Zatrudnienie emeryta. Jakie warunki trzeba spełnić? Co ze składkami?

Na jakich zasadach odbywa się zatrudnienie emeryta? Co ze składkami ZUS? Czy świadczenie zostaje wtedy pomniejszone? Zobacz, jak zawrzeć umowę o pracę, umowę o dzieło lub umowę zlecenie z emerytem.

Zgodnie z art. 127 ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emerytach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zatrudnienie emeryta może odbyć się tylko wtedy, kiedy zgłosi on fakt podjęcia pracy do ZUS. Dlaczego? Ponieważ osiąganie dodatkowego przychodu ma wpływ na wysokość świadczenia emerytalnego. Sposób dokonywania zgłoszenia różni się w zależności od wieku emerytalnego i stażu pracy. Co więcej, senior może również zatrudnić się zarówno na podstawie umowy o pracę, jak i umowy cywilnoprawnej. Poniżej wyjaśniamy, jak zgłosić fakt podjęcia współpracy do ZUS oraz jak wygląda sposób wyliczenia składek w przypadku wcześniej wymienionych umów. Zapraszamy do lektury!

Szukasz pracy? Chcesz zarabiać więcej? Sprawdź nasze oferty na stronie GoWork.pl!

Zatrudnienie emeryta a składki ZUS

Wysokość składek ZUS związanych z zatrudnieniem emeryta zależy od sposobu przejścia na emeryturę przez osobę, z którą zawiera się umowę. Istnieją dwie formy przejścia na emeryturę:

• Pełnoprawne – podstawowym warunkiem otrzymania emerytury jest osiągniecie wieku emerytalnego;
• Wcześniejsze – nazywane również emeryturą pracowniczą. Osoba, która nie osiągnęła jeszcze wieku emerytalnego, ale legitymuje się długim stażem pracowniczym w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze może liczyć na wcześniejsze świadczenie emerytalne.

W obydwu przypadkach fakt ponownego podjęcia pracy przez emeryta należy niezwłocznie zgłosić do właściwego dla siebie oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, ponieważ ma to wpływ na wysokość wypłacanej emerytury.

W oświadczeniu do ZUS muszą znajdować się takie informacje jak:

• Od kiedy podjęto zatrudnienie?
• Jaka jest wysokość osiąganego przychodu?

Zatrudnienie emeryta, który osiągnął wiek emerytalny a ZUS

Zatrudnienie emeryta pełnoprawnego wygląda w taki sposób, że to pracodawca zgłasza taką osobę do ZUS za pomocą odpowiednich druków ZUS ZUA lub ZUS ZZA.

Natomiast emeryt, który nie osiągnął wieku emerytalnego, wcześniej sam dokonuje zgłoszenia i dodatkowo do końca lutego następnego roku składa oświadczenie ZUS RW-73 za rok poprzedni. Ma on również obowiązek złożyć informację roczną o osiągniętym dodatkowym przychodzie za rok poprzedni w taki sam sposób, jak oświadczenie ZUS RW-73. Ten obowiązek spoczywa również na osobach pobierających zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne.

Zatrudnienie emeryta: umowa o pracę

Nie ma przeciwwskazań do tego, by emeryt został zatrudniony na podstawie umowy o pracę. W przeciwieństwie do umowy zlecenia, na umowie o pracę istnieje obowiązek uiszczania także składki chorobowej. Nie trzeba jednak opłacać wpłat na Fundusz Pracy ani Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Pracownika emeryta w ciągu 7 dni od podjęcia współpracy, należy zgłosić do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Zatrudnienie emeryta na umowę o pracę a składki ZUS mają tu kluczowe znacznie. Pracodawca, który zatrudnia emeryta pełnoprawnego i wcześniejszego, ma obowiązek odprowadzać za niego składki do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, takie jak:

• Emerytalna
• Rentowa
• Wypadkowa
• Chorobowa
• Zdrowotna

Natomiast składka na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych rozliczana na umowie o pracę zależy od wieku osoby na emeryturze. To znaczy, że kobieta po 55. roku życia i mężczyzna po 60. roku życia są z niej zwolnieni.

Kolejnym obowiązkiem pracodawcy przy zatrudnieniu emeryta na umowę o pracę jako zwykłego pracownika jest zgłoszenie go do ZUS na druku ZUS ZUA z kodem 01 10 x x (tutaj wybiera się odpowiedni kod końcowy). Termin na zgłoszenie od daty podpisania i rozpoczęcia umowy upływa po 7 dniach. Taki proces dotyczy za każdym razem, kiedy pracodawca zdecyduje się na ponowne zatrudnienie emeryta.

Wysokość składek ZUS a współpraca z emerytem

Emeryt będący pracownikiem uiszcza składki w wysokości:

• 9,76% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne;
• 1,5% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie rentowe;
• 2,45% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe.
• 9% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Część składek finansuje także pracodawca. Zobowiązany jest do uiszczenia za pracownika:

• 9,76% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne,
• 6,5% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie rentowe,
• 1,67% standardowej podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie wypadkowe;
• 2,45% składki na Fundusz Pracy,
• 0,10% składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
• 1,5% składki FEP w przypadku pracowników wykonujących pracę w szczególnych warunkach.

Zatrudnienie emeryta: umowa zlecenie

Umowa zlecenie niezależnie od tego, czy została zawarta z emerytem, czy nie, wiąże się z obowiązkiem uiszczania składek na ubezpieczenia społeczne. Nie ma jednak obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie chorobowe. Jeśli emeryt nie pracuje jednocześnie na umowie o pracę, przedsiębiorca w ciągu 7 dni musi do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zgłosić fakt nawiązania współpracy. Umowa zlecenie z emerytem zawierana jest na trochę innych zasadach niż umowa o pracę. Jeśli zlecenie jest dla emeryta jedynym tytułem do ubezpieczeń, to od takiej umowy powstaje obowiązek opłacenie składek ZUS, takich jak: emerytalna, rentowa, wypadkowa i zdrowotna.

Natomiast jeśli emeryt pracuje w tym czasie na umowę o pracę i następnie zostaje zatrudniony na zlecenie, to jego składki ZUS naliczane są zgodnie z pierwszą umową, którą zawarł ze swoim pracodawcą. Wtedy, jak to zostało rozpisane powyżej, składka choroba zostaje rozliczana automatycznie, zgodnie z przepisami prawa pracownika.

Jeśli zatrudnienie emeryta a składki ZUS na umowie zlecenie zostały już omówione, możemy teraz przejść do zasad zgłaszania go do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Zgłoszenie przez zleceniodawcę następuje na kodzie 04 11 x x (tutaj wybiera się odpowiedni kod końcowy). Jeśli zgłasza on emeryta do wszystkich ubezpieczeń, to powinien zrobić to na druku ZUS ZUA, a jeśli do samego ubezpieczenia zdrowotnego to na druku ZUS ZZA.

Zatrudnienie emeryta: umowa o dzieło

Na jaką ulgę podatkową przy zatrudnieniu emeryta może liczyć zleceniodawca? Umowa o dzieło z emerytem nie nakłada żadnego obowiązku opłacania składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na zlecającym wykonanie dzieła. W związku z tym nie musi on zgłaszać takiej osoby do ZUS na drukach ZUS ZUA czy ZUS ZZA. Tym samym osoba ta również, będąc np. na emeryturze wcześniejszej, nie jest zobowiązana do składania oświadczenia do końca lutego za rok poprzedni. Od umowy o dzieło odprowadza się jedynie zaliczkę na podatek dochodowy.

Podsumowując, emeryt zatrudniony na umowę o dzieło nie musi informować ZUS o dodatkowym zarobku, ponieważ w tym przypadku nie ma to żadnego wpływu na otrzymywane świadczenie. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, kiedy emeryt jest zatrudniony na umowę o pracę i w ramach kolejnego projektu/zlecenia, podpisuje on ze swoim pracodawcą umowę o dzieło.