Praca na weekendy kojarzy się głównie z gastronomią, turystyką i handlem. Warto wiedzieć, że nawet pracownicy biurowi mogą być poproszeni o pojawienie się w firmie w sobotę. Sprawdź, czy możesz odmówić pracodawcy i dowiedz się, co Ci przysługuje za pracę w weekendy.
Spis treści
Praca na weekendy – kodeks pracy
W wielu branżach praca weekendowa jest czymś całkowicie normalnym opisanym odpowiednio w warunkach zatrudnienia podpisywanej umowy. Warto wiedzieć, że kodeks pracy zabrania wykonywania obowiązków zawodowych w niedziele i święta ustawowo wolne od pracy (oprócz kilku ściśle określonych wyjątków). Co mówią przepisy o pracy wykonywanej w sobotę przez ludzi zatrudnionych w zwykłym trybie od poniedziałku do piątku?
Każdy pracownik może zostać poproszony o pracę w sobotę, nawet jeśli zazwyczaj wykonuje pracę od poniedziałku do piątku. Teoretycznie przełożony nie może zmusić pracownika do ponadprogramowego dnia pracy w weekend. Jednak w praktyce osoba, która nie zastosuje się do prośby pracodawcy, może zostać ukarana naganą, a nawet zwolnieniem dyscyplinarnym. Przepisy prawa pracy określają, że:
Pracownik musi dostosować się do polecenia pracy w sobotę, gdy pracodawca jest w stanie udowodnić, że pojawienie się pracownika jest odpowiedzią na szczególne potrzeby z perspektywy całej firmy.
Czy pracownik może odmówić pracy w weekendy?
Jeżeli zadanie do wykonania wykracza poza zakres pełnionych obowiązków, stan zdrowia pracownika nie pozwala mu pojawić się w pracy, albo musi opiekować się swoim dzieckiem – ma prawo odmówić dodatkowego dnia pracy w sobotę.
Warunkiem koniecznym będzie możliwość wykazania, że faktycznie prośba pracodawcy była nieprawidłowa. Dlatego w przypadku odmawiania pracy na weekendy warto zebrać odpowiednie dowody i móc przekazać je pracodawcy.
Sprawdź też: Praca na wakacje. Jak ją znaleźć i gdzie szukać?
Wynagrodzenie za dodatkową pracę w sobotę
Niestety w większości przypadków odmowa wykonania dodatkowej pracy przesuniętej na weekend nie będzie możliwa. Nawet po wykonaniu zadań w pełnym 5-dniowym tygodniu roboczym, pracodawca może poprosić o pojawienie się w biurze w weekend. Co w takim przypadku nam przysługuje?
Według zapisów kodeksu pracy świadczeniem za dodatkowy dzień pracy w sobotę powinien być dodatkowy dzień wolny od pracy. Na wynagrodzenie możemy liczyć tylko wtedy, gdy oddanie nam dodatkowego dnia wolnego z różnych przyczyn nie jest możliwe. Wtedy wykonywanie pracy w sobotę liczy się jako nadgodziny. Jeśli pracownik jest zatrudniony w przedsiębiorstwie, w którym obowiązuje 8-godzinny tryb pracy – może liczyć na sobotnie wynagrodzenie godzinowe w formie podstawowej stawki powiększonej o 50% wynagrodzenia za godzinę. Jeśli praca w sobotę trwała dłużej niż 8 godzin – za każdą dodatkową godzinę pracownik otrzyma 100% większą stawkę.
Praca na weekendy a dodatkowy dzień wolny
Ponadprogramowa praca w sobotę wykonywana w firmie pracującej zazwyczaj od poniedziałku do piątku oznacza dzień wolny od pracy lub dodatkowe wynagrodzenie. Warto wiedzieć, że pracodawca nie ma możliwości wybrać preferowanej formy nagrodzenia pracownika.
Kodeks pracy określa, że pracodawca musi postarać się zapewnić pracownikowi dodatkowy dzień wolny od pracy. Dopiero gdy z różnych przyczyn nie jest to możliwe, będzie w stanie zaproponować pracownikowi dodatkową wypłatę za każdą przepracowaną godzinę.
Warto pamiętać, że wszelkie tego rodzaju sprawy podlegają ścisłym regulacją w Kodeksie pracy dlatego też jeśli uważasz, że Twój pracodawca nie przestrzega tych zasad, należy zgłosić taką sprawę do Państwowej Agencji Pracy, która zbada, czy w Twoim zakładzie pracy są przestrzegane przepisy.
