Kaletnik to fachowiec, który ręcznie wykonuje galanterię skórzaną. Jest to zawód znany od wieków i choć powoli wypierany przez technologię i import, fachowcy wciąż są pożądani na rynku pracy. Sprawdź, jak wygląda praca kaletnika.
Ze względu na rozwój technologii wiele zawodów rzemieślniczych powoli odchodzi w zapomnienie. Podobnie jest w przypadku pracy kaletnika. Tak jak szewc, czy stolarz fachowiec zostaje zastępowany bardziej efektywnymi maszynami. Wciąż jednak wielu klientów preferuje produkty wyjątkowe, które nie są wykonywane w sposób seryjny, a indywidualnie z myślą o konkretnym kliencie. Dzięki osobom tworzącym popyt, zawód kaletnika wciąż jeszcze utrzymuje się na rynku pracy.
Spis treści
Kaletnik – kim jest?
To osoba specjalizująca się w tworzeniu oraz naprawianiu produktów ze skóry, m.in. torebek i pasków. Zawód ten znany jest od XIV wieku. Obecnie firmy produkcyjne wykorzystują nowoczesne technologie do wytwórstwa galanterii, przez co zmianie uległ także zawód kaletnika. Obecnie kaletnikiem bywa nazywany nie tylko ręczny producent, lecz i operator maszyn do produkcji wyrobów skórzanych. Produktem kaletniczym są np. portfele, czy walizki. Do zadań współczesnego kaletnika należy wykorzystanie metod łączenia elementów skórzanych, z których następnie powstaje produkt. Kaletnik zszywa lub klei elementy, poddaje je obróbce cieplnej.
Kaletnik – czym się zajmuje?
Kaletnik zajmuje się w swojej pracy zazwyczaj przedmiotami wykonanymi ze skóry naturalnej. Realizuje zadania związane z ich wytwarzaniem, jak i naprawianiem czy konserwowaniem. Zakres obowiązków kaletnika obejmuje sporządzanie projektów zgodnych z oczekiwaniami klientów, wykrawanie poszczególnych części wyrobu z materiału, a następnie łączenie wszystkich fragmentów w całość.
Zadania w tym zawodzie to wszystkie czynności niezbędne do wyprodukowania produktu, są to m.in.:
- wycinanie, nitowanie, zdobienie, perforowanie materiałów;
- obsługa urządzeń kaletniczych (ustawienie parametrów, włączenie);
- kontrola jakości prac;
- dobór odpowiednich materiałów do wyrobu;
- sporządzanie dokumentacji produkcyjnej;
- renowacja wyrobów kaletniczych;
- sporządzanie wycen produktów kaletniczych;
- dobór maszyn do produkcji konkretnego wyrobu;
- zgłaszanie awarii urządzeń.
Kaletnik – wymagania na stanowisku
W zawodzie kaletnika niezbędne są umiejętności manualne. Co więcej, osoba na tym stanowisku powinna wyróżniać się dokładnością oraz cierpliwością. Ważną kwestię stanowi również wiedza dotycząca funkcjonowania przyrządów przydatnych w pracy kaletnika. Ponadto dobry kaletnik powinien być osobą spostrzegawczą, zdolną do podzielności uwagi. Kandydat na kaletnika powinien w drodze edukacji lub przyuczenia pozyskać wiedzę i umiejętności z zakresu:
- zasad bezpieczeństwa i higieny pracy w zawodzie kaletnika;
- znajomości metod garbowania i wykończenia skóry;
- przechowywania materiałów kaletniczych;
- właściwości określonych rodzajów skór;
- znajomości środków do renowacji i konserwacji wyrobów;
- rodzajów klejów;
- rodzajów garbowania skór;
- struktur tworzyw sztucznych, w tym sztucznej skóry;
- wyboru właściwych dla danego wyrobu nici;
- rodzajów okuć;
- wad produktów kaletniczych;
- obsługi i konserwacji maszyn kaletniczych;
- doboru środków czyszczących do produktu;
- sposobów napraw produktów skórzanych;
- wykorzystania narzędzi kaletniczych;
- sposobów montażu wyrobu.
Kaletnik – ile zarabia?
Wysokość zarobków kaletnika uzależniona jest przede wszystkim od rodzaju realizowanych przez niego zleceń.
Kaletnik – jak nim zostać?
Aby pracować w zawodzie kaletnika, należy ukończyć szkołę zawodową lub technikum, na kierunku związanym z kaletnictwem. Innym rozwiązaniem jest kształcenie się u boku profesjonalisty zatrudnionego w zakładzie kaletniczym. Kandydat na kaletnika w drodze edukacji realizuje takie przedmioty jak np. bezpieczeństwo i higiena pracy w kaletnictwie, rysunek zawodowy, materiałoznawstwo, czy technologia kaletnicza.
Zawód kaletnika zdobywa się w toku edukacji w trzyletniej szkole branżowej. W trakcie nauczania kandydat zdaje kwalifikacje zawodowe polegające na wykonywaniu i renowacji wyrobów kaletniczych oraz organizacji i prowadzeniu procesów wytwarzania wyrobów skórzanych. Dzięki temu uczeń otrzymuje kwalifikacje zawodowe na kierunku technik technologii wyrobów skórzanych. Na rynku dostępne są także kursy zawodowe uczące pracy jako kaletnik. Kaletnik może dążyć do rozbudowania swoich kwalifikacji poprzez uzyskanie tytułu czeladnika lub mistrza. Kaletnikiem można zostać również po nauce w podobnych zawodach, takich jak np. cholewkarz.
Zakład kaletniczy obecnie może założyć każdy. Niegdyś od kandydatów wymagało się przynależności do cechu rzemieślniczego (stowarzyszeń zrzeszających kaletników). Pracowni kaletniczych w Polsce jest już niewiele, zawód ten jest małoopłacalny ze względu na zupełnie nowy obraz dzisiejszego przemysłu skórzanego.
Jak wygląda praca kaletnika?
Kaletnik może pełnić swoją pracę we własnej pracowni, małym warsztacie lub na hali produkcyjnej. Narażony jest na sztuczne oświetlenie, co może męczyć oczy. Niestety praca z wyrobem skórzanym wymaga szczegółowości, którą ciężko zachować przy niewystarczającym oświetleniu. Kaletnik zwykle wykonuje swoją pracę w pozycji siedzącej, jeśli obsługuje przy tym maszyny, często stoi i zmienia swoją pozycję.
Obsługuje takie maszyny jak np. wycinarki, plotery, suszarki, zgrzewarki. Fachowiec swoją pracę wykonuje indywidualnie lub w zespole. Jego praca odbywa się w stałych ramach czasowych po 8 godzin dziennie. W przypadku firm produkcyjnych może wykonywać pracę w systemie zmianowym.
Pracodawcy zatrudniają chętnie kaletników, którzy znają zarówno tradycyjne, jak i współczesne metody wytwarzania wyrobów kaletniczych. Oferty pracy pochodzą zarówno z firm produkcyjnych, jak i małych pracowni kaletniczych. Doświadczenie w pracy jest bardzo cenne, jednak niektórzy pracodawcy zatrudniają pracowników z zamiarem przyuczenia do zawodu.
