Zastanawiasz się, jak udokumentować staż pracy bez świadectwa pracy? Brak tego dokumentu to spory kłopot, jeśli chcesz zatrudnić się w nowej firmie, a Twój poprzedni pracodawca nie dopilnował formalności. Sprawdź, jakie są konsekwencje braku świadectwa pracy i co możesz z nimi zrobić. Jak uzyskać odszkodowanie? Gdzie zgłosić niewydanie świadectwa pracy?
W związku z wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca zobowiązany jest do wydania swojemu byłemu pracownikowi zaświadczenia o zatrudnieniu. Według art. 97 Kodeksu pracy termin na przekazanie świadectwa pracy to siedem dni od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia umowy o pracę. Rzeczony dokument najlepiej jednak przekazać byłemu pracownikowi jeszcze w dniu ustania stosunku pracy.
Jeśli z przyczyn obiektywnych udostępnienie takiego dokumentu osobiście lub za upoważnieniem nie jest możliwe we wcześniej wspomnianym terminie, to pracodawca zobowiązany jest wysłać go za pośrednictwem poczty lub doręczyć w inny sposób.
Co, gdy pracodawca opóźnia wydanie świadectwa pracy? Gdzie zgłosić niewydanie świadectwa pracy? Czy przez brak świadectwa pracy będziemy mieć kłopot ze znalezieniem przyszłego zatrudnienia? Jak udokumentować okres swojego stażu pracy bez stosownego dokumentu?
Spis treści
Brak świadectwa pracy a nowa praca
Gdy zaczynamy pracę w nowym miejscu, naszego przyszłego pracodawcę interesują wszelkie okresy poprzedniego zatrudnienia. Świadectwo pracy to zgodnie z art. 97 Kodeksu pracy dokument, który zawiera wszystkie informacje dotyczące okresu lub okresów zatrudnienia.
Dzięki niemu przyszły pracodawca może ustalić nasze prawo do uprawnień pracowniczych, czyli np. urlopu wypoczynkowego. Świadectwo pracy jest zatem bardzo ważnym dokumentem, którego posiadanie leży w naszym interesie. Co zrobić, jeśli nie otrzymałeś świadectwa pracy w terminie i nie możesz przedstawić go nowemu pracodawcy?
Zgodnie z art. 22(1) Kodeksu pracy pracodawca żąda od osoby ubiegającej się o zatrudnienie podania danych osobowych obejmujących:
- imię (imiona) i nazwisko;
- datę urodzenia;
- dane kontaktowe wskazane przez taką osobę;
- wykształcenie;
- kwalifikacje zawodowe;
- przebieg dotychczasowego zatrudnienia.
Jak udokumentować staż pracy bez świadectwa pracy?
Zwykle przebieg dotychczasowego zatrudnienia udowadniamy, przedstawiając właśnie świadectwo pracy. Jednak tak naprawdę świadectwo pracy nie jest jedynym dokumentem, który może potwierdzić poprzednie okresy zatrudnienia.
Taką rolę może pełnić także każdy inny wiarygodny dokument, który wskazuje na zatrudnienie w ramach stosunku pracy w określonym czasie. Może to być na przykład zaświadczenie o zatrudnieniu wydane przez pracodawcę czy umowa o pracę z dołączonym dokumentem jej wypowiedzenia.
Nie otrzymałem świadectwa pracy — co robić? Co z urlopem?
Świadectwo pracy daje przyszłemu pracodawcy możliwość ustalenia uprawnień pracowniczych, czyli na przykład wysokości urlopu wypoczynkowego. Zgodnie z art. 221 § 5 Kodeksu pracy przyszły pracodawca może żądać od pracownika udostępnienia mu danych osobowych, jak i tych traktujących o przebiegu dotychczasowego okresu pracy w formie stosownego zaświadczenia.
W przypadku braku świadectwa pracy staż pracy można udokumentować za pomocą innych dokumentów — w tym na przykład:
- Umowy o pracę,
- Legitymacji ubezpieczeniowej, która zawiera wpisy o okresach zatrudnienia,
- Legitymacji służbowej,
- Pism, które kierowane były przez zakład pracy do pracownika w czasie trwania zatrudnienia.
Zobacz także: Zgubione świadectwo pracy
Jeśli ze względu na staż pracy pracownikowi przysługuje już 26 dni urlopu, lecz nie jest w stanie tego udowodnić, to pracodawca może na początku przyznać niższy wymiar urlopu. Oczywiście zaraz na początku pracy zwykle nie wybieramy całego urlopu, jaki przysługuje. Można więc w późniejszym terminie dostarczyć pracodawcy świadectwo pracy. Wówczas dział HR doliczy należne dni urlopu.
Brak świadectwa pracy: postępowanie na drodze sądowej
Przepisy prawne Kodeksu pracy przewidują dwa rozwiązania w przypadku niewydania świadectwa pracy byłemu pracownikowi. Zgodnie z art. 97 [1] K.p. można:
- Wystąpić do sądu pracy z żądaniem zobowiązania pracodawcy do wydania dokumentu.
- Jeśli pracodawca zakończył swoją działalność lub z innych przyczyn wytoczenie przeciwko niemu powództwa o zobowiązanie do wydania świadectwa pracy nie jest możliwe, to pracownik może wystąpić do sądu pracy z żądaniem ustalenia jego uprawnień do otrzymania dokumentu.
Pracownik ma prawo wystąpić z każdym powyżej wspomnianym żądaniem w terminie 3 lat od dnia, kiedy świadectwo pracy powinno zostać wystawione.
Niewydanie świadectwa pracy: odszkodowanie
Brak świadectwa pracy i dochodzenie sprawy na drodze sądowej upoważnia poszkodowanego pracownika do otrzymania odszkodowania. Przysługuje ono również w przypadku wydania niewłaściwego świadectwa pracy. Wyobraźmy sobie sytuacje, w której został nam wydany dokument zawierający istotne błędy, skutkiem czego nie zostaliśmy zatrudnieni w nowej firmie.
Wtedy, jeśli pracodawca nie próbuje niczego utrudniać, można zgłosić się do niego z prośbą o wydanie duplikatu świadectwa pracy. Duplikacja świadectwa pracy powinien zawierać takie same informacje jak w oryginalnym dokumencie. W szczególności ważna jest data pierwotnego sporządzenia dokumentu. Wniosek o duplikat można złożyć pisemnie, jak i ustnie, ponieważ przepisy nie precyzują formy wnioskowania.
Odszkodowanie za brak świadectwa pracy od pracodawcy równa się wynagrodzeniu za pracę w czasie, kiedy była ona wykonywana. Wysokość kwoty nie może jednak przekraczać pensji odpowiadającej pracy dłuższej niż sześć tygodni.
Błędnie wystawione świadectwo pracy
W związku z wydaniem niewłaściwego świadectwa pracy — takiego, które zawiera błędy — pracownik ma prawo złożyć wniosek o sprostowanie informacji zwartych w dokumencie w ciągu 14 dni od dnia, w którym otrzymał wadliwe zaświadczenie o dotychczasowym stażu pracy.
Czas na wykonanie korekty takiego świadectwa wynosi 7 dni. Warto jednak mieć na uwadze, że pracodawca wcale nie musi zgodzić się na korektę i może odrzucić wniosek pracownika. Wówczas ten ma prawo wystąpić do sądu pracy w ciągu 14 dni.
Brak świadectwa pracy w aktach osobowych: co jeśli dokumenty zaginęły?
Każdy pracodawca zobowiązany jest do prowadzenia dokumentacji pracowniczej zgodnie z zasadami określonymi w Kodeksie pracy. Jeśli więc posiada on wszystkie dokumenty potrzebne do wydania świadectwa pracy dotyczącego dawnego zatrudnienia, sporządzenie takiego zaświadczenia dla pracownika nie powinno być żadnym problemem. Kłopot jednak występuje wtedy, gdy pracodawca zagubił lub zniszczył akta osobowe swojego pracownika.
Wtedy brak świadectwa pracy po wygaśnięciu lub rozwiązaniu umowy o pracę jest rzeczą naturalną. Jednak z racji tego, że pracodawca nie ma podstaw do wydania dokumentu, powinien on skorzystać z innych danych, dzięki którym sporządzi prawidłowe zaświadczenie o zatrudnieniu i wyda je w odpowiednim czasie. Może to zrobić na przykład za pomocą list płacy, listy obecności czy innych dokumentów potwierdzających zatrudnienie danego pracownika.
Szukasz pracy w Gdyni? Aplikuj na nasze oferty -> Praca Gdynia
Brak świadectwa pracy a emerytura
Świadectwo pracy jest bardzo istotnym dokumentem, który służy również ustaleniu wysokości emerytury pracownika. Brak świadectwa pracy skutkuje brakiem udokumentowania okresów składkowych, co przekłada się na niższą emeryturę.
Jeśli firma, w której pracowaliśmy przestała istnieć, wówczas warto zgłosić się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W oddziałach ZUS, jak i na stronie internetowej organu, znajdują się informacje na temat zlikwidowanych i przekształconych zakładów pracy. Dla osoby bez świadectwa pracy ważna jest natomiast informacja o archiwach, w których przechowywane są dokumenty osobowe pracodawców.
Świadectwo pracy trzeba wydać każdemu pracownikowi. Niewydanie tego dokumentu lub niewydanie go w terminie stanowi wykroczenie przeciwko jego prawom. Takie działanie grozi karą grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.
A czy Ty miałeś do czynienia z brakiem świadectwa pracy w swojej karierze zawodowej? Jak rozwiązałeś tę sytuację? Podziel się z nami koniecznie na naszym Forum! 🙂
KLIKNIJ TUTAJ: Brak świadectwa pracy – Forum
Witam, mam problem z odzyskaniem świadectwa pracy z firmy w której pracowałem w latach 2006-2009 bo pracodawca nazwał mnie złodziejem i odmówił wydania świadectwa. Nie wiem czy firma dalej działa,ale czy jakoś mogę odzyskać świadectwo pracy???
Biały,
co do zasady, w przypadku niewydania świadectwa pracownikowi przysługuje prawo wystąpienia do sądu pracy z żądaniem zobowiązania pracodawcy do wydania świadectwa. Jeżeli pracodawca nie istnieje albo z innych przyczyn wytoczenie przeciwko niemu powództwa o zobowiązanie pracodawcy do wydania świadectwa pracy jest niemożliwe, pracownikowi przysługuje prawo wystąpienia do sądu pracy z żądaniem ustalenia uprawnienia do otrzymania świadectwa pracy. Niestety, z żądaniem takim można wystąpić jedynie w każdym czasie w okresie przedawnienia, a zatem przed upływem trzech lat od terminu, w którym pracodawca powinien wydać świadectwo pracy (art. 97[1] oraz 291 Kodeksu pracy).
Biały, niestety Twoje roszczenie o wydanie świadectwa uległo już przedawnieniu. Nie możesz więc skorzystać z powyższych rozwiązań prawnych. Nie stoi to jednak na przeszkodzie, by zwrócić się do pracodawcy z prośbą o wydanie świadectwa pracy, podkreślając przy tym, że taki obowiązek nakładają na niego przepisy Kodeksu pracy (art. 97), a niewydanie świadectwa stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika, za co grozi kara grzywny (art. 282 Kodeksu pracy).
Pozdrawiam
Ekspert GoWork
Dzień dobry,
mój dział wraz z pracownikami przejęła inna firma. W starej pracy pracowałam rok, na umowach o pracę na czas określony, a w tej nowej firmie dostałam umowę na czas nieokreślony. Teraz gdy chcę zmienić pracę nowy pracodawca chce wystawić świadectwo pracy za okres tylko umowy nieokreślonej i twierdzi, że mam się zwrócić do starego pracodawcy o staż pracy za tamten okres, a stary pracodawca twierdzi, że to nowy pracodawca ma wystawić również za okres umów na czas określony. Od kogo powinnam uzyskać świadectwo pracy za czas określony i nieokreślony?
Anno,
świadectwo pracy powinien wystawić Ci Twój pracodawca, tj. ten podmiot, który wpisany jest na umowie o pracę jako pracodawca. Skoro Twoją firmę przejęła inna firma i zawarłaś z tą nową umowę, a tamta jak rozumiem zakończyła się wskutek upływu okresu, na który została zawarta, to świadectwo pracy w ramach tej umowy powinno być wystawione przez tego pierwszego pracodawcę. Sam fakt, że z tym nowym zawarłaś nową umowę wskutek przejęcia firmy, tj. zmiany podmiotu-pracodawcy świadczy o tym, że pracujesz już „z kim innym” niż wcześniej, a zatem ten pracodawca nie może poświadczać pracy u podmiotu, u którego pracowałaś wcześniej. Gdyby było inaczej, nie byłoby konieczne zawieranie nowych umów.
Anno, podsumowując – świadectwo pracy ma obowiązek wystawić pracodawca, z którym zawarto umowę za okres, w którym łączyła Was umowa o pracę. W tym przypadku – pierwotny pracodawca za czas trwania stosunku pracy w ramach umowy na czas określony.
Pozdrawiam
Ekspert GoWork
U mnie najpierw wystawiono świadectwo z błędnymi danymi, nawet w nazwisku. Napisałam maila do byłego pracodawcy, w którym wskazałam błędy. Nie otrzymałam żadnej odpowiedzi ( a od maila minęło więcej niż 7 dni). Od koleżanek z byłej pracy usłyszałam tylko to, że komentarzem na moją wiadomość był tekst: „ona jest bezczelna”. Wiem, że świadectwo zostało wystawione i leży w kuwetce u pracodawcy, czeka na podpis- łącznie już trwa to 1,5 mca. Tak trudno podpisać dokument.
Jest to frustrujące, że tak naprawdę wystarczyłoby, żeby ten pracodawca podpisał papierek i go wysłał. A robi mi na złość (po złożeniu wypowiedzenie bardzo źle się w stosunku do mnie zachowywał, obmawiał i w ogóle, nie wiedziałam, że można kogoś obwiniać o to, że znalazł lepiej płatną pracę i dlatego jest nielojalny). Poczekam kilka dni i potem będzie sąd pracy. Szkoda, że za takie zachowanie pracodawca nie może być zobligowany do wypłacenia odszkodowania (bo nie przeszkodziło mi to w nawiązaniu stosunku pracy).
Dzień dobry,
pracowałem z Niemczech w latach 90-ątych. Niestety Firma w której pracowałem już nie istnieje. A ja zgubiłem świadectwo pracy. I co teraz? Jest mi ono potrzebne do emerytury. O emeryturę staram się z Polsce. Czy jest szansa na „odzyskanie” świadectwa pracy z Niemczech?
Mam umowy o pracę- wychowawca na koloniach letnich( w latach 90)- zakład z którego były organizowane już nie istnieje. Nie miałam wcześniej świadectwa. Czy mogę go w jakoś sposób uzyskać?
Hej, pracowałem w rzemiośle od 1996 do 2006, firmy już nie ma, świadectwo gdzieś zniknęło a ja potrzebuję dla pracodawcy pod wymiar urlopu – co robić? To 10 lat pracy, miałoby to pójść na marne?