Zasiłek pogrzebowy to świadczenie z ZUS-u będące rekompensatą kosztów poniesionych w związku z pochówkiem. Z zasady przyznaje się go rodzinie zmarłego, jednak w niektórych przypadkach pieniądze może dostać gmina, powiat lub pracodawca. Ile wynosi zasiłek pogrzebowy? Komu się należy? Sprawdź!

Tzw. “pogrzebowe” z ZUS-u stanowi niezbędne wsparcie w pokryciu kosztów ceremonii pochówku. Zasiłek otrzymają członkowie rodziny lub instytucje, które zdecydowały się zapłacić za jego zorganizowanie. Dzięki takiemu dodatkowi najbliżsi zmarłego mogą sobie poradzić z rosnącymi kosztami ostatniego pożegnania. Podstawę prawną do nadania zasiłku pogrzebowego stanowi Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 887). Jaka jest wysokość zasiłku pogrzebowego? Czy podniesienie kwoty zasiłku pogrzebowego jest potrzebne? Jak złożyć wniosek? Sprawdź!
Spis treści
Czym jest zasiłek pogrzebowy?
Zasiłek pogrzebowy to jednorazowe świadczenie przyznawane przez ZUS, które ma na celu częściowe zrekompensowanie kosztów pochówku. Świadczenie to przysługuje każdej osobie lub instytucji, która pokryła koszty związane z pogrzebem osoby zmarłej, która była ubezpieczona lub pobierała świadczenie z ZUS. Oznacza to, że o zasiłek mogą ubiegać się zarówno członkowie rodziny, jak i osoby niespokrewnione, pod warunkiem przedstawienia rachunków dokumentujących wydatki.
Ile wynosi zasiłek pogrzebowy? 2024
Obecnie, zasiłek pogrzebowy wynosi 4 tys. zł. Wysokość ta została ustalona w 2011 roku i od tego czasu nie uległa zmianie, mimo wzrostu kosztów związanych z organizacją pogrzebu. Warto jednak podkreślić, że w 2025 roku planowane jest zwiększenie tej kwoty do 7 tys. zł, co może bardziej odpowiadać obecnym realiom ekonomicznym.
Komu przysługuje zasiłek pogrzebowy?
Zasiłek pogrzebowy przysługuje nie tylko najbliższej rodzinie zmarłego, ale także innym osobom i instytucjom, które poniosły koszty pochówku. Do grona uprawnionych należą członkowie rodziny, tacy jak małżonek, dzieci, rodzice, dziadkowie, rodzeństwo oraz osoby pozostające pod opieką prawną zmarłego. Jednak prawo do zasiłku mają także osoby niespokrewnione z osobą zmarłą – może to być na przykład sąsiad, pracodawca, dom pomocy społecznej, gmina czy związek wyznaniowy.
W przypadku, gdy organizatorem pogrzebu jest osoba niespokrewniona lub instytucja, kwota zasiłku odpowiada rzeczywistym kosztom pochówku, nie więcej jednak niż 4 tys. zł (lub 7 tys. zł po podwyżce). W sytuacji, gdy koszty pogrzebu pokryło kilka osób lub podmiotów, zasiłek jest dzielony proporcjonalnie do wydatków poniesionych przez każdego z nich.
Wymagane dokumenty
Aby otrzymać zasiłek pogrzebowy, konieczne jest złożenie wniosku (formularz Z-12) oraz przedstawienie dokumentów potwierdzających wydatki na pogrzeb. Wśród najważniejszych dokumentów należy wymienić:
- Odpis skrócony aktu zgonu zmarłej osoby,
- Oryginały rachunków dokumentujących koszty pogrzebu (lub ich kopie poświadczone za zgodność z oryginałem),
- Dokumenty potwierdzające pokrewieństwo lub powinowactwo z osobą zmarłą (na przykład odpisy aktów stanu cywilnego),
- W przypadku organizacji pogrzebu na koszt Państwa, potrzebne będzie również zaświadczenie z odpowiedniego urzędu.
Jeżeli wniosek nie zostanie złożony w ciągu 12 miesięcy od dnia śmierci osoby zmarłej, prawo do zasiłku wygasa. Wyjątek stanowią sytuacje, gdy opóźnienie wynika z późniejszego odnalezienia ciała lub zidentyfikowania zmarłego – wówczas termin ten liczony jest od dnia pochówku.
Wysokość zasiłku pogrzebowego
Na mocy przepisów, zasiłek pogrzebowy od 2011 roku wynosi maksymalnie 4 tys. zł. Osoby z najbliższej rodziny mogą otrzymać pełną kwotę, bez względu na wysokość poniesionych kosztów. W przypadku osób lub instytucji niespokrewnionych, zasiłek wypłacany jest do wysokości rzeczywistych wydatków na pogrzeb, lecz nie więcej niż 4 tys. zł. Warto dodać, że już od 2024 mówi się o planowanej podwyżce tej kwoty do 7 tys. zł, a także coroczna waloryzacja, co ma lepiej odpowiadać obecnym kosztom pochówku w Polsce.
O podwyżce tej mówiono już od dłuższego czasu, ponieważ obecna kwota często nie wystarcza na pokrycie pełnych kosztów pogrzebu, które w dużych miastach mogą wynosić nawet 8–10 tys. zł. Decyzja o zwiększeniu zasiłku do 7 tys. zł jest reakcją na apel wielu organizacji oraz instytucji wskazujących na konieczność dostosowania tej kwoty do wzrostu cen usług pogrzebowych.
Jak przebiega wypłata zasiłku? Ile się czeka?
Po złożeniu wniosku, ZUS zobowiązany jest do wypłaty zasiłku w terminie nie dłuższym niż 30 dni od momentu wyjaśnienia wszystkich okoliczności niezbędnych do przyznania świadczenia. Jeśli wszystkie dokumenty są w porządku i nie ma potrzeby uzupełnienia informacji, proces wypłaty przebiega sprawnie. Kwota może być przekazana bezpośrednio na konto osoby, która poniosła koszty pogrzebu, lub na konto zakładu pogrzebowego, jeśli to on był upoważniony do odbioru zasiłku przez rodzinę.
Na co zwrócić uwagę przy składaniu wniosku?
Wnioskodawcy często napotykają na trudności związane z odpowiednią dokumentacją kosztów. Warto zadbać o staranne gromadzenie rachunków oraz faktur dotyczących wszystkich wydatków związanych z organizacją pogrzebu, takich jak zakup trumny, wynajęcie miejsca na cmentarzu, transport zmarłego, kwiaty czy oprawa ceremonii. Brak odpowiednich rachunków może opóźnić lub wręcz uniemożliwić otrzymanie zasiłku.
Czytaj także: Dziedziczenie testamentowe
W przypadku, gdy pogrzeb został sfinansowany przez kilka osób, dobrze jest określić dokładne wydatki poniesione przez każdego uczestnika. Pozwoli to na sprawiedliwy podział zasiłku między wszystkich uprawnionych. Przy składaniu wniosku należy również zadbać o aktualność dokumentów oraz sprawdzić ich zgodność z wymaganiami ZUS.
Zasiłek pogrzebowy w świetle zmian legislacyjnych
Planowana podwyżka zasiłku pogrzebowego do 7 tys. zł ma zostać wprowadzona na mocy nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach. Zgodnie z projektem, kwota ta ma być waloryzowana corocznie, co pozwoli na dostosowanie świadczenia do realnych kosztów życia. Coroczna waloryzacja ma zapobiec sytuacji, w której zasiłek pogrzebowy staje się niewystarczający na pokrycie kosztów pochówku. Nowa wysokość świadczenia ma obowiązywać od marca 2024 roku.
Ponadto, w szczególnych przypadkach przewidziano możliwość otrzymania dodatkowego zasiłku celowego z pomocy społecznej na pokrycie nietypowych, wysokich kosztów związanych z pochówkiem. Może to dotyczyć na przykład kosztów transportu zmarłego z zagranicy.
Czy warto ubiegać się o zasiłek pogrzebowy?
Chociaż kwota zasiłku nie zawsze wystarcza na pokrycie pełnych kosztów pogrzebu, jest to pomocne wsparcie finansowe, które może ulżyć w trudnym momencie straty bliskiej osoby. Dla wielu rodzin to istotna ulga, zwłaszcza w sytuacji, gdy pochówek wiąże się z koniecznością poniesienia znacznych kosztów.
Warto podkreślić, że o zasiłek pogrzebowy można ubiegać się nawet wtedy, gdy koszty były minimalne, a także gdy pogrzeb był organizowany przez osoby niespokrewnione, jak sąsiedzi czy pracodawca. Dzięki temu świadczeniu, koszty pogrzebu nie muszą spadać w całości na osoby bezpośrednio związane z osobą zmarłą. Zasiłek pogrzebowy daje więc możliwość pokrycia wydatków związanych z ostatnią posługą, co ma szczególne znaczenie dla tych, którzy nie są w stanie samodzielnie sfinansować całego pochówku.
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości dotyczących zasiłku pogrzebowego lub procedury składania wniosku, zawsze można skonsultować się bezpośrednio z pracownikami ZUS, którzy pomogą przejść przez cały proces.
Kto wypłaca zasiłek pogrzebowy?
Zasiłek może zostać wypłacony przez:
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych – ZUS,
- dla rolników Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego – KRUS,
- dla policjantów Zakład Emerytalno – Rentowy MSWIA.
Chcesz dowiedzieć się więcej? Sprawdź, co się dzieje z pieniędzmi, gdy nastąpi śmierć właściciela konta bankowego.
Jak sądzisz – jak szeroka jest wiedza Polaków na temat zasiłku pogrzebowego? Czy jest on stosunkowo często, czy może rzadko przyznawany? Porozmawiajmy o tym na Forum: zasiłek pogrzebowy 🙂