Gazownicy – zakres obowiązków. Jak wygląda praca przy instalacjach gazowych?

Gazownik, czy też specjalista ds. instalacji gazowej to osoba odpowiedzialna za przeprowadzanie prac związanych z montażem, naprawą i konserwacją urządzeń gazowych. Jaki zakres obowiązków mają gazownicy? Jak znaleźć zatrudnienie w zawodzie?

Praca gazownika mieści się w kategoriach pracy fizycznej, lecz zakres wiedzy i odpowiedzialności, jakiej się od niego wymaga, sprawia, że do wykonywania zawodu konieczne jest uzyskanie kwalifikacji. Zakres obowiązków gazownika skupia się wokół instalacji gazowej, a zapewnienie bezpieczeństwa stanowi najważniejszą zasadę.

Kim jest gazownik?

Gazownik to określenie na osobę zatrudnioną na stanowiskach związanych z montażem, eksploatacją, konserwacją, serwisem instalacji gazowych. Stanowiska, na jakich bywa zatrudniony noszą także nazwy: instalator gazowy, monter instalacji gazowych, pracownik pogotowia gazowego, serwisant instalacji gazowych, czy po prostu gazownik. Do obowiązków gazownika należy montaż instalacji gazowych, a także odbiorników gazu i elementów potrzebnych do instalacji.

Gazownik – zakres obowiązków

Gazownik doprowadza gaz do budynku, montuje jego elementy, a po instalacji dba także o ich konserwacje. Nie zajmuje się wyłącznie tworzeniem instalacji od podstaw, lecz wykonuje również prace remontowe, a także udziela serwisu, gdy w instalacji pojawią się usterki. Do innych obowiązków gazownika należy:

• ocena stanu instalacji, a także realizacja przeglądów okresowych;
• kompletowanie elementów niezbędnych do instalacji;
• montaż instalacji;
• wykonywanie izolacji;
• montaż urządzeń pomiarowych;
• planowanie prac remontowych;
• przeprowadzanie prób odbiorowych instalacji;
• tworzenie dokumentacji technicznej;
• kontrola instalacji gazowych;
• demontaż armatury gazowej;
• lokalizowanie awarii i sporządzanie planu napraw;
• przestrzeganie zasad BHP;
• czytanie instrukcji technicznych;
• dobór materiałów, takich jak rury, czy łączniki;
• obsługa sprzętu niezbędnego podczas instalacji;
• mocowanie przewodów gazowych;
• ocena jakości wykonywanych prac montażowych;
• ocena szczelności armatury;
• dbanie o zgodność prac montażowych z projektem technicznym;
• czyszczenie sprzętu wykorzystywanego w instalacjach;
• raportowanie prac.

Gazownik w swojej pracy sugeruje się przede wszystkim projektem technicznym. Musi spełniać wszystkie zalecenia w nim wyszczególnione, a przy tym przestrzegać procedur związanych z pracą z gazem i pracami niebezpiecznymi.

Jak wygląda praca gazownika?

Praca gazownika zwykle odbywa się wewnątrz pomieszczeń. Może wykonywać instalację w blokach, domach, fabrykach, placówkach rządowych. Zdarza się jednak, że pełni swoje obowiązki także w przestrzeni zewnętrznej. Gazownik często nie jest w stanie wykonywać swoich obowiązków samodzielnie, dlatego potrzebuje kogoś do pomocy. Godziny pracy gazownika mogą być zmienne, szczególnie jeśli pełni swoje obowiązki w ramach pogotowia gazowego.

Praca gazownika może nieść ze sobą ryzyko dla zdrowia. Przede wszystkim specjaliści wykorzystują różne narzędzia, które mogą być niebezpieczne. Wystarczy chwila nieuwagi, by piłka do metalu uszkodziła ciało. Pracownik gazowni wykorzystuje także zaciskarki, klucze monterskie, spawarki, wiertarki, butle z gazem, lutownice i wiele innych. Głównym zagrożeniem jednak, które jest związane z jego stanowiskiem stanowi gaz. Zdarza się, że gazownik pracuje w strefie zagrożenia wybuchem. Jeśli pracuje na wysokości, zagrożenie stanowi możliwość upadku. Używając narzędzi, może się takie poparzyć, a nawet doznać porażenia prądem. W związku z czym w tej pracy zdarzają się otarcia, rany, złamania, infekcje.

Gazownik może znaleźć zatrudnienie w wielu firmach, od mniejszych przedsiębiorstw budowlanych po specjalistyczne firmy zajmujące się stricte przeprowadzaniem instalacji gazowych. Oferty pracy dla gazownika są udostępniane przez przedsiębiorstwa remontowe, kotłownie gazowe, służby gazownicze, firmy zajmujące się konserwacją instalacji, przedsiębiorstwa przeglądowe. Możliwe jest także założenie własnej działalności gospodarczej.

Gazownik – wymagania

Gazownik musi posiadać pewne predyspozycje zawodowe, by móc wykonywać swoją pracę dobrze. Przede wszystkim musi cieszyć się dobrym zdrowiem, być osobą aktywną fizycznie, bez chorób układu oddechowego. Ważna jest także sprawność zmysłów – narządu słuchu, wzroku i węchu. Powinien być osobą o rozwiniętych zdolnościach manualnych, nie bać się wysokości i mieć wyostrzony zmysł zapachu. Dzięki temu jest w stanie wyczuć ulatnianie się gazu. Jego praca jest bardzo odpowiedzialna, naprawy i ich instalacje muszą zapewniać bezpieczeństwo. W celu prawidłowej oceny instalacji konieczna jest zatem spostrzegawczość, podzielność uwagi, koncentracja, dokładność oraz odporność na zmienne warunki pracy.

Gazownik powinien:

• znać zasady BHP, z jakimi wiąże się instalacja gazowa;
• potrafić czytać i sporządzać dokumentację techniczną;
• znać urządzenia gazowe;
• wiedzieć, jak należy zaplanować przebieg prac związanych z instalacją gazu;
• znać się na materiałach wykorzystywanych w instalacjach;
• wiedzieć, w jaki sposób powinny być transportowane materiały wykorzystywane w instalacjach;
• znać metody wykonywania robót ziemnych przy budowach instalacji;
• wiedzieć, w jaki sposób zabezpiecza się przed korozją instalacje gazowe;
• potrafić ocenić jakość prac montażowych;
• wiedzieć, jak uruchamiać sieci gazowe;
• wiedzieć, w jaki sposób kontrolować szczelność instalacji;
• znać procedury postępowania w razie awarii;
• wiedzieć, jak zdemontować elementy instalacji.

W pracy gazownika najważniejsza jest sprawność ruchowa i umiejętność organizacji pracy własnej. Powinien też umieć współpracować w zespole i być osobą komunikatywną, ponieważ często musi się porozumiewać z innymi pracownikami budowy.

Jak zostać gazownikiem?

Aby zostać gazownikiem, należy zdobyć odpowiednie wykształcenie. Preferowane jest ukończenie szkoły branżowej na kierunku związanym z budownictwem, czy mechaniką. Szczególnie cenne dla pracodawców jest uzyskanie świadectwa czeladniczego lub dyplomu mistrzowskiego związanego z sieciami gazowymi. Osoby, które myślą o pracy w charakterze gazownika, powinny zainteresować się zdobyciem uprawnień G3. Uprawnienia znacząco podnoszą kwalifikacje osób chcących pracować w branży energetycznej. Uprawnienia gazowe G3 należy jednak odnawiać co 5 lat. Aby zdobyć uprawnienia, kandydat musi odbyć szkolenie SEP. Kursy są organizowane na terenie całej Polski przez różne ośrodki kształcenia. Dzięki uprawnieniom pracownik może wykonywać zadania związane z instalacjami gazowymi. Aby otrzymać Państwowe Świadectwo Kwalifikacji, należy zdać egzamin przed komisją kwalifikacyjną, którą powołuje Prezes Urzędu Regulacji Energetyki. Uprawnienia, które kandydaci uzyskają w Polsce, są honorowane we wszystkich krajach Unii Europejskiej, przez co perspektywy zawodowe kandydata są znacznie szersze.

Dodatkowy Atut dla kandydata stanowi każde świadectwo potwierdzające udział w kursach i szkoleniach związanych z montażem instalacji gazowych. Gazownik ma możliwości rozwoju w strukturach firmy. Po zdobyciu doświadczenia od starszych stażem pracowników może awansować i pracować jako brygadzista.

Obecnie kandydaci mogą udać się także do szkół na kierunek technik gazownictwa. Kształcenie na tym kierunku umożliwia zdobycie kwalifikacji:

• BUD.28 – Organizacja i wykonywanie robót związanych z budową i eksploatacją sieci gazowych;
• BUD.29 – Organizacja i wykonywanie robót związanych z budową i eksploatacją instalacji gazowych.

Zdanie obu umożliwia otrzymanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie gazownika. Zdobycie wykształcenia jest możliwe między innymi w Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego nr 1 w Gdańsku, gdzie w formie zaocznej przez 10 miesięcy odbywa się kształcenie na kierunku. Absolwent potrafi rozpoznawać elementy infrastruktury gazowej, wykonywać roboty dotyczące budowy sieci, jak i konserwacji i napraw.

Ile zarabia gazownik?

Wynagrodzenie gazownika jest uzależnione przede wszystkim od jego kwalifikacji, doświadczenia, stażu pracy i jakości wykonywanych przez niego obowiązków. Standardowo gazownik może zarobić w okolicach 3500 zł miesięcznie.

Źródło: Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Departament Rynku Pracy, Informacja o zawodzie. Monter instalacji gazowych (712603).