Specjalizacje lekarskie pomagają zostać wykwalifikowanym profesjonalistą w danej dziedzinie medycyny. Obecnie znanych jest aż 77 specjalizacji. Którą z nich powinien wybrać młody lekarz? Która jest najlepiej opłacalna?
Aby rozpocząć naukę specjalizacji medycznej należy ukończyć najpierw jednolite, 6-letnie studia wyższe oraz odbyć 13-miesięczny staż podyplomowy w szpitalu. Staż kończy się Lekarskim Egzaminem Końcowym. Dopiero wtedy po jego zdaniu, można wybrać specjalizację, której nauka potrwa następne od 4 do 10 lat. Jaką specjalizację wybrać, aby nie zmarnować czasu, spełniać się zawodowo i rzeczywiście pomagać pacjentom w potrzebie? Która ze specjalizacji jest najlepiej, a która najgorzej opłacana? Dowiedz się z naszego tekstu.
Spis treści
Specjalizacje lekarskie – lista
Lista specjalizacji lekarskich była stale rozszerzana wraz z rozwojem nauki o medycynie. Obecną listę reguluje Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 stycznia 2013 roku w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów. Na obecnej liście znajdziemy aż 77. specjalizacje:
- Alergologia
- Anestezjologia i intensywna terapia
- Angiologia
- Audiologia i foniatria
- Balneologia i medycyna fizykalna
- Chirurgia dziecięca
- Chirurgia klatki piersiowej
- Chirurgia naczyniowa
- Chirurgia ogólna
- Chirurgia onkologiczna
- Chirurgia plastyczna
- Chirurgia szczękowo-twarzowa
- Choroby płuc
- Choroby płuc dzieci
- Choroby wewnętrzne
- Choroby zakaźne
- Dermatologia i wenerologia
- Diabetologia
- Diagnostyka laboratoryjna
- Endokrynologia
- Endokrynologia ginekologiczna i rozrodczość
- Endokrynologia i diabetologia dziecięca
- Epidemiologia
- Farmakologia kliniczna
- Gastroenterologia
- Gastroenterologia dziecięca
- Genetyka kliniczna
- Geriatria
- Ginekologia onkologiczna
- Hematologia
- Hipertensjologia
- Immunologia kliniczna
- Intensywna terapia
- Kardiochirurgia
- Kardiologia
- Kardiologia dziecięca
- Medycyna lotnicza
- Medycyna morska i tropikalna
- Medycyna nuklearna
- Medycyna paliatywna
- Medycyna pracy
- Medycyna ratunkowa
- Medycyna rodzinna
- Medycyna sądowa
- Medycyna sportowa
- Mikrobiologia lekarska
- Nefrologia
- Nefrologia dziecięca
- Neonatologia
- Neurochirurgia
- Neurologia
- Neurologia dziecięca
- Neuropatologia
- Okulistyka
- Onkologia i hematologia dziecięca
- Onkologia kliniczna
- Ortopedia i traumatologia narządu ruchu
- Otorynolaryngologia
- Otorynolaryngologia dziecięca
- Patomorfologia
- Pediatria
- Pediatria metaboliczna
- Perinatologia
- Położnictwo i ginekologia
- Psychiatria
- Psychiatria dzieci i młodzieży
- Radiologia i diagnostyka obrazowa
- Radioterapia onkologiczna
- Rehabilitacja medyczna
- Reumatologia
- Seksuologia
- Toksykologia kliniczna
- Transfuzjologia kliniczna
- Transplantologia kliniczna
- Urologia
- Urologia dziecięca
- Zdrowie publiczne
Cały system powyższych specjalizacji jest oparty na modułach – niektóre są jednolite, po których ukończeniu zdobywa się dyplom ukończenia specjalizacji (np. kardiochirurgia, której specjalizacja trwa 6 lat). Inne z kolei mają wspólną bazę – moduł podstawowy, a dopiero wybór następnego modułu – specjalistycznego – tworzy całą specjalizację. Wytłumaczę na przykładzie chirurgii. Moduł podstawowy z chirurgii ogólnej trwa 2 lata i dopiero po jego ukończeniu można wybrać jedną ze specjalizacji specjalistycznych, które dotyczą:
- chirurgii dziecięcej,
- chirurgii klatki piersiowej,
- chirurgii naczyniowej,
- chirurgii ogólnej,
- chirurgii onkologicznej,
- chirurgii plastycznej.
W przypadku lekarza dentysty wyróżniamy tylko specjalizacje jednolite (bez podziału na moduły) i jest ich tylko 9. W zależności od wyboru specjalizacji może ona potrwać od 3 do 6 lat, przy czym chirurgia szczękowo-twarzowa trwa najdłużej. Należą do nich:
- Chirurgia stomatologiczna
- Chirurgia szczękowo-twarzowa
- Ortodoncja
- Periodontologia
- Protetyka stomatologiczna
- Stomatologia dziecięca
- Stomatologia zachowawcza z endodoncją
- Zdrowie publiczne
- Epidemiologia
Ile trwa specjalizacja lekarska?
Aby odpowiedzieć sobie na pytanie, ile trwa specjalizacja lekarska należy najpierw ustalić, czy byłaby ona jednolita czy składałaby się z dwóch oddzielnych modułów. Wszystko zależy zatem od ostatecznej specjalizacji, na której Ci zależy. Zazwyczaj specjalizacje trwają od 4 do 6 lat, choć niekiedy czas ich trwania może się znacznie wydłużyć. W naszym kraju funkcjonuje obecnie aż 41 specjalizacji składających się z dwóch modułów co oznacza, że studenci, którzy chcą rozpocząć specjalizację mają do wyboru raptem 5 modułów podstawowych. Są to: chirurgia ogólna i otorynolaryngologia trwające po 2 lata oraz trwające 3 lata specjalizacje z chorób wewnętrznych, patomorfologii czy pediatrii. Po ukończeniu modułu podstawowego rozpoczyna się moduł specjalistyczny, który może potrwać następne od 2 do 4 lat.
Są również takie moduły specjalistyczne, których rozpoczęcie nakazuje, by mieć wcześniej ukończoną jedną ze specjalizacji podanych w wykazie. I tak np. transplantologia kliniczna jako moduł specjalistyczny trwa tylko 2 lata, ale wcześniej należy uzyskać tytuł specjalisty (moduł jednolity lub moduł podstawowy i specjalistyczny) z np. anestezjologii i intensywnej terapii, kardiologii czy onkologii i hematologii dziecięcej, co samo może potrwać od 5 do 8 lat. Tak więc specjalista w dziedzinie transplantologii klinicznej ukończył łącznie specjalizacje, które zajęły mu od 7 do 10 lat.
Jak dostać się na wybraną specjalizację lekarską?
Na wybraną specjalizację lekarską mogą dostać się tylko te osoby, które ukończyły 6-letnie, jednolite studia wyższe oraz odbyły 13-miesięczny, podyplomowy staż w szpitalu. Warunkiem przyjęcia na specjalizację jest zdanie Lekarskiego Egzaminu Końcowego. To właśnie jego wynik będzie odpowiadał za to, czy dostaniesz się na specjalizację. Może zdarzyć się tak, że wynik z egzaminu będzie zbyt niski, aby w danym roku rozpocząć szkolenie. Ministerstwo Zdrowia publikuje listę ze spisem specjalizacji i liczbą dostępnych miejsc dwa razy w roku. Aby się zapisać należy wybrać upragnioną dziedzinę, a następnie złożyć odpowiednie dokumenty. Co ważne, można złożyć tylko jeden wniosek na daną specjalizację w swoim województwie za każdym razem, gdy specjalizacja pojawi się na liście ministerstwa.
Najlepiej płatne specjalizacje lekarskie
W Polsce mówi się, że lekarze wciąż zarabiają zbyt mało względem czasu poświęconego na naukę. Lekarze rezydenci, czyli ci, którzy ukończyli 6-letnie studia wyższe, odbyli 13-miesięczny staż oraz otrzymali pozytywny wynik z Lekarskiego Egzaminu Końcowego. Są to pełnoprawni lekarze, którzy mają pozwolenie i wiedzę, aby leczyć. Ich pensja wynosi obecnie około 5-6 tys. brutto i uzależniona jest od stażu pracy (po dwóch latach otrzymują nieco większe wynagrodzenie). Nic zatem dziwnego, że w wyborze specjalizacji biorą pod uwagę te najlepiej opłacalne.
Wśród najlepiej płatnych specjalizacji znajdziemy:
- chirurgia plastyczna – znany i doświadczony chirurg plastyczny może zarabiać nawet kilkadziesiąt tysięcy miesięcznie. W przypadku lekarzy, którzy nie zakładają prywatnej klinik stawki miesięczne oscylują w granicach 15-30 tys. zł brutto,
- anestezjologia – dobry anestezjolog może pochwalić się zarobkami w przedziale 20-40 tys. zł brutto miesięcznie,
- ortopedia i traumatologia narządu ruchu – za pracę na trudnych przypadkach miesięczna pensja może wynosić nawet 50 tys. zł brutto,
- okulistyka – jeśli okulista przeprowadza różnego rodzaju zabiegi to jego wynagrodzenie może sięgnąć nawet 60 tys. zł brutto.
Najgorzej płatne specjalizacje lekarskie
Choć powyższe kwoty mogą przyprawić o zawrót głowy, to należy mieć świadomość, że nie wszystkie specjalizacje są aż tak dobrze płatne. Po skończeniu niektórych z nich lekarze specjaliści dostają wynagrodzenie, które nie przekracza progu średniej krajowej. Są to m.in.: geriatria czy patomorfologia.
Zupełnie innym przypadkiem jest specjalizacja medycyny ratunkowej i zaznaczę tutaj od razu, że nie jest to ten sam zawód, co ratownik medyczny. Choć specjalizacja ta jest jednolita i trwa tylko 5 lat, to mimo pensji wynoszących nawet po około 200 zł brutto za godzinę, wciąż brakuje chętnych zarówno do nauki jak i późniejszej pracy. Wynika to z tego, że egzaminy końcowe są niezwykle obszerne, z kolei same dyżury są stresujące, intensywne i wymagają wiedzy z różnych dziedzin. To sprawia, że nawet tak kuszące pensje nie zachęcają studentów do nieustającej walki o cudze życie.
Najbardziej przyszłościowe specjalizacje lekarskie
W ostatnich kilkunastu latach zauważa się, że niemal każda dziedzina medycyny rozwija się w zatrważającym tempie. Bez wątpienia ma na to wpływ równie szybki rozwój technologii. Jednak kiedy mowa o najbardziej przyszłościowych specjalizacjach, to młodzi lekarze biorą pod uwagę zupełnie inne czynniki. W przypadku wyboru specjalizacji niezwykle ważne są późniejsze zarobki, możliwość szybkiego usamodzielnienia, a tym samym rezygnacja z pracy dla narodowej służby zdrowia i otworzenie własnego gabinetu. Nic zatem dziwnego, że z roku na rok przybywa chętnych na takie kierunki jak okulistyka czy dermatologia. Od jakiegoś czasu zauważana jest także większa świadomość społeczeństwa w kwestii dbania o uzębienie. To przyczyniło się do zwiększenia zainteresowania specjalizacjami dentystycznymi, jak chociażby ortodoncja, gdzie na jedno miejsce przypadało aż 8. chętnych kandydatów.
Patomorfolodzy zarabiają bardzo dobrze.
Jestem lekarzem pracuje w Warszawie i najlepiej mają dermatolodzy, radiolodzy i endokrynolodzy. Jeśli weźmiemy pod uwagę stres, możliwość prowadzenia własnej działalności.