Urlop rodzicielski to czas, w którym zarówno matka, jak i ojciec dziecka mogą wziąć wolne w pracy i swobodnie zaopiekować się swoją pociechą. Na każde dziecko należy im się określona ilość dni, którymi mogą dzielić się między sobą. Przysługuje po okresie urlopu macierzyńskiego. Za czas opieki nad dzieckiem należy im się pewne wynagrodzenie.
Urlop rodzicielski należy się zarówno matce, jak i ojcu dziecka. Przysługujące im dni z urlopu mogą rozdzielać między sobą, jednak ich ilość nie może przekroczyć okresu, który należy się przy urodzeniu jednego dziecka lub więcej dzieci. Warunkiem korzystania z urlopu rodzicielskiego jest praca na podstawie umowy o pracę, gdy skończy się czas urlopu macierzyńskiego (urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego) i złożenie odpowiedniego wniosku do swojego pracodawcy. Poniżej przygotowaliśmy kompendium wiedzy na temat urlopu rodzicielskiego. Istotne jest odróżnienie urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Dowiesz się w nim między innymi, dla kogo jest skierowany, ile trwa, ile należy się wynagrodzenia i jak z niego korzystać. Ponadto, stworzyliśmy dla ciebie wzór wniosku o urlop rodzicielski, który ma posłużyć ci jako przykład do stworzenia własnego pisma dla pracodawcy.
Spis treści
Kto ma prawo skorzystać z urlopu rodzicielskiego?
Możliwość odebrania urlopu rodzicielskiego mają zarówno matka, jak i ojciec (również adopcyjnego). Mogą skorzystać z niego osobno lub razem w tym samym czasie, wspólnie dzieląc się przysługującymi dniami z urlopu. Co więcej, pracownica tuż po urlopie macierzyńskim, może bezpośrednio pójść na zwolnienie z tytułu urlopu rodzicielskiego w takim wymiarze, jaki jej się prawnie należy.
Wymiar urlopu rodzicielskiego – ile trwa?
Zgodnie z art. 182 (1a) Kodeksu pracy wymiar urlopu rodzicielskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiemu wynosi 32 lub 34 tygodnie, w zależności od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie (czyt. art. 180 Kodeksu pracy), łącznie dla każdego rodzica. Tak jak już wyżej wspomnieliśmy, jeśli z urlopu rodzicielskiego będą chcieli skorzystać zarówno matka, jak i ojciec dziecka, wymiar dni z urlopu nie może przekroczyć wyznaczonego dla nich okresu. To znaczy, że urlop rodzicielski może być wykorzystany:
- W całości przez jednego rodzica
- Przez oboje rodziców dziecka (pracowników) – jednakże ich okres urlopu sumuje się i oboje nie mogą przekroczyć 32 tygodni lub 34 tygodni zwolnienia
Urlop rodzicielski należy się również rodzicom – pracownikom adopcyjnym po wykorzystaniu urlopu lub zasiłku macierzyńskiego, w wymiarze:
- 32 tygodni urlopu rodzicielskiego – na wychowanie jednego dziecka
- 34 tygodni – w przypadku wychowywania dwojga lub więcej dzieci
- 29 tygodni – w przypadku wychowywania starszego dziecka
Ponadto, według art. 182 § 4, w okresie pobierania przez matkę lub ojca dziecka zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego, drugi rodzic może korzystać z urlopu rodzicielskiego. Jednakże w takim przypadku łączny okres pobierania urlopu rodzicielskiego i zasiłku macierzyńskiego w tym samym czasie, nie może przekraczać wymiaru 32 tygodni (w przypadku urodzenia jednego dziecka) lub 34 tygodni (przy urodzeniu więcej niż jedno dziecko).
Zasiłek za czas urlopu rodzicielskiego
W przeciwieństwie do urlopu wychowawczego, za okres urlopu rodzicielskiego należy się wynagrodzenie. Przez pierwsze sześć tygodni na urlopie rodzicielskim pracownik otrzymuje 100 proc. wynagrodzenia, a przez kolejne tygodnie – 60 proc. podstawy stanowiącej zasiłek macierzyński. Natomiast w przypadku, gdy matka dziecka chce wykorzystać cały urlop rodzicielski, bo zakończył się jej urlop macierzyński, należy jej się 80 proc. podstawy wymiaru zasiłku.
Urlop rodzicielski – jak z niego korzystać?
Urlop rodzicielski można wykorzystać jednorazowo, czyli ciągiem według jego wymiaru, lub w czterech częściach (nie więcej) jedno po drugim, albo bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego, ale nie przed zakończeniem 6. roku życia dziecka. Każda z części urlopu rodzicielskiego nie może być krótsza niż 8 tygodni.
Urlop rodzicielski – wniosek
Urlopu rodzicielskiego udziela pracodawca na pisemny wniosek pracownika. Dotyczy to również każdej części urlopu, jeśli nie korzystamy z niego jednorazowo. Ważne! Wniosek o urlop rodzicielski należy złożyć nie później niż 21 dni przed rozpoczęciem urlopu lub jego części, na przykład, gdy chcemy wykorzystać urlop w różnych terminach, nie od razu po zakończeniu urlopu macierzyńskiego. Zapoznaj się z naszym wzorem wniosku o urlop rodzicielski. Ma on posłużyć ci jako przykład do stworzenia własnego pisma do pracodawcy.
Pobierz wniosek o urlop rodzicielski lub skopiuj treść poniżej.
Data, miejscowość
Dane pracownika
Dane pracodawcy
WNIOSEK O UDZIELENIE URLOPU RODZICIELSKIEGO
Zgodnie z art. 182 (1a) Ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeksu pracy, wnoszę o udzielenie mi bezpośrednio po urlopie macierzyńskim od dnia ……………….. r., urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze. Urlop rodzicielski udzielany jest w związku z urodzeniem się ……………….. w dniu ……………….. r.
………………………………………………………..
(czytelny podpis składającego wniosek)
