Pedagogika specjalna – co robić po studiach?

Studia na kierunku pedagogika specjalna dają absolwentom szerokie spektrum możliwości związanych z pracą z osobami z różnego rodzaju niepełnosprawnościami. Sprawdź, jak wyglądają studia na kierunku pedagogika specjalna i co można po nich robić.

Pedagogika to nauka o wychowaniu i związanym z nim procesach. Jest to nauka społeczna wykorzystywana w kształceniu. Jej podstawą są zagadnienia z zakresu rozwoju człowieka w ciągu całego życia. Możemy wymienić różne kierunki pedagogiczne, takie jak pedagogika resocjalizacyjna, pedagogika zachowania, andragogika, czy pedagogika specjalna.

Pedagogika specjalna to dziedzina nauk zajmująca się edukacją osób z niepełnosprawnościami, jak i takich, które mimo braku niepełnosprawności mają pewne trudności w uczeniu się. Działania w ramach pedagogiki specjalnej koncentrują się wokół objęcia opieką i pomocą osób, które z odpowiednim wsparciem mogą rozwijać swoje zdolności i przyswajać nowe umiejętności.

Pedagogika specjalna studia – kierunek studiów

Studia na kierunku pedagogika specjalna przygotowują do pracy z osobami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, wychowawczymi i terapeutycznymi. W trakcie studiów uczestnicy zajęć uczą się diagnozowania pedagogicznego, technik prowadzenia zajęć i terapii. Poznają tajniki rehabilitacji, resocjalizacji, zagadnień z zakresu rozwoju człowieka pod różnymi aspektami, zasady i normy etyczne oraz przybliżone im zostają różne środowiska wychowawcze. Studia oprócz przekazywania wiedzy ogólnej pomagają również studentom wyspecjalizować się w konkretnej problematyce pedagogiki specjalnej. Uczelnie oferują różne specjalności, np.:

• spektrum autyzmu;
• resocjalizacja z socjoterapią;
• tyflopedagogika;
• wczesne wspomaganie rozwoju dziecka;
• edukacja i rehabilitacja osób z niepełnosprawnością intelektualną;
• terapia pedagogiczna;
• logopedia;
• pedagogika lecznicza (terapeutyczna);
• resocjalizacja osób niedostosowanych społecznie.

Czego uczą studia na kierunku pedagogika specjalna?

Studia na kierunku pedagogika specjalna przygotowują do pracy z uczniami, którzy mierzą się z niepełnosprawnościami różnego rodzaju, zarówno niepełnosprawnością intelektualną, jak i fizyczną. Studenci dowiadują się, w jaki sposób należy rozmawiać i wychowawczo oddziaływać na osoby ze spektrum autyzmu, czy zaburzeniami zachowania. Studia zapewniają przygotowanie pedagogiczne, przekazują nie tylko wiedzę naukową, lecz także umiejętności praktyczne. Wykształcają w studentach także kompetencje społeczne z takich dziedzin jak pedagogika, dydaktyka, czy psychologia rozwojowa. W zależności od uczelni studenci mogą poznać różne zagadnienia, m.in. z zakresu:

• charakterystyki określonych niepełnosprawności;
• chorób przewlekłych;
• uzależnienień;
• patologii społecznych;
• problematyki braku samodzielności;

Przedmioty, jakie obejmuje program studiów na poszczególnych uczelniach to np.:

• psychologia kliniczna;
• praca socjalna z osobą niepełnosprawną;
• propedeutyka edukacji;
• historia pedagogiki specjalnej;
• psychopatologia rozwoju;
• metodologia badań w naukach społecznych;
• neurofizjologia;
• historia wychowania;
• edukacja integracyjna i włączająca;
• diagnostyka w pedagogice specjalnej.

Studia na kierunku pedagogika specjalna w Polsce – gdzie studiować?

Studia na kierunku pedagogika specjalna, dostępne są na kilku uczelniach w Polsce. Wiele miejsc dla kandydatów jest w Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie, czy Uniwersytecie Gdańskim. Studiowanie jest możliwe dla kandydatów z różnych miast. Wśród uczelni, które oferują ten kierunek studiów, są:

• Uniwersytet Warszawski;
• Uniwersytet Zielonogórski;
• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu;
• Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach;
• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie;
• Dolnośląska Szkoła Wyższa;
• Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie;
• Akademia Nauk Stosowanych Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Szczecinie;
• Uniwersytet Śląski w Katowicach.

Jakie przedmioty zdawać na maturze?

Rekrutacja na poszczególnych uczelniach może wyglądać nieco inaczej. Dlatego konieczne jest zapoznanie się z jej szczegółami przed aplikowaniem. Przedmioty, do jakich warto się przygotować, mając w planach studiowanie na kierunku pedagogika specjalna, to przykładowo biologia, chemia, fizyka, filozofia, historia, język polski, język obcy, wiedza o społeczeństwa, historia sztuki, matematyka, informatyka.

Pedagogika specjalna – studia dzienne czy zaoczne?

Studia magisterskie dostępne są zarówno w trybie stacjonarnym, jak i niestacjonarnym. Studia zaoczne to rozwiązanie dla osób, które chcą od razu podjąć pracę zawodową, a na naukę przeznaczyć weekend. Takie studia są jednak płatne (ok. 4-5 tys. zł za rok). Studia dzienne są wygodniejszą opcją, studenci mogą cały czas poświecić na naukę, lecz w ten sposób opóźniają swoje wejście na rynek pracy. Trudniej jest się również utrzymać. W wielu przypadkach konieczne jest podjęcie pracy w weekendy, lecz ciężko o zdobycie doświadczenia, które może mieć wartość w kontekście nauczanego zawodu. Przed podjęciem studiów warto więc przeanalizować własne priorytety i na tej podstawie podjąć decyzję.

Oligofrenopedagogika – wybór specjalności

Oligofrenopedagogika to jeden z działów pedagogiki specjalnej, który koncentruje się na pomocy dla osób niepełnosprawnych intelektualnie. Ten odłam pedagogiki specjalnej również stanowi oddzielny kierunek studiów. Są to studia podyplomowe, które stanowią świetne uzupełnienie dla osób po studiach pedagogicznych. Absolwenci oligofrenopedagogiki działają na rzecz przekazania dzieciom i dorosłych kompetencji niezbędnych do codziennego funkcjonowania w społeczeństwie, w tym pracy zawodowej. Oligofrenopedagogika to także jedna ze specjalności, jaką oferują uczelnie na kierunku pedagogiki specjalnej.

Praca po oligofrenopedagogice

Podobnie jak w przypadku samej pedagogiki specjalnej w ramach studiów podyplomowych, czy specjalności z oligofrenopedagogiki absolwenci mogą pracować jako wychowawcy, edukatorzy, czy nauczyciele. Miejsce pracy dla absolwentów stanowią np. szkoły specjalne, ośrodki rehabilitacyjne, czy szkoły integracyjne.

Kierunek pedagogika specjalna – dla kogo?

Praca pedagoga specjalnego to zajęcie dla osób wyjątkowo empatycznych, które są wrażliwe na problemy, z jakimi borykają się inni ludzie. W tym zawodzie niezwykle ważna jest cierpliwość, odpowiednie podejście i panowanie nad emocjami, ponieważ kontakt z osobami z niepełnosprawnościami może wzbudzać różne uczucia i emocje, które finalnie nie powinny wpływać na profesjonalizm działań absolwenta pedagogiki specjalnej. Osoby z niepełnosprawnościami potrzebują rozumienia i życzliwości. To kierunek studiów dla osób odpowiedzialnych, przyjaznych, które potrafią się zaangażować w pomoc. Bardzo ważna jest również kreatywność, która pomaga w opracowywaniu nowych metod wychowawczych, edukacyjnych i terapeutycznych – aktywności, w które osoby z niepełnosprawnościami chętnie się zaangażują.

Jaka praca po pedagogice specjalnej?

Zapotrzebowanie na absolwentów pedagogiki specjalnej na rynku pracy jest duże. Pracodawcy poszukują edukatorów, jak i rehabilitantów. Niestety skala chorób i niepełnosprawni, jakie dotykają dzieci, sprawia, że wsparcie specjalistów z zakresu pedagogiki specjalnej jest potrzebne. Studenci mają do wyboru wiele ścieżek zawodowych. Jedną z nich jest praca nauczyciela pedagoga specjalnego. Absolwenci studiów mogą sami brać udział w organizacji kształcenia integracyjnego. Popularne stanowiska pracy po tym kierunku to pedagog specjalny, nauczyciel wspomagający, nauczyciel pedagog, wychowawca, a nawet kurator sądowy.

Absolwenci mogą pełnić stanowisko pracy o charakterze edukacyjnym, opiekuńczym, wychowawczym. Absolwenci to także świetni terapeuci. Dobrym rozwiązaniem może się okazać również założenie własnej działalności gospodarczej. Absolwent może również poszerzyć swoje kwalifikacje i pracować jako logopeda. Zajmuje się wówczas wystawianiem diagnoz i przeprowadzaniem terapii osób z zaburzeniami.

Po ukończeniu studiów pedagogicznych na absolwentów czeka praca w:

• przedszkolu;
• szkołach specjalnych;
• szkołach ogólnych;
• ośrodkach szkolno-wychowawczych;
• agendach służb socjalnych;
• młodzieżowych ośrodkach wychowawczych;
• placówkach służby zdrowia;
• zakładach opiekuńczo-leczniczych;
• poradniach psychologiczno-pedagogicznych;
• placówkach opiekuńczych;
• centrach rehabilitacyjnych;
• ośrodkach socjoterapii;
• szkołach podstawowych;
• pogotowiach opiekuńczych;
• świetlicach środowiskowych;
• ośrodkach interwencji kryzysowej;
• oświatowych agendach samorządowych;
• stowarzyszeniach;
• fundacjach.

Ile trwają studia na kierunku pedagogika specjalna?

Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie standardu kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela określa zasady studiowania. Od 1 października 2019 roku nauczyciele pedagodzy specjalni mogą się kształcić w ramach 5-letnich jednolitych studiów magisterskich.

Społeczeństwo jest coraz bardziej świadome znaczenia dopasowania toku nauki i wsparcia dla osób z trudnościami, które wymagają szczególnego podejścia. Obecnie takie osoby nie są już spychane na margines, lecz polityka społeczna służy ich edukacji i poprawie kompetencji społecznych, dzięki czemu nie są skazane na uzależnienie od bliskich, a mogą same realizować swoje potrzeby i pracować. Działalność pedagogów specjalnych jest więc niezwykle ważna, specjaliści pomagają osobom z niepełnosprawnościami prowadzić normalne życie. Osoby empatyczne mogą zdecydować się na ten kierunek studiów.