Praca na morzu – jak zacząć? Jakie wymagania trzeba spełnić? Co z zarobkami?

Praca na morzu daje wiele możliwości. Osoby zainteresowane wykonywaniem pracy na statku mogą liczyć na dobre zarobki, wiele niezapomnianych przygód i odwiedzenie najdalszych zakątków świata. Jak wygląda praca na morzu? Z jakimi niedogodnościami trzeba się liczyć? Dowiedz się więcej!

Warto zacząć od tego, że praca na morzu daje ogromne możliwości wyboru. Osoby zainteresowane zarabianiem na pokładzie statku morskiego, mogą przebierać w stanowiskach, typach rejsów i rodzajach jednostek. Przyszły marynarz może przebywać na statku wycieczkowym, kontenerowcu, masowcu, statku badawczym, wiertniczym, offshore, czy chemikaliowcu. Mnogość wyborów to też stanowisko, jakie może piastować. Praca na morzu może oznaczać wykonywanie zadań typowo mechanicznych pod pokładem, technicznych na pokładzie i nawigacyjnych. W przypadku statków pasażerskich wybór jest jeszcze większy! Oczywiście nie należy mylić pracy na statkach z popijaniem drinków z palemkami. To ciekawy, aczkolwiek niebezpieczny i wymagający zawód, który wymaga ciągłego kształcenia i niejednokrotnie wielomiesięcznej rozłąki z bliskimi. Jak zacząć pracę na morzu? Jakie są zarobki kapitana statku, a jakie początkującego kadeta? Sprawdź!

Praca na morzu – podstawowe ścieżki rozwoju

Praca na morzu jest wyjątkowo złożonym pojęciem. Odnosi się ono do typowo technicznej załogi, obsługującej całą maszynerię jednostki pod pokładem, ale też do załogi pracującej na powierzchni, która stara się utrzymać pokład w jak najlepszej kondycji. Praca na statkach to także nawigowanie, sterowanie, wsparcie najwyżej postawionych marynarzy i praca biurowa. Nie można zapomnieć o obsłudze cateringowej i hotelowej, która dba o pomieszczenia mieszkalne i zapewnia żywność obsłudze technicznej. Praca na kontenerowcu lub mniejszym statku handlowym, może zostać podzielona na trzy podstawowe departamenty, wynikające z powyższego opisu:

• departament maszynowy – załoga statku wykonująca większość czynności pod pokładem. Cały departament posiada własną hierarchię i zajmuje się utrzymywaniem sprawnej pracy jednostki napędowej, bieżącymi naprawami, składowaniem i dystrybucją paliwa, dbaniem o całą elektronikę i innymi inżynieryjnymi sprawami.
• departament pokładowy – to cała obsługa pracująca “na powierzchni”. Ich zakres obowiązków jest równie złożony, bowiem dbają oni o stan techniczny i bezpieczeństwo większości elementów pokładowych.
• obsługa cateringowa – pracownicy tego departamentu zajmują się zapatrzeniem w żywność, jakością zamówień i utrzymywaniem czystości. Steward i kucharz pracujący na statku, to bardzo ważne z punktu widzenia całej logistyki stanowiska.

Oczywiście to nie wszystkie stanowiska, jakie oferuje praca na statku. Na ogromnych wycieczkowcach zatrudnienie znajdą specjaliści wszelkiej maści, od obsługi eventów zaczynając, na zabiegach kosmetycznych i fryzjerskich kończąc. 

Ustawa o pracy na morzu – podstawa prawna zatrudnienia

Konwencja o pracy na morzu to szereg zmian prawnych, mających dbać o bezpieczeństwo i utrzymanie odpowiedniego standardu życia marynarzy. Aby wdrożyć takie zasady do polskiego prawa, wprowadzono ustawę o pracy na morzu, która reguluje zasady zatrudnienia na wielu jednostkach wodnych. Dotyczy gównie pracy na statku będącym przedmiotem działalności gospodarczej, a także (w części) statków przeznaczanych do rybołówstwa i tych, które nie są statkami handlowymi. W zapisach ustawy o pracy na morzu znajdziemy m.in. zasady zatrudnienia marynarza: 

Zatrudnienie na statku następuje na podstawie marynarskiej umowy o pracę. W imieniu armatora marynarską umowę o pracę może zawierać agencja zatrudnienia. Marynarską umowę o pracę zawiera się na czas nieokreślony, na czas określony lub na czas podróży morskiej.

Dzięki wprowadzeniu jednolitych przepisów praca na morzu stała się unormowana i korzysta z wielu rozwiązań pracowniczego Kodeksu pracy. W treści znajdziesz zarówno wymagane kwalifikacje zawodowe, jak i obowiązki armatora (czyli przedsiębiorstwa eksploatującego statki, które odprowadza podatek tonażowy i zatrudnia marynarzy).

Praca na morzu – jak zostać marynarzem? Wymagania i szkolenie

Aby zostać pełnoprawną częścią załogi statku, należy przejść odpowiednie szkolenia. Każdy kandydat, który będzie chciał rozpocząć przygodę na pokładzie, pod pokładem lub na mostku, powinien ukończyć kurs:

• indywidualnych technik ratunkowych;
• bezpieczeństwa własnego i odpowiedzialności wspólnej;
• elementarnej pomocy medycznej;
• pożarowy.

Następnie trzeba się poddać obowiązkowym testom na obecność alkoholu i narkotyków, a także uzyskać zaświadczenie lekarskie, potwierdzające dobry stan zdrowia. To nie wystarczy, żeby odpowiedzieć na pytanie, jak zostać marynarzem. Aby móc swobodnie przybijać do portów na całym świecie, trzeba wyrobić książeczkę żeglarską w odpowiednim Urzędzie Morskim. Spełnienie powyższych wymagań uprawnia do pracy na morzu, jednak to dopiero pierwsze kroki w rozwoju kariery zawodowej.

Aby móc piąć się po szczeblach marynarskiej kariery, najlepiej ukończyć wyższą szkołę morską, która kształci przyszłych mechaników na statku, oficerów, pokładowych i nawigatorów.

Praca na statku – dodatkowe wymagania

Praca na morzu to najczęściej przebywanie w międzynarodowym środowisku i zatrudnienie pod zagraniczną banderą. Kandydatowi do pracy na statku trudno się będzie przebić, jeśli nie zadba o jak najlepszą znajomość języka angielskiego. To nie koniec! Rozwój kariery zawodowej na morzu często porównuje się do pracy lekarza. Dlaczego? Od marynarzy wyższego stopnia oczekuje się ciągłego poszerzania wiedzy, zdobywania nowych umiejętności i kończenia kolejnych kursów. Każdy, kto chce zajść daleko w tym zawodzie, powinien przygotować się na ciągłą naukę i rozwijanie nowych kompetencji.

Warto pamiętać, że praca na statku to zbiór wielu stanowisk, które wymagają różnych zestawów kwalifikacji. Praca mechanika na statku będzie wymagała innych kompetencji niż stanowisko nawigatora lub bosmana.

Praca na statku – stanowiska marynarzy i stopnie załogi statku

Załoga statku to serce całego przedsięwzięcia. Grupa wykwalifikowanych marynarzy i ich pomocników dba o prawidłowe działanie maszyny, utrzymanie jej w dobrym stanie, zapewnienie bezpieczeństwa i poprawną nawigację. W tym artykule skupiamy się na cywilnej pracy marynarza, mimo to hierarchię na statku można porównać do stopni wojskowych. Załoga dwóch podstawowych departamentów (pokładowego i maszynowego) dzieli się na stopnie. Zależą one od kwalifikacji, lat wysługi, określonych umiejętności i kursów. Stopnie mają największy wpływ na wynagrodzenie marynarzy, o którym wspomnimy później. Jakie podstawowe stopnie hierarchii w pracy na morzu możemy wyróżnić?

Praca na statku – stopnie załogi pokładowej:

• kapitan;
• starszy oficer;
• oficer I-IV stopnia;
• asystent pokładowy;
• bosman;
• starszy marynarz;
• marynarz;
• młodszy marynarz;
• praktykant pokładowy.

Praca na statkach – załoga maszynowa:

• pierwszy mechanik na statku;
• I-IV mechanik, a także I-II elektryk (poziom operacyjny);
• asystent maszynowy i asystent elektryka;
• magazynier maszynowy;
• elektromonter i motorzysta;
• młodszy motorzysta;
• praktykant motorzysty.

Praca na statku wycieczkowym – da się bez uprawnień?

W powyższych grupach marynarskich nie wspomnieliśmy o pracy kucharza na morzu, stewarda, czy obsługi hotelowej. W praktyce są bardzo ważnym ogniwem pracy na statku, jednak całą gamę obsługi cateringowej poznamy dopiero w pracy na statku wycieczkowym. Te ogromne pływające miasta to miejsca, które z oczywistych względów także wymagają marynarskiej obsługi technicznej. Jednak w tym przypadku, warto się skupić na całej gamie usług świadczonych pasażerom. Praca na morzu nie musi oznaczać zatrudnienia na stanowisku typowo marynarskim. Luksusowe wycieczkowce są miejscem pracy tysięcy osób, z niemal każdej kategorii usługowej. 

Praca na promie lub statku pasażerskim znajdzie się dla każdego, kto biegle włada językiem angielskim. Obsługa tylu pasażerów wymaga zatrudnienia kelnerów, stewardów, zespołów sprzątających, pokojówek, kucharzy, DJ’ów, masażystów, lekarzy i wielu innych. Tak naprawdę każdy znajdzie coś dla siebie, a wiele zależy od usług oferowanych przez danego przewoźnika. Czy na morzu można dobrze zarobić?

Praca na statku a zarobki – jak to wygląda?

O zarobkach w pracy na morzu krążą legendy. Dość często mówi się o tym, że kapitan na statku to milioner, który ma pod sobą innych bogatych marynarzy. Ile w tym prawdy? Jeżeli weźmiemy pod uwagę standaryzowane zarobki zgodne z zapisami ITF (Międzynarodowa Federacja Pracowników Transportu), możemy wywnioskować, że legendy lekko naginają rzeczywistość. Oczywiście to nie znaczy, że praca na statku się nie opłaca. Wynagrodzenia należą do wysokich, jednak pamiętajmy, że muszą rekompensować wady, takie jak rozłąka z bliskimi. Jakie stawki proponuje ITF? 

Chłopiec pokładowy powinien otrzymywać co najmniej 1100 dolarów amerykańskich miesięcznie, szef kuchni około 2000 dolarów, pierwszy oficer niemal 4000 dolarów, a kapitan statku prawie 5800 dolarów. Zarobki kapitana statku to zatem według ITF to ponad 20 000 złotych miesięcznie. Pamiętajmy, że wynagrodzenie w pracy na morzu zależy od stopnia, rodzaju jednostki, armatora i wykonywanej trasy. Ważne są także kompetencje i staż pracy.

Oferty pracy na morzu – jak szukać zatrudnienia?

Coraz więcej osób poszukuje pracy na morzu. Dla jednych to idealny sposób na zdobycie pracy sezonowej, inni zaś poszukują stałego zatrudnienia na różnego rodzaju statkach. W obu przypadkach warto poszukać pracy, kontaktując się z agencjami zatrudnienia, które rekrutują pracowników na całym świecie. Niewątpliwą zaletą tego sposobu jest opieka takiej agencji, która poprowadzi Cię przez stopnie rekrutacji i doradzi w kwestiach prawnych. Poszukujący pracy na statkach kontaktują się też bezpośrednio z armatorem, wysyłając mu CV i licząc na zdobycie zatrudnienia. W tym przypadku warto wykorzystać wiele stron internetowych z ofertami pracy od armatorów.