Wiesz, na czym polega zawieszenie wypłaty wynagrodzenia? Jeśli nie, wszystko ci wyjaśnimy. Dowiedz się, kiedy pracodawca może wstrzymać Ci pensję. Pamiętaj, że musi on spełnić kilka ważnych warunków, które wymieniamy w dalszej części artykułu. Inaczej złamie prawa pracownika.
Pracownik nie może zrzec się prawa do pensji, natomiast pracodawca może mu jej nie wypłacić – jednak tylko w części i spełniając kilka warunków zawartych w przepisach. Zawieszenie wypłaty wynagrodzenia opisane jest w artykule 9 (1) par. 1,2,3 Kodeksu pracy. Każdy pracownik powinien się z tym zapoznać, aby móc szybko zareagować na ewentualne komplikacje. Dlaczego pracodawcy muszą niekiedy obniżyć pensje pracownikom? W jaki sposób powinni to zrobić?
Spis treści
Zawieszenie wypłaty wynagrodzenia – czy to możliwe?
Podejmując zatrudnienie na podstawie umowy o pracę u danego pracodawcy, prawem pracownika jest otrzymywanie zapłaty za wykonywane obowiązki. Dlatego też, niemożliwe wydaje się, aby pracodawca tego wynagrodzenia nie wypłacał. Zatem jak wygląda sprawa z zawieszeniem wypłaty wynagrodzenia? Czy taka sytuacja może w ogóle mieć miejsce? Co ciekawe – tak, jednak jest ona ściśle określona przez przepisy Kodeksu pracy oraz – co najważniejsze – nie dotyczy całości wynagrodzenia, a tylko jego części.
Podczas trwania umowy o pracę może bowiem okazać się, że zakład pracy jest w bardzo trudnej sytuacji finansowej. W takim wypadku pracodawca może zdecydować się na zawieszenie wynagrodzenia, jednak tylko w częściach, które nie stanowią podstawy wypłaty. Będą to zatem wszystkie dodatkowe składniki – wypłacane co miesiąc, co kwartał lub według ustaleń – wynikające z zakładowych aktów prawa pracy, zakładowych regulacji prawa pracy lub z ponadzakładowych układów zbiorowych pracy. Należy jednak pamiętać, że prawo zakładowe w postaci układu zbiorowego wiąże się z inną regulacją w zakresie zawieszania świadczeń przewidzianych w tym zakładzie. Konieczne jest także ustalenie tych zmian na drodze zawarcia porozumienia zmieniającego zapisy umowy o pracę. Podstawą prawną zawieszenia jest w tym wypadku art. 9 oraz art. 241 Kodeksu pracy.
Zawieszenie wypłaty wynagrodzenia: Kodeks pracy
Pracownik ma prawo do wynagrodzenia i nie może się go zrzec lub zamienić na dłuższy urlop wypoczynkowy. Jeśli pracodawca zgodzi się na taki układ, złamie prawo i może odpowiadać przed sądem pracy.
Zawieszenie wypłaty wynagrodzenia opisane jest w artykule 9 (1) § 1,2,3 Kodeksu pracy, w którym zawarte są warunki, jakie musi spełnić pracodawca, aby zmniejszyć pensję pracownika. Zgodnie z 1 wstrzymanie wypłaty musi być uzasadnione sytuacją finansową pracodawcy za pomocą porozumienia o zawieszeniu stosowania w całości lub w części przepisów, które określają prawa i obowiązki stron umowy.
W § 2 czytamy, że porozumienie wspomniane w § 1 zawiera pracodawca i organizacja związków zawodowych. Jeśli jednak firma nie jest objęta działaniem takiej organizacji, porozumienie zawierane jest między pracodawcą a przedstawicielem pracowników wyłonionym w trybie przyjętym u tego pracodawcy. Dotyczy to pracodawców, którzy nie posiadają przepisów zakładowych. Z kolei według § 3 zawieszenie stosowania przepisów prawa pracy nie może trwać dłużej niż trzy lata.
Art. 91. § 1. Jeżeli jest to uzasadnione sytuacją finansową pracodawcy, może być zawarte porozumienie o zawieszeniu stosowania w całości lub w części przepisów prawa pracy, określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy; nie dotyczy to przepisów Kodeksu pracy oraz przepisów innych ustaw i aktów wykonawczych.
§ 2. Porozumienie, o którym mowa w § 1, zawiera pracodawca i reprezentująca pracowników organizacja związkowa, a jeżeli pracodawca nie jest objęty działaniem takiej organizacji, porozumienie zawiera pracodawca i przedstawicielstwo pracowników wyłonione w trybie przyjętym u tego pracodawcy.
§ 3. Zawieszenie stosowania przepisów prawa pracy nie może trwać dłużej niż przez okres 3 lat. Przepis art. 24127 § 3 stosuje się odpowiednio.
§ 4. Pracodawca przekazuje porozumienie właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy.
Jednocześnie zapisy dotyczące zawieszenia postanowień regulaminu wynagradzania na drodze porozumienia zawartego z pracownikami i związkami zawodowymi regulują także zapisy art.241 Kodeksu pracy:
Art. 24127. § 1. Ze względu na sytuację finansową pracodawcy strony układu zakładowego mogą zawrzeć porozumienie o zawieszeniu stosowania u danego pracodawcy, w całości lub w części, tego układu oraz układu ponadzakładowego bądź jednego z nich, na okres nie dłuższy niż 3 lata. W razie gdy u pracodawcy obowiązuje jedynie układ ponadzakładowy, porozumienie o zawieszeniu stosowania tego układu lub niektórych jego postanowień mogą zawrzeć strony uprawnione do zawarcia układu zakładowego.
§ 2. Porozumienie, o którym mowa w § 1, podlega zgłoszeniu do rejestru odpowiednio układów zakładowych lub układów ponadzakładowych. Ponadto informację o zawieszeniu stosowania układu ponadzakładowego strony porozumienia przekazują stronom tego układu.
§ 3. W zakresie i przez czas określony w porozumieniu, o którym mowa w § 1, nie stosuje się z mocy prawa wynikających z układu ponadzakładowego oraz z układu zakładowego warunków umów o pracę i innych aktów stanowiących podstawę nawiązania stosunku pracy.
Szukasz pracy? Aplikuj na nasze oferty pracy w Katowicach
Zawieszenie wypłaty wynagrodzenia tylko w części
Jak wyżej wspomnieliśmy, pracodawca może jedynie wstrzymać wypłatę wynagrodzenia w części, która nie dotyczy pensji stałej. Mowa o na przykład premii, czy comiesięcznych dodatkach regulaminowych lub układowych, o których mowa w regulaminie tego pracodawcy. Firma może również na pewien okres zawiesić regulamin ZFŚS, czyli Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Czasowe wstrzymanie wypłaty wynagrodzenia w części obejmuje również kobiety w ciąży.
Porozumienie w sprawie zawieszenia wynagrodzenia w części
Zawieszenie świadczeń płacowych wynikających z regulaminów zakładowych wiąże się z szeregiem obowiązków, które musi wykonać pracodawca. Procedura zawieszenia świadczeń wynikających z regulaminu wynagradzania jest bowiem dokładnie określona w przepisach.
Pracodawca musi najpierw skonsultować taką decyzję ze związkami zawodowymi lub przedstawicielami pracowników w razie braku organizacji związkowej. Konieczne jest także pisemne zawarcie porozumienia zmieniającego, które zastępuje konieczność wypowiedzenia pracownikom warunków umowy o pracę. Należy także zauważyć, że w przypadku układów zbiorowych pracy procedura jest znacznie dłuższa niż w przypadku zawieszania świadczeń regulaminowych wynagradzania, ponieważ organ rejestrowy ma czas na rejestrację takiego postanowienia od jednego do trzech miesięcy.
Co powinno zawierać porozumienie w sprawie zawieszenia układu wynagrodzeń lub regulaminu?
- Datę i miejsce,
- Nazwę pracodawcy,
- Tytuł (np. porozumienie w sprawie zawieszenia postanowień regulaminu wynagrodzeń),
- Wyjaśnienie sytuacji ( „Zakład XYZ na podstawie niniejszego porozumienia zawiesza wypłacanie świadczeń płacowych wynikających z…”),
- Ukazanie przepisów,
- Określenie czasu trwania zawieszenia,
- Podpis pracodawcy,
- Podpis związków zawodowych,
- Podpis pracownika.
