Urlop okolicznościowy na śmierć matki to jedna z sytuacji, która upoważnia pracownika do wykorzystania dodatkowych dni urlopu. Dowiedz się, kiedy można wykorzystać wolne. Planujesz złożyć wniosek o urlop okolicznościowy na śmierć matki? Wzór znajdziesz w artykule.
Urlop okolicznościowy przysługuje w przypadku szczególnych sytuacji. Mowa o wydarzeniach silnie nacechowanych emocjonalnie jak ślub, narodziny, czy urlop okolicznościowy z powodu zgonu matki i innych członków rodziny. Choć urlop to kwestia regulowana przez Kodeks pracy, dni nadawane w przypadku wyjątkowych okoliczności są regulowane przez Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy. To właśnie w tym dokumencie znajdziemy informacje np. o tym, ile przysługuje urlopu okolicznościowego na śmierć matki.
Spis treści
Urlop okolicznościowy – podstawowe prawo pracownika na etacie
Urlop to podstawowe prawo gwarantowane przez Kodeks pracy, każdego pracownika zatrudnionego w oparciu o umowę o pracę. Przysługujące dni płatnego urlopu wypoczynkowego zależą od stażu pracy, jest to bowiem 20 lub 26 dni. Każdemu pracownikowi przysługuje także kilka dni urlopu okolicznościowego. Jak wspominaliśmy wyżej, urlop okolicznościowy odnosi się do sytuacji, które niosą ze sobą silny ładunek emocjonalny. Dlatego też z urlopu okolicznościowego możesz skorzystać np. w sytuacji ślubu swojego lub swojego dziecka bądź śmierci członka najbliższej rodziny.
W sytuacji skorzystania z urlopu okolicznościowego dzień ten jest płatny tak samo jak w przypadku urlopu wypoczynkowego. Dni urlopu okolicznościowego wyliczane są na podstawie stopnia i klasyfikacji powiązań rodzinnych. Warto zaznaczyć, że przepisy nie precyzują, jak powinno wyglądać udzielenie urlopu okolicznościowego, więc to, czy konieczny jest wniosek, rozporządza regulamin zakładowy. Zazwyczaj jednak wystarczy zaznaczyć konieczność skorzystania z urlopu okolicznościowego i zaznaczyć to w wewnątrzzakładowym systemie urlopowym. Urlop okolicznościowy jest często nieplanowany, ponieważ wiąże się z sytuacjami, które mogą wydarzyć się nagle, dlatego nie istnieje żadna zasada regulująca kiedy należy zgłosić taki urlop okolicznościowy.
Urlop okolicznościowy śmierć matki – kiedy można wykorzystać?
Kto może wykorzystać urlop okolicznościowy? Ślub, narodziny, czy śmierć matki upoważniają do dnia wolnego wyłącznie osoby świadczące pracę w ramach stosunku pracy. Stażyści, czy osoby wykonujące obowiązki na podstawie umowy cywilnoprawnej nie mogą skorzystać z tego przywileju. Urlop można wziąć w dowolnym dniu związanym z załatwianiem spraw dotyczących śmierci matki. Nie trzeba brać wolnego koniecznie w dzień pogrzebu. Jednak termin urlopu musi odnosić się do okoliczności. Warto pamiętać, że pracodawca ma obowiązek udzielenia urlopu okolicznościowego.
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki socjalnej jasno wskazuje, kiedy można wykorzystać dni urlopu okolicznościowego:
Przyczynami usprawiedliwiającymi nieobecność pracownika w pracy są zdarzenia i okoliczności określone przepisami prawa pracy, które uniemożliwiają stawienie się pracownika do pracy i jej świadczenie, a także inne przypadki niemożności wykonywania pracy wskazane przez pracownika i uznane przez pracodawcę za usprawiedliwiające nieobecność w pracy.
Śmierć matki – ile dni urlopu okolicznościowego
Na mocy § 15 Rozporządzenia w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy pracownikowi przysługują:
Pracodawca jest obowiązany zwolnić od pracy pracownika na czas obejmujący:
1) 2 dni – w razie ślubu pracownika lub urodzenia się jego dziecka albo zgonu i pogrzebu małżonka pracownika lub jego dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy,2) 1 dzień – w razie ślubu dziecka pracownika albo zgonu i pogrzebu jego siostry, brata, teściowej, teścia, babki, dziadka, a także innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką.
Urlop okolicznościowy na śmierć matki można wykorzystać dwa dni z rzędu, albo podzielić na pojedyncze daty. Ważne by termin był związany z przyczyną śmierci matki i zbytnio nie odbiegał od wydarzenia.
Wniosek o urlop okolicznościowy – śmierć matki (wzór)
Śmierć członka rodziny to wydarzenie nagłe, zatem zwykle nie da się zakomunikować pracodawcy o konieczność wzięcia wolnego z dużym wyprzedzeniem. Zatrudniony ma obowiązek poinformować pracodawcę o nieobecności najpóźniej do drugiego dnia nieobecności w pracy. Jeśli pracownik poświadczy okoliczność np. aktem zgonu matki, to pracodawca nie ma prawa odmówić urlopu okolicznościowego z tej przyczyny. Dokument można dostarczyć już po wykorzystaniu wolnego. Aby uzyskać urlop okolicznościowy z powodu śmierci matki, można złożyć wniosek papierowy (choć wiele zależy od polityki urlopowej firmy – może być to także przez internetowy system). Jak go napisać? W dokumencie należy zawrzeć następujące elementy:
- miejscowość i data,
- imię i nazwisko pracownika,
- adres pracownika,
- nazwa pracodawcy,
- adres pracodawcy,
- określenie powodu urlopu okolicznościowego,
- liczba dni i termin urlopu okolicznościowego,
- podpis.
Pobierz wzór: wniosek o urlop okolicznościowy – śmierć matki
…………………………
(miejscowość, data)
…………………………………
(imię i nazwisko pracownika)
…………………………………
(adres pracownika)
…………………………………
(stanowisko)
…………………………………….
(nazwa pracodawcy)
…………………………………….
(adres pracodawcy)
Wniosek o urlop okolicznościowy z powodu śmierci matki
Na podstawie § 15 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy proszę o udzielenie mi urlopu okolicznościowego z powodu śmierci matki. Z przysługujących mi 2 dni urlopu wnoszę o nadanie mi …… dni/dnia wolnego w terminie od…….. do………..
……………………………..
(podpis pracownika)
……………………………..
(podpis pracodawcy)
Urlop okolicznościowy – śmierć matki a udokumentowanie
Pracodawca nie może żądać od zatrudnionego wydania dokumentów, które potwierdzą śmierć matki. Nie może także oczekiwać ich kserokopii choćby ze względu na regulacje związane z ochroną danych osobowych. Jednak obowiązkiem pracownika jest potwierdzenie uprawnienia do urlopu okolicznościowego. Zatem zatrudniony może podać pracodawcy sygnaturę aktu zgonu lub dostarczyć dokument do samego wglądu. Pracownik nie musi od razu okazać dokumentów, bowiem nie zawsze ma je do dyspozycji już w momencie składania wniosku o urlop okolicznościowy na śmierć ojca lub z powodu śmierci matki. Może to zrobić później, gdy uzyska do nich dostęp.
Warto też zaznaczyć, że wiele zależy także od atmosfery w miejscu pracy. Jeśli sytuacja, w której pracownik chce wykorzystać urlop okolicznościowy na śmierć matki, budzi w pracodawcy niejasność, to wiele może dać szczera rozmowa. Zazwyczaj też jeśli pracownik i pracodawca mają do siebie zaufanie, to pracodawca nie wymaga żadnych dokumentów potwierdzających urlop okolicznościowy.
Urlop okolicznościowy – śmierć matki a wynagrodzenie
Urlop okolicznościowy ze względu na zgon rodzica jest płatny na takich samych zasadach jak urlop wypoczynkowy. Wynagrodzenie za urlop wyznacza się na podstawie przeciętnej wartości zmiennych składników zatrudnionego z miesiąca, w którym pracownik wykorzystał urlop okolicznościowy z powodu śmierci matki. Zgodnie z §16 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r.:
Za czas zwolnienia od pracy, o którym mowa w § 8 zdanie drugie, § 9, § 11 ust. 1 pkt 2 i 2b, § 12 oraz § 15, pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia ustalonego w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 297 rozporządzenie w sprawie sposobu ustalania wysokości wynagrodzenia, Kodeksu pracy.
Za dni wolne pracownik nie dostanie wynagrodzenia, jeśli np. zaplanuje je na dzień uroczystości pogrzebowych, a te z jakichś przyczyn się nie odbędą. W takiej sytuacji warto zaliczyć te dni do urlopu wypoczynkowego, tak aby wymiar urlopu okolicznościowego pozostał bez zmian.
Urlop okolicznościowy: śmierć matki a zwolnienie lekarskie. Co w przypadku urlopu wypoczynkowego?
Wolne z powodu śmierci matki zwalnia pracownika z obowiązku pracy, aby ten mógł dopiąć sprawy związane z ostatnim pożegnaniem. Jeśli zatrudniony przebywa na zwolnieniu lekarskim, wówczas nie należy mu się urlop okolicznościowy. Śmierć matki w czasie urlopu wypoczynkowego również nie upoważnia do wykorzystania dodatkowych dni wolnych. Nie jest możliwe także przedłużenie urlopu wypoczynkowego. W obu przypadkach zatrudniony nie pracuje, zatem nie trzeba go od tej pracy zwalniać. Warto dodać, że niewykorzystany urlop okolicznościowy nie przechodzi na kolejny rok, ani nie daje pracownikowi prawa do ekwiwalentu, czy dodatkowego wynagrodzenia.
Zadośćuczynienie za śmierć matki
Śmierć matki to zawsze wielkie przeżycie dla dziecka. Urlop okolicznościowy to nie jedyna forma próby ułatwienia przejścia przez ten ciężki okres. Zadośćuczynienie za śmierć matki to forma rekompensaty dziecku szkody niemajątkowej, czyli cierpień związanych z jej śmiercią. Przysługuje w sytuacji, gdy matka poniosła śmierci z winy innej osoby lub podmiotu, np. w wyniku wypadku komunikacyjnego.
O wysokości zadośćuczynienia decyduje sąd, biorąc pod uwagę siłę więzi między matką a dzieckiem, sytuację ekonomiczną dziecka, jak i sposób przeżywania żałoby. Analizując orzeczenia, można dostrzec, że zwykle kwota wynosi kilkadziesiąt tysięcy złotych. Do zadośćuczynienia prawo mają dzieci biologiczne oraz przysposobione, niezależnie od wieku. O zadośćuczynienie za śmierć matki można się ubiegać przez 20 lat od daty zgonu. Warto zaznaczyć, że jest to jednorazowe świadczenie.
Śmierć bliskiej osoby to wstrząsające wydarzenie. Dziecko, niezależnie od wieku bardzo przeżywa śmierć rodzica. Dorosłe dziecko mu się zmierzyć nie tylko z żalem, lecz także z czynnościami związanymi z pochówkiem. Urlop okolicznościowy może, choć odrobinę pomóc w godziwym pożegnaniu matki.
