Wskazana częstotliwość szkoleń pracowników w roku jest uzależniona od rodzaju szkoleń, jak i stanowisk pracy. Niektóre szkolenia, jak i ich częstotliwość są narzucone prawnie. Inne z kolei pozostają w sferze uznania pracodawcy. Ile szkoleń dla pracownika należy przeprowadzić w ciągu roku?
Zarabianie to podstawowy cel pracy, lecz niejedyny. Pracownicy, wybierając pracodawcę, sugerują się także warunkami pracy, benefitami pozapłacowymi, czy możliwościami rozwoju, jakie ten oferuje. Rozwój to nie tylko potencjalne awanse, ale i samo zdobycie doświadczenia oraz poszerzenie wiedzy i umiejętności. Realizując potrzebę rozwoju pracowników, pracodawcy organizują cykliczne szkolenia branżowe, czy z kompetencji miękkich. Jeszcze inne rodzaje szkoleń są wręcz wymagane przez prawo, zanim pracownicy przystąpią do wykonywania obowiązków, jak szkolenia bezpieczeństwa i higieny pracy. Częstotliwość tych obowiązkowych reguluje prawo pracy. Częstotliwość pozostałych zależy od indywidualnych decyzji danego pracodawcy.
Spis treści
Szkolenia obowiązkowe a dobrowolne
Szkolenia w pracy dzielimy na obowiązkowe i dobrowolne. W przypadku szkoleń obowiązkowych wyróżniamy szkolenia BHP pracowników. Realizują one podstawowy obowiązek pracodawcy, jakim jest ochrona zdrowia i życia pracowników. Pracodawca sam musi zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Musi zorganizować szkolenie BHP w celu realizacji obowiązku informacyjnego. Częstotliwość tych szkoleń uzależniona jest od rodzaju pracy, jaką wykonuje zatrudniony. Przykładowo, pracownik biurowy ma inną częstotliwość szkoleń niż pracownik produkcji.
Pracodawca może także szkolić pracowników, aby zagwarantować im możliwości rozwoju, podnieść ich kompetencje i poszerzyć wiedzę. Szkolenia możemy podzielić na:
- Szkolenia wprowadzające, które mają miejsce, gdy pracownik dopiero zaczyna współpracę z firmą i trzeba go wprowadzić w kulturę organizacyjną firmy, politykę organizacji. Pomagają przeprowadzić przez pierwsze obowiązki pracownicze, pokazać pracownikowi, jak należy je prawidłowo wykonywać. Takie szkolenia mają miejsce w pierwszych tygodniach pracy. W przypadku szkolenia BHP także istnieje konieczność przeprowadzenia szkoleń wstępnych, które są obowiązkowe jeszcze zanim pracownik zacznie wykonywać swoje obowiązki.
- Szkolenia okresowe to takie, które należy powtarzać co jakiś czas. W kategorię tego typu szkoleń także możemy zaliczyć szkolenia BHP. Okresowo pracodawca może również aktualizować wiedzę branżową swoich pracowników.
- Szkolenia uzupełniające, to takie, które pozwalają zaktualizować wiedzę pracowników. Zapotrzebowanie na takie szkolenia występuje w szczególności tam, gdzie branża szybko ewoluuje, np. przez nowe technologie, czy zmiany prawne.
Pracownicy także sami mogą wyrazić życzenie w sprawie szkolenia. Wówczas pracodawca może niespodziewanie zrealizować takie szkolenie, aby zaspokoić ich potrzebę rozwoju.
Ile razy w roku szkolenia BHP pracowników?
Szkolenie bezpieczeństwa i higieny pracy może zorganizować sam pracodawca, pracownicy służby bezpieczeństwa oraz inne osoby wykonujące zadania służby BHP. Szkolenia można zlecić uprawnionej jednostce organizacyjnej.
Szkolenie BHP pracowników trzeba zrealizować na wstępie, w momencie zawarcia współpracy oraz także powtarzać je okresowo w trakcie trwania stosunku pracy. Częstotliwość szkoleń jest uzależniona od rodzaju stanowiska i warunków pracy. Pracownik musi przejść pierwsze szkolenie, zanim zostanie dopuszczony do wykonywania pracy. Wstępne szkolenie BHP podzielone jest na dwie części – instruktaż ogólny i instruktaż stanowiskowy. Najpierw pracownik zostaje zaznajomiony z podstawowymi zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, a następnie z tymi, które wiążą się z zagrożeniami, jakie mogą wystąpić na jego stanowisku pracy. Instruktaż stanowiskowy trzeba przeprowadzić dla każdego ze stanowisk pracy, jakie pełni pracownik. Osoby, które kierują pracownikami, muszą odbywać szkolenia raz na pół roku. Z kolei pracownicy inżynieryjno-techniczni, administracyjno-biurowi, czy na stanowiskach robotniczych powinni zostać objęci szkoleniem jeden raz na rok.
Ile razy w roku szkolenie okresowe BHP w zakładzie pracy?
Okresowe szkolenia BHP mają na celu przypomnienie pracownikom zasady bezpieczeństwa i higieny pracy (zasady BHP). Konieczność przeprowadzenia szkolenia okresowego występuje po:
- 1 roku pracy w przypadku pracowników robotniczych, wykonujących prace szczególnie niebezpieczne;
- 3 latach pracy dla pracowników na stanowiskach robotniczych;
- 5 latach pracy dla pracowników służby BHP; pracowników narażonych na czynniki szkodliwe, uciążliwe, niebezpieczne oraz pracowników na stanowiskach kierowniczych i inżynieryjno-technicznych;
- 6 latach pracy dla pracowników administracyjno-biurowych.
Szkolenie BHP powinno odbyć się w czasie pracy i na koszt pracodawcy. Pracownik musi potwierdzić, że wziął udział w szkoleniu i zapoznał się ze wskazówkami. Jeśli pracownik podejmuje pracę na tym samym stanowisku, które zajmował wcześniej u danego pracodawcy bezpośrednio przed nawiązaniem kolejnej umowy o pracę, nie musi odbywać szkolenia przed dopuszczeniem do pracy.
Podnoszenie kwalifikacji zawodowych a urlop szkoleniowy
Pracownik w trakcie zatrudnienia ma możliwość podnoszenia swoich kwalifikacji zawodowych. Służy to uzupełnieni wiedzy i umiejętności z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą. Pracownik, który podnosi swoje kwalifikacje, może skorzystać z urlopu szkoleniowego, jeśli zdaje egzaminy eksternistyczne, podchodzi do egzaminu maturalnego, czy potwierdzającego kwalifikacje zawodowe. Przysługuje mu także wolne na przygotowanie pracy dyplomowej czy przygotowanie się do przystąpienia do egzaminu dyplomowego. Jeśli w związku z podnoszeniem kwalifikacji uczęszcza na obowiązkowe zajęcia, może zostać zwolniony w całości lub z części dnia pracy na czas udziału w zajęciach. Za ten czas zachowuje wynagrodzenie.
Kiedy przeszkolić pracownika?
Według danych Sedlak&Sedlak jednymi z najczęściej udzielanych świadczeń dodatkowych pracodawców są właśnie szkolenia. Z danych z 2022 roku wynika, że 97% firm deklaruje, że pracownicy mogą korzystać ze szkoleń zawodowych w firmie. Jeśli firma chce zbudować swój employer branding, powinna konkurować na rynku pracy z innymi pracodawcami i także oferować szeroki pakiet szkoleń. Pracownik oczekuje wdrożenia już na starcie współpracy. To pierwszy moment na to, aby przeprowadzić szkolenia dotyczące zarówno wykonywania obowiązków, jak i kultury organizacyjnej firmy. Ten etap nazywamy onboardingiem.
Jednak jeśli chcemy zatrzymać pracownika w firmie, musimy zapewnić mu regularne możliwości rozwoju, w tym także szkolenia. Dlatego warto je powtarzać znacznie częściej niż raz na rok. Aczkolwiek aby nie wybijać pracowników z rytmu pracy, też nie należy organizować ich zbyt często. Tworzenie regularnych okazji do nauki daje pracownikom poczucie, że ich kariera nie stoi w miejscu i wciąż się rozwijają. Często organizacja szkoleń przez pracodawcę jest uzależniona od jego budżetu i samych potrzeb branżowych. Nie każda branża ulega ciągłym zmianom. Jeśli możliwości finansowe na to pozwalają, można organizować np. szkolenia co miesiąc, czy co kwartał. Tematykę szkoleń można nawet powtarzać, aby wzmocnić wcześniej poznaną wiedzę. Wiele informacji wyniesionych ze szkoleń po prostu nie zapamiętujemy.
Stale dostępne aplikacje szkoleniowe
Pracowników szkolić można także za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej. Dobrym rozwiązaniem jest wykorzystanie platform e-learningowych, do których pracownicy będą stale mieli dostęp. Jak wynika z badania Lean Action Plan, przeprowadzonego w 2019 roku na platformie LinkedIn większość firm posiada własną platformę szkoleń na wewnętrznej lub zewnętrznej platformie. Jest to dobre rozwiązanie, ponieważ cechuje je duża elastyczność. Wykorzystanie platformy jest także tańsze niż przeprowadzanie tradycyjnych szkoleń. Pracownicy mogą je wykonywać wygodnie, ponieważ wystarczy im dostęp do urządzeń mobilnych.
Łatwiej także aktualizować treści w szkoleniach online. Ponadto na bieżąco można raportować wyniki szkoleń. Z takich platform korzystają popularni pracodawcy, jak np. Biedronka, która udostępnia swoim pracownikom platformę rozwojową EduAkcja. Na platformie dostępne są moduły ze szkoleniami, materiały wideo, podcasty i artykuły. Podobny system oferuje InPost. Pracownicy mają do dyspozycji dwie platformy. Także w Polpharmie działa platforma szkoleniowa online, w której znajdują się biblioteki materiałów rozwojowych, takie jak teksty, kursy e-learningowe, czy filmy.
Ile szkoleń w roku dla pracownika? Podsumowanie
Wskazana częstotliwość szkoleń uzależniona jest od branży i rodzaju pracy. Przykładowo, jeśli pracownik pracuje na maszynach, które są wymieniane, to potrzebuje każdorazowo przeszkolenia w zakresie ich używania. Choć szkolenia kojarzą się głównie z bezpieczeństwem albo poszerzeniem wiedzy branżowej, to konieczne może być także ich przeprowadzenie, jeśli firma przechodzi pewną transformację. Gdy szefostwo planuje przeprowadzić rewolucję w obszarze kultury organizacyjnej i np. zmienia sposób komunikacji z klientami, konieczne może być szkolenie pracownika z kompetencji miękkich oraz zwyczajna rozmowa na temat zmian. Pracodawca zawsze może także przeprowadzić z pracownikami rozmowę czy stworzyć ankietę, w której wskażą oni, jak często na tych szkoleniach im zależy. Wówczas mogą dojść do wspólnego porozumienia w tym zakresie.
