Przerwa w pracy na załatwienie spraw osobistych lub zjedzenie posiłku, to dodatkowy przywilej opisany w artykule 141. Kodeksu pracy. Czy pracodawca musi udzielić godzinnej przerwy w pracy na wniosek pracownika? Czy za taką przerwę otrzymasz wynagrodzenie? Jak często można z niej skorzystać? Sprawdź!
Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, osobom zatrudnionym przysługuje 15-minutowa przerwa, za którą płaci pracodawca. Jednak, jak powszechnie wiadomo, wypadki chodzą po ludziach, dlatego czasami zachodzi konieczność “urwania się z pracy” na dłużej. W takim przypadku może Cię zainteresować przerwa w pracy na załatwienie spraw osobistych, czyli maksymalnie 60 minut dziennie, za które nie należy Ci się wynagrodzenie. Czy Kodeks pracy określa, jak często można brać takie przerwy? Czy wyjście z pracy w celach prywatnych można jakoś odpracować? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w dalszej części artykułu!
Szukasz pracy? Sprawdź zakładkę “praca Częstochowa” na GoWork.pl
Spis treści
Wyjście prywatne w czasie pracy na załatwienie spraw osobistych – jak dostać?
Przerwa w pracy na załatwienie spraw osobistych to przedmiot artykułu 141. Kodeksu pracy. Według przepisów pracodawca ma prawo udzielić pracownikowi maksymalnie godzinnej przerwy w pracy, którą można spożytkować na zjedzenie posiłku lub załatwienie spraw prywatnych. Warto podkreślić, że pozwolenie na wyjście prywatne w godzinach pracy jest całkowicie dobrowolne. Pracodawca może, jednak nie musi się na to zgodzić. Wszelkie kwestie dotyczące takiego zwolnienia powinny zostać zawarte w:
- regulaminie pracy, układzie zbiorowym pracy lub umowie o pracę
Takie przerwy w pracy nie wliczają się do kodeksowego czasu pracy. Warto też wiedzieć, że niepłatnej przerwy nie można wykorzystywać na raty. Mówi o tym art. 141 Kodeksu pracy:
Pracodawca może wprowadzić jedną przerwę w pracy niewliczaną do czasu pracy, w wymiarze nieprzekraczającym 60 minut, przeznaczoną na spożycie posiłku lub załatwienie spraw osobistych. Przerwę w pracy, o której mowa, wprowadza się w układzie zbiorowym pracy lub regulaminie pracy albo w umowie o pracę, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy.
Wyjście z pracy w celach prywatnych, czyli niepłatna przerwa w pracy
Wyjścia prywatne w godzinach pracy np. do lekarza w ramach ustawowej 60-minutowej przerwy w pracy – nie stanowi składnika dziennego czasu pracy. Taka przerwa nie upoważnia do otrzymania wynagrodzenia, ponieważ jest uważana za usprawiedliwioną nieobecność bezpłatną. Warto zaznaczyć, że jeśli niepłatna przerwa w czasie pracy potrwa krócej niż 60 minut – pracownikowi potrąca się wynagrodzenie tylko za czas nieprzepracowany. W niektórych przypadkach możliwe jest odpracowanie wyjścia prywatnego. Jeśli pracownik odpracował wyjście prywatne, wówczas nie musi tracić wynagrodzenia. Osoby, które chcą odpracować wyjście prywatne, powinny pamiętać, że odrobienie nie może naruszać prawa pracownika do odpoczynku dobowego i tygodniowego. Można np. podzielić czas odrabiania z tytułu prywatnego wyjścia na części.
Czy godzinna przerwa w pracy może zostać odpracowana?
Pracownik, któremu udzielono wyjścia prywatnego z pracy w celu załatwienia spraw osobistych, może odpracować ten czas. Jeśli osoba zatrudniona nie chce tracić wynagrodzenia, powinna dogadać się z przełożonym i zaproponować mu wcześniejsze przyjście do pracy lub pozostanie po godzinach. Warto dodać, że do odrobienia godzinnej przerwy w pracy powinno dojść do końca danego okresu rozliczeniowego. W zasadzie pracownik odrabiający wyjście prywatne z pracy wykonuje nadgodziny, jednak w tym przypadku nie przysługuje mu dodatkowe wynagrodzenie z tego tytułu. Mówi o tym artykuł 151. Kodeksu pracy:
Nie stanowi pracy w godzinach nadliczbowych czas odpracowania zwolnienia od pracy, udzielonego pracownikowi, na jego pisemny wniosek, w celu załatwienia spraw osobistych. Odpracowanie zwolnienia od pracy nie może naruszać prawa pracownika do odpoczynku, o którym mowa w art. 132 i 133.
Wniosek o zwolnienie od pracy w celu załatwienia spraw osobistych – co powinien zawierać?
Jeśli pracownik musi skorzystać z wyjścia z pracy w celach prywatnych, koniecznie powinien poinformować o tym przełożonego. Brak wniosku lub jakiejkolwiek innej informacji może zostać potraktowane, jako samowolne opuszczenie stanowiska pracy. Takie wykroczenie to jedno z ciężkich naruszeń obowiązków pracowniczych, które kwalifikuje do otrzymania nagany, kary finansowej, a nawet wypowiedzenia. Dlatego warto pamiętać o złożeniu stosownego wniosku, w którym określa się dokładną datę i godzinę opuszczenia zakładu pracy. Pisemny wniosek pracownika o zwolnienie od pracy w celu załatwienia spraw osobistych może zawierać informację o chęci odrobienia przerwy w innym terminie. Taki na mocy Rozporządzenia z dnia 10 grudnia 2018 roku w sprawie dokumentacji pracowniczej stanowi dokumentację pracowniczą w zakresie czasu pracy.
Jak często można korzystać z 60-minutowej przerwy w pracy?
Zasady przyznawania dodatkowych przerw, szczegółowo określają przepisy zawarte w Kodeksie pracy. Bez względu na to, czy to przerwa na karmienie, czy godzinna przerwa w pracy – warto zapoznać się ze wszystkimi przepisami. Jeśli chodzi o przerwę w pracy w celu załatwienia spraw osobistych, to Kodeks jasno określa, że można na to pozwolić tylko raz w ciągu jednego dnia roboczego. Co więcej, taką przerwę trzeba wykorzystywać w sposób jednorazowy, to znaczy, że nie ma możliwości podzielenia jej np. na 6 przerw po 10 minut każda. Jak często można o nią wnioskować?
To zależy od ustaleń i stosunków z pracodawcą. Nie ma żadnych przeszkód, aby przełożony pozwalał pracownikowi na codzienne “urywanie się z pracy” w celu załatwienia spraw prywatnych. Jeżeli nie jest to jednorazowa potrzeba, a stały schemat działania – wtedy warto zastanowić się nad ustaleniem indywidualnego czasu pracy.
