Doznałaś/eś uszczerbku na zdrowiu? Sprawdź, jak uzyskać jednorazowe odszkodowanie. Dowiedz się, jakie dokumenty musisz donieść do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i czy rodzaj uszczerbku na zdrowiu zależy od wysokości rekompensaty.
Pracownikowi, który w czasie pracy doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, należy się jednorazowe odszkodowanie. Aby je otrzymać, trzeba podlegać pod ubezpieczenie wypadkowe. Stały uszczerbek na zdrowiu to na przykład choroba zawodowa, a długotrwały (musi trwać ponad 6 miesięcy) – wypadek przy pracy. Odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu należy się również rodzinie zmarłego pracownika, który stracił życie wskutek choroby lub wypadku przy pracy. Sprawdź, jak uzyskać odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu oraz jaka jest wysokość odszkodowania w 2021 roku.
Spis treści
Czym jest uszczerbek na zdrowiu? Za co należy się odszkodowanie?
Wyróżniamy dwa rodzaje uszczerbku na zdrowiu – trwały (stały) i długotrwały. Stały uszczerbek na zdrowiu może powstać w wyniku wypadku przy pracy. Aby określić, jak poważny jest trwały uszczerbek na zdrowiu, lekarze stosują tabelę z dokładnym opisem różnych uszkodzeń każdej części ciała. Z kolei pod koniec leczenia i rehabilitacji, ustala się procent uszczerbku na zdrowiu, za który poszkodowany otrzyma wynagrodzenie.
Długotrwały uszczerbek na zdrowiu to na przykład różne uszkodzenia ciała wskutek wypadku, które da się wyleczyć. Po kilku miesiącach leczenia i rehabilitacji danego uszczerbku na zdrowiu, pracownik może wrócić do normalnego funkcjonowania.
Jak uzyskać odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu?
Aby otrzymać odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu psychicznym i uszkodzenia ciała, trzeba złożyć do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych odpowiedni wniosek. Dołączyć do niego należy również komplet wymaganej dokumentacji: obejmuje on protokół powypadkowy, dokumentacje sporządzoną przez zakład pracy i wypełniony przez lekarza druk OL-9 z informacją, że leczenie i rehabilitacja pacjenta zostały zakończone.
Następnie dostarczony zbiór dokumentów o uszczerbku na zdrowiu do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych analizuje i ocenia orzecznik ZUS lub komisja lekarska ZUS. Wynik pozytywny lub negatywny (czyli zgoda lub odmowa przyznania odszkodowania za uszczerbek na zdrowiu) zostanie wydany w ciągu czternastu dni od otrzymania orzeczenia od lekarza orzecznika/komisji lekarskiej, lub od wyjaśnienia ostatniej sprawy niezbędnej do wydania decyzji. ZUS ma trzydzieści dni od na wypłacenie odszkodowania za uszczerbek na zdrowiu od dnia wydania takiej decyzji.
Uszczerbek na zdrowiu: odszkodowanie z ZUS i dokumenty
Jak wyżej wspomnieliśmy, aby otrzymać odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu, należy dostarczyć do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zbiór ważnych dokumentów. Zgodnie z informacją zamieszczoną na stronie Kompensja.pl, aby mieć szansę na otrzymanie odszkodowania za uszczerbek, pracownik musi przynieść do ZUS-u:
- protokół powypadkowy BHP/notatka ze zdarzenia drogowego z policji;
- wyrok sądu dotyczący odpowiedzialności za sprawstwo wypadku, który wywołał uszczerbek na zdrowiu (jeśli takie istnieje),
- historia choroby z kompletem dokumentacji medycznej dotyczącej leczenia;
- karta informacyjna z SOR;
- wypis ze szpitala;
- opinie lekarzy i specjalistów dotyczące zaistniałego tymczasowego lub trwałego uszczerbku na zdrowiu organizmu;
- skierowanie na rehabilitacje, leczenie psychiatryczne;
- kserokopie zwolnień lekarskich;
- faktury za leczenie prywatne;
- dokumentacja przebiegu wizyt u lekarza przez cały okres leczenia i rehabilitacji pracownika po wypadku lub innym zdarzeniu (pisma powinny zawierać szczegółowy opis wszelkich dolegliwości, z którymi wiąże się uszczerbek na zdrowiu organizmu i zaleceń lekarzy);
- zaświadczenia i faktury z rehabilitacji lub z terapii u psychoterapeuty.
Przedstawienie wyżej wymienionych dokumentów jest niezbędne, aby skutek obrażeń odniesionych podczas czynności wykonywanych w pracy mogło zostać uznane za uszczerbek na zdrowiu. Odszkodowanie zostanie wypłacone dla osób uprawionych tylko po ich sprawdzeniu i zaakceptowaniu.
Odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu – wysokość
Kwoty odszkodowania z tytułu uszczerbku na zdrowiu są przeliczane na podstawie stopnia procentowego uszczerbku. Od 1 kwietnia 2024 roku, każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku jest wyceniany na 1431 zł. Przykładowo, 5-procentowy uszczerbek to 7155 zł. Istnieją również specjalne kwoty dla osób z orzeczoną całkowitą niezdolnością do pracy – tu kwota wynosi 25 044 zł. W przypadku śmierci poszkodowanego pracownika, rodzina otrzymuje kwoty zależne od stopnia pokrewieństwa, np. 128 799 zł dla małżonka lub dziecka, a dla innych członków rodziny, takich jak rodzice czy rodzeństwo, 64 399 zł.
Stawki jednorazowego odszkodowania za trwały uszczerbek na zdrowiu – 2024
Od 1 kwietnia 2024 roku do 31 marca 2025 roku pracownik może ubiegać się o odszkodowanie w wysokości:
- 1431 zł – dla każdego procentu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;
- 1431 zł – dla każdego procentu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, z tytułu zwiększenia uszczerbku co najmniej o 10 punktów procentowych;
- 25 044 zł – w przypadku orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji ubezpieczonego pracownika;
- 25 044 zł z – odszkodowanie dla rencisty przy orzeczeniu całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji wskutek pogorszenia się stanu zdrowia.
Do 31 marca 2025 roku kwoty odszkodowania z ZUS dla członków rodziny w przypadku śmierci pracownika wynoszą:
- 128 799 zł – dla małżonka lub dziecka zmarłego ubezpieczonego lub rencisty,
- 64 399 zł – dla członka rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oprócz małżonka lub dziecka,
- 128 799 zł – przy równoczesnym uprawnieniu do odszkodowania małżonka oraz jednego lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty,
- 128 799 zł – przy jednoczesnym uprawnieniu do odszkodowania dwojga lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty,
- 25 044 zł – dla innych członków rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty,
- 64 399 zł – jeżeli do odszkodowania uprawnieni są tylko inni członkowie rodziny (poza małżonkiem lub dziećmi) zmarłego ubezpieczonego lub rencisty.
Kiedy nie należy się odszkodowanie za uszczerbek na zdrowiu?
Do uzyskania jednorazowego odszkodowania za uszczerbek na zdrowiu powstały w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej nie jest uprawniony pracownik, który w czasie nieszczęśliwego zdarzenia był pod wpływem alkoholu lub substancji psychotropowych (nie dotyczy przypadku śmiertelnego) i jego stan przyczynił się do spowodowania trwałego uszczerbku na zdrowiu w pracy. Takiego zadośćuczynienia nie otrzyma również osoba, która podczas wykonywanych przez siebie czynności umyślnie naruszyła przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy. Nie można otrzymać odszkodowań też za zdarzenia powstałe wskutek zwykłego niedbalstwa poszkodowanego.
