Ile obecnie wynosi najniższa emerytura? Jaką wartość osiągnęła w 2023 roku minimalna emerytura netto? Na te i inne pytania znajdziecie odpowiedź w poniższym artykule.
Emerytura to wyczekiwany czas osób, które przez większość życia pracowały. Wiek, który umożliwia nam przejście na upragnioną emeryturę, wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Podczas naszej aktywności zawodowej odkładamy środki na ten czas. Jednak nie każdemu oda się osiągnąć wysoką kwotę. Na szczęście w Polsce obowiązuje pojęcie emerytury minimalnej. Komu przysługuje świadczenie w najniższej wysokości?
Spis treści
Emerytura minimalna w Polsce 2023
Przepisy dotyczące funkcjonowania systemu emerytalnego w Polsce ujęte są w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaca emeryturę minimalną osobom do tego uprawnionym. W przypadku osób, które spełnią określone warunki, ZUS podwyższa kwotę emerytury do minimalnej, jeśli świadczenie mu przysługujące w rzeczywistości nie osiąga tej wysokości. Warto jednak pochylić się nad rozróżnieniem pojęcia emerytury minimalnej i najniższej emerytury. Świadczenie minimalne określone jest prawnie i podlega corocznej waloryzacji. Z kolei najniższa emerytura to kwota realnej wartości najniższego świadczenia, jakie jest wypłacane w Polsce.
Jakie są wysokości emerytur w Polsce?
Według danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych pod koniec roku 2019 r. kwotę poniżej minimalnego świadczenia pobierało 261 tys. osób, a w 2020 310 tys. osób. Liczba tych świadczeniobiorców zatem wzrasta. Z danych ZUS wynika także, że największy odsetek emerytur to świadczenia w przedziale 2200,01 zł do 2,6 tys. zł. Wciąż jednak to kobiety otrzymują niższe emerytury, co wynika m.in. z luk płacowych i przerw w karierze na macierzyństwo i rodzicielstwo.
Komu przysługuje najniższa emerytura?
Prawo do otrzymywania emerytury minimalnej mają kobiety po ukończeniu 20 lat stażu pracy i mężczyźni po 25 latach stażu pracy. Do lat wlicza się czas, w którym od pensji pracownika były odprowadzane składki ZUS, a także czas studiów i pobieranie zasiłku chorobowego.
Warunki otrzymania emerytury w kwocie minimalnej zostały określone w przepisach ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Oprócz odpowiednio długiego stażu pracy trzeba także osiągnąć wiek emerytalny, czyli 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.
Do stażu wlicza się okresy składkowe i nieskładkowe (nieskładkowe nie mogą wynosić więcej niż ⅓ okresów składkowych). Okresy nieskładkowe to np. czas choroby pracownika, w którym od zasiłku chorobowego nie odprowadza się składek na ubezpieczenie emerytalne, czy też czas urlopu bezpłatnego. Pozostałe osoby, które nie spełniły wymaganego stażu, lecz osiągnęły powszechny wiek emerytalny, prawdopodobnie otrzymają tzw. emeryturę “groszową”, czyli znacznie niższą od wartości minimalnego świadczenia. W niektórych przypadkach może dosłownie wynieść nawet kilka groszy.
Seniorzy, którzy chcieliby dorobić do swojego świadczenia, muszą mieć na uwadze nowe limity dorabiania do emerytury. Jeśli je przekroczą, ich obecne zarobki zostaną zmniejszone lub zawieszone przez ZUS.
Najniższa emerytura w Polsce – komu nie przysługuje?
Oprócz osób, które nie wypracowały odpowiednio długiego stażu, emerytura w najniższej kwocie nie zostanie przyznana także osobom, które pracowały w szarej strefie, czyli “na czarno”. Świadczenia nie otrzymają także osoby, które pracowały na podstawie umowy o dzieło, ponieważ nie są od niej odprowadzane składki ZUS. Problem z osiągnięciem świadczenia mogą mieć także osoby, które mimo zatrudnienia, wiele chorowały, ponieważ w tym czasie nie odprowadza się składek na ubezpieczenie emerytalne.
Minimalna emerytura 2023 netto – co się zmieniło?
Emerytury stale rosną. Według danych ZUS w latach 2015-23 o 80,4%, a wraz z 13 i 14 emeryturą – 110,5%. Najniższa emerytura wypłacana jest w 2023 r. w porównaniu do 2022 r. w kwocie wyższej o 250 zł. Dodatkowo także w 2023 r. emeryci otrzymali dodatkowe świadczenie. W kwietniu do świadczeniobiorców niezależnie od wysokości świadczenia trafiły także 13-emerytury w wysokości minimalnej emerytury. Z kolei we wrzeniu emerytom wypłacano tzw. 14-emeryturę. Dodatkowe świadczenie w pełnej wysokości otrzymały osoby, których emerytura nie przekracza 2900 zł brutto. Powyżej tej kwoty świadczenie zmniejszano “złotówka za złotówkę”.
Minimalna emerytura brutto i netto
W 2023 roku minimalna emerytura wynosi 1588,44 zł złotych brutto. Wysokość minimalnej emerytury netto można obliczyć na kalkulatorze emerytalnym lub osobiście, uwzględniając wysokość podatków i składek zdrowotnych. To samo dotyczy świadczenia na kolejny rok.
Niestety, na tę chwilę ZUS nie jest w stanie zagwarantować takich świadczeń, które sprostałyby wymaganiom wszystkich seniorów. Niskie emerytury powodują korzystanie z kredytów czy specjalnych pożyczek dla emerytów, aby mogli opłacić recepty na zakupy leków czy niezbędne badania lekarskie.
Ile wynosi najniższa emerytura?
Sytuacja emerytów w naszym kraju to temat, którym regularnie zajmują się media i rząd. Każdego roku wysokości minimalnej emerytury ulega waloryzacji. Waloryzacja ma miejsce 1 marca. Ta sama kwota obejmuje renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, rentę socjalną i rentę rodzinną. Jaka jest wysokość świadczeń w kwocie minimalnej? Od 1 marca 2023 r. jest to 1588,44 zł brutto, czyli 1445,48 zł netto. Taka kwota obowiązuje do końca lutego 2024 r. W 2023 podwyższono także kwotę renty rodzinnej i renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Dla porównania:
- Od 1 marca 2021 r. do końca lutego 2022 r. emerytura minimalna wynosiła 1250,88 zł brutto.
- Od 1 marca 2022 r. najniższa emerytura wynosiła 1 338,44 zł brutto, czyli 1217,98 zł netto.
W 2023 kwota pozostałych świadczeń wynosi:
- emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renta socjalna i renta rodzinna – 1588,44 zł;
- renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy – 1191,33 zł;
- renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową i renta rodzinna wypadkowa – 1906,13 zł;
- renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową – 1429,60 zł;
- kwota świadczenia przedemerytalnego – 1600,70 zł.
Emerytura minimalna a kwota brutto/netto
W przypadku emerytury minimalnej wynoszącej nie więcej niż 2500 brutto, emeryci nie płacą podatku dochodowego. Pozostali muszą uiścić podatek dochodowy w wysokości 12%. Odprowadzeniem podatku w postaci comiesięcznej zaliczki zajmuje się organ. Natomiast składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9%.
Czy można dorobić do emerytury minimalnej?
Każdy emeryt i rencista ma prawo wykonywać dodatkowo pracę zarobkową. Jednak niektórych obowiązuje limit przychodów. Limity te uzależnione są od wysokości przeciętnego wynagrodzenia, jakie ogłasza Prezes Głównego Urzędu Statystycznego.
- Świadczenie zostanie pomniejszone od kwoty przychodów powyżej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia;
- Przychody powyżej 130% kwoty przeciętnego wynagrodzenia będą oznaczać zawieszenie emerytury.
Jednak warto pamiętać, że limity te nie obowiązują osób, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny. Swoich dochodów powinny pilnować osoby przebywające na tzw. wcześniejszej emeryturze.
