Artyście za wykonanie pewnego dzieła przysługuje wynagrodzenie w formie honorarium. Sprawdź, na czym polega ten system wynagrodzeń i w jaki sposób należy go obliczać?
Honorarium – co to jest?
Zgodnie z Ustawą z dn. 4.02.1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, honorarium to jednorazowe lub regularne wynagrodzenie za pracę z tytułu korzystania bądź rozporządzania prawami autorskimi lub pokrewnymi należne każdemu twórcy, artyście czy naukowcowi.
Honorarium to wynagrodzenie za pracę wykonywaną jednorazowo lub nieregularnie. Ściśle według definicji jest to wynagrodzenie z tytułu korzystania bądź rozporządzania prawami autorskimi lub pokrewnymi. W obejmuje ono:
wynagrodzenie przekazane autorowi lub artyście wykonawcy z tytułu korzystania z utworu lub wykonania go poprzez podmioty wypłacające honorarium,
wypłacane przez organizacje zbiorowego kierowania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi wynagrodzenia dla twórców lub artystów wykonawców,
wynagrodzenia za opracowania naukowe i badawczo-rozwojowe, stanowiące część działalności twórczej, realizowane poprzez pracowników jednostek naukowych i jednostek badawczo-rozwojowych – Encyklopediazarzadzania.pl
Honorarium – kiedy przysługuje?
Przykładem wypłacania honorarium może być:
- Wynagrodzenie wypłacane autorowi lub wykonawcy utworu z racji korzystania z niego lub wykonanie go poprzez podmioty wypłacające dane honorarium
- Wynagrodzenie wypłacane autorowi książki na podstawie umowy wydawniczej
- Wynagrodzenie za wykonanie profesjonalnej usługi przez np. architektów, fotografów czy inżynierów
- Wynagrodzenie przyznawane wykładowcom akademickim z tytułu praw autorskich, np. za opracowanie naukowe
Sprawdź również czym jest umowa o dzieło.
Honorarium a przeniesienie praw autorskich
Według Art. 43 do 50 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, twórcy dzieła w każdym przypadku należy się prawo do honorarium, chyba że w podpisanej przez niego umowie zawarto informację, że przeniesienie praw autorskich lub licencji nastąpi nieodpłatnie.
Stwierdzenie “przeniesienie całości praw autorskich” oznacza, iż osoba nabywająca te prawa nie może bez zgody autora:
- Wprowadzać jakichkolwiek zmian do dzieła, chyba że jest to oczywista konieczność. Zgodnie z Art. 60 koszty wynikające z ich wyprowadzanie obciążają tylko i wyłącznie nabywcę praw autorskich lub licencjobiorcę
- Korzystać z utworu/dzieła w inny sposób niż zgodny z jego przeznaczeniem i przyjętymi zwyczajami
W jaki sposób oblicza się honorarium?
W przypadku, gdy w umowie nie jest określona wysokość honorarium, oblicza się je uwzględniając zakres udzielonego prawa, a także korzyści wynikające z korzystania z danego dzieła.
Według Art. 44 kiedy następuje rażąca dysproporcja pomiędzy wynagrodzeniem autora a korzyściami nabywcy jego dzieła, autor może zażądać podwyższenia jego wynagrodzenia przez sąd, a Art. 48 informuje, iż w sytuacji, gdy honorarium twórcy obliczane jest procentowo od ceny sprzedaży egzemplarzy utworu lub innego dobra, od którego cena została podwyższona, należy mu się umówiony procent od sprzedaży po podwyższonej cenie.
Co to jest wynagrodzenie zasadnicze?
