Odzież ochronna a przepisy BHP – kiedy pracownik musi ją stosować?

Odzież ochronna to specjalny typ ubioru stosowanego w potencjalnie niebezpiecznym środowisku pracy. Przepisy BHP określają, w jakich warunkach pracownik musi stosować odzież ochronną. Warto się z nimi zapoznać i sprawdzić, czy pracodawca zapewnił Ci odpowiednie zabezpieczenia. Co to jest odzież ochronna i czym różni się od odzieży roboczej?

Co to jest odzież ochronna?

Odzież ochronna (trzymana zwykle w szatni pracowniczej i zakładana w czasie pracy) to specjalny typ ubrania dla pracownika, które ma chronić go przed wieloma szkodliwymi czynnikami. Wykonywanie niektórych obowiązków zawodowych wiąże się ze stałym przebywaniem w środowisku tworzącym różne zagrożenia. To mogą być niebezpieczeństwa o charakterze termicznym, mechanicznym, atmosferycznym lub biologicznym. Pracownicy przebywający w niesprzyjających warunkach muszą używać odzieży ochronnej niwelującej wszelkie niebezpieczeństwa. Jej składnikami są nie tylko elementy ubioru, ale też liczne akcesoria. W zależności od środowiska zatrudnienia pracownicy noszą specjalne maski, gogle, rękawice i buty ochronne.

Przepisy BHP nakładają na pracodawców obowiązek zapewnienia odzieży ochronnej dla pracowników. W ustalonym wcześniej regulaminie zakładowym należy zawrzeć wszelkie sytuacje, w których osoba zatrudniona musi nosić odzież ochronną.

Odzież ochronna a odzież robocza – różnice i definicja

Odzież robocza i odzież ochronna to dwa często mylone pojęcia. Strój ochronny to rzeczywiście rodzaj odzieży noszonej w pracy. Jednak ma właściwości, których odzież robocza nie posiada. Jego głównym przeznaczeniem jest ochrona zdrowia i życia pracowników wystawionych na różne szkodliwe czynniki. Zadaniem odzieży ochronnej jest całkowite odcięcie pracownika od np. wysokiej temperatury i szkodliwych oparów. Stosuje się ją także w przypadku narażenia na uszkodzenia ciała, wzroku i słuchu. Odzież robocza to po prostu pracowniczy uniform, który chroni przed zabrudzeniami i nie wymaga żadnego atestu.

Przeczytaj także: Szafki pracownicze: wymagania, wymiary, kiedy są potrzebne w zakładzie pracy?

Odzież ochronna a przepisy BHP – jakie są obowiązki pracodawcy?

Warto wiedzieć, że konkretne wytyczne dotyczące odzieży ochronnej na danym stanowisku nie są zawarte w przepisach BHP. Jednak pracodawca ma obowiązek przeprowadzić badania i konsultacje z pracownikami. Na ich podstawie określa się stopień ryzyka i dobiera rodzaj akcesoriów oraz odzieży ochronnej. Ustalenia muszą znaleźć się w regulaminie zakładu pracy, a niewłaściwe dobranie środków ochrony może wiązać się z karą dla pracodawcy.

Jeśli pracownicy są narażeni na czynniki szkodliwe, to pracodawca ma obowiązek dostarczyć im odpowiednie i darmowe środki ochronne. Jeśli odzież i akcesoria ochronne zostaną uszkodzone, to pracodawca musi dostarczyć ich zamienniki. W przypadku, gdy tak się nie stało – pracownik ma prawo do odmówienia wykonywania swoich obowiązków, zachowując pełną wypłatę za czas pracy.

Odzież ochronna musi być dopasowana do wymiarów pracownika i zabezpieczać go przed konkretnymi czynnikami szkodliwymi na stanowisku. Może być niepalna, chroniąca przed zimnem, mechanicznymi urazami i innymi czynnikami.

Sprawdź też: BHP – czy wiesz, jakie są jego podstawowe zasady w miejscu pracy?

Rodzaje odzieży ochronnej

W przypadku odzieży ochronnej możemy wyróżnić kilka rodzajów ze względu na jej przeznaczenie:

• odzież chroniąca przed szkodliwymi warunkami atmosferycznymi
• strój chroniący przed uszkodzeniami mechanicznymi (np. podczas pracy na budowie lub obsługi maszyn)
• biologiczna odzież ochronna mająca chronić przed drobnoustrojami i wirusami
• chemiczna, która ma odseparować ciało pracownika od szkodliwych środków chemicznych
• termiczna, czyli taka, która chroni przed bardzo wysoką lub bardzo niską temperaturą
• chroniąca przed promieniowaniem – szczególnie przydatna w placówkach medycznych i laboratoriach
• odzież ochronna ESD, która niweluje powstawanie ładunków elektrostatycznych. Szczególnie przydatna w pracy z ładunkami wybuchowymi i materiałami łatwopalnymi
• odzież chroniąca przed porażeniem prądem – dla osób, które mają styczność z instalacjami elektrycznymi

Elementy odzieży ochronnej dla pracownika

Oprócz rodzajów odzieży ochronnej możemy wyróżnić także podstawowe akcesoria:

• dermatologiczne środki – mogą chronić skórę przed wysoką temperaturą i innymi czynnikami
• rękawice – np. przeciwcięciowe, elektroizolacyjne, chemoodporne, termoodporne
• hełmy – chronią głowę przed urazami mechanicznymi, wymagane np. na budowach
• nauszniki – przydatne w środowisku o znacznym poziomie hałasu
• gogle i okulary – chronią oczy przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz oparami
• maseczki ochronne – pomagają chronić przed oparami, pyłami, odłamkami
• mocowania, liny, szelki – przydatne podczas prac na wysokości
• obuwie – może być przeciwdziałające przebiciu, poślizgowi, zmiażdżeniu palców itd.

Przeczytaj też: Hałas w miejscu pracy a BHP – dopuszczalne normy i skutki ich przekroczenia