiedy powinno nastąpić wystawienie pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę świadectwa pracy? Wydanie świadectwa pracy to obowiązek pracodawcy. Ma na to czas do ostatniego dnia trwania umowy. Jeśli nie może tego zrobić w czasie trwania stosunku pracy, bo nie pozwalają mu na to różne okoliczności, przysługuje mu możliwość wysłania dokumentu pocztą lub drogą mailową w przeciągu 7 dni od dnia, w którym upływa termin stosunku pracy.

Warto zaznaczyć, że niewydanie pracownikowi w terminie świadectwa pracy to wykroczenie przeciwko prawom pracownika obwarowane karą grzywny. W przypadku niewydania przez pracodawcę świadectwa pracy pracownikowi przysługuje prawo wystąpienia do sądu z żądaniem zobowiązania pracodawcy do wydania świadectwa pracy.

Świadectwo pracy a kontynuacja zatrudnienia u tego samego pracodawcy

Jeśli pracodawca zamierza nawiązać dalszą współpracę ze swoim pracownikiem na podstawie kolejnej umowy o pracę, świadectwo pracy wydawane jest tylko i wyłącznie na żądanie pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę. Dokument może zawierać potwierdzenie z wszystkich okresów poprzedniego zatrudnienia, za które pracownik nie otrzymał świadectwa pracy w przeciągu 7 dni od złożenia przez niego wniosku.

Błędy w świadectwie pracy: sprostowanie świadectwa pracy

Co w razie wydania niewłaściwego świadectwa pracy? Pracownikowi przysługuje prawo do wysłania wniosku z żądaniem sprostowania świadectwa pracy w ciągu 14 dni od chwili jego doręczenia. Jeśli pracodawca nie odniesie się do tego wniosku, pracownik ma prawo wystąpić do sądu pracy z żądaniem zobowiązania pracodawcy do wydania  świadectwa pracy poprawionego do 14 dni od otrzymania odmownej decyzji sprostowania dokumentu.

Świadectwo pracy a emerytura

Pamiętaj, że osiągnięcie wieku emerytalnego nie jest jednoznaczne z przejściem na emeryturę. Pracownik po 60. lub 65. roku życia nadal może pracować i dorabiać do swojego świadczenia emerytalnego.

Natomiast czy pracownikowi, który zdecydował się przejść na emeryturę i rozwiązać umowę o pracę potrzebne jest świadectwo pracy? Emeryci, którzy chcą zachować prawo do emerytury i otrzymywać świadczenie z ZUS, muszą zanieść do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych świadectwo pracy lub zaświadczenie potwierdzające rozwiązanie stosunku pracy z danym pracodawcą. Zakład nie uwzględnia innych dokumentów, np. wypowiedzenia umowy o pracę.

Jak wygląda świadectwo pracy? Zasady wydania świadectwa pracy

Zastanawiasz się, jak wypełnić świadectwo pracy? Nie musisz się o to martwić. Wypełnianiem dokumentu zajmuje się pracodawca. Ty musisz jedynie dopilnować otrzymania świadectwa pracy na czas. Przykład świadectwa pracy do własnego podglądu możesz znaleźć w wyszukiwarce Google, wpisując hasło np. „świadectwo pracy pdf”. Pamiętaj jednak, że u każdego pracodawców taki dokument wygląda nieco inaczej. Natomiast znajduje się tam kilka punktów wspólnych, takich jak informacje, które muszą być w nim zawarte. W dokumencie przede wszystkim nie może zabraknąć informacji niezbędnych do ustalenia uprawnień pracowniczych łącznie z informacjami czy pracownikowi przysługuje odszkodowanie związane ze skróceniem okresu wypowiedzenia umowy o pracę lub wymiaru czasu pracy pracownika.

Treść świadectwa pracy

Zgodnie z rozporządzeniem z dnia 30 grudnia 2016 roku w sprawie świadectwa pracy, w świadectwie muszą być zawarte informacje niezbędne do ustalenia uprawnień pracowniczych takie jak:

• Okres lub okresy zatrudnienia.
• Stanowisko pracy.
• Informacja o rodzaju wykonywanej pracy.
• Wymiaru etatu, czasu pracy.
• Przyczyny rozwiązania stosunku pracy lub okoliczności wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy.
• Okres urlopu wypoczynkowego wykorzystanego przez pracownika w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy.
• Okres wykorzystania urlopu dodatkowego lub innego świadczenia pracy przewidzianego przepisami prawa pracy.
• Liczba dni, za które pracownik otrzymał wynagrodzenie i za dni, w których nie zachował prawa do wynagrodzenia w roku kalendarzowym, w którym zakończył swój stosunek pracy (Według Art. 92 Kodeksu pracy).
• Okres, za który pracownikowi przysługuje odszkodowanie w związku ze skróceniem okresu wypowiedzenia umowy o pracę.
• Wykorzystanie urlopu ojcowskiego i podstawy prawnej udzielenia urlopu ojcowskiego.
• Okres wykorzystania urlopu bezpłatnego i podstawy prawnej jego udzielenia.
• Wskazanie wykorzystanego urlopu wychowawczego i podstawy prawnej udzielenia urlopu wychowawczego.
• Wykorzystanie urlopu rodzicielskiego i podstawy prawnej jego udzielenia.
• Okresu wykonywania pracy tymczasowej oraz podmiotu, dla którego była realizowana (tylko w sytuacji, kiedy miała miejsce).
• Okresu, w którym pracownik korzystał z ochrony stosunku pracy według Art. 186 [8] § 1 pkt. 2 Kodeksu Pracy.
• Zwolnienia od pracy wykorzystanego w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy zgodnie z Art. 188 Kodeksu Pracy.
• Okresu odbytej czynnej służby wojskowej lub jej formy zastępczej.
• Okresu, w którym pracownik wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.
• Okresów nieskładkowych przypadających w okresie zatrudnienia, którego dotyczy świadectwo pracy, uwzględniając przy ustalaniu prawa do renty lub emerytury.
• Zajęcia wynagrodzenia za wykonaną pracę w myśli przepisów o postępowaniu egzekucyjnym.
• Należności ze stosunku pracy uznanych i niezaspokojone przez pracodawcę do ostatniego dnia trwania umowy z różnych powodów, na przykład z powodu braku środków finansowych.
• Danych dotyczących wysokości składników wynagrodzenia oraz o uzyskanych kwalifikacjach – tylko na żądanie pracownika.

Pamiętaj! Zgodnie z art. 94 [6] Kodeksu pracy, obowiązującym od 1 stycznia 2019 roku pracodawca ma również obowiązek zawrzeć informacje w świadectwie pracy takie jak:

1. Okresie przechowywania dokumentacji pracowniczej, o którym mowa w art. 94 pkt 9b lub w art. 94(5) § 2 k.p.;
2. Możliwości odbioru przez pracownika dokumentacji pracowniczej do końca miesiąca kalendarzowego następującego po upływie okresu przechowywania dokumentacji pracowniczej, o którym mowa w art. 94 pkt 9b lub w art. 94(5) § 2 k.p.;
3. Zniszczeniu dokumentacji pracowniczej w przypadku jej nieodebrania w okresie, o którym mowa w pkt 2.