Współpraca członków zespołu to jeden z najważniejszych elementów odpowiedzialnych za efektywność pracy grupy. Jak się bowiem okazuje, to właśnie współpraca jest tym punktem, nad którym pochylają się nowoczesne metody zarządzania projektami i zasobami ludzkimi. Zatem co jest ważne w pracy zespołowej?
Do osiągnięcia wspólnych celów, takich jak zamknięcie dużego projektu lub po prostu systematyczny rozwój firmy, jest konieczna praca zespołowa. Choć jeszcze kilka lat temu większość specjalistów stawiała w firmach na umiejętności i kompetencje jednostki, to jednak szybko zdano sobie sprawę, że owszem, warto rozwijać i wspierać indywidualne cechy pracowników, jednak konieczne jest także znalezienie dla nich miejsca w grupie oraz zadbanie o to, aby ta grupa umiała się jasno komunikować oraz współdziałać. Warto też zauważyć, że połączenie tych dwóch spojrzeń na zarządzanie nie jest tak naprawdę takie trudne, jak może wydawać się na początku, choć oczywiście niesie ze sobą pewne wyzwania organizacyjne. Ważne jest bowiem to, aby członkowie zespołu potrafili ulokować swoje obowiązki w konkretnych miejscach grupy i wspólnie tworzyli zespół zbudowany na unikatowych zdolnościach każdego z nich. Czy można nauczyć się pracy zespołowej? Jak zadbać o to, aby każdy członek zespołu pracował wydajnie w grupie? I co tak naprawdę jest ważne we współpracy?
Spis treści
Współpraca członków zespołu – na czym polega?
Współpraca to termin, który przewija się tak, naprawdę w każdym aspekcie naszego życia. Według definicji w Encyklopedii Zarządzania:
Pojęcie współpracy dotyczy wszystkich obszarów życia, w tym społeczno-gospodarczego. Wymiar ten obejmuje m.in.: współpracę finansową, polityczną, gospodarczą, prawną czy regionalną. Istota związków zachodzących między jednostkami, definiowanych jako współpraca, polega na dążeniu w jednym czasie, do wspólnego celu lub wzajemną pomoc w realizowaniu celów rozbieżnych.
Współpracy uczymy się już od dziecka, ponieważ to ona tak naprawdę stoi u podstaw budowania wspólnoty czy w rodzinie, czy w miejscu pracy, czy w szkole. Od najmłodszych lat w przedszkolu dochodzi do pierwszych grupowych zadań, w których panie przedszkolanki stawiają maluchy przed wyzwaniami prowadzącymi do osiągnięcia wspólnego celu. Osoby, które wychowywały się z rodzeństwem również doskonale wiedzą, że współpraca ponad podziałami to czasami jedyny sposób, aby dostać się do szafki ze słodyczami. Jednak mimo tego, że współpraca jest u nas obecna od wielu, wielu lat, to jednak na naszej drodze pojawiały się współprace, które były dalekie od utopijnych wizji przedstawianych nam na rozmowie kwalifikacyjnej. Warto jednak pamiętać, że doświadczenia szkole stanowiły fundament, na którym każdy z nas buduje własne podejście do współpracy w zespole. Świetnie ujął to serwis Hrk.pl:
Kluczem do efektywnej pracy grupowej jest dobra organizacja i sprawiedliwy podział obowiązków. Czas zapomnieć o wszystkich nie do końca udanych projektach grupowych na lekcjach biologii, geografii czy historii. Praca w zespole nie musi oznaczać rozmycia odpowiedzialności i powstawania konfliktów. Może być niezwykle rozwijająca i inspirująca, jeśli wszystkie osoby zaangażowane w projekt poznają podstawowe zasady pracy zespołowej.
Zalety współpracy
Zalet pracy zespołowej trudno nie dostrzegać. Najczęściej przywoływanym argumentem za współpraca, jest zjawisko synergii. O do chodzi? Jest to sytuacja, w której współdziałanie co najmniej dwóch członków zespołu daje nam lepsze efekty i pozwala uzyskać wyższe wyniki niż gdyby osoby te pracowały oddzielnie. Możemy to przedstawić jako niepoprawne działanie 1+1=3. Dzięki wspólnej pracy członków zespołu uzyskujemy więc więcej niż gdyby każdy z nich pracował sam. Jakie jeszcze zalety ma praca w zespole?
Dzięki indywidualnym kompetencjom i umiejętnościom każdy członek zespołu nie tylko wnosi coś od siebie do grupy, ale także wyciąga z niej coś, co przydaje się w jego codziennych obowiązkach. wymiana doświadczeń, wiedzy i rozwiązań to jeden z najskuteczniejszych sposobów rozwoju pracowniczego.
Współpraca w zespole sprawia także, że jego członkowie są wręcz zmuszeni do wypracowania wspólnych oraz indywidualnych sposobów na reagowanie na konflikty, a co się z tym łączy, muszą znaleźć także sposób, do tego, aby do tych kłótni nie dopuszczać. Wiąże się więc to z wypracowaniem i trenowaniem jasnego formowania swoich próśb oraz stworzeniem zasad jasnej komunikacji na gruncie zawodowym. To z pozoru łatwe zadanie, szybko weryfikuje, że w przypadku komunikacji w miejscu pracy, utrzymywanie kontaktu wzrokowego i kiwanie głową to za mało, aby pozostali członkowie zespołu brali Twoje zdanie pod uwagę. Ważne jest więc rozwijanie swoich umiejętności komunikacyjnych w grupie.
Co więcej, współpraca pozwala także członkom zespołu na integrację i doskonalenie swoich kompetencji miękkich. Znacząco też podnosi motywację, ponieważ każdy z nas chciałby być nieco lepszy od kolegi z drużyny. Jest to zatem stworzenie przestrzeni, w której możemy mówić o lekkiej rywalizacji, jednak z racji przyjaznych stosunków, jest ona utrzymana na zdrowym, odpowiednim poziomie, który jest raczej odpowiedzialny za skok motywacji, a nie za wyniszczający wyścig szczurów między członkami zespołu.
Oprócz tego nie podlega dyskusji, że współpraca między członkami zespołu często znacząco skraca czas trwania projektu, przez co umożliwia podjęcie większej liczby zleceń. Współpraca zespołowa umożliwia także burze mózgów i obnaża wszystkie słabe punkty proponowanych rozwiązań. W końcu łatwiej dostrzec błędy jeśli projekt jest pod obserwacją pięciu osób, które przychodzą z nową perspektywą i świeżym spojrzeniem, niz gdyby miała to robić jedna osoba.
Wady współpracy w zespole
Czy jednak praca w zespole opartym na współpracy ma jakieś wady? Jak się okazuje – niestwty tak. Jedną z najczęściej wymienianych wad i obaw jest zatracenie przez pracowników swojej indywidualności na rzecz dostosowania się do grupy. Może być to przeszkodą w sektorach bazujących na artystycznym wyrazie artysty, któremu może być trudno zaakceptować zmiany w swojej pierwotnej koncepcji. Może to także dotyczyć osób, które są wybitnie dobre w tym co robią, jednak konieczność pracy w zespole, który znacznie odstaje od tego najmocniejszego ogniwa, będzie mu podcinała skrzydła i wprowadzała w stan zawstydzenia oraz wyhamowania swoich ambicji – w końcu reszta kolegów może nie chcieć zwiększenia efektywności, ponieważ ich predyspozycje nie pozwalają na osiągnięcie tego samego stopnia co ich współpracownik.
Często, gdy dochodzi do wspólnego zarządzania projektami, możemy spotkać się z licznymi konfliktami. Jeśli w zespole nie zostanie wprowadzona metoda radzenia sobie z sytuacjami konfliktowymi, możemy spodziewać się, że takie momenty przekształcą się w zimną wojnę i antypatię między pracownikami, co raczej nie jest dobrym podłożem do budowania skutecznego i zmotywowanego zespołu.
Warto też pamiętać, że źle dobrany zespół, zmuszony do współpracy na warunkach narzuconych odgórnie może przynieść więcej szkody niż pożytku. W końcu kto z nas chciałby pracować z ludźmi, których nie lubimy i z którymi toczymy ciągłe spory. Czy da się jednak uniknąć wad współpracy? W wielu przypadkach tak, jednak ogromne znaczenie ma tutaj postawa i wiedza lidera oraz pracodawcy. Jeśli przełożeni, kierownicy, czy managerowie potrafią odpowiednio podejść do budowania zespołu oraz wykazują się emocjonalną inteligencją, to ryzyko powstania wyżej opisanych sytuacji znacznie maleje.
Co jest ważne we współpracy?
Decydując się na wprowadzenie systemu współpracy członków zespołu i podjęcie się efektywnego zarządzania projektami wiąże się z tym, że musisz odpowiedzieć sobie na istotne pytanie – co jest ważne we współpracy? Co sprawia, że członkom zespołu lepiej jest pracować w grupie niż samemu? Na co zwrócić uwagę kompletując zespół oraz na jakich kwestiach najlepiej się skupić, aby wprowadzić owocna i efektywną współpracę? Oto kilka podpowiedzi!
Wspólny cel
Wspólny cel w codziennej pracy to spoiwo, które często może połączyć nawet najbardziej zatwardziałych wrogów. Jednak kto jest odpowiedzialny za wyznaczenie tego celu? Oczywiście liderzy zespołów. Jeśli każdy z członków grupy zgadza się z tym, co trzeba zrobić i jaki jest plan działania, może się okazać, że współpraca narodzi się samoistnie, jako naturalne następstwo podejścia ” idziemy w tym samym kierunku, więc lepiej iść razem”. Wspólny cel i wspólne dążenie to jedno z mocniejszych połączeń, które może zadziać się w zespole. Często niektórzy pracownicy potrafią schować swoje prywatne urazy do współpracowników, ponieważ wiedzą, że pracują, aby wykonać określone zadanie, które np. zaowocuje premią dla wszystkich z działu.
Zróżnicowane umiejętności
Dobieranie członków zespołu pod względem zróżnicowanych i uzupełniających się umiejętności to klucz do stworzenia skutecznej grupy. Dzięki temu zespół działa efektywnie, a lider może podzielić zadania względem tego, kto, w czym czuje się najlepiej. Co więcej, słabe i mocne strony poszczególnych pracowników się uzupełniają. Warto jednak pamiętać, aby różnice w kompetencjach i umiejętnościach członków zespołu nie były zbyt duże. Może to bowiem prowadzić do powstawania słabego o mocnego ogniwa co nie tylko działa źle na te dwie osoby, ale również wpływa na zbyt szybkie lub zbyt wolne tempo wykonywania powierzonych zadań, oraz powoduje podziały w grupie.
Komunikacja
Komunikacja to nie tylko aktywne słuchanie, ale również precyzyjne wyrażanie swoich stanowisk oraz skupienie się na swoich odczuciach i emocjach. Świadome podejście do komunikacji sprawia, że praca zespołowa działa jak dobrze naoliwiona maszyna. Umiejętność pracy w zespole polega bowiem przede wszystkim na tym, że członkowie grupy ze sobą rozmawiają i informują się nawzajem o postępach, sukcesach, porażkach lub trudnościach. Dzięki temu każda osoba biorąca udział w projekcie ma pełną wiedzę o tym co się aktualnie dzieje i może dopasować swoje aktywności pod całokształt projektu, a nie tylko pod wycinek jej odpowiedzialności. Prawidłowa komunikacja jest niezwykle ważna, ponieważ pozwala uniknąć błędów oraz rozwiązuje część konfliktów, zanim te się jeszcze na dobre rozkręcą. Środowisko sprzyjające komunikacji pozwala także na wypowiadanie się na forum grupy i konsultowanie rozwiązań co przekłada się na ich lepsze dopasowanie do aktualnej sytuacji i ma kluczowe znaczenie dla powodzenia projektu.
Klarowny podział obowiązków
Klarowny podział obowiązków i wyznaczenie osób odpowiedzialnych w danej dziedzinie również wpływa na lepszą współpracę oraz znacząco podnosi efektywność. Dzięki temu pracownik może skupić się tylko na wykonywaniu swoich obowiązków, nie tracąc czasu na poszukiwanie wytycznych, rozwiązywanie problemów, czy szukanie osoby, która jest odpowiedzialna za to zadanie i mogłaby nieco rozjaśnić, o co tak dokładnie chodzi. Jeśli więc masz dla swoich pracowników konkretne zadania do wykonania, to dostarcz im komplet wymagań i przedstaw dla kogo każde zadanie ma zostać wykonanie i gdzie w razie czego można szukać pomocy, jeśli pojawią się po drodze problemy. Dzięki temu unikniesz chaosu, a pracownicy będą mieli stabilny grunt, na którym mogą pracować. Pomaga to także uniknąć znanego zjawiska, które sprawia, że dochodzi do rozmycia odpowiedzialności w grupie, czyli bez konkretnego wskazania nikt nie poczuwa się do wykonania zadań.
Feedback
Uzyskiwanie informacji zwrotnych w pracy zarówno ze strony przełozonego jak i ze strony współpracowników powoduje, że jesteśmy w stanie ulepszyć naszą pracę. Dodatkowo taki konstruktywny feedback pozwala także oczyścić atmosferę, co jest podstawą skutecznego rozwiązywania problemów bez podszycia osobistymi niesnaskami. Warto jednak, aby feedback był udzielany tylko w konkretnych sytuacjach i dotyczył spraw zawodowych. co więcej, nie można zapominać także o pozytywnym feedbacku, który jest świetnym narzędziem do budowania zaufania w zespole.
