Aby skorzystać z prawa do urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego rodzic powinien złożyć w odpowiednim terminie wniosek do pracodawcy. Kiedy pracodawca powinien go otrzymać? Co powinien zawierać taki wniosek?
Po narodzinach dziecka rodzicom przysługują różne dodatkowe prawa, jak chociażby dodatkowy urlop w postaci urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Na urlop może przejść tylko jedno z rodziców, a mogą również obydwoje. Aby móc skorzystać z takiego przywileju należy odpowiednio wcześniej dostarczyć pracodawcy wniosek o urlop macierzyński i urlop rodzicielski, a także niezbędne dokumenty. Pozwoli to na poprawne naliczenie zasiłku macierzyńskiego. Co powinien zawierać wniosek? O jakich dokumentach mowa? Zapraszamy do lektury!
Spis treści
Urlop macierzyński i urlop rodzicielski – podstawowe informacje
Urlop macierzyński trwa 20 tygodni (lub więcej, jeśli podczas jednego porodu urodziło się więcej dzieci) i rozpoczyna się w chwili, kiedy przyjdzie dziecko na świat. Matka ma niezbywalne prawo do wykorzystania 14. tygodni urlopu. Jednak z części urlopu macierzyńskiego, czyli pozostałych 6. tygodni może zrzec się na korzyść ojca dziecka, gdzie urlop ten zostanie potraktowany jako czas urlopu ojcowskiego. Może również czas ten przynieść na innego członka najbliższej rodziny. Wymiar okresu na opiekę różni się w zależności od ilości narodzonych jednocześnie dzieci. Czas urlopu macierzyńskiego wynosi:
- 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka podczas porodu,
- 31 tygodni w przypadku urodzenia bliźniaków,
- 33 tygodnie w przypadku urodzenia trojaczków,
- 35 tygodni przypadku urodzenia czworaczków.
- 37 tygodni w przypadku urodzenia pięcioraczków lub większej liczby dzieci.
Urlop rodzicielski rozpoczyna się bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego i trwa 32 tygodnie lub 34 tygodnie w przypadku bliźniaków. Ma do niego prawo każdy z rodziców. Jeśli z urlopu skorzysta każdy z rodziców po równo, to jego wymiar dla każdego rodzica wynosi po 16 tygodni. Jeśli zaś jedno z rodziców zamierza skorzystać z urlopu w innym wymiarze, to skraca się on wprost proporcjonalnie dla drugiego rodzica. Łącznie dla jednego rodzica oba urlopy na opiekę nad dzieckiem wynoszą 52 tygodnie, w założeniu, że podczas jednego porodu narodziło się tylko jedno dziecko.
Kiedy złożyć wniosek o urlop macierzyński i rodzicielski?
Nie zawsze rodzice chcą skorzystać z prawa do urlopu rodzicielskiego, dlatego złożenie wniosku o urlop macierzyński i rodzicielski jest szczególnie ważne, aby nie tylko poinformować pracodawcę, na jak długiej przerwie zamierza przebywać pracownik, ale też naliczyć zasiłek macierzyński w odpowiedniej kwocie. Przepisy nie mówią kiedy dokładnie wniosek o urlop macierzyński powinien zostać złożony pracodawcy. O warunkach urlopu macierzyńskiego względem wniosku wiadomo tyle, że ciężarna ma prawo skorzystać z urlopu jeszcze 6 tygodni przed planowanym urodzeniem, ale jeśli nie złoży wniosku wcześniej, to zgodnie z prawem udzielenie urlopu macierzyńskiego o wymiarze 20. tygodni zostanie naliczane od dnia urodzenia dziecka.
W przypadku następującego po nim urlopu prawo jest jednak bardziej szczegółowe. Kodeks pracy nakazuje jednak, kiedy należy złożyć wniosek o urlop rodzicielski. Musi to nastąpić najpóźniej do 21. dni po porodzie. Dzięki temu rodzic otrzyma przez cały czas trwania każdego z urlopów świadczenie w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku. W przeciwnym razie byłoby to 100% podczas trwania urlopu macierzyńskiego i 60% podczas urlopu rodzicielskiego.
Co ważne, podczas składania wniosku do pracodawcy pracownik może wybrać, czy woli otrzymywać 100% świadczenia przez 20 tygodni urlopu macierzyńskiego i 60% świadczenia przez 32 tygodnie urlopu rodzicielskiego czy 80% świadczenia przez cały czas trwania każdego z urlopów.
Jakie informacje powinien zawierać wniosek o urlop macierzyński i rodzicielski?
Urlopu rodzicielskiego udziela pracodawca, dlatego to do niego należy dostarczyć wniosek, ale nie później niż 21 dni licząc od dnia porodu. Co powinien zawierać prawidłowo napisany wniosek?
- miejscowość i datę składania wniosku,
- dane rodzica, który ubiega się o urlop (imię i nazwisko, adres, dane kontaktowe jak nr telefonu lub adres e-mail),
- dane firmy, w której pracuje rodzic (nazwę i adres firmy),
- nagłówek „Wniosek o urlop macierzyński i urlop rodzicielski”,
- treść podania powinna zawierać dane dziecka, na które przysługuje urlop (imię i nazwisko oraz datę urodzenia dziecka),
- czas rozpoczęcia oraz okres trwania urlopu macierzyńskiego,
- czas rozpoczęcia oraz okres trwania urlopu rodzicielskiego,
- łączny czas trwania obu urlopów,
- oświadczenie, że drugi rodzic dziecka nie będzie przebywał na urlopie. Jeśli jednak będzie chciał skorzystać z przysługującego mu prawa do urlopów, należy dołączyć informację o czasie rozpoczęcia urlopów oraz o wymiarze dla poszczególnych urlopów. Jest to bardzo ważne, ponieważ w takiej sytuacji czas przyznanego rodzicom urlopu jest do podziału na dwoje oraz wypłacanie zasiłku macierzyńskiego odbędzie się dla każdego z rodziców za wykorzystany czas.
- czytelny podpis rodzica.
Wniosek o urlop macierzyński i rodzicielski – wzór
Aby ułatwić rodzicom zadanie, przygotowaliśmy przykładowy wzór wniosku o urlop macierzyński i rodzicielski. Wystarczy dostosować go do swoich potrzeb odnośnie wymiaru urlopów oraz tego, który z rodziców zamierza skorzystać z urlopów i w jakim wymiarze.
…………………………………………..
(miejscowość i data)
……………………………………….
(imię i nazwisko rodzica)
……………………………………….
……………………………………….
(adres)
……………………………………….
(telefon kontaktowy)
..……………………………………
(nazwa firmy)
..…..………………………………..
..…………………………………….
(adres firmy)
Wniosek o udzielenie urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego
W związku z urodzeniem dziecka …………………….………………………….…..…… (imię i nazwisko dziecka) w dniu ……………….………….…. (data narodzin dziecka) zwracam się z uprzejmą prośbą o udzielenie mi :
- urlopu macierzyńskiego, począwszy od dnia ……………….… do dnia ……………..….…. ,
- urlopu rodzicielskiego, począwszy od dnia ……….……..…… do dnia …………..……..…. .
Łączny wymiar urlopów, o które wnoszę wynosi …………… tygodni.
Ponadto oświadczam, że ojciec dziecka/matka dziecka ………………………………….. nie będzie/będzie w powyżej wskazanym okresie korzystać z urlopu rodzicielskiego. Do wniosku dołączam oświadczenie drugiego rodzica.
……………….………….…………
(czytelny podpis pracownika)
Wzór wniosku o urlop macierzyński i rodzicielski do pobrania w formacie DPF
Dokumenty potrzebne, by złożyć wniosek o urlop macierzyński i rodzicielski
Aby złożony wniosek o udzielenie urlopu rodzicielskiego został uznany przez pracodawcę, należy dołączyć do niego odpowiednie dokumenty, które będą jednocześnie potwierdzeniem do pobierania świadczenia w określonej wysokości i przez określony czas. Pracownik powinien dołączyć do wniosku dodatkowo:
- skrócony odpis aktu urodzenia dziecka (lub dzieci, jeśli podczas jednego porodu urodziło się więcej niż jedno dziecko) lub zagraniczny akt urodzenia dziecka (lub dzieci) albo kopie tych dokumentów;
- oświadczenie drugiego rodzica o braku zamiaru korzystania z urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego albo że nie będzie pobierany przez niego zasiłek macierzyński za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego wskazanego przez pierwszego z rodziców dziecka we wniosku. Jeśli jednak drugi rodzic zamierza również skorzystać z prawa do urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego, to należy podać w takim oświadczeniu wymiar i daty przebywania na każdym z urlopów.
Najważniejsze terminy związane z urlopem macierzyńskim i rodzicielskim
Urlop macierzyński oraz rodzicielski to prawa przysługujące rodzicom, które pozwalają na opiekę nad dzieckiem w pierwszych miesiącach jego życia. Zrozumienie terminów związanych z tymi urlopami jest kluczowe dla prawidłowego zaplanowania opieki oraz uniknięcia problemów formalnych. Urlop macierzyński przysługuje matce dziecka, a jego długość zależy od liczby dzieci urodzonych podczas jednego porodu – standardowo wynosi 20 tygodni w przypadku jednego dziecka, a przy bliźniakach lub większej liczbie dzieci może sięgać nawet 37 tygodni.
Rodzice powinni pamiętać, że urlop rodzicielski można podzielić między oboje opiekunów, a jego maksymalny wymiar wynosi 32 tygodnie dla jednego dziecka i 34 tygodnie w przypadku bliźniąt. Kluczowe jest terminowe złożenie wniosku – należy to zrobić co najmniej 21 dni przed rozpoczęciem urlopu. Dzięki temu pracodawca ma czas na przygotowanie się do zmiany organizacji pracy.
Jakie dokumenty należy dołączyć do wniosku o urlop?
Wniosek o urlop macierzyński i rodzicielski wymaga precyzyjnego wypełnienia oraz dołączenia odpowiednich dokumentów. Podstawowym załącznikiem jest skrócony odpis aktu urodzenia dziecka, który potwierdza datę narodzin i uprawnia do skorzystania z urlopu. Jeśli rodzice chcą podzielić się urlopem rodzicielskim, konieczne jest także złożenie oświadczenia przez drugiego rodzica o rezygnacji z części przysługującego mu urlopu.
W przypadku wcześniejszego przyjścia dziecka na świat, wniosek należy uzupełnić o zaświadczenie lekarskie potwierdzające przedterminowy poród. Ważne jest, aby każdy dokument był poprawnie wypełniony i złożony w odpowiednim terminie. Pracodawca nie ma obowiązku przypominać o brakach formalnych, dlatego staranność w przygotowaniu wniosku jest kluczowa.
