Tłumacz przysięgły jest prestiżowym zawodem, który może być bardzo dobrym wyborem po studiach lingwistycznych i filologicznych. Doskonała znajomość języków obcych to przepustka do udanej kariery zawodowej. Ile może zarobić tłumacz?

Tłumacz przysięgły to zawód, który nadal cieszy się sporą popularnością wśród zawodów lingwistycznych. Wiąże się z szeroko rozumianym szacunkiem społecznym oraz wysokimi zarobkami. Najpopularniejszy zawód to tłumacz przysięgły języka angielskiego, jednak znacznie wyższe wynagrodzenie osiągają tłumacze innych języków obcych. Jak wygląda praca tłumacza przysięgłego? Czy tłumacz przysięgły to stanowisko dla każdego? Jak zdobyć uprawnienia tłumacza przysięgłego? A w końcu — na jakie zarobki może liczyć tłumacz przysięgły?
Spis treści
Tłumacz przysięgły – kto to?
Jeszcze kilka lat temu znajomość języka obcego w dobrym stopniu było dużym atutem na rynku pracy, wyróżniającym kandydata na pracownika spośród całej reszty. Obecnie znajomość jednego języka nie jest niczym wyjątkowym, ponieważ wiele osób włada dwoma lub nawet trzema językami. Mimo wszystko, doskonałe umiejętności lingwistyczne potwierdzone certyfikatami to najbardziej uniwersalny atut, jaki może posiadać pracownik. Jednym z zawodów opierających się na znajomości innych języków jest tłumacz przysięgły, czyli osoba zajmująca się tłumaczeniami dokumentów sądowych i urzędowych.
Bardzo często uwierzytelnia obcojęzyczne odpisy, współpracuje ze służbami bezpieczeństwa, organami państwowymi, a także sędziami. Ze względu na prestiż i odpowiedzialność jego zarobki są na wysokim poziomie, dlatego warto przemyśleć ścieżkę kariery tłumacza przysięgłego. Warto także zaznaczyć, że tłumaczem przysięgłym może zostać tylko osoba posiadająca ku temu stosowne uprawnienia tłumacza przysięgłego, które gwarantują najwyższą jakość tłumaczeń.
Zobacz też: Certyfikaty z języka angielskiego. Czym się różnią i które wybrać?
Kto może zostać tłumaczem przysięgłym? Wymagania
Tłumacz przysięgły to zawód zaufania publicznego, który wymaga spełnienia ściśle określonych warunków. Aby uzyskać uprawnienia, kandydat musi posiadać obywatelstwo polskie lub jednego z państw Unii Europejskiej, EFTA, Szwajcarii lub innego kraju na zasadach wzajemności. Kluczowym wymogiem jest również pełna zdolność do czynności prawnych oraz brak karalności za przestępstwa umyślne, skarbowe lub nieumyślne przeciwko bezpieczeństwu obrotu gospodarczego. Kandydat powinien ukończyć studia wyższe oraz biegle posługiwać się zarówno językiem polskim, jak i obcym, w którym zamierza pracować.
Jak zostać tłumaczem przysięgłym?
Droga do zostania tłumaczem przysięgłym jest wymagająca i wieloetapowa, ale daje możliwość zdobycia prestiżowego zawodu oraz pracy z dokumentami o kluczowym znaczeniu prawnym i urzędowym. Pierwszym krokiem jest uzyskanie wykształcenia wyższego – wbrew powszechnemu przekonaniu, nie musi to być tytuł magistra. Aktualne przepisy pozwalają na rozpoczęcie ścieżki zawodowej po ukończeniu studiów licencjackich lub podyplomowych związanych z filologią lub tłumaczeniami. Znajomość języka obcego musi być jednak na najwyższym poziomie, podobnie jak biegłość w posługiwaniu się językiem polskim, ponieważ w tym zawodzie liczy się nie tylko poprawność językowa, ale również precyzja i zdolność interpretacji prawniczych terminów.
Kolejnym etapem jest zgłoszenie chęci przystąpienia do państwowego egzaminu organizowanego przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Kandydaci składają wniosek pisemny do odpowiedniego wydziału w Warszawie. Egzamin składa się z dwóch części – pisemnej i ustnej – które wspólnie sprawdzają zarówno umiejętności językowe, jak i zdolność tłumaczenia tekstów o charakterze prawnym, urzędowym i gospodarczym. Podczas egzaminu należy wykazać się precyzją, znajomością języka obcego oraz polskiego, a także zrozumieniem kontekstu kulturowego i prawnego. Koszt egzaminu wynosi 800 zł, a w przypadku niezdania testu możliwe jest ponowne podejście po roku. Warto pamiętać, że poziom trudności jest wysoki, co gwarantuje, że zawód ten wykonują jedynie najlepsi specjaliści.
Po pozytywnym zaliczeniu egzaminu kandydat składa uroczyste ślubowanie przed Ministrem Sprawiedliwości. Złożenie ślubowania to formalny i symboliczny moment, w którym tłumacz zobowiązuje się do wykonywania swojej pracy z najwyższą starannością, zgodnie z obowiązującym prawem i zasadami etyki zawodowej. Dopiero po ślubowaniu tłumacz zostaje wpisany na listę tłumaczy przysięgłych, co otwiera drzwi do oficjalnej praktyki zawodowej.
Wyzwania w pracy tłumacza przysięgłego
Tłumacz przysięgły musi odznaczać się wyjątkową uważnością, znajomością prawa, ustaw i rozporządzeń, a także szeroką wiedzą z wielu dziedzin życia. Tłumaczenie to nie tylko suchy tekst, ale również odpowiednie konteksty i nacechowania, które oddają rzeczywisty charakter dokumentu. Tłumacz przysięgły to osoba skupiona na swoim zadaniu, pragmatyczna i bezstronna. Potrafi zachować obiektywność w swoich osądach i odciąć życie prywatne od życia zawodowego.
Zawód tłumacza przysięgłego to nie tylko prestiż, ale także ogromna odpowiedzialność. Tłumacz przysięgły odpowiada za zgodność tłumaczenia z oryginałem i ponosi pełną odpowiedzialność za ewentualne błędy. Każdy dokument tłumaczony przez niego musi być opatrzony specjalną pieczęcią, co nadaje mu moc prawną. Osoby chcące rozpocząć karierę w tym zawodzie muszą także dbać o ciągły rozwój – język i prawo nieustannie ewoluują, dlatego tłumacz przysięgły powinien regularnie aktualizować swoją wiedzę, uczestniczyć w szkoleniach i doskonalić umiejętności.
Jakie uprawnienia ma tłumacz przysięgły?
Ustawa o zawodzie tłumacza przysięgłego określa jego obowiązki i uprawnienia. Jego główne zadania to sporządzanie tłumaczeń, poświadczeń, odpisów pisemnych oraz tłumaczenia ustne.
Jako że jest urzędnikiem państwowym, nie może odmówić tłumaczeń zleconych w procesach sądowych, przez prokuratora, na żądanie policji lub organów administracji publicznej. W przypadku odmowy może zostać ukarany naganą albo nawet utratą praw do wykonywania zawodu.
Ponadto tłumacz przysięgły jest zobligowany do wykonywania powierzonych mu tłumaczeń ze szczególną starannością oraz bezstronnością, zgodnie z zasadami przepisów prawa.
Tłumacz przysięgły – ile można zarobić?
Zarobki tłumacza przysięgłego zależą od rodzaju tłumaczenia, języka oraz tempa realizacji zlecenia. Od 1 stycznia 2024 roku, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości, wynagrodzenie za stronę tłumaczenia poświadczonego na język polski wynosi od 44,07 zł (np. z angielskiego, niemieckiego) do 64,44 zł (np. z języków posługujących się ideogramami). W przypadku tłumaczeń z języka polskiego na język obcy stawki są wyższe – od 57,65 zł do 94,37 zł za stronę, w zależności od języka docelowego. Co więcej, tłumaczenie wykonane w trybie ekspresowym, w ciągu 24 godzin, jest wyceniane dwukrotnie wyżej, co znacznie zwiększa potencjalne dochody.
Tłumacze przysięgli mogą również zarabiać na tłumaczeniach ustnych, gdzie stawka za każdą rozpoczętą godzinę pracy równa się stawce za stronę tłumaczenia pisemnego, powiększonej o 30%. W sytuacji tłumaczeń w trybie przyspieszonym, wynagrodzenie za godzinę może wzrosnąć nawet o 100%. Dodatkowe opłaty obejmują także sprawdzenie i poświadczenie tłumaczeń wykonanych przez inne osoby – za takie czynności tłumacz otrzymuje 30% stawki podstawowej. Ponadto tłumacze przysięgli prowadzący działalność gospodarczą mają prawo doliczać do swoich stawek podatek VAT, co wpływa na ostateczne wynagrodzenie.
Dochody tłumacza przysięgłego są wyższe w przypadku języków rzadziej używanych lub bardziej skomplikowanych, takich jak języki pozaeuropejskie. Zlecenia od organów państwowych, takich jak sądy czy policja, opłacane są według wyznaczonych stawek, natomiast w przypadku klientów prywatnych istnieje możliwość negocjowania honorarium. Dzięki specjalizacji oraz pracy w trybie ekspresowym tłumacze przysięgli mają szansę osiągnąć wysokie zarobki, jednak wymaga to również dużej precyzji, dostępności oraz znajomości przepisów prawnych.