Sędzia piłkarski – jak nim zostać? Zarobki i wymagania

Sędzia piłkarski to trudny zawód, wymagający wytrwałości i podejmowania trudnych decyzji na każdym kroku. Ocena sytuacji sędziego jest poddawana opinii milionów fanów piłki nożnej na całym świecie. Czy zarobki sędziów piłkarskich to rekompensują? Jak zostać jednym z nich?

Zarówno mecze piłkarskie z najwyższej półki, jak i spotkania amatorskiej ligi szóstek, wymagają trzymania pieczy nad przestrzeganiem zasad. Sędzia piłkarski to bardzo ważne ogniwo tego sportu. Od niego zależy, czy piłkarze nie przekroczą granic fair play, a mecz będzie przebiegał zgodnie z regułami. Każda jego decyzja poddawana jest surowej ocenie, a większość z nich spotka się z niezadowoleniem fanów drużyny gospodarzy lub gości. Jak zostać sędzią piłkarskim? Kiedy zarobki sędziego piłkarskiego mogą stanowić główne źródło utrzymania?

Szukasz pracy? Praca we Wrocławiu czeka, aż ją odkryjesz! 

Piłkarski sędzia – kto to jest?

Zawód sędziego piłkarskiego to niewdzięczne zajęcie. Właściwie każda jego decyzja opiera się na ukaraniu jednej z drużyn. To oczywiście rodzi niezadowolenie zarówno zawodników, jak i kibiców “poszkodowanego” zespołu. Sędziowie piłkarscy to osoby odpowiedzialne za pilnowanie prawidłowego przebiegu gry. To wymaga nie tylko stalowych nerwów i sokolego wzroku, ale też doskonałej kondycji i boiskowej charyzmy. 

Jeśli wciąż zastanawiasz się, jak zostać zawodowym sędzią piłkarskim, musisz zdawać sobie sprawę z kilku kwestii. Przede wszystkim, początkowe etapy kariery zawodowej nie zapewnią Ci zarobków, które większość uznaje za wystarczające do samodzielnego utrzymania się. Dodatkowo, aby w ogóle zacząć samodzielne sędziowanie, trzeba ukończyć odpowiedni kurs na sędziego piłkarskiego zakończony egzaminem. Ile kosztuje taki kurs i kto może go zacząć?

Jak zostać sędzią piłkarskim?

Jak już wspomnieliśmy, aby sprawować zawód sędziego piłkarskiego, trzeba ukończyć odpowiedni kurs. Aby w ogóle do niego przystąpić, należy spełniać kilka podstawowych wymagań:

• mieć ukończone 16 lub 17 lat;
• posiadać przynajmniej wykształcenie średnie;
• móc przedstawić zaświadczenie o niekaralności;
• posiadać zgodę prawnego opiekuna (jeśli nie jest się pełnoletnim);
• (nie zawsze) mieć zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań;

Kursy tego typu organizują Wojewódzkie Związki Piłki Nożnej. Terminy rozpoczęcia szkoleń różnią się w zależności od województwa, dlatego warto śledzić wszelkie informacje o planowanych datach rozpoczęcia.

Sędzia piłkarski – testy i kurs

Kurs na sędziego piłkarskiego to doskonała okazja do poszerzenia swojej wiedzy i kontaktu z doświadczonymi arbitrami. Takie szkolenie trwa zazwyczaj około 3 miesięcy i kończy się egzaminem złożonym z części teoretycznej i praktycznej. Pierwsza część to 30 pytań egzaminacyjnych sprawdzających wiedzę kursanta. Aby przejść do egzaminów sprawnościowych, trzeba odpowiedzieć poprawnie na przynajmniej 70% pytań. Co dalej?

Sędziowie piłkarscy to osoby, które muszą być blisko każdej boiskowej akcji. Ciągłe bieganie za piłką wymaga wysokiej sprawności fizycznej, którą należy potwierdzić w praktycznej części kursu na sędziego piłkarskiego. Jak wygląda taki egzamin?

1. Sprawdzenie umiejętności szybkiego biegania: sprint 6 x 40 metrów;
2. Bieganie długodystansowe: 10 x 400 metrów w określonym czasie;

Ile kosztuje kurs na sędziego piłki nożnej?

Omawiany kurs na sędziego piłkarskiego nie jest darmowy. Ostateczna cena zależy od wielu czynników (w tym organizatora szkoleń). Przyjmuje się, że cena kursu trwającego 3 miesiące to od 150 do 200 złotych. 

Bardziej interesuje Cię kariera zawodnika? Sprawdź, jak zostać piłkarzem!

Licencja sędziego piłkarskiego – ile trzeba czekać?

Czy ukończenie kursu i spełnienie wymagań to ostateczna odpowiedź na pytanie, jak zostać zawodowym sędzią piłkarskim? Niestety nie. Po ukończeniu kursu otrzymasz status sędziego próbnego. Taki status uprawnia Cię do prowadzenia spotkań niższego szczebla, a także sędziowania meczów młodzieżowych. Dopiero po trzydziestu takich spotkaniach, będziesz mógł/ mogła nazwać się piłkarskim sędzią rzeczywistym.

Wtedy wszystko zależy od Ciebie. Większość arbitrów zaczyna od spotkań klasy B, mając szansę na przeniesienie o szczebel wyżej. Awans jest uzależniony od wielu czynników, jednak najważniejszymi są: umiejętność podejmowania decyzji, kondycja, kontakt z piłkarzami, unikanie błędów.

Przepustką do sędziowania najważniejszych spotkań jest przebicie się do poziomu krajowej ekstraklasy. To jedyna szansa, aby zostać zauważonym przez światową federację, która decyduje o obsadzeniu stanowisk na Euro i Mistrzostwach Świata.

Sędziowie piłkarscy – czym powinni się wyróżniać?

Każdy sędzia piłkarski przebiega podczas meczu tyle samo, a nawet więcej od najbardziej aktywnych zawodników. To wymaga od niego ciągłej pracy nad swoją kondycją i ogólną sprawnością fizyczną. Bardzo ważnym czynnikiem w pracy sędziego piłkarskiego jest również charyzma. Nie każdy arbiter poradzi sobie z boiskowymi awanturnikami, a wymuszenie posłuszeństwa u największych gwiazd światowej piłki wymaga pewności siebie.

Sędzia piłkarski powinien wierzyć w swoje możliwości i nie poddawać się sugestiom z zewnątrz. Przynajmniej połowa kibiców na trybunach oceni jego decyzję jako błędną, dlatego w tym zawodzie liczy się przede wszystkim chłodna głowa i pewność siebie.

Ile zarabia sędzia piłkarski? To zależy

Ogólne zarobki sędziów piłkarskich to szeroki temat. W tym zawodzie zaczyna się niemal od zera, a prowadzenie spotkań ekstraklasy to zajęcie dla najlepszych i najbardziej doświadczonych arbitrów. W zależności od rangi rozgrywek sędzia piłkarski w Polsce zarobi od zaledwie 100 złotych, aż do około 10 000. Wszystko zależy od tego, w jakiej klasie sędziuje.

Ile zarabia sędzia piłkarski w B klasie?

Przeciętne zarobki sędziego piłkarskiego w jednej z najniższych klas rozgrywkowych, wystarczą raczej na pokrycie kosztów dojazdu. Wynagrodzenie głównych arbitrów zależy od województwa i rangi spotkania, jednak najczęściej nie jest to kwota przewyższająca 100 złotych za mecz.

O lepszych zarobkach arbitrów możemy mówić dopiero po przejściu do drugiej i pierwszej ligi. Wtedy wynagrodzenie arbitra za cały mecz to od 700 do 1000 złotych. Prawdziwe pieniądze zaczynają się dopiero w ekstraklasie, czyli najwyższej klasie rozgrywkowej w Polsce.

Ile zarabia sędzia piłkarski w ekstraklasie?

Dotarcie do najwyższego poziomu piłkarskich rozgrywek w Polsce to nie lada wyzwanie. Sędziowanie meczów najlepszych polskich zespołów to nie tylko nobilitacja. Znacznej poprawie ulegają także zarobki arbitrów. Za jeden mecz główny arbiter otrzyma około 4000 złotych brutto. Wielu z nich zostaje też zatrudnionych na specjalnym kontrakcie zbliżonym do umowy o pracę, który oferuje im miesięczne zarobki o stałej wysokości. Ten kontrakt to dodatkowe 10 000 złotych brutto.

Ile zarabia sędzia międzynarodowy?

Przeciętne zarobki sędziów na Mundialu i Euro znacznie przekraczają wynagrodzenia na rodzimych podwórkach. Nic w tym dziwnego. Do obsługi mistrzostw wybiera się najlepszych sędziów z całego świata, którzy odpowiadają za najważniejsze mecze w piłce nożnej oglądane przez miliony kibiców. Przyjmuje się, że najwyżsi rangą sędziowie piłkarscy mogą zarobić na mundialu nawet 70 tysięcy dolarów za sam udział w mistrzostwach. Do tego dochodzi “drobny” bonus za mecz w wysokości około 3-4 tysięcy dolarów.

Zarobki sędziów międzynarodowych na Euro są zazwyczaj nieco niższe. Nasz najlepiej oceniany sędzia Szymon Marciniak mógł zarobić na Euro 2016 od 30 do 40 tysięcy euro.

Sędzia piłkarski – realne zarobki

Sędzia piłkarski, zwłaszcza na najwyższym poziomie rozgrywek, może liczyć na solidne wynagrodzenie. Przykład Szymona Marciniaka, który zarobił około 420 tysięcy złotych za prowadzenie meczów na mistrzostwach świata w Katarze, pokazuje, że zarobki w tej profesji mogą być znaczące. Jego asystenci, Paweł Sokolnicki i Tomasz Listkiewicz, również otrzymali pokaźne wynagrodzenie, na poziomie 165 tysięcy złotych każdy.

W lidze angielskiej, czyli w Premier League, sędziowie główni zarabiają około 1500 funtów za mecz, co w przeliczeniu daje około 8 tysięcy złotych. Z kolei sędziowie asystenci oraz sędziowie VAR mogą liczyć na 850 funtów za spotkanie. W sumie, roczne zarobki topowych arbitrów mogą wynosić od 110 tysięcy do 240 tysięcy funtów, czyli ponad 1,2 miliona złotych.

W Polsce, mimo że zarobki sędziów są niższe niż w Anglii, również oferują stabilne wynagrodzenie. Sędziowie w Ekstraklasie otrzymują około 4300 złotych brutto za mecz, a asystenci mogą liczyć na około 2200 złotych. Dodatkowo, zawodowi sędziowie w Polsce otrzymują stałe miesięczne wynagrodzenie na poziomie 10 tysięcy złotych, co jest dla nich gwarantem finansowej stabilności, niezależnie od liczby meczów, jakie sędziują w danym miesiącu.

Zarobki sędziów piłkarskich zależą w dużej mierze od ligi, w której pracują, liczby sędziowanych meczów, a także od udziału w międzynarodowych rozgrywkach, takich jak Liga Mistrzów czy mistrzostwa świata. Wysokie wynagrodzenia są odzwierciedleniem ogromnej odpowiedzialności i umiejętności, jakie są wymagane na tym stanowisku.

Sędziowie piłkarscy w Polsce – ilu ich jest?

W Polsce działa około 7-8 tysięcy sędziów piłkarskich, co stanowi spadek w porównaniu do poprzednich lat, gdy liczba ta wynosiła nawet 10-11 tysięcy. W strukturach PZPN funkcjonuje 21 sędziów zawodowych, z czego 10 to sędziowie główni, a 11 to asystenci.

Na poziomie wojewódzkim liczby różnią się w zależności od regionu – przykładowo w Śląskim Związku Piłki Nożnej pracuje około 900 arbitrów.

W sezonie 2024 47 polskich sędziów posiadało międzynarodowe uprawnienia FIFA, w tym 10 specjalizujących się w obsłudze systemu VAR.

W Ekstraklasie i niższych ligach każdy mecz prowadzi zespół złożony z sędziego głównego, dwóch asystentów oraz sędziego technicznego. Najwyżej ocenianymi sędziami ligowymi w Polsce są m.in. Łukasz Kuźma, Wojciech Myć i Daniel Stefański, według rankingu Canal+ Sport z października 2024 roku.

Liczba sędziów w Polsce stale się zmienia, a rekrutacja nowych arbitrów jest kluczowym wyzwaniem dla lokalnych związków piłkarskich.