Reklama

Dodatek do emerytury za urodzenie dziecka i program „Mama 4 plus”. Kto dostanie dodatkowe pieniądze?

Tak zwana emerytura matczyna to specjalny dodatek dla kobiet, które w związku z wychowywaniem dzieci nie były w stanie osiągnąć minimalnej emerytury gwarantowanej. Aby otrzymać dodatek do emerytury za urodzenie dzieci, trzeba spełnić kilka warunków. Jakich? Czy matczyna emerytura przysługuje tylko matkom?

Emerytura matczyna

Wysokość świadczeń emerytalnych seniorów pozostawia wiele do życzenia. Emerytura matczyna jest jednym z dodatków, które mają ułatwić nieco funkcjonowanie na późnym etapie życia. Trudno jest wychowywać dzieci, szczególnie kilkoro na raz. To wymagająca praca na cały etat, która czasami nie pozwala na osiągnięcie nawet minimalnej emerytury. Dodatki do emerytur to świadczenia, które warto poznać, ponieważ różnice mogą wynosić nawet kilkaset złotych miesięcznie. Dodatek do emerytury za urodzenie dzieci i program „Mama 4 plus” mają wspierać rodziców, którzy swoje życie zawodowe poświęcili odpowiedzialnemu zadaniu wychowywania potomstwa. Jakie warunki trzeba spełnić, aby otrzymać matczyną emeryturę? Ile wynosi dodatek do emerytury za urodzenie 2 dzieci (lub więcej) po 1949? Kto dostanie świadczenie „Mama 4 plus”? Poznaj podstawowe świadczenia emerytalne dla mam!

Szukasz pracy? Sprawdź oferty pracy na GoWork.pl

Co to jest emerytura matczyna? Rodzicielskie świadczenie uzupełniające

Określenie emerytura matczyna (dodatek do emerytury za urodzenie dzieci) stosowane jest w odniesieniu do świadczenia wprowadzonego w 2019 na podstawie Ustawy z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym. Jest to świadczenie, którego celem jest zapewnienie środków na utrzymanie osobom, które ze względu na rezygnacje z zatrudnienia w związku z wychowaniem dzieci własnych lub adoptowanych, nie wypracowały emerytury. Jednak warto wspomnieć o jeszcze jednym świadczeniu, które wspiera matki. Jest to dodatek za urodzenie dzieci (co najmniej czworo dzieci), który również można postrzegać w kategorii emerytury matczynej.

Dodatek do emerytury za urodzenie dzieci. Dla kogo emerytura matczyna?

Aby otrzymać dodatek do emerytury za urodzenie dzieci, trzeba spełniać kilka warunków. Wsparcie w tej formie istnieje od 2015 roku i przysługuje kobietom urodzonym po 1949 roku, których emerytury obliczono na nowych zasadach. Kolejnym warunkiem do otrzymania dodatku do emerytury za urodzenie dzieci po 1949 roku jest osiągnięcie wymaganego stażu pracy. Kobieta, która chce się ubiegać o świadczenie na każde kolejne dziecko, musi przepracować w ciągu swojego życia co najmniej 20 lat. Dodatek dla mam urodzonych po 1949 roku to, obok dodatku do emerytury powyżej 100 lat, jedno z mniej znanych świadczeń. Zmiany w obliczaniu kapitału początkowego emerytur uznano za krzywdzące w stosunku do kobiet, które urodziły dzieci przed 1999 rokiem. Wtedy urlop wychowawczy był traktowany, jako okres nieskładkowy, co prowadziło do znacznego spadku wysokości przyszłej emerytury. Dlatego można ubiegać się o ponowne ustalenie wysokości świadczenia – wyrównanie może podnieść emeryturę nawet o kilkaset złotych.

Jak otrzymać świadczenie?

O dodatek do emerytury za wychowanie dzieci może się ubiegać każda osoba spełniająca powyższe kryteria. Warto wiedzieć, że dodatek otrzymuje się tylko na wniosek osoby zainteresowanej. To znaczy, że aby otrzymać dodatkowe pieniądze, trzeba złożyć do ZUS-u wniosek o ponowne ustalenie wysokości świadczenia emerytalno-rentowego (druk ZUS-ER-WPS-O2).

Mama 4 plus, czyli dodatkowe świadczenie

„Mama 4 plus” to dodatek, który wszedł w życie w marcu 2019 roku. Wychowywanie dzieci to w wielu przypadkach konieczność poświęcania całej swojej uwagi przez 24 godziny na dobę. Dodatek do emerytury kobietom, które urodziły minimum czworo dzieci przysługuje wszystkim, którzy w związku z zajmowaniem się pociechami, nie byli w stanie spełnić kryterium 20 lat stażu pracy. Minimalna emerytura 2023 wynosi 1 588,44 zł brutto, czyli 1 445 zł netto złotych, jednak osoby, które nie spełniły podstawowych wymagań, najprawdopodobniej otrzymają mniej. Rodzicielskie świadczenie uzupełniające jest przeznaczone rodzicom, którzy wychowali minimum czwórkę dzieci. Dotyczy nie tylko matek, które nie miały możliwości podjęcia pracy, lecz w niektórych sytuacjach również ojcom.

Emerytura matczyna – zasady

Świadczenie mogą uzyskać osoby, które mieszkają w Polsce i mają tutaj ośrodek interesów życiowych przynajmniej przez 10 lat po ukończeniu 16 roku życia. Świadczeniobiorca musi mieć polskie obywatelstwo lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej, lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu i zalegalizowany pobyt w Polsce.

Rozpatrzeniem wniosku o emeryturę matczyną zajmuje się prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W przypadku osób podlegających ubezpieczeniu społecznemu rolników wniosek rozpatrzy prezes KRUS. Wypłata świadczenia w rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym przysługuje już od pierwszego dnia miesiąca, w którym wydano decyzję. Rodzicielskie świadczenie uzupełniające nie przysługuje osobom, które są uprawnione do emerytury lub renty w wysokości co najmniej najniższej emerytury oraz tymczasowo aresztowanym, lub odbywającym karę pozbawienia wolności.

Świadczenie uzupełniające podlega corocznej waloryzacji. Prawo do pobierania świadczenia uzupełniającego ustaje w razie wyjazdu z Rzeczypospolitej, czy uzyskania dochodu. Przy czym kwestię uzyskania dochodu wyjaśnia art. 2 pkt 2 ustawy i obejmuje między innymi przychody podlegające opodatkowaniu w ramach skali podatkowej, dochód z działalności na ryczałcie, inne dochody takie jak renta określona w przepisach o zaopatrzeniu inwalidów wojennych, świadczenie pieniężne i ryczałt energetyczny, dodatek kombatancki, emerytura i renta zagraniczna.

Jak otrzymać rodzicielskie świadczenie uzupełniające?

Aby otrzymać pieniądze z programu dla matek, które wychowały minimum czworo dzieci, należy złożyć wniosek o rodzicielskie świadczenie uzupełniające. Warto wiedzieć, że aby Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpatrzył wniosek, trzeba uzupełnić go niezbędną dokumentacją. W tym przypadku należy przygotować np. akt urodzenia dziecka lub orzeczenie o sprawowaniu opieki nad dziećmi. Przed złożeniem wniosku warto skontaktować się z urzędem i zapytać o wszelkie potrzebne dokumenty. Wypłata świadczenia przysługuje bowiem tylko tym osobom, które dostarczyły wszystkie dokumenty.

Emerytura matczyna – od jakiego wieku?

Rodzicielskie świadczenie uzupełniające przysługuje matkom, które ukończyły 60 lat. Z kolei ojcom przysługuje po ukończeniu 65 roku życia.

Jakie dokumenty do emerytury matczynej?

Aby otrzymać rodzicielskie świadczenie uzupełniające, należy złożyć wniosek ERSU oraz oświadczenie o sytuacji osobistej, rodzinnej, majątkowej i materialnej. We wniosku trzeba wpisać swoje dane osobowe, adres zamieszkania, adres do korespondencji, preferowany sposób otrzymywania świadczenia i podpis. Jednak to nie wszystko. Trzeba także pamiętać o dokumentach uzupełniających, które w niektórych sytuacjach należy dołączyć do wniosku. Są to przykładowo:

  • informacja o numerach PESEL dzieci,
  • zagraniczny dokument stanu cywilnego potwierdzający urodzenie dziecka,
  • orzeczenia sądu o powierzeniu sprawowania pieczy zastępczej nad dzieckiem oraz wszystkie inne dokumenty, które mogą wpływać na uzyskanie prawa do świadczenia.

Konieczne jest potwierdzenie faktu urodzenia co najmniej czterech dzieci lub ich wychowywania. We wniosku należy także wskazać przerwy w wychowywaniu dzieci oraz informacje o tym, czy masz ograniczone prawa rodzicielskie, czy jesteś ich pozbawiony. Okoliczności, które Zakład Ubezpieczeń Społecznych analizuje przy rozpatrywaniu wniosku, można potwierdzić za pomocą zaświadczeń z urzędu skarbowego o źródłach osiąganych dochodów, zaświadczeń o zatrudnieniu, prowadzonej działalności zarobkowej, zaświadczeniami o innych świadczeniach.

Ile wynosi emerytura matczyna?

Emerytura matczyna nie jest świadczeniem o uregulowanej wysokości. Dodatek do emerytury za wychowanie 4 dzieci przysługuje osobom, które ze względu na konieczność opieki nad potomstwem nie zdobyły uprawnień do pobierania emerytury minimalnej. W tym przypadku najbardziej istotna jest wysokość świadczenia. Jeśli mama czwórki dzieci dostaje od ZUS-u mniej, niż wynosi najniższa emerytura, to suma rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego wynosi tyle, ile kwota wyrównująca świadczenie do poziomu najniższego. Przykład:

Matka czwórki dzieci była zmuszona do ciągłej opieki nad pociechami. W związku z tym nie udało jej się osiągnąć wymaganego 20-letniego stażu pracy. Jej obecna emerytura wynosi zaledwie 1200 zł, podczas gdy najniższa emerytura w 2023 roku to 1 445 zł. W tym przypadku dodatkowa emerytura matczyna netto wyniesie ponad 200 złotych miesięcznie.

Matczyna emerytura tylko dla matek?

Nie każdy jest w stanie pogodzić wychowywanie dzieci z pracą. Nie dotyczy to tylko matek. Warto wiedzieć, że pieniądze z programu „Mama 4 plus” nie przysługują tylko kobietom. W praktyce z rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego mogą skorzystać także ojcowie. Dotyczy to sytuacji, gdy ojciec opiekował się dziećmi w przypadku śmierci matki dzieci lub jej rezygnacji z ich wychowania.

Jednak warto pamiętać, że świadczenie to przysługuje nie tylko na własne urodzone dzieci, lecz także dzieci współmałżonka. Świadczenie dotyczy również dzieci przysposobionych, przyjętych na wychowanie w ramach rodziny zastępczej (z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej). Wszystkie dzieci wychowywane przez rodziców kwalifikują ich do otrzymania dodatkowego świadczenia.

Wiele osób zastanawia się, czy obowiązuje również wyższa emerytura dla matek 3 dzieci lub dwójki dzieci. Tutaj również przewidziane są dodatki emerytalne, jednak w tej sprawie dobrze jest skontaktować się z lokalnym ZUS-em o przyznanie świadczenia. Warto zaznaczyć, że w tym wypadku są one czasowe i trwają np. do ukończenia przez dziecko 26. roku życia.

Oceń artykuł
3.1/5 (19)