Reklama

Wypowiedzenie umowy na czas określony 2024 – zmiany w prawie

Wypowiedzenie umowy na czas określony to dokument wystawiany przez pracodawcę lub pracownika oznaczający zakończenie współpracy. Jako że pracownicy są chronieni przez kodeks pracy – cały proces musi przebiegać zgodnie z obowiązującymi przepisami. Czym jest umowa na czas określony i jak ją wypowiedzieć?

wypowiedzenie-umowy-o-pracę-2024
Źródło zdjęcia: 123rf.com

Wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony możliwe jest z obu stron relacji pracownik-pracodawca. Podejmując zatrudnienie u danego pracodawcy najprawdopodobniej w pierwszej kolejności zostanie nam zaproponowana umowa o pracę na okres próbny – jest to okres 3 miesięcy. Następnie w większości przypadków pracownik dostaje umowę o pracę na czas określony. Warto zaznaczyć, że zgodnie z kodeksem pracy umowa na czas określony może być zawarta na okres nie dłuższy niż 3 lata (33 miesiące umowy o pracę na czas określony oraz 3 miesiące umowy o pracę na okres próbny). Jednak jak dokładnie wygląda rozwiązanie umowy na czas określony? Czy różni się od wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony? Czy jest to możliwe na mocy porozumienia stron?

Umowa o pracę na czas określony – co to jest?

Jest to rodzaj umowy o pracę charakteryzujący się z góry określonym terminem ustania stosunku pracy. Jeżeli obie strony chwalą sobie współpracę, mogą przedłużyć umowę o następny okres lub podpisać ją na czas nieokreślony. Warto dodać, że maksymalna długość umowy terminowej z jednym pracodawcą to 33 miesiące.

Zawierając z pracownikiem umowę o pracę na czas określony, pracodawca daje sobie możliwość sprawdzenia takiego pracownika w dłuższym okresie niż podczas umowy o pracę na okres próbny. Dzięki temu, jeśli po upływie roku firma nie będzie chciała kontynuować współpracy, umowa rozwiązuje się w wyznaczonym terminie, a jej strony nie są związane wobec siebie żadną odpowiedzialnością.

Jednak w wielu przypadkach okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony nie sprzyja relacjom pracownik-pracodawca, szczególnie jeśli do rozwiązania umowy doszło w nieprzyjemniej atmosferze. Czy wtedy możliwe jest wypowiedzenie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia? Jeśli nie jest to zwolnienie dyscyplinarne, a obie strony zgadzają się, że wypełnienie obowiązków zgodnych z zachowaniem okresu wypowiedzenia nie będzie efektywne i pożądane możliwe jest porozumienie stron przyzwalające na wykorzystanie zaległego lub aktualnego urlopu, bądź zakończenie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia określanego w przepisach po rozwiązaniu umowy.

Rozwiązanie umowy o pracę na czas określony i nieokreślony według Kodeksu pracy

Wszelkie kwestie związane z przepisami umowy o pracę na czas określony, próbny lub nieokreślony zawarte zostały w Kodeksie pracy. Reguluje on również sposób i okres wypowiedzenia takiej umowy. W artykule 30. Kodeksu pracy możemy dowiedzieć się, jakie są sposoby rozwiązania umowy o pracę:

Rozwiązanie umowy o pracę

§ 1. Umowa o pracę rozwiązuje się:
1)na mocy porozumienia stron;

2)przez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem);

3)przez oświadczenie jednej ze stron bez zachowania okresu wypowiedzenia (rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia);

4)z upływem czasu, na który była zawarta.

Dodatkowo warto zaznaczyć, że na dokumencie o rozwiązaniu umowy na czas określony u danego pracodawcy musi pojawić się odręczny podpis oraz pouczenie o możliwości odwołania:

W oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę lub jej rozwiązaniu bez wypowiedzenia powinno być zawarte pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania do sądu pracy.

Wypowiedzenie umowy o pracę za czas określony z zachowaniem okresu wypowiedzenia

Okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony bądź nieokreślony służy zarówno pracownikowi, jak i pracodawcy. To czas, w którym pracownik może rozpocząć poszukiwania nowej pracy lub przeznaczyć go na załatwienie spraw prywatnych. Natomiast pracodawca ma czas, aby rozpocząć rekrutację na dane stanowisko i być może przyjąć nową osobę już do przyuczenia. Okres wypowiedzenia jest więc uznawany za tzw. czas przejściowy, który ma służyć obustronnemu poukładaniu spraw w przypadku rozwiązania umowy o pracę.

Wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony przez pracownika

Każdy człowiek wyrażający chęć wypowiedzenia umowy o pracę musi zdawać sobie sprawę z obowiązków, jakie na nim ciążą. Warto wiedzieć, że według artykułu 55. Kodeksu pracy, aby wypowiedzenie umowy na czas określony doszło do skutku – pracownik powinien przedstawić określone powody. Złożenie takiego wniosku rozpocznie u pracownika okres wypowiedzenia. Jeśli wypowiedzenie można uznać za bezzasadne, istnieje ryzyko ukarania pracownika. Z drugiej strony, jeżeli pracownik wykazał poważne nadużycia lub niedopełnienie obowiązków przez pracodawcę, może liczyć na odszkodowanie. Szczególnie jeśli pracodawca nie respektuje orzeczenia lekarskiego mówiącego o szkodliwości wykonywanej pracy na zdrowie pracownika i nie podejmuje działań, aby zmienić ten stan rzeczy. W takim wypadku pracodawca powinien przenieść pracownika na inne stanowisko odpowiednie ze względu na jego stan zdrowia oraz kwalifikacje zawodowe.

Mówi o tym art.55. Kodeksu pracy:

Pracownik może rozwiązać umowę o pracę w trybie określonym w § 1 także wtedy, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika; w takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia.

W przypadku, gdy pracownik bądź pracodawca decydują się na zakończenie współpracy, muszą rozwiązać umowę na piśmie. W innym wypadku zasadność takiego ustalenia nie jest respektowana przez prawo. Konieczne jest więc sporządzenie oświadczenia jednej ze stron, która zdecydowała się na rozwiązanie umowy o pracę na czas określony.

Wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony przez pracodawcę

Pracodawca, który chce zwolnić pracownika, powinien przedstawić mu wypowiedzenie umowy na tyle wcześnie, aby zatrudniony mógł się z nim zapoznać i rozpocząć poszukiwania nowej pracy. Od kilku lat ustanie stosunku pracy tego typu, wiąże się z okresem wypowiedzenia. Jaka jest długość okresu wypowiedzenia w przypadku umów o pracę? Okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony bądź czas nieokreślony jest zależny od stażu pracy:

  • 2 tygodnie wypowiedzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u tego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy
  • 1 miesiąc wypowiedzenia w przypadku przynajmniej 6 miesięcy zatrudnienia
  • 3 miesiące to okres wypowiedzenia każdego pracownika, który przepracował w firmie co najmniej 3 lata

Dochowanie okresów wypowiedzenia jest bardzo ważne, dlatego każdy, kto otrzyma dokument od swojego przełożonego, powinien sprawdzić, czy wszystkie terminy zgadzają się z kodeksem pracy. W innym przypadku osoba, której wręczono wypowiedzenie, może skierować sprawę do sądu pracy.

Wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony – wzór

Dokument, który dostarcza pracodawca, powinien być stworzony według zasad zawartych w kodeksie pracy. To przede wszystkim wypowiedzenie przekazane w formie pisemnej, najczęściej dostarczane jako list polecony. Jakie dane powinno zawierać?

  • dane pracownika oraz pracodawcy;
  • miejscowość i datę;
  • informację o tym, jaki okres wypowiedzenia przysługuje pracownikowi;
  • miejsce na podpis pracodawcy oraz pracownika;
  • określenie rodzaju wykonywanej umowy.

Warto przypomnieć, że wypowiedzenie umowy może nastąpić także ze strony pracownika. Teoretycznie może mieć formę ustną, jednak zawsze warto stworzyć dokument, aby mieć pewność, że wszystko pójdzie zgodnie z planem.

Jak wygląda wzór wypowiedzenia składanego przez zatrudnionego?

…………………………………..

(miejscowość i data)

…………………………………..

(imię i nazwisko pracownika)

Wypowiedzenie umowy o pracę

Wypowiadam umowę o pracę zawartą …………………………………………… w ………………………………………….. pomiędzy …………………………………, a …………………………….. z zachowaniem okresu wypowiedzenia, wynoszącego…………………………… .

 

Z poważaniem

……………………………………………

(podpis pracownika)

Potwierdzam otrzymanie wypowiedzenia

……………………………………………

(podpis pracodawcy)

Pobierz za darmo wzór PDF wypowiedzenia umowy o pracę

Wypowiedzenie umowy na czas określony a przyczyna

W większości przypadków rozwiązanie umowy na czas określony wręcza się pracownikowi bez podania przyczyny. Jednak warto wiedzieć, że istnieją sytuacje, kiedy przełożony będzie musiał podać powód, dla którego zwolnił osobę zatrudnioną na czas określony. Wystarczy, że pracownik oskarży go o dyskryminację na tle religijnym, rasowym, płciowym lub innym.

Okres wypowiedzenia: Ile czasu przysługuje pracownikowi?

Okres wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony jest istotnym elementem regulującym stosunki pracy w Polsce. Zgodnie z przepisami, jego długość uzależniona jest od długości zatrudnienia danego pracownika. W przypadku wypowiedzenia umowy przez pracodawcę, pracownik może liczyć na różne okresy wypowiedzenia w zależności od stażu pracy u tego konkretnego pracodawcy. Jeśli zatrudnienie trwało krócej niż 6 miesięcy, pracownik ma prawo do 2-tygodniowego okresu wypowiedzenia. Gdy zatrudnienie wynosi co najmniej 6 miesięcy, okres wypowiedzenia wydłuża się do jednego miesiąca, a w przypadku zatrudnienia przez co najmniej 3 lata, wynosi 3 miesiące. Warto zauważyć, że strony mogą także ustalić dłuższy okres wypowiedzenia, co często ma miejsce w przypadku pracowników odpowiedzialnych materialnie za powierzone mienie.

Nie można jednak zapomnieć, że obowiązujące przepisy nakładają również pewne ograniczenia dotyczące wypowiedzenia umowy. W szczególności, w przypadku wypowiedzenia umowy przez pracodawcę, wymaga się podania uzasadnienia. Taki wymóg odnosi się do ochrony pracowników, zwłaszcza w zakresie warunków wypowiadania umów. Nowelizacje przepisów wprowadzone w marcu 2023 roku w znacznym stopniu wpłynęły na kształtowanie się praktyk związanych z rozwiązywaniem umów o pracę. Pracodawcy, planując wypowiedzenie umowy, muszą być świadomi, że wszelkie decyzje dotyczące wypowiedzenia terminowej umowy muszą być dokładnie uzasadnione. Niezastosowanie się do tych przepisów może skutkować nie tylko problemami prawno-administracyjnymi, ale również obniżeniem morale pracowników oraz zaufania do pracodawcy.

Czy można wypowiedzieć umowę na czas określony bez podania przyczyny?

Wypowiedzenie umowy na czas określony bez podania przyczyny jest zagadnieniem, które budzi wiele kontrowersji w kontekście zmian w polskim prawie pracy. Dotychczas, w przypadku wypowiedzenia umowy przez pracodawcę, nie istniał obowiązek uzasadniania decyzji, co prowadziło do licznych nieprawidłowości. Jednak zgodnie z nowelizacją przepisów wprowadzoną w marcu 2023 roku, pracodawca jest zobowiązany do podania przyczyny wypowiedzenia umowy. Taka zmiana w przepisach prawa pracy ma na celu zwiększenie ochrony pracowników i zapewnienie większej przejrzystości w zakresie warunków wypowiadania umów. Pracownicy zatrudnieni na czas określony zyskali dzięki temu większe bezpieczeństwo zatrudnienia oraz możliwość odwołania się od decyzji pracodawcy w przypadku uznania jej za bezzasadną.

W praktyce, jeśli pracodawca zdecyduje się na wypowiedzenie umowy, musi pamiętać o tym, że w przypadku wypowiedzenia umowy powinien jasno wskazać przyczynę tej decyzji. Zmiany te wprowadzają nowe standardy w zakresie obiegu informacji w firmach oraz zmuszają pracodawców do bardziej starannego podejścia do procesu zatrudnienia i zwalniania pracowników. Warto także zauważyć, że w przypadku niewłaściwego wypowiedzenia umowy, pracownik ma prawo do ubiegania się o przywrócenie do pracy. W praktyce może to oznaczać konieczność przeprowadzania konsultacji ze związkami zawodowymi, co dodatkowo może skomplikować proces rozwiązania umowy.

Ochrona pracowników zatrudnionych na czas określony

Ochrona pracowników zatrudnionych na czas określony zyskuje na znaczeniu w kontekście zmieniającego się rynku pracy oraz wzrastających wymagań prawnych. W ostatnich latach legislacja w Polsce uległa znaczącym zmianom, które mają na celu zapewnienie większej ochrony prawnej dla pracowników. W szczególności chodzi o wypowiedzenie terminowej umowy. Pracownicy zatrudnieni na czas określony, którzy dotychczas byli w gorszej sytuacji niż ich koledzy zatrudnieni na czas nieokreślony, mogą teraz liczyć na równą ochronę przed zwolnieniem. W przypadku wypowiedzenia umowy pracodawca jest zobowiązany do podania konkretnej przyczyny oraz jej uzasadnienia, co stanowi istotny krok w kierunku poprawy warunków zatrudnienia.

Warto również zauważyć, że nowe regulacje dotyczące umów o pracę w zakresie warunków wypowiadania umów są zgodne z dyrektywami Unii Europejskiej. Przykładowo, Komisja Europejska wskazywała na potrzebę eliminacji nierówności w traktowaniu pracowników zatrudnionych na czas określony. Pracodawcy są teraz zobowiązani do przestrzegania przepisów, które mają na celu zapewnienie sprawiedliwości i równości w procesie zatrudnienia. Wprowadzenie obowiązków dotyczących podawania przyczyn wypowiedzenia umowy jest jednym z kluczowych elementów tych zmian. Ostatecznie, nowe przepisy mają na celu zwiększenie stabilności zatrudnienia i poprawę sytuacji pracowników w Polsce, co w dłuższej perspektywie przyniesie korzyści zarówno dla pracowników, jak i pracodawców.

Oceń artykuł
4/5 (8)