Progi podatkowe w Polsce przy stale zwiększających się zarobkach są coraz częściej poruszaną kwestią. Jakie są obecne stawki? Aktualnie mówi się o trzech, z czego jeden ma postać tzw. daniny solidarnościowej. Poznaj bliżej pierwszy, drugi i trzeci próg podatkowy w Polsce.
Celem polskiego systemu podatkowego jest regulacja poboru podatków od osób fizycznych. Zasady zawarte są w ustawienie z 26 lipca 1991 r. (Dz.U.z2020 r. póz. 1426). Progi podatkowe w Polsce dotyczą opodatkowania na zasadach ogólnych. Choć większość Polaków nie przekracza pierwszego progu podatkowego, to warto poznać także pozostałe, gdyż nigdy nie wiadomo, czy dodatkowy dochód nagle nie okaże się bardziej kłopotliwy niż przydatny.
Spis treści
Czym są progi podatkowe w Polsce?
Progi podatkowe w Polsce to przedziały dochodów, które decydują o wysokości stawki podatkowej, jaką podatnik musi zapłacić od swojego dochodu. W 2024 roku obowiązują dwa podstawowe progi podatkowe w ramach podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT).
Progi podatkowe służą zróżnicowaniu obciążeń podatkowych w zależności od wysokości zarobków. Pierwszy próg zapewnia niższe opodatkowanie dla osób z niższymi dochodami, co ma na celu wspieranie osób o mniejszych zarobkach, natomiast drugi próg dotyczy osób o wyższych dochodach, które są objęte większymi obciążeniami podatkowymi.
Ile jest progów podatkowych w Polsce?
W Polsce obowiązują obecnie dwa podstawowe progi podatkowe w ramach podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). Jednak od 2020 roku obowiązuje danina solidarnościowa, nazywana trzecim progiem podatkowym.
Danina solidarnościowa jest skierowana do osób o bardzo wysokich dochodach. Podatek został wprowadzony w celu wsparcia funduszy społecznych, m.in. na rzecz osób niepełnosprawnych.
Pierwszy próg podatkowy
Pierwszy próg podatkowy w Polsce w 2024 roku obejmuje dochody do 120 000 zł. Oznacza to, że dochody w tej granicy są opodatkowane stawką 12%. Ważnym elementem związanym z pierwszym progiem jest również kwota wolna od podatku, która wynosi 30 000 zł. Dzięki temu podatnicy, którzy zarabiają do tej kwoty, nie muszą odprowadzać podatku dochodowego.
W ramach tego progu, dla dochodów mieszczących się w przedziale od 30 001 zł do 120 000 zł, stawka 12% jest stosowana po uwzględnieniu kwoty zmniejszającej podatek, co wpływa na obniżenie finalnej należności podatkowej.
Przykładowo, jeśli osoba zarobi 80 000 zł, podatek naliczany będzie jedynie od nadwyżki ponad 30 000 zł, czyli od 50 000 zł według stawki 12%.
Drugi próg podatkowy
Drugi próg podatkowy w Polsce w 2024 roku dotyczy dochodów, które przekraczają 120 000 zł. Dochody powyżej tego limitu są opodatkowane stawką 32%. Ważne jest to, że stawka ta dotyczy tylko tej części dochodów, która przewyższa próg 120 000 zł. Oznacza to, że podatek w wysokości 32% jest naliczany jedynie od nadwyżki ponad tę kwotę, natomiast dochody poniżej 120 000 zł są opodatkowane według stawki 12%.
Dla przykładu, jeśli podatnik zarobi w ciągu roku 150 000 zł, podatek w wysokości 32% zostanie naliczony tylko od kwoty 30 000 zł (czyli od różnicy między 150 000 zł a progiem 120 000 zł). Pozostała kwota, czyli 120 000 zł, zostanie opodatkowana według stawki 12%.
Obniżka PIT z 17 do 12 proc. – zmiany w 2022
Drugi próg podatkowy wydaje się dla wielu osób czymś nieosiągalnym, dlatego też jest on jedną z najczęstszych przyczyn niedopłaty podatku np. poprzez uzyskanie premii, która również wlicza się do dochodu.
Obniżka PIT z 17% do 12% była jedną z ważniejszych zmian wprowadzonych w 2022 roku w ramach nowelizacji przepisów podatkowych. Zmiana ta weszła w życie z dniem 1 lipca 2022 roku i miała zastosowanie do dochodów uzyskanych od początku roku, czyli od 1 stycznia 2022 roku. Nowa stawka PIT w wysokości 12% obowiązuje dla osób fizycznych rozliczających się według skali podatkowej i dotyczy dochodów do kwoty 120 000 zł rocznie.
Wprowadzenie obniżki PIT miało na celu zmniejszenie obciążeń podatkowych dla osób zarabiających w pierwszym progu podatkowym oraz poprawienie sytuacji finansowej Polaków, w tym szczególnie tych o niższych dochodach. Jednocześnie warto zauważyć, że zmiana ta nie obejmowała wszystkich grup podatników — wyższy próg podatkowy, wynoszący 32%, pozostał niezmieniony i dotyczy dochodów powyżej 120 000 zł rocznie.
Polecamy także oferty pracy w Radomiu
Trzeci próg podatkowy
Trzeci próg podatkowy to tak naprawdę tzw. danina solidarnościowa. Trzeci próg podatkowy obowiązuje od 1 stycznia 2019 roku. Definiuje go rozdział 6a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. To właśnie tam zostały określone zasady, na jakich działa trzeci próg podatkowy. Danina solidarnościowa dotyczy osób, których dochód za dany rok podatkowy przekracza 1 000 000 zł. Zatem najbogatsi Polacy muszą się liczyć z odprowadzaniem dodatkowych 4% podatku.
Danina solidarnościowa nie ma żadnego związku z podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Co to oznacza w praktyce? Że podatek dochodowy jest obliczany w oparciu o dwa pierwsze progi podatkowe w Polsce dla osób fizycznych, natomiast 4% od dochodu powyżej 1 000 000 zł należy zapłacić odrębnie. Środki zebrane z daniny solidarnościowej są przekazywane na rzecz Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych.
Progi podatkowe 2024 dla małżonków
W 2024 roku małżonkowie mogą skorzystać ze wspólnego rozliczenia podatkowego, co wpływa na ich progi podatkowe. Wspólne rozliczenie małżonków może być korzystne, zwłaszcza gdy dochody małżonków znacznie się różnią. Dzięki temu mogą uniknąć wejścia w wyższy, drugi próg podatkowy.
Pierwszy próg podatkowy dla małżonków wynosi do 120 000 zł, a stawka podatku to 12%. Dochody małżonków są sumowane, a następnie dzielone na pół, co pozwala na ustalenie stawki podatkowej dla każdego z nich osobno. W ten sposób oboje mogą korzystać z niższego progu, nawet jeśli jeden z małżonków zarabia znacznie więcej.
Drugi próg podatkowy to 32% i obejmuje dochody przekraczające 120 000 zł. Nadwyżka powyżej tej kwoty jest opodatkowana wyższą stawką, ale dzięki wspólnemu rozliczeniu małżonkowie mogą zmniejszyć obciążenie podatkowe, zwłaszcza gdy jeden z nich ma niski dochód lub nie pracuje.
Ważnym warunkiem skorzystania ze wspólnego rozliczenia jest pozostawanie w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy oraz istnienie wspólnoty majątkowej. Wspólne rozliczenie małżonków pozwala zoptymalizować obciążenia podatkowe i korzystać z niższych stawek podatkowych, jeśli ich dochody są zróżnicowane.
Progi podatkowe od dochodu: jak obliczyć?
Aby obliczyć podatek dochodowy i dotrzeć do obowiązującego nas progu, wystarczy jedynie zsumować wszystkie dochody, jakie udało się uzyskać w danym roku podatkowym. Na podstawie uzyskanego dochodu naliczane są zaliczki miesięczne. Natomiast zeznanie roczne uprawnia do odliczeń i ulg podatkowych, które często skutkują zwrotem podatku dochodowego. Jeśli odprowadzane zaliczki były zbyt małe, wówczas należy dopłacić.
Progi podatkowe: kwota brutto czy netto? Umowa o pracę czy umowa zlecenie?
Podstawą wyznaczenia progu podatkowego jest dochód brutto z całego roku. Ponadto progi podatkowe od dochodu nie mają korelacji z rodzajem umowy, na jakiej uzyskano dochód. Zarówno umowa zlecenie, jak i umowa o dzieło oznacza te same progi podatkowe. Próg zależny jest jedynie od wysokości dochodu.
Działalność gospodarcza a progi podatkowe
Progi podatkowe dotyczą jedynie tych działalności gospodarczych, które rozliczają się w oparciu o skalę podatkową. Przedsiębiorcy mają do wyboru również stały podatek liniowy, ryczałt lub kartę podatkową.
Progi podatkowe w Polsce: historia
To ile progów podatkowych obowiązuje w Polsce, zmieniało się na przestrzeni lat. Dla porównania w latach 2003-2006 pierwszy próg podatkowy kończył się na kwocie 37 024 zł, a podatek wynosił 19%. Następnie kolejno 30% od kwoty do 74 048 zł oraz 40% przy nadwyżce od tej kwoty. Jakie progi podatkowe w Polsce obowiązują przez ostatnie lata?
- 2019 – do 85 528 zł 17,75%, powyżej 32%
- 2021 – skala podatkowa na rok 2020 dla rozliczeń PIT 2021 do 85 528 17%, a powyżej bez zmian 32% + 4% powyżej 1 000 000 zł.
- W 2022 roku, w ramach Polskiego Ładu stawka została jeszcze bardziej obniżona do 12%, co miało na celu wsparcie osób o niższych dochodach, a drugi próg pozostał na poziomie 32% dla nadwyżki ponad 120 000 zł.
