Stary urlop to przysługujące pracownikowi dni wolne, których nie wykorzystał w poprzednim roku. Do kiedy można wykorzystać zaległy urlop i kiedy przepada? Sprawdź, jakie są najważniejsze zasady. Co mówi Kodeks pracy o urlopie z poprzedniego roku? Czy pracodawca może dać Ci skierowanie na obowiązkowe wolne?
Zastanawiałeś się kiedyś, czy urlop z poprzedniego roku przepada i jakie są zasady dotyczące wykorzystania go?
Każdej osobie zatrudnionej na podstawie umowy o pracę należy się urlop wypoczynkowy do wykorzystania w ciągu całego roku. Za to wolne pracownik otrzyma 100 proc. swojego miesięcznego wynagrodzenia. Według Kodeksu pracy wymiar urlopu wypoczynkowego zależy od stażu pracy (poniżej 10 lat – 20 dni wolnych, powyżej 10 lat – 26 dni wolnych). Zaległy urlop powstaje wtedy, gdy pracownik nie wykorzystał przysługującego mu urlopu w danym roku kalendarzowym, w którym nabył do niego prawo. W związku z tym powstaje kilka ważnych pytań: do kiedy trzeba wykorzystać zaległy urlop? Czy pracodawca może wysłać Cię na obowiązkowy wypoczynek? Komu przysługuje ekwiwalent za urlop?
Do kiedy trzeba wykorzystać zaległy urlop?
Teoretycznie urlop wypoczynkowy musi zostać wykorzystany w roku kalendarzowym, w którym zatrudniony nabył do niego prawa. Jeśli jednak pracownik nie wykorzysta wolnego w bieżącym roku, automatycznie przechodzi ono na rok następny – w taki sposób powstaje zaległy urlop. Do kiedy trzeba go wybrać?
Z informacji na temat zaległego urlopu w Kodeksie pracy nie wynika, które wolne (zeszłoroczne czy aktualne) należy wykorzystać jako pierwsze. Natomiast według wyroku Sądu Najwyższego z dnia 9 maja 2013 roku II PK 199/12, niewykorzystany urlop z poprzedniego roku musi zostać udzielony w pierwszej kolejności, aby nie uległ przedawnieniu.
Jeśli tak się nie stanie, pracownik utraci możliwość wykorzystania zaległego urlopu w naturze lub w postaci ekwiwalentu (w przypadku rozwiązania umowy o pracę). Dopilnowanie tego należy do podstawowych obowiązków pracodawcy.
Sprawdź, jak napisać wniosek o urlop wypoczynkowy!
Zaległy urlop 2020: do kiedy trzeba go wykorzystać?
Co w przypadku, gdy wciąż masz jeszcze kilka dni wolnego z 2020 roku: do kiedy wykorzystać urlop?
Jeżeli w dalszym ciągu pozostały Ci niewykorzystane dni wolne z poprzedniego roku, musisz wybrać je w przepisowym okresie. Jeżeli zdarzyło się, że w 2020 roku przełożyłeś termin swojego urlopu albo np. zachorowałeś i wykorzystałeś w tym czasie zwolnienie lekarskie. Czy w takim wypadku Twój urlop częściowo przeszedł na kolejny rok? Tak.
Zastanawiasz się, kiedy urlop przepada? Pracodawca powinien umożliwić Ci wykorzystanie zaległego wolnego za 2020 rok do 30 września 2021 roku, jednak to wcale nie znaczy, że później przepadnie.
Do kiedy trzeba wykorzystać zaległy urlop z 2021 roku?
Załóżmy, że na początku 2022 roku okaże się, że wciąż został Ci stary urlop. Do kiedy powinieneś go wykorzystać?
Zasada jest bardzo prosta: masz obowiązek skorzystania z wypoczynku maksymalnie do 30 września kolejnego – w tym przypadku 2022 – roku.
Niewykorzystany urlop z poprzedniego roku. Co teraz?
Jak wcześniej wspomnieliśmy, dbanie o zaległy urlop i do kiedy trzeba go wykorzystać, jest obowiązkiem pracodawcy. Jeżeli go nie dopilnuje – mogą czekać go dotkliwe konsekwencje finansowe. W skrajnych przypadkach grozi mu bowiem kara grzywny w wysokości od 1000 do 30 000 zł.
Załóżmy, że zatrudniony nie chce wykorzystać całego przysługującego mu wolnego. Co w takiej sytuacji: czy pracodawca może wysłać na urlop pracownika? W określonych w Kodeksie pracy przypadkach: tak.
Czy niewykorzystany urlop przepada?
Załóżmy, że pracownik nie wykorzysta wolnego do 30 września kolejnego roku. Czy zaległy urlop przepada? Wydawać by się mogło, że tak, jednak w rzeczywistości roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu po trzech latach od dnia, w którym stały się one wymagalne, a więc od 30 września roku po tym, w którym przysługiwał Ci urlop.
Twój pracodawca powinien przypilnować, by wszyscy pracownicy wykorzystali swoje wolne do 30 września kolejnego roku – w innym przypadku może ponieść wspomniane wcześniej dotkliwe konsekwencje finansowe.
Pilnowanie terminu, do którego można wykorzystać urlop z poprzedniego roku, jest bardzo ważne również dlatego, że ekwiwalent urlopowy wypłacany jest jedynie w przypadku zakończenia stosunku pracy.
Jeśli szukasz pracy, zajrzyj do naszych ofert i znajdź tam coś dla siebie!
Czy pracodawca może nakazać pracownikowi wykorzystanie zaległego urlopu?
Choć obowiązują pewne zasady, do kiedy trzeba wykorzystać stary urlop, okazuje się, że – jak pokazały orzeczenia Sądu Najwyższego – pracodawca może nakazać zatrudnionemu wzięcie wolnego z poprzedniego roku nawet wtedy, gdy pracownik nie będzie tego chciał, niezależnie od jego planów urlopowych.
Część przedsiębiorców pozwala zatrudnionym pracownikom na wzięcie starego wolnego w dogodnym dla wszystkich terminie (przed 30 września), część jednak odgórnie wyznacza termin zaległego wypoczynku.
Może się zdarzyć, że jako pracownik otrzymasz pismo o wykorzystanie zaległego urlopu od swojego pracodawcy. Nie pozostaje Ci nic innego, jak zastosować się do wydanych przez niego poleceń – o ile rzeczywiście przysługuje Ci wolne z poprzedniego roku.
Polecenie wykorzystania urlopu zaległego: wzór
Polecenie o wykorzystaniu urlopu zaległego z zeszłego roku zazwyczaj otrzymuje się na piśmie. Oto jego wzór:
POLECENIE WYKORZYSTANIA URLOPU ZALEGŁEGO: WZÓR (PDF)
Czy zaległy urlop przechodzi do nowego pracodawcy?
Czasami zdarza się, że nie zdążysz wykorzystać całego przysługującego Ci wolnego przed zmianą pracy. Co w takim przypadku: czy zaległy urlop przechodzi do nowego pracodawcy razem z Tobą?
Niestety – tak się nie dzieje. Nie będziesz mógł korzystać z wolnego, które przysługiwało Ci w poprzedniej firmie. Twój urlop przepada, kiedy zmieniasz pracodawcę, i nalicza się od nowa – proporcjonalnie do okresu zatrudnienia, który Ci zaproponowano.
Pamiętaj jednak o tym, że może przysługiwać Ci ekwiwalent pieniężny za niewykorzystane dni wolne.
Teraz już wiesz, jak wygląda kwestia wolnego z poprzedniego roku i do kiedy urlop zaległy musi zostać wykorzystany. Pamiętaj, że pilnowanie terminów jest obowiązkiem pracodawcy, nie Twoim. Najlepiej jednak korzystać z urlopu wypoczynkowego w roku kalendarzowym, za który Ci przysługuje, żeby nie dopuścić do sytuacji, w której zostaniesz wysłany na przymusowe wolne.
