Urlop szkoleniowy stanowi dodatkowe dni wolne dla pracownika, który jest w trakcie podnoszenia swoich kwalifikacji zawodowych. Nie przysługuje jednak wszystkim pracownikom, a tym, którzy szkolą się z inicjatywy pracodawcy. Co to dokładnie oznacza? Kiedy przysługuje urlop szkoleniowy i ile dni wynosi? Jak napisać podanie o urlop szkoleniowy?
W polskim prawie wyróżniamy kilka rodzajów urlopów. Mamy podstawowy urlop wypoczynkowy, który jak sama nazwa wskazuje, pomaga nam odpocząć od pracy. Jednak w praktyce nie zawsze wykorzystujemy go w ten sposób. Stanowi dla nas pomoc w wielu sytuacjach, gdy po prostu musimy coś załatwić w godzinach pracy, np. formalności urzędowe, czy przyspieszyć remont. Pracownicy, którym skończą się dni urlopowe, mogą wnioskować o udzielenie urlopu bezpłatnego. Natomiast, gdy przytrafi się nam w życiu szczególna okoliczność, wymagająca naszego zaangażowania, jak pogrzeb, ślub, czy narodziny dziecka, możemy skorzystać z urlopu okolicznościowego. W tym artykule omówimy kolejny rodzaj urlopu, jakim jest urlop szkoleniowy.
Spis treści
Urlop szkoleniowy – Kodeks pracy
Kiedy kończymy etap edukacji i idziemy do pracy, w życiu zaczyna brakować czasu na rozwój. Jeśli pracownik zdecyduje się np. na kontynuację nauki na studiach zaocznych, wówczas musi liczyć się z trudnościami, jakie niesie za sobą łączenie pracy z nauką. Urlop szkoleniowy jest prawem pracownika, które daje mu czas niezbędny na naukę mimo zatrudnienia. Podstawę do udzielenia urlopu szkoleniowego stanowi art. 103(1) Kodeksu pracy.
§ 2. Pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe przysługują:
1) urlop szkoleniowy;
2) zwolnienie z całości lub części dnia pracy, na czas niezbędny, by punktualnie przybyć na obowiązkowe zajęcia oraz na czas ich trwania.
Przy czym za podnoszenie kwalifikacji zawodowych rozumie się zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności przez pracownika, z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą. Z kolei jak wynika z art. 17 Kodeksu pracy, pracodawca jest zobowiązany ułatwić pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych.
Komu przysługuje urlop szkoleniowy?
Przede wszystkim, aby mieć prawo do urlopu szkoleniowego, trzeba być pracownikiem zatrudnionym na umowie o pracę oraz jednocześnie podnosić swoje kwalifikacje zawodowe. Urlop szkoleniowy przysługuje m.in. na studia podyplomowe, studia magisterskie, kursy, czy szkolenia, które podnoszą kwalifikacje zawodowe pracownika. Jednak urlop szkoleniowy to prawo osób, które szkolą się za zgodą lub z inicjatywy pracodawcy. Zatem nawet jeśli pracownik podejmie studia, które przekazują wiedzę potrzebną w pracy, lecz robi to z własnej inicjatywy, to urlop szkoleniowy mu nie przysługuje.
Warto także wyjaśnić pojęcie tzw. umowy szkoleniowej. Pracodawca może zawrzeć z pracownikiem podnoszącym kwalifikacje zawodowe, umowę w formie pisemnej, a w niej określić prawa i obowiązki stron odnośnie do podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez pracownika. Jednak nie jest to obowiązek.
Urlop szkoleniowy – ile dni?
Wymiar urlopu szkoleniowego dokładnie określa art. 103(2) k.p. Zgodnie z treścią przepisu pracownikowi przysługuje od 6 do 21 dni roboczych urlopu szkoleniowego. Wymiar urlopu jest uzależniony od rodzaju nauki. Urlop szkoleniowy przysługuje w wymiarze:
- 6 dni – dla pracownika przystępującego do egzaminów eksternistycznych,
- 6 dni – dla pracownika przystępującego do egzaminu maturalnego,
- 6 dni – dla pracownika przystępującego do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe,
- 21 dni w ostatnim roku studiów – na przygotowanie pracy dyplomowej oraz przygotowanie się i przystąpienie do egzaminu dyplomowego.
Pracodawca urlopu szkoleniowego udziela w dni, które zgodnie z planem są dla pracownika dniami pracy i nie może zmniejszyć wymiaru urlopu szkoleniowego.
Czy urlop szkoleniowy jest płatny?
Pracownikowi za czas urlopu szkoleniowego przysługuje wynagrodzenie. Podobnie za czas zwolnienia z całości lub części dnia pracy w związku z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych. Jednak oprócz tego, pracodawca może także przyznać pracownikowi dodatkowe świadczenia. Oczywiście nie jest to jego obowiązek. Jednak, jeśli zależy mu na podniesieniu kwalifikacji pracownika i chce go do tego zachęcić, może pokryć częściowo opłaty za kształcenie, przybory do nauki, czy przejazdy. Tego typu świadczenia są zwolnione z podatku od osób fizycznych.
Zwrot kosztów szkoleniowych – kiedy?
Może dojść do sytuacji, w której pracownik będzie musiał zwrócić koszty, jakie pracodawca poniósł w związku z podnoszeniem przez niego kwalifikacji. Określa to art. 103(5) Kodeksu pracy. Zobowiązany do zwrotu kosztów poniesionych przez pracodawcę jest pracownik:
- który bez uzasadnionych przyczyn nie podjął podnoszenia kwalifikacji zawodowych albo przerwał ten etap;
- z którym pracodawca rozwiązał umowę o pracę bez wypowiedzenia z jego winy w trakcie lub po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych w terminie nie dłuższym niż 3 lata;
- który złoży wypowiedzenie umowy o pracę w okresie podnoszenia kwalifikacji zawodowych lub w okresie odpracowania po ich zakończeniu, pod warunkiem, że przyczyną wypowiedzenia nie jest mobbing;
- rozwiąże umowę o pracę w trybie natychmiastowym, w przypadku, gdy nie wystąpią okoliczności takie, jak ciężkie naruszenie przez pracodawcę jego podstawowych obowiązków wobec pracownika, czy mobbing.
Jak napisać wniosek o urlop szkoleniowy?
Jeśli pracownik chce skorzystać z dodatkowych dni wolnych, powinien złożyć wniosek o urlop szkoleniowy. Taki urlop należy wykorzystać w czasie powiązanym ze zdarzeniem uprawniającym do skorzystania z niego, np. przed obroną pracy dyplomowej. Niewykorzystany urlop szkoleniowy przepada – nie można wykorzystać zaległych dni.
We wniosku o udzielenie urlopu szkoleniowego należy podać:
- miejscowość, datę;
- dane wnioskodawcy;
- dane pracodawcy;
- tytuł (wniosek o udzielenie urlopu szkoleniowego);
- powołanie na przepis Kodeksu Pracy (art. 103);
- liczbę dni urlopu szkoleniowego, o jakie wnioskuję pracownik;
- uzasadnienie udzielenia urlopu szkoleniowego;
- podpis;
- ewentualne załączniki jak np. plan zajęć.
Wniosek pracownika o urlop szkoleniowy – wzór
Poniżej znajduje się przykładowy wzór wniosku o udzielenie urlopu o szkoleniowego. Wniosek można pobrać w formacie PDF lub skopiować jego treść do edytora tekstu i dostosować do własnych potrzeb.
Pobierz: wniosek o urlop szkoleniowy
…………………, dnia ………
………………………………
………………………………
………………………………
(dane Pracownika)
………………………………
………………………………
………………………………
(dane Pracodawcy)
WNIOSEK O UDZIELENIE URLOPU SZKOLENIOWEGO
Na podstawie art. 103 Kodeksu pracy uprzejmie proszę o udzielenie mi ……… dni urlopu szkoleniowego w okresie od …..… do …..…
Wnioskuję o urlop w związku z ……………………………………….…………………………..…………………..
……………………………………………………………………………………….……………………………..………………..
………………………………………………………………………………………….…………………………..…..……………
………………………………………………………………………………………….…….…..…………………..……..………
Urlop przysługujący: ………….. dni
Urlop wykorzystany: ………….. dni
Urlop do wykorzystania: ………….. dni
………………………..
(podpis Pracownika)
Czy pracodawca może odmówić udzielenia urlopu szkoleniowego?
Warto pamiętać, że jeśli podnoszenie kwalifikacji nie ma związku z inicjatywą pracodawcy, ani udzieleniem przez niego zgody, to pracownik nie może skorzystać z urlopu szkoleniowego. Dlatego, jeśli chce o niego wnioskować, powinien się liczyć z odmową. Wówczas może wnioskować jedynie o udzielenie urlopu wypoczynkowego lub urlopu bezpłatnego.
Jednocześnie na podstawie Kodeksu pracy (art. 17) pracodawca ma obowiązek ułatwić pracownikowi podnoszenie kwalifikacji zawodowych. Aczkolwiek samo ułatwienie nie jest tożsame z obowiązkiem udzielenia urlopu szkoleniowego. Pracodawca może jednak sam ustalić wewnętrzne przepisy udzielania urlopu, pod warunkiem, że nie naruszą one zakazu ograniczenia i odebrania pracownikowi prawa do urlopu.
Może natomiast ustalić sposób ubiegania się o urlop, termin składania wniosków, czy konieczność wskazania uzasadnienia udzielenia urlopu. W niektórych sytuacjach pracodawca rzeczywiście może odmówić udzielenia urlopu, jeśli pracownik podnosi swoje kwalifikacje z jego inicjatywy. Tak może się zdarzyć w przypadku powrotu pracownika do pracy od razu po chorobie dłuższej niż 30 dni. Jeśli w związku z udzieleniem urlopu szkoleniowego pracownikowi naruszony może zostać interes firmy w sytuacji o charakterze nadzwyczajnym, to także pracodawca może odmówić udzielenia takiego urlopu. Gdy na przykład zagrożony jest majątek pracodawcy, czy zakład narażony jest na wysokie straty w związku z przestojem. Może także odmówić wtedy, gdy pracownik po prostu nie jest w stanie udowodnić tego, że podnosi swoje kwalifikacje.
