Premia a nagroda pracownicza często używane są naprzemiennie. Tymczasem są to dwa całkowicie odrębne pojęcia. Podejrzewasz, że należą Ci się dodatkowe pieniądze za pracę? Dowiedz się, jaka jest różnica między premią a nagrodą i której z nich masz prawo wymagać od pracodawcy.
Rozróżnienie nagrody i premii sprawia wiele kłopotów najbardziej doświadczonym pracownikom. Zarówno premia, jak i nagroda mają charakter dobrowolny. Pracodawca nie ma obowiązku przyznania żadnej z powyższych – pod warunkiem, że nie zobliguje się do wypłacania premii przepisami wewnętrznymi. W przypadku nagrody sprawa wygląda inaczej.
Nagroda a premia: co je różni?
Podstawową różnicą między premią a nagrodą jest sposób ich regulacji. Przepisy Kodeksu pracy określają sytuacje, w których nagroda może być przyznana. Premia nie jest regulowana. Momenty, w których będzie się należeć pracownikowi, ustala pracodawca. Różnica między premią a nagrodą jest taka, że pracownik nie ma prawa do egzekwowania nagrody, a premii tak – chyba że nagroda zostanie mu przyznana, ale nie wypłacona. Także w razie jawnej dyskryminacji, może on wejść na drogę sądową z pracodawcą.
Premia a nagroda: Kodeks pracy
Kodeks pracy reguluje jedynie kwestię nagrody. Dokładnie w art. 105 Kp mówi nam, czym jest i kiedy się należy pracownicza nagroda. Premia w prawie pracy jest uznana za dodatkowe wynagrodzenie. Bez dokładnego wskazania w Kodeksie pracy.
Premia a nagroda. Kiedy się należą?
Według przepisów nagroda przysługuje za wzorowe wypełnianie swoich obowiązków, wyjątkową inicjatywę, podnoszenie wydajności, wykonywanie zadań w szczególnie wyróżniający się sposób. Premia regulaminowa należy się pracownikowi ze względu na przepisy ujęte w regulaminie wynagrodzeń, czy umowie o pracę.
Premia a nagroda dla pracownika
Nagroda jest świadczeniem wynikającym ze stosunku pracy i w przeciwieństwie do premii nie może być systematyczna. Ma ona nagradzać nadmiarowy wkład pracownika za czynności wykraczające poza zakres jego standardowych obowiązków. Jako że nie jest składnikiem, nie może być uwzględniana w wysokości odszkodowania z tytułu wadliwego rozwiązania stosunku pracy.
Premia uznaniowa a nagroda – czy oznaczają to samo?
Istnieją różne rodzaje premii, ale uznaniowa, jest w rzeczywistości nagrodą. Zasady uzyskania premii powinny być ściśle wyznaczone. Premia uznaniowa przysługuje w takich samych przypadkach co nagroda, a jej przyznanie leży po stronie pracodawcy. Premii uznaniowej mimo posiadania w nazwie słowa „premia” nie można zatem egzekwować.
Obowiązkowa premia regulaminowa a nagroda dobrowolna
Premia regulaminowa ma charakter roszczeniowy. Pracownik po spełnieniu warunków jej uzyskania ma prawo żądać od pracodawcy jej wypłaty. Premia jest traktowana jako składnik pensji, a zatem w ten sam sposób jak zasadnicze wynagrodzenie. Pracownik musi ją otrzymać w odpowiednim terminie. Nawet jeśli sam pracę wykonał z opóźnieniem.
Premia regulaminowa a nagroda
Z premią regulaminową mamy do czynienia, gdy zasady jej przyznawania są określone w regulaminie wewnętrznym firmy. Pismo może zakładać konieczność uzyskania odpowiednio wysokich wyników czy obecności. Wówczas jest to uregulowana premia frekwencyjna. Zasady przyznania premii regulaminowej mogą być również od razu ujęte w umowie o pracę.
Jeśli poszukujesz zatrudnienia w Trójmieście, sprawdź oferty pracy w Gdańsku na GoWork.pl
Premia a nagroda – podatek
Zarówno premia, jak i nagroda są objęte podatkiem dochodowym oraz składkami ZUS. To pracodawca pobiera od nich zaliczki w taki sam sposób jak od wynagrodzenia zasadniczego.
Podsumowując podstawowe różnice między premią a nagrodą:
- Premia musi zostać wypłacona po spełnieniu warunków. Nagroda nie ma koniecznych do spełnienia warunków, zatem jej wypłacenie jest dobrowolne;
- Premia uznaniowa nie jest premią regulaminową i nie stanowi składnika wynagrodzenia;
- Premia jest przyznawana na mocy regulaminu pracy lub umowy. Nagroda dobrowolnie ze względu na wzorowe, nadmiarowe wypełnianie obowiązków.
Premia czy nagroda? Przykłady
- Pan Arkadiusz pracuje w przy produkcji poduszek powietrznych do samochodów. W regulaminie oznaczono, że przy wyrobieniu 120% normy, pracownik otrzymuje dodatkowe 300 zł. Pan Arkadiusz spełnił wymagania i otrzymał tę kwotę (premia).
- Pani Agata jako specjalistka ds. handlowych w roku 2020 ustanowiła rekord sprzedaży. W związku z tym pracodawca postanowił, przyznać jej za osiągniecie 4000 zł (nagroda).
Różnice między premią a nagrodą każdy pracodawca i pracownik powinien znać. W przypadku, gdy jedno z określeń błędnie zostanie ujęte na piśmie, inspektor Państwowej Inspekcji Pracy może dopatrzyć się nieprawidłowości.
