Kapitan statku: ile zarabia i jak nim zostać? Poznaj ścieżkę kariery

Pragniesz rozpocząć swoją morską przygodę? Na początek dowiedz się, ile zarabia kapitan statku morskiego i jak nim zostać. Jakie obowiązki ciążą na kapitanie statku żeglugi wielkiej i jak uzyskać odpowiednie uprawnienia? Wszystkiego dowiesz się poniżej.

Kapitan statku morskiego to jedno z tych stanowisk pracy, które wiąże się z wielką odpowiedzialnością. Praca na morzu nie należy do najłatwiejszych, a aby mogła przebiegać w bezpiecznych warunkach,  potrzeba osoby, która doskonale zna się na swoim fachu. W pracy kapitana doskonała organizacja pracy to podstawa. Jakie dokładnie są jego zadania?

Kapitan statku – opis stanowiska

Kapitan jest osobą, która pełni nadrzędną funkcję w dowodzeniu statkiem. Jest on w pełni odpowiedzialny nie tylko za jednostkę pływającą, ale i za całą załogę oraz stan techniczny jednostki. Obowiązki kapitana statku definiuje Kodeks morski. Należą do nich:

• zarządzanie załogą w kryzysowych sytuacjach, 
• nieustanne przebywanie na jednostce (kapitan nie może opuszczać statku na pełnym morzu), 
• w razie niebezpieczeństwa ratowanie dziennika, map oraz kosztowności znajdujących się na statku,
• zarządzanie jednostką na morzu, w portach i kanałach, czy rzekach. 

Charakterystyka zawodu kapitana statku wiąże się także z pewnymi uprawnieniami. Przykładowo:

• Kapitan ma prawo żądać od innych statków udzielenia pomocy jednostce w razie zagrożenia.
• Kapitan może również pozbawić wolności osobę uznaną za niebezpieczną względem osób lub ich mienia, zamykając ją w oddzielnym pomieszczeniu. 
• Kapitan statku jest przedstawicielem armatora i w jego imieniu może dokonywać pożyczek i kredytów w celu naprawy statku. 
• W określonych sytuacjach kapitan może sprzedać część zasobów znajdujących się na statku. Może nawet dać załadunek pod zastaw. 
• W razie deficytu żywności na statku kapitan ma prawo przejąć część nadającego się do spożycia ładunku, a jego koszt pokrywa armator. 

Jak zostać kapitanem statku?  

Kapitan na statku musi mieć odpowiednie wykształcenie. Jednak to nie wszystko, gdyż nie da się od razu objąć tak odpowiedzialnego stanowiska. Dopiero zaczynasz swoją przygodę z morzem? Na początek sprawdź, jak zostać marynarzem.

Do zostania kapitanem statku są dwie początkowe drogi edukacji:

1. Ukończenie morskiej szkoły wyższej na kierunkach, które przygotowują do podjęcia pracy jako kapitan statku morskiego. Do takich można zaliczyć mechatronikę, mechanikę i budowę maszyn, nawigację lub żeglugę śródlądową. 
2. Ukończenie szkoły morskiej lub technikum oferującego wykształcenie na zbliżonych kierunkach. Droga do zostania kapitanem statku (np. pasażerskiego) jest wtedy jednak nieco dłuższa i wymaga pięcia się po szczeblach kariery przez niskie stanowiska aż po stopnie oficerskie i ostatecznie stania się kapitanem żeglugi wielkiej. 

Kapitan żeglugi wielkiej – uprawnienia

Aby zostać kapitanem żeglugi wielkiej, należy ukończyć kursy i zdobyć odpowiednie certyfikaty. Do takich należą:

• Certyfikaty potwierdzające kwalifikacje z zakresu PPOŻ i BHP,
• ARPA – świadectwo przeszkolenia w zakresie wykorzystania radaru A.R.P.A przyznawany przez Urząd Morski (koszt ok. 1000 zł).
• Świadectwo operatora GMDSS – podnoszące wiedzę z zakresu zbioru procedur bezpieczeństwa, wyposażenia i środków łączności radiowej i satelitarnej, którego celem jest zapewnienie bezpieczeństwa żeglugi poprzez alarmowanie. Wydawany jest przez Urząd Komunikacji Elektronicznej.
• Świadectwo obserwatora radarowego żeglugi wydawane przez Urząd Żeglugi Śródlądowej. W Polsce dostępna jest delegatura w Gdańsku. Do zdobycia świadectwa należy wykazać minimum 12 miesięcy praktyki pływania na statkach żeglugi śródlądowej oraz już być w posiadaniu ARPA.
• Patent kapitana żeglugi śródlądowej. Wydawany przez urząd żeglugi dokument można uzyskać dopiero po odbyciu 4 lat praktyki pływania na dużych statkach żeglugi, dwóch latach praktyki na statkach o napędzie mechanicznym i 2 latach praktyki na stanowisku bosmana lub sternika. 

Zdarza się, że w poszukiwaniu dobrych pracowników to armatorzy sponsorują młodym ludziom naukę. Przyszli pracodawcy sami szkolą sobie pracowników, opłacając czesne za wykształcenie kapitana statku oraz koszty zakwaterowania dla osób, które w celu zdobycia zawodu są gotowe przemierzyć nawet całą Polskę. Absolwenci szkół mają wówczas od razu po zdobyciu wykształcenia zapewnioną pracę u swojego fundatora.

Ile zarabia kapitan statku?

Jaka pensję oferuje armator? Kapitan statku może liczyć na wysokie zarobki. Warto jednak mieć na uwadze fakt, że najczęściej kapitan zarabia za sam okres pobytu na statku. Średnie zarobki kapitana wynoszą około 22 000 zł miesięcznie. To, ile zarabia kapitan statku, jest uzależnione od rodzaju jednostki. Inaczej zarabia kapitan statku handlowego, a inaczej statku towarowego czy wycieczkowego.

Zarobki kapitana niezależnie od jednostki zaczynają się od 16 000 zł brutto w górę. Jednak najlepiej zarabia kapitan statku specjalistycznego. Jego pensja się ga nawet 60 000 zł miesięcznie. Od tej kwoty należy czasem odliczyć składki emerytalne i na ubezpieczenie społeczne, gdyż często kapitan musi się o to zatroszczyć we własnym zakresie. 

Jakie cechy fizyczne i psychiczne powinien mieć kapitan statku?

Samo wykształcenie i certyfikaty to nie wszystko. Kapitan statku morskiego musi wykazywać się także zdrowiem fizycznym i psychicznym oraz konkretnymi cechami charakteru, niezbędnymi do pełnienia swojej funkcji.

U kandydata na kapitana cenione są takie cechy fizyczne jak: silna budowa ciała, sprawność układu oddechowego oraz kostno-stawowego. Istnieją przeciwwskazania zdrowotne, które dyskwalifikują kandydaturę na stanowisko kapitana statku. To np. nowotwór złośliwy, choroby pasożytnicze i zakaźne, czy choroby wzroku, słuchu czy uzębienia, a nawet układu nerwowego.

Szukasz pracy? Sprawdź praca: Kraków

Jakie są kompetencje miękkie kandydata na to stanowisko? Kapitan na statku powinien być odważny i opanowany, aby zachować jasność umysłu w stresujących sytuacjach, a także asertywny i charyzmatyczny, co pomaga w zarządzaniu załogą oraz w kontaktach z pasażerami statku.  

Praca dla kapitana statku – gdzie jej szukać?

Kapitan statku zatrudniany jest przez armatora będącego właścicielem statku odbywającego podróże krajowe lub międzynarodowe. Możliwe jest także zatrudnienie w firmach ekspedycyjnych, handlowych albo spedytorskich. Oferty pracy dla kapitana statku i innych specjalistów związanych z żeglugą morską i śródlądową możesz znaleźć także na portalu GoWork.pl w zakładce praca.