Składki na Fundusz Pracy (FP) to jedne z kilku składek odprowadzanych od wynagrodzenia pracowników zatrudnionych na umowę o pracę, umowę cywilnoprawną lub prowadzących własną działalność gospodarczą. Sprawdź, na co przeznaczone są pieniądze z FP, kto opłaca składki, a kto jest z nich zwolniony.
Będąc zatrudnionym na umowie o pracę lub umowach cywilnoprawnych trzeba się liczyć z tym, że pensja brutto jest pomniejszana o różne składki i zaliczki na podatek dochodowy. Część składek jest odprowadzana zarówno przez pracownika, jak i pracodawcę. Natomiast składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych opłaca tylko przedsiębiorca. Istnieje jednak szereg wyjątków, jakie zwalniają pracodawcę z tego obowiązku.
Spis treści
Fundusz Pracy – co to?
Fundusz Pracy jest państwowym funduszem celowym, który działa od 1 stycznia 1990 roku. Jego dysponentem jest Minister Pracy i Polityki Społecznej, który między innymi decyduje o podziale środków Funduszu Pracy na poszczególne województwa. Zasady opłacania składek Funduszu Pracy ujęte są w ustawie z dn. 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucji na rynku pracy.
Pieniądze z Funduszu Pracy przeznaczone są głównie na:
- Zasiłki dla bezrobotnych
- Szkolenia i przekwalifikowanie bezrobotnych
- Stypendia naukowe
- Dodatki Aktywizacyjne
- Świadczenia integracyjne
- Programy przeciwdziałania bezrobociu
- Promocję i pomoc prawną zatrudnionym za granicą
- Koszt działań klubów pracy
- Refundację kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego, jednorazowych środków na podjęcie działalności gospodarczej, kosztów pomocy prawnej, konsultacji i doradztwa
- Koszt przygotowania zawodowego dorosłych (m.in. na specjalizację i realizację staży podyplomowych dla lekarzy, stomatologów, pielęgniarek, położnych i innych)
- Prace interwencyjne
- Rozwój systemów informatycznych
- Badania rynku pracy
Fundusz Pracy – za kogo jest opłacany?
Każda osoba zatrudniona na umowę zlecenie, umowę o pracę lub na jedną i drugą jednocześnie (przy co najmniej minimalnym wynagrodzeniu ustawowym, który w 2022 roku wynosi 3010 zł brutto), objęta jest obowiązkiem opłacania składek na ubezpieczenie społeczne. W związku z tym z jego wynagrodzenia pobierana jest składka na Fundusz Pracy. Dotyczy to również osób prowadzących własną działalność gospodarczą, opłacających preferencyjne składki ZUS (Zakład Ubezpieczeń Społecznych).
Fundusz Pracy – kiedy płacić?
Art. 104. – [Składki na Fundusz Pracy] ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucji na rynku pracy wskazuje na podmioty zobowiązane do opłacania składki na Fundusz Pracy. Są to pracodawcy i jednostki organizacyjne za osoby:
- pozostające w stosunku pracy lub stosunku służbowym,
- wykonujące pracę nakładczą,
- wykonujące umowy agencyjne lub umowy zlecenia albo inne umowy o świadczenie usług,
- wykonujące pracę w okresie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
- pobierające stypendium sportowe,
- otrzymujące świadczenie socjalne przysługujące na urlopie górniczym, świadczenie górnicze lub górniczy zasiłek socjalny albo wynagrodzenie przysługujące w okresie świadczenia górniczego, stypendium na przekwalifikowanie lub kontraktu szkoleniowego;
- będące żołnierzami zawodowymi lub funkcjonariuszami niespełniającymi warunków do nabycia prawa do emerytury lub renty inwalidzkiej określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, za których, po zwolnieniu ze służby lub rozwiązaniu stosunku pracy, odprowadzono składkę na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od uposażenia lub wynagrodzenia wypłaconego w okresie służby lub stosunku pracy na podstawie przepisów odrębnych,
- będące funkcjonariuszami, które w chwili zwolnienia ze służby spełniają jedynie warunki do nabycia prawa do policyjnej renty inwalidzkiej, w przypadku przekazania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Umowa zlecenie a Fundusz Pracy
Niezależnie od wysokości wynagrodzenia zatrudnionych pracodawca nie musi opłacać za nich składek na Fundusz Pracy od umowy zlecenia, jeśli jednocześnie nie zatrudnia żadnego pracownika w ramach umowy o pracę.
Składkę na Fundusz Pracy należy pobrać od tych umów, które są objęte naliczeniem składek na ubezpieczenia społeczne emerytalne i rentowe. W przypadku dobrowolnego opłacania tych składek nie jest konieczne naliczenie składki na Fundusz Pracy.
Jeśli zleceniobiorca osiąga dochody z kilku umów zleceń, zobowiązujących do opłacania za niego składek ubezpieczeniowych, wówczas ten powinien złożyć zleceniodawcy oświadczenie o wysokości dochodów z innych źródeł. Na ich podstawie wyznacza się obowiązek oskładkowania na FP. Sumaryczna kwota w wysokości pensji minimalnej obliguje do opłacania składki przez każdego pracodawcę.
Ile wynosi składka na Fundusz Pracy? Ile procent?
Składka na Fundusz Pracy wynosi 2,45 proc. podstawy wymiaru składek. Odprowadzana jest wyłącznie przez pracodawcę/zleceniodawcę. To znaczy, że pracownik jest całkowicie zwolniony z jej opłacania. Kiedy płacić Fundusz Pracy? Pracodawca wskazuje składki w deklaracji ZUS DRA w terminie do 10 dnia następnego miesiąca w przypadku osób fizycznych opłacających składkę za siebie i 15 dnia wobec pozostałych płatników.
Fundusz Pracy: zwolnienia. Kiedy nie płacimy?
Osoby, których miesięczne wynagrodzenie na umowie zlecenie jest niższe niż minimalne wynagrodzenie w bieżącym roku, zwolnione są z opłacania składek na Fundusz Pracy.
Ponadto, o tym, kto nie płaci na Fundusz Pracy, mówi ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Kto nie płaci Funduszu Pracy? Wiek pracownika i jego sytuacja zawodowa o tym decyduje.
Zatrudnione kobiety powyżej 55 roku życia i mężczyźni powyżej 60 roku życia – niezależnie od tego, na podstawie jakiej umowy współpracują czy prowadzą własną działalność gospodarczą nie są objęci koniecznością uiszczania za nich składek na Fundusz Pracy przez pracodawcę.
Pracownicy, którzy zostali zatrudnieni na podstawie umowy o pracę w przypadku, gdy przed tym zatrudnieniem widnieli w ewidencji osób bezrobotnych powiatowego urzędu pracy przez okres co najmniej 30 dni – okres zwolnienia wynosi 12 miesięcy od pierwszego dnia miesiąca po zawarciu umowy o pracę także nie opłacają składek na Fundusz Pracy. Do jakiego wieku? Powyżej 50. roku życia.
Pracodawca nie opłaca składki za pracowników poniżej 30. roku życia skierowanych z urzędu pracy – okres zwolnienia wynosi 12 miesięcy.
Pracownice obowiązuje także zwolnienie z Funduszu Pracy po macierzyńskim. Pracownicy powracający z urlopu macierzyńskiego, na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego lub urlopu wychowawczego w okresie 36 miesięcy od pierwszego dnia miesiąca po powrocie do z powyżej wymienionych urlopów – dotyczy wyłącznie osób zatrudnionych na umowę o pracę.
Składek na Fundusz Pracy nie trzeba także opłacać np. za osoby duchowne, osoby pobierające zasiłek stały, osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy, czy inne świadczenia rodzinne, a także za pracowników o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.
