Zasiłek rodzinny 2025 – ile wynosi i kto może go otrzymać?

Zasiłek rodzinny to jedno ze świadczeń, które należy się polskim rodzinom. Choć kwota samego zasiłku nie jest wysoka, można starać się o dodatki do świadczenia przysługujące w określonych sytuacjach. Sprawdź, komu należy się zasiłek rodzinny, ile wynosi i jak go uzyskać.  

W Polsce możemy wyróżnić wiele świadczeń rodzinnych. W ich skład wchodzą świadczenia opiekuńcze tak jak zasiłek pielęgnacyjny, czy świadczenie pielęgnacyjne, zapomoga, jak i becikowe. Nie każda rodzina dostanie te same świadczenia, prawo do nich uzyskuje się po spełnieniu określonych warunków. W jednych znaczenie ma próg dochodowy, a w innych na przykład stopień niepełnosprawności. Przyznawane są na różny czas – albo z góry określony, albo nieokreślony, bądź jednorazowo.

Takie świadczenia rodzinne przysługują wyłącznie obywatelom Polski i cudzoziemcom, którzy mieszkają na terenie kraju przez okres składkowy (uprawnieni do pracy w Polsce, albo zwolnieni z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę). To przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego regulują świadczenia rodzinne. Przyznaniem takich świadczeń zajmuje się wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Zasiłek rodzinny to jedno z podstawowych świadczeń rodzinnych. Kiedy się należy?

Zasiłek rodzinny – kiedy złożyć wniosek?

Nowy okres zasiłkowy obowiązuje od 1 listopada 2021 roku do 31 października roku 2022. W tym czasie gminne ośrodki pomocy społecznej przyjmują wnioski o zasiłek rodzinny. Wniosek można złożyć na dwa sposoby albo drogą elektroniczną, albo tradycyjnie na papierowym dokumencie. Wnioski elektroniczne przyjmowane są wcześniej, w 2021 roku już od pierwszego lipca. Logując się za pomocą profilu zaufanego, podpisu elektronicznego wniosek można złożyć w:

• Platformie Usług Elektronicznych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (PUE ZUS),
• portalu informacyjno-usługowym Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – Empatia,
• elektronicznej platformie usług administracji publicznej ePUAP, a także przez bankowość elektroniczną.

Natomiast wniosek w formie tradycyjnej można złożyć później, w okresie zasiłkowym 2021/2022 od 1 sierpnia 2021 w urzędzie miasta lub gminy. Właściwy urząd ustala się na podstawie miejsca zamieszkania wnioskodawcy. Okres zasiłkowy to czas, na jaki ustala się prawo do świadczeń rodzinnych, zatem w 2022 roku należy ponownie złożyć wniosek już na kolejny okres zasiłkowy.

Czym jest zasiłek rodzinny?

Zasiłek rodzinny to świadczenie, którego celem jest przynajmniej częściowe pokrycie wydatków, które rodzice ponoszą w związku z utrzymaniem dziecka. Podstawę do nadania uprawnień i wypłatę zasiłku rodzinnego stanowi ustawa z dnia 28 listopada 2003 roku o świadczeniach rodzinnych. Jest to jedno ze Świadczeń Rodzinnych, w skład których wchodzą również dodatki do zasiłku rodzinnego, czy świadczenia opiekuńcze.

Komu przysługuje zasiłek rodzinny?

Świadczenie należy się rodzinom, w których znajduje się dziecko. Zasiłek rodzinny, jak i dodatki do zasiłku rodzinnego przysługują:

• rodzicom dziecka, jednemu z rodziców dziecka, a także opiekunowi prawnemu dziecka,
• opiekunowi faktycznemu dziecka, czyli osobie, która rzeczywiście sprawuje opiekę nad dzieckiem, pod warunkiem, że ten wystąpił do Sądu rodzinnego z wnioskiem o przysposobienie dziecka,
• osobie pełnoletniej, która się uczy i nie jest na utrzymaniu rodziców, ponieważ umarli i nie mogą jej pomóc, lub przez ustalenie świadczenia alimentacyjnego od rodziców w drodze wyroku sądowego.

Zasiłek rodzinny a wiek dziecka

Otrzymanie zasiłku rodzinnego jest także uzależnione od wieku dziecka. Zatem zasiłek rodzinny przysługuje tym osobom, które zostały wymienione w dwóch pierwszych wyżej przytoczonych punktach do czasu:

• ukończenia 18 roku życia lub nauki w szkole maksymalnie do 21 roku życia,
• albo 24 roku życia w przypadku kontynuacji nauki w szkole lub wyższej w szkole w połączeniu z legitymacją o orzeczeniu o umiarkowanym, lub znacznym stopniu niepełnosprawności.

Natomiast w przypadku osoby uczącej się niebędącej na utrzymaniu rodziców zasiłek rodzinny przysługuje maksymalnie do 24 roku życia.

Zasiłek rodzinny – kwota

Wysokość zasiłku rodzinnego wystarcza na zaspokojenie niewielkich potrzeb dziecka, ponieważ wynosi:

• 95 zł na jedno dziecko w wieku nieprzekraczającym 5 roku życia,
• 124 zł na dziecko w wieku powyżej 5 lat. Ta wysokość utrzymuje się do ukończenia przez nie 18 roku życia,
• 135 zł należy się na pełnoletnie dziecko, które osiągnęło już pełnoletność i kwota ta utrzymuje się do ukończenia przez nie 24 roku życia.

Dodatki do zasiłku rodzinnego – ile wynoszą?

Po spełnieniu określonych warunków osoby z prawem do zasiłku rodzinnego mogą się starać także o otrzymanie dodatków do świadczenia. Ich kwoty są zróżnicowane i należą się w określonych przypadkach. Jakie dodatki możemy wyróżnić?

Dodatek z tytułu urodzenia dziecka

Jest to jednorazowe świadczenie, które może uzyskać matka albo ojciec, bądź opiekun prawny dziecka i opiekun faktyczny dziecka (jeśli dziecko jeszcze nie ukończyło roku życia, a dodatek nie został przyznany rodzicom ani opiekunowi prawnemu). Aby otrzymać dodatek z tytułu urodzenia dziecka, w czasie ubiegania się o świadczenie należy okazać zaświadczenie lekarskie, które potwierdzi, że matka przynajmniej od 10 tygodnia ciąży, aż do samego porodu przebywała pod opieką lekarską. Jeśli matka nie jest w stanie udokumentować tego faktu, to może się odwołać od decyzji i wówczas udowodnić, że nie mogła spełnić tego warunku.

Wysokość dodatku z tytułu urodzenia dziecka wynosi 1000 zł na każde dziecko.

Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem podczas urlopu wychowawczego

Stanowi dodatek do zasiłku rodzinnego dla rodzica, który jednocześnie przebywa na urlopie wychowawczym. Jest wypłacane co miesiąc i przysługuje przez:

• 24 miesiące kalendarzowe,
• 36 miesięcy kalendarzowych w przypadku opieki nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym w czasie jednego porodu,
• 72 miesiące kalendarzowe, jeśli dotyczy opieki nad dzieckiem z orzeczeniem o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Dodatek ten należy się tylko jednemu z rodziców dziecka, jeśli oboje z nich równocześnie korzysta z urlopu wychowawczego. W dodatku nie otrzyma osoba uprawniona, która:

• przed uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego trwała w stosunku pracy krócej niż przez 6 miesięcy,
• kontynuuje zatrudnienie uniemożliwiające opiekę osobistą nad dzieckiem w czasie urlopu wychowawczego,
• w okresie urlopu wychowawczego otrzymuje zasiłek macierzyński,
• korzysta ze świadczenia rodzicielskiego.

Wysokość tego dodatku wynosi 400 zł miesięcznie.

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka

Mogą się o niego starać matka lub ojciec, którzy samotnie wychowują dziecko, a także opiekun faktyczny lub opiekun prawny dziecka (pod warunkiem, że na dziecko nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne od drugiego z rodziców dziecka, ze względu na śmierć rodzica, ojciec dziecka jest nieznany, nastąpiło oddalenie powództwa o ustalenie świadczenia alimentacyjnego). O dodatek może się starać także osoba, która się uczy, jeśli jej rodzice nie żyją.

Wysokość dodatku należącego się osobie samotnie wychowującej dziecko to 193 zł miesięcznie, przy czym świadczenie na dzieci wszystkie w rodzinie nie może wynieść więcej niż 386 zł.

Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej

Ten dodatek do zasiłku rodzinnego może otrzymać matka, ojciec. Należy się opiekunowi faktycznemu dziecka, albo opiekunowi prawnemu dziecka, pod warunkiem, że w rodzinie wychowuje się troje albo więcej dzieci. Wysokość dodatku z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej wynosi 95 zł miesięcznie na trzecie i na następne dzieci.

Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego

Ten rodzaj świadczenia przysługuje na pokrycie zwiększonych wydatków wynikłych z rehabilitacji i kosztów leczenia dziecka, które:

• nie ukończyło 16 roku życia i legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności,
• ukończyło 16 rok życia, ale nie ma jeszcze 24 lat, jeśli legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.

Wysokość dodatku wypłacanego miesięcznie wynosi:

• 90 zł na dziecko do 5 roku życia,
• 110 zł na dziecko powyżej 5 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego

Jest przeznaczony na wydatki związane z rozpoczęciem nowego roku szkolnego. Przysługuje także na dziecko, które dopiero rozpoczyna roczne przygotowanie przedszkolne, mowa o tzw. zerówce. Dodatek ten jest wypłacany tylko raz w roku, ponieważ raz w roku miejsce ma rozpoczęcie roku szkolnego. Wysokość dodatku z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego wynosi 100 zł na dziecko.

Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania

Aby mieć prawo do dodatku należy mieszkać w miejscowości z siedzibą szkoły ponadgimnazjalnej lub szkoły artystycznej realizującej obowiązek szkolny i obowiązek nauki oraz szkoły podstawowej i gimnazjum w sytuacji dziecka, oraz osoby uczącej się z orzeczeniem o niepełnosprawności lub znacznym stopniu niepełnosprawności. Upraszczając, przysługuje w razie zamieszkania w miejscowości innej niż własne miejsce zamieszkania, gdzie znajduje się szkoła.

Druga sytuacja uprawniająca do dodatku wiąże się z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w jakiej znajduje się szkoła. Dodatek ten jest przyznawany przez okres 10 miesięcy w roku, czyli w czasie pobierania nauki. Od września do czerwca następnego roku kalendarzowego Dodatek ten wynosi: 113 zł w związku z pierwszą sytuacją i 69 zł w razie dojazdów.

Zasiłek rodzinny – kryterium dochodowe

Aby mieć prawo do zasiłku rodzinnego należy spełnić kryterium dochodowe. Jest to częsty warunek przy uzyskiwaniu pomocy materialnej, ale nie obowiązuje na przykład w świadczeniu pielęgnacyjnym. Omawiany zasiłek natomiast mogą uzyskać rodziny, w których przeciętny miesięczny dochód na jedną osobę, lub dochód osoby uczącej się nie przekracza 674 zł. Jeśli w rodzinie znajduje się dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności, to pomoc w formie zasiłku rodzinnego zostanie przyznana, jeśli przeciętny miesięczny dochód rodziny na jedną osobę, lub dochód osoby uczącej się nie przekroczy 764 zł.

W związku z nowym brzmieniem ustawy o świadczeniach rodzinnych (art. 5 ust 3) od dnia 1 stycznia 2016 roku obowiązuje mechanizm tzw. złotówka za złotówkę. Jest to nowy sposób wyznaczania wysokości zasiłku rodzinnego oraz dodatków do świadczenia, w sytuacji, gdy rodzina przekracza próg dochodowy. Na mocy nowych zasad, jeśli rodzina przekroczy dochód o określoną sumę na osobę, to zasiłek rodzinny może zostać wypłacony w wysokości różnicy między łączną kwotą z zasiłków rodzinnych i dodatków do zasiłków a kwotą przekroczenia dochodu rodzinnego.

Co się składa na łączną sumę zasiłków i dodatków? Przyznane w tym samym okresie:

• zasiłki rodzinne dzielone przez miesiące, na które ustalono prawo do zasiłków,
• dodatki do zasiłku rodzinnego przyznane ze względu na opiekę nad dzieckiem w czasie korzystania z urlopu wychowawczego, osobie samotnie wychowującej dziecko, dodatki na wychowywanie dziecka w rodzinie wielodzietnej, a także dodatki z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka (podzielone przez miesiące, na jakie ustalono prawo do dodatków),
• dodatki z tytułu urodzenia dziecka, czy rozpoczęcie roku szkolnego, oraz podjęcia przez nie nauki w szkole znajdującej się poza miejscem zamieszkania rodziny (podzielonych przez 12).

Warto zaznaczyć, że jeśli w rodzinie przyznano zasiłek rodzinny i dodatki w wysokości niższej niż 20 zł, doświadczenia nie zostaną przyznane.

Kiedy nie przysługuje zasiłek rodzinny?

Wiemy już, w jakich sytuacjach zasiłek rodzinny przysługuje. Nie zawsze jednak zostanie przyznany. Sytuacje, w których nie przysługuje to:

• pozostawanie dziecka lub osoby uczącej się w związku małżeńskim,
• przebywanie dziecka w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie i sprawowania nad nim opieki zastępczej,
• przebywanie osoby uczącej się w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie,
• uprawnienie dziecka lub osoby uczącej się do zasiłku rodzinnego na własne dziecko,
• samotne wychowywanie dziecka przez osobę bez zasądzonych alimentów na rzecz dziecka od rodzica, pod warunkiem, że rodzice żyją, ojciec dziecka jest znany, a pozew o alimenty został oddalony,
• gdy członkowi rodziny przysługuje prawo do zasiłku rodzinnego na dziecko przyznane za granicą. Chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego i albo dwustronne umowy międzynarodowe stanowią inaczej.

Zasiłek rodzinny – do kiedy zostanie wypłacony?

Zasiłek wypłacany jest najpóźniej do ostatniego dnia miesiąca, na który został przyznany. Wniosek, który został złożony po 10 dniu miesiąca, skutkuje wypłaceniem zasiłku ostatniego dnia miesiąca kolejnego po miesiącu wnioskowania. To znaczy, że jeśli wniosek zostanie złożony w lipcu, to wypłata świadczenia nastąpi dopiero w sierpniu.

Jak widać, państwo wspiera rodziny w wychowywaniu dzieci. Choć sam zasiłek nie stanowi wysokiej kwoty, to osoby uprawnione mają możliwość ubiegania się również o dodatki do zasiłku. Należy jednak pamiętać, że w razie wystąpienia jakichkolwiek zmian, które mają wpływ na prawo do zasiłku rodzinnego (na przykład zmiana wysokości dochodu na osobę w rodzinie, czy wyjazd za granicę członka rodziny), to należy niezwłocznie powiadomić o tym podmiot, który wypłaca zasiłek. Jeśli ten będzie miał wątpliwości w sprawie prawa do świadczeń rodzinnych danej rodziny, to może przeprowadzić wywiad środowiskowy, który rozwieje te wątpliwości.

Jakie kryteria dochodowe trzeba spełnić, aby otrzymać zasiłek rodzinny?

Zasiłek rodzinny jest formą wsparcia finansowego dla rodzin o niższych dochodach. Prawo do jego uzyskania zależy od spełnienia określonych kryteriów dochodowych, które są regularnie aktualizowane przez rząd. W 2025 roku maksymalny próg dochodowy wynosi określoną kwotę netto na jednego członka rodziny, uwzględniając wszystkie dochody rodziców oraz dzieci.

Rodziny muszą złożyć wniosek wraz z dokumentami potwierdzającymi ich sytuację finansową, takimi jak zaświadczenia o dochodach z pracy, działalności gospodarczej czy świadczeniach socjalnych. Warto pamiętać, że w przypadku przekroczenia progu dochodowego nawet o niewielką kwotę, zasiłek nie zostanie przyznany, co dla wielu rodzin stanowi wyzwanie. Dlatego ważne jest skrupulatne przygotowanie wszystkich dokumentów.

Do kiedy można składać wnioski o zasiłek rodzinny?

Terminy składania wniosków o zasiłek rodzinny są ściśle określone i nieprzestrzeganie ich może skutkować utratą prawa do świadczenia. Standardowo wnioski można składać od 1 sierpnia danego roku, a w przypadku składania wniosków drogą elektroniczną – już od 1 lipca. Ważne jest, aby nie odkładać tego procesu na ostatnią chwilę, ponieważ złożenie wniosku po terminie oznacza brak wypłat za okres przed datą jego złożenia.

Rodzice powinni także pamiętać, że każdy okres zasiłkowy wymaga ponownego składania wniosków, nawet jeśli sytuacja finansowa rodziny nie uległa zmianie. Dzięki temu można uniknąć przerw w wypłatach i zapewnić ciągłość wsparcia finansowego na potrzeby dzieci.