Reklama

Podatek od kryptowalut – ile wynosi i kiedy należy go zapłacić?

Kryptowaluty, choć istnieją już od dłuższego czasu, to dopiero na przestrzeni ostatnich kilku lat mocno zyskały na popularności. Gdy w 2017 roku cena Bitcoina wyskoczyła w górę, ludzie zaczęli inwestować w kryptowaluty, wyczuwając pewny interes. Jednak zyski z kryptowalut, tak jak każdy innych dochód, podlegają opodatkowaniu. Dowiedz się, ile wynosi podatek od kryptowalut i kiedy należy go opłacić.

Podatek od kryptowalut - monety z symbolami kryptowalut

Transakcje kryptowalutowe ludziom nieobytym w temacie kojarzą się głównie z szybkim zarobkiem dużych pieniędzy. Natomiast osobom doświadczonym z inwestycją, analizowaniem, zyskiem i niekiedy także stratą. To pełna emocji działalność, którą trzeba rozliczyć w specyficzny sposób. Działając zgodnie z zasadami, można kopać kryptowaluty, czy zarabiać transakcjach handlowych. W wirtualnej walucie można również dokonywać odliczeń. Wszelkie czynności powinny być udokumentowane w sposób szczególny. Grupowanie przychodów, źródeł podatkowych, a także zasady rozliczanie kosztów kryptowalut za rok 2021 są nieco inne niż w ubiegłych latach. Wszystkich obywateli obejmują przepisy Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednak nie zawsze trzeba uiścić podatek od kryptowalut. Kiedy o podatku dochodowym można zapomnieć?

Czym są kryptowaluty?

Kryptowaluty to tzw. waluty wirtualne. Ich cechą jest to, że nie są przypisane do żadnego państwa. Waluty te nie mają formy fizycznej, stanowią pewien rozproszony system księgowy. Choć kryptowaluty mają postać elektroniczną, to można je zamieniać na fizyczne pieniądze w wybranej walucie. Daną kryptowalutę można zakupić za wybraną istniejącą walutę narodową. Następnie walutę wirtualną można sprzedać po wyższej wartości, tym samym osiągając zysk. Ograniczenia dotyczące kryptowalut są stopniowo znoszone. Obecnie z ich wykorzystaniem można dokonywać typowych transakcji. Jeśli sprzedawca akceptuje płatność kryptowalutami, da się nimi płacić zarówno za towary, jak i usługi. Kryptowaluty można także inwestować na giełdach. Obrót walutą wirtualną jest skomplikowaną procedurą, która wymaga dużego zaangażowania i znajomości rynku kryptowalut, jak i zasad samej ekonomii.

Rodzaje kryptowalut

Bitcoin to waluta wirtualna, która jest obecnie najbardziej rozpoznawalna zarówno wśród inwestorów, jak i laików. Jednak walut wirtualnych jest znacznie więcej. Na przykład:

  • Ethereum
  • Cardano
  • Tether
  • Polkadot
  • Ripple
  • Solana
  • XRP

Podatek od obrotu kryptowalutami

Stawka podatku od walut wirtualnych wynosi 19%. Podstawę wyznaczenia ostatecznej wysokości podatku stanowi przychód po odjęciu od niego kosztów uzyskania, czyli dochód. Przy czym mowa o pełnej wartości dochodu, gdyż w przypadku kryptowalut nie istnieje możliwość obniżenia podatku o ulgi. Podatek od kryptowalut rozlicza się w systemie rocznym, zatem w ciągu roku nie trzeba odprowadzać żadnych zaliczek. Podatek dochodowy jest obliczany od różnicy wszystkich transakcji dokonanych kryptowalutami, jakie miały miejsce w ciągu całego roku obliczeniowego.

Zatem różnice w poszczególnych miesiącach dotyczące wysokości przychodu lub jego kosztów uzyskania ujmuje się dopiero w deklaracji rocznej.  A więc przykładowo, jeśli w jednym miesiącu sprzedano pewną ilość walut wirtualnych o określonej wartości, a w następnym sprzedano, to różnica z obu transakcji stanowi podstawę opodatkowania, jaką trzeba uiścić na koniec roku.  Najpóźniej do końca kwietnia roku następującego po roku rozliczeniowym.

Podatek od kryptowalut przed 2019 rokiem

Zanim nastąpiła zmiana przepisów, przed 2019 rokiem możliwe było rozliczenie kryptowalut w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Wówczas stawka obejmująca podatek od kryptowalut była niższa – wynosiła 18% lub 32% w zależności od progu.

Podatek od kyptowalut – danina solidarnościowa

Danina solidarnościowa obejmuje najbogatszych Polaków. Jako że kryptowaluty stanowią podstawę do osiągania wysokich zysków, to może się zdarzyć, że podatnik zostanie zobowiązany do jej zapłacenia. Kiedy? W przypadku, gdy dochody z walut wirtualnych oraz te obejmujące inne źródła przychodu wspólnie przekroczyłyby 1 000 000 złotych. Wówczas od nadwyżki powyżej tej kwoty należy uiścić 4% daniny solidarnościowej.

Obrót kryptowalutami – co stanowi przychód?

Zgodnie z treścią art. 17 ust. 1f Ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku kryptowalut przychód stanowi zysk kapitałowy, a zatem ich wymiana na środek płatniczy, towar, usługę lub prawo majątkowe (inne niż kryptowaluta), a także ich wykorzystanie do uregulowania innych zobowiązań.

Art. 17

„Przez odpłatne zbycie waluty wirtualnej rozumie się wymianę waluty wirtualnej na prawny środek płatniczy, towar, usługę lub prawo majątkowe inne niż waluta wirtualna lub regulowanie innych zobowiązań walutą wirtualną”.

Zatem tak długo, jak waluta występuje w postaci długoterminowej inwestycji i nie jest wykorzystywana, nie trzeba uiszczać od niej podatku dochodowego. Podatek od kryptowalut, muszą natomiast odprowadzać firmy zajmujące się profesjonalnym handlem kryptowalutami (w celu osiągnięcia przychodu). Przychód ustala się więc w oparciu o:

  • Sprzedaż kryptowaluty na giełdzie. Otrzymane środki pieniężne od sprzedaży kryptowalut są przeliczane na polską walutę według kursu średniego NBP obowiązującego w dniu roboczym przed dniem uzyskania przychodu.
  • Zamiany na inną wartość otrzymanego za kryptowalutę towaru, usługi, a także innego prawa majątkowego. Mowa np. o umowach barterowych.

Dniem ustalenia przychodu jest data uznania środków na koncie podatnika na giełdzie wymiany kryptowalut. Gdy podatnik uzyska przychód, nie musi uwzględniać różnic w kursach walut. Dlatego też, w momencie, gdy kryptowaluta jest przekształcana na formę pieniężną, niezależnie od tego, czy źródłem przychodu z kryptowaluty jest działalność gospodarcza, czy zakupy odrębne – zmiana waluty po dokonaniu transakcji kryptowalutą, jej przeliczenie na złotówki nie stanowią dla podatnika kosztu.

Kiedy nie trzeba płacić podatku od kryptowalut?

Gdy podatnik dokonuje zmiany jednej kryptowaluty na inną, to nie mamy do czynienia z przychodem. Ten powstaje, dopiero wtedy, gdy po wymianie kryptowaluty nastąpi jej sprzedaż lub wymiana na towar bądź usługę. Wówczas podatek dochodowy należy zapłacić. Opodatkowaniu nie podlega również pośrednictwo w wymianie kryptowalut, a także prowadzenie rachunków kryptowalutowych. Wciąż jednak istnieje obowiązek zgłoszenia zakupu.

Podatek od kryptowalut – koszty uzyskania przychodów

Przychód ze sprzedaży kryptowalut można obniżyć o:

  1. Koszty nabycia kryptowaluty – wlicza się w to cena nabycia, jak i prowizja. Jeśli mowa o sytuacji pierwotnego pozyskania kryptowalut (w wyniku miningu), w koszty powinno się zaliczyć np. energię elektryczną. Natomiast za koszt nie są uważane urządzenia do kopania, czy programy do obsługi.
  2. Koszty zbycia kryptowaluty – np. prowizja od sprzedaży, czy oferty sprzedaży.

Data poniesienia kosztu z kryptowalut

Data uzyskania kosztu z kryptowalut jest uzależniona od rodzaju i kontekstu transakcji.

  • W razie nabycia kryptowaluty od ustalonego kontrahenta – dzień wystawienia faktury, rachunku, dokumentu potwierdzającego nabycie kryptowalut.
  • Gdy waluty wirtualne zostały nabyte od anonimowego kontrahenta – dzień obciążenia rachunku.

Warto zaznaczyć, że koszt należy udokumentować także wówczas, gdy podatnik nie uzyskał w roku rozliczeniowym przychodów.

Jak rozliczyć przychód z obrotu kryptowalutami?

Przychody i koszty wynikające z tytułu transakcji kryptowalutami wpisane są w kategorię kapitałów pieniężnych (sekcja E. DOCHÓD/KOSZTY). Te rozlicza się na formularzu przygotowanym przez Ministerstwo Finansów – PIT-38. Przy czym niedozwolone jest łączenie przychodów i kosztów w celu łącznego rozliczenia z wartością innych kapitałów, czyli:

  • Przychód z kryptowalut można sumować z innymi przychodami kryptowalut, lecz już np. nie z przychodem ze sprzedaży akcji.
  • Koszt nabycia kryptowalut można sumować z pozostałymi kosztami kryptowalut, lecz nie innych.
  • Dochód rozlicza się w osobnej części PIT-38 bez ujęcia w podsumowaniu.
  • Nadwyżek z kryptowalut nie łączy się z nadwyżkami pochodzącymi z innych kapitałów pieniężnych. Nadwyżka kosztów z kryptowalut w przeciwieństwie do innych kapitałów zostaje przeniesiona na kolejny rok rozliczeniowy.

Nawet gdy podatnik uzyskał przychody różnego rodzaju, a kryptowaluty są jednymi z nich, to i tak należy wysłać wyłącznie jedną deklarację PIT-38. W tym przypadku możliwe jest również opłacenie jednego przelewu.

Złożenie PIT-38: podatek od kryptowalut

W razie obrotu kryptowalutami podatek od kryptowalut należy ująć tylko w części formularza PIT-38. Formularz ten obejmuje wszelkie zyski kapitałów pieniężnych. Pierwsza część formularza dotyczy klasycznych zysków kapitałowych, np. sprzedaży akcji, a część druga kryptowalut. To w niej należy wykazać zysk z obrotu kryptowalutami.

Kryptowaluty a podatek VAT

W przypadku obrotu kryptowalutami podatek od towarów i usług (VAT) obejmuje profesjonalistów. To oznacza, że jeśli obrotem zajmuje się firma w ramach prowadzonej działalności, to istnieje obowiązek zapłacenia podatku VAT. Aczkolwiek w świetle przepisu art. 43 ustawy o VAT [Zwolnienia przedmiotowe] obrót walutą wirtualną jest zwolniony z podatku VAT:

7)
transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, z wyłączeniem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi, za które uważa się monety ze złota, srebra lub innego metalu oraz banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które mają wartość numizmatyczną;

Przy czym warto zaznaczyć, że zwolnienie z VAT obejmuje transakcje dokonane na terenie Polski.

Ponadto zgodnie z orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (wyrok z dnia z 22 października 2015 r. w sprawie Hedqvist) Bitcoin nie może zostać uznany za rzecz. Czynność wymiany waluty wirtualnej jest zatem uznana jako zwolniona z VAT.

Oceń artykuł
1/5 (1)