Jak wybrać szkołę średnią? Zatroszcz się o swoją karierę w kilku krokach

Wybór szkoły średniej to niełatwe zadanie. Szczególnie jeśli dziecięce marzenia o zostaniu strażakiem, policjantem, czy pielęgniarką odeszły w zapomnienie. Koniec szkoły podstawowej to czas podejmowania pierwszych, dorosłych decyzji. Niewłaściwy wybór drogi edukacji może skutkować zmarnowaniem bardzo cennego na tym etapie czasu oraz doprowadzić do rozterek, które zwyczajnie źle wpływają na samopoczucie. Czym sugerować się w wyborze szkoły średniej, by szybko nie pożałować decyzji?

Szkoła podstawowa przekazuje gruntowną wiedzę z wielu nauk, takich jak j. polski, matematyka, biologia, czy historia. Choć wielu uczniów może początkowo czuć przymus nauki, to taka różnorodność wiedzy pozwala nie tylko lepiej zrozumieć świat, ale i samego siebie. Uczniowie poznają nowe zagadnienia i zjawiska, dzięki czemu mogą odkryć w sobie zainteresowania konkretnymi obszarami. To jest wiedza kluczowa dla podjęcia decyzji o swojej przyszłości zawodowej.

O ile szkołę podstawową cechuje duża interdyscyplinarność, tak odchodząc z niej, trzeba mieć już w głowie wypunktowany zakres wiedzy, jaka okaże się przydatna w wymarzonym zawodzie. Na tej podstawie wybieramy szkołę średnią. Wybór ten jest jednak niezwykle szeroki. Oprócz podstawowego podziału szkół na licea, technika i szkoły branżowe, do wyboru jest także szereg kierunków i profili zawodowych. Na szczęście istnieją sposoby na to, by pomóc sobie w podjęciu decyzji. Jakie? O tym poniżej.

Czy trudno wybrać szkołę średnią?

Kluczem do wyboru szkoły, jest wybór kierunku, w którym chcesz się kształcić. Niektórzy dorastają ze stałą wizją przyszłości. Są pewni od najmłodszych lat, że będą lekarzami, hydraulikami, czy prawnikami. Jednak w większości przypadków uczniowie na poważnie zaczynają się zastanawiać nad wyborem szkoły średniej, dopiero gdy czas na dokonanie wyboru nieubłaganie się zbliża. Lepiej jednak zastanowić się nad tym znacznie wcześniej. Wybór dokonany pod presją czasu może nie być tym właściwym.

Z raportu Badanie czynników decydujących o wyborze szkoły ponadpodstawowej/ponadgimnazjalnej przez uczniów oraz poziomu zadowolenia z dokonanego wyboru 2018/2019 wynika, że 13% osób mogąc dokonać wyboru szkoły raz jeszcze, nie zdecydowałoby się na tę samą placówkę. Z kolei 30% osób zdecydowało, że trudno powiedzieć. Okazuje się, że ponad połowa osób jest zadowolonych ze swojego wyboru i nie zamieniłoby szkoły na inną. Biorąc pod uwagę wagę tej decyzji, można uznać, że nie jest to doskonały wynik.

Odkryj swoje predyspozycje i zainteresowania

Aby wybrać szkołę, musisz poznać siebie, swoje predyspozycje i zainteresowania. Sprawa jest prosta, jeśli masz od lat twarde zainteresowania, których jesteś pewien. Jeśli nie, musisz odnaleźć aspekty swojej osobowości. Zdefiniować czynności, które sprawiają Ci przyjemność i jednocześnie mogą stanowić źródło przyszłego dochodu. Najpierw zastanów się, co sprawia Ci w szkole największą satysfakcję…rozwiązane zadanie matematyczne? Świetnie! Może warto rozważyć zawód księgowego, czy ekonomisty? Lubisz pisać rozprawki? Być może spełnisz się w redakcji np. jako dziennikarz. Pasjonuje Cię geografia? Geolog, geodeta, przewodnik turystyczny to tylko kilka spośród wielu ścieżek zawodowych, które warto rozważyć. To właśnie własne zainteresowania uczniów stanowią główny czynnik, istotny przy wyborze szkoły średniej.

Wykres 1. Czym kierowałeś się przy wyborze szkoły ponadpodstawowej/ponadgimnazjalnej?

Źródło: Danuta Komorowska, Badanie czynników decydujących o wyborze szkoły ponadpodstawowej/ponadgimnazjalnej przez uczniów oraz poziomu zadowolenia z dokonanego wyboru 2018/2019, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 2 w Krakowie, Krakowska Szkoła Doradztwa Zawodowego, Kraków 2020.

Tak naprawdę zainteresowanie każdym z przedmiotów może stanowić ziarenko, z którego wyrośnie satysfakcjonująca kariera zawodowa. Musisz tylko zrozumieć swoje emocje związane z daną dziedziną wiedzy. Dobrą pomoc w odkryciu własnych predyspozycji zawodowych stanowią dostępne w sieci testy osobowościowe. Zdajemy sobie sprawę, że wiele z nich jest płatnych, lecz istnieją również źródła warte uwagi, za które nie zapłacisz ani grosza.

Jednym z takich testów jest 16 Personalities. Jak deklarują twórcy, wykonanie testu zajmuje zaledwie 12 minut. Oprócz szczegółowej analizy osobowości otrzymasz także sporo informacji dotyczących stricte kariery, kompetencji, oczekiwań i sugerowanych zawodów. Poniżej przykład analizy zawodowej dla typu osobowości architekta.

Źródło: https://www.16personalities.com/

Inspirację dla Ciebie mogą stanowić także sławne osobistości, o tym samym typie osobowości co Ty. Portal wskazuje w wynikach takie osoby. Skoro im udało się osiągnąć sukces, to co stoi na przeszkodzie, abyś i Ty go osiągnął?

Źródło: https://www.16personalities.com/

Czy warto skorzystać z poradnictwa zawodowego?

Każdy z nas jest wyjątkowy i dysponuje cechami, które wpływają na wyższą i niższą zdolność wykonywania różnych zawodów. Dlatego celem szkolnictwa jest także uświadomienie uczniów o ich własnych predyspozycjach zawodowych. Kwestie związane z działaniami w zakresie poradnictwa zawodowego w przedszkolach, szkołach i placówkach regulują m.in. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty oraz Ustawa Prawo oświatowe z dnia 14 grudnia 2016 r

Art. 1. System oświaty zapewnia w szczególności:

(…)

17) dostosowywanie kierunków i treści kształcenia do wymogów rynku pracy;

18) kształtowanie u uczniów postaw przedsiębiorczości i kreatywności sprzyjających aktywnemu uczestnictwu w życiu gospodarczym, w tym poprzez stosowanie w procesie kształcenia innowacyjnych rozwiązań programowych, organizacyjnych lub metodycznych;

19) przygotowywanie uczniów do wyboru zawodu i kierunku kształcenia;

20) warunki do rozwoju zainteresowań i uzdolnień uczniów przez organizowanie zajęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych oraz kształtowanie aktywności społecznej i umiejętności spędzania czasu wolnego;

Ponadto Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania w drodze rozporządzenia określa minimalny wymiar godzin zajęć z zakresu doradztwa zawodowego.

Wielu uczniów bierze więc udział w zajęciach z doradztwa zawodowego. W ramach zajęć uczniowie otrzymują wsparcie w podejmowaniu decyzji zawodowych. Lepiej poznają rynek pracy. Warto więc zaangażować się w te zajęcia, ponieważ mogą okazać się bardzo pomocne dla osób niezdecydowanych, co do swojej przyszłości zawodowej i wyboru szkoły średniej.

Zajęcia odbywają się zarówno grupowo, jak i indywidualnie. Możesz liczyć na porady, konsultacje, testy pomagające odkryć Twoje własne predyspozycje zawodowe. Ponadto w trakcie zajęć często poruszane są tematy związane z ofertą edukacyjną szkół znajdujących się w okolicy. Organizowane są także wycieczki do szkół średnich, jak i wycieczki zawodoznawcze, które przybliżają dany zawód, czy kierunek nauczania od strony praktycznej.

Określ własne cele zawodowe

Jeśli mimo realizacji powyższych kroków, wciąż nie jesteś pewien, co chcesz w życiu robić, na pewno jesteś w stanie określić, jaką przyszłość dla siebie widzisz w szerszym ujęciu. Zastanów się, czy chcesz być naukowcem, czy może jednak specjalistą w korporacji. Być może ścieżka fachowca jest dla Ciebie najlepszym rozwiązaniem. Jeśli patrząc w przyszłość, jesteś w stanie wyobrazić sobie, czy bardziej widzisz się w stroju fachowca, garsonce, czy garniturze, to dobry kierunek do rozważań nad konkretnymi zawodami.

Kształcimy się, by w przyszłości zdobyć dobrą pracę i zarabiać. Oczywiście dobrze jest znaleźć pracę, która sprawia nam satysfakcję. Jednak, jeśli nie jesteś w stanie zdefiniować własnej niszy, sprawdź, jakich pracowników potrzebuje rynek pracy. Wówczas możesz wybrać zawód, który zapewni Ci pracę i dobre wynagrodzenie. Pomóc w tym może Barometr Zawodów. Prognozy Barometru ukazują zapotrzebowanie na pracowników oraz nadmiar przedstawicieli konkretnych branż. Zaletą Barometru jest koncentracja na całej Polsce, ale i konkretnych powiatach, dzięki czemu możesz sprawdzić, jakich dokładnie pracowników brakuje w Twojej okolicy. Jeśli jednak masz już wybrany swój przyszły zawód, możesz skorzystać z Barometru, by sprawdzić, czy lepsze możliwości zawodowe znajdziesz w innej części kraju.

Poniżej znajduje się mapa województwa kujawsko-pomorskiego z Barometru Zawodów dla zawodu brukarza. Jak możesz zauważyć, w większości powiatów województwa występuje równowaga między dostępnością ofert pracy i liczbą kandydatów na dane stanowisko. Jednak w pięciu, oznaczonych kolorem żółtym występuje deficyt osób poszukujących pracy. W związku z tym, według prognoz na rok 2023 największe szanse na znalezienie pracy na stanowisku brukarza mają osoby właśnie z tych powiatów.

Mapa 1. Prognoza na 2023, kujawsko-pomorskie. Relacja między dostępnymi pracownikami a potrzebami pracodawców – brukarze

Źródło: Barometr Zawodów

Kolejnym źródeł, które może pomóc Ci w zdefiniowaniu własnych celów zawodowych, jest Mapa Karier. To doskonałe źródło zarówno dla samych uczniów, jak i ich rodziców troszczących się o przyszłość swoich dzieci. Na stronie znajdziesz:

• Interaktywną mapę zawodów, z której klikając w dowolny obiekt, dowiesz się, jacy pracownicy są potrzebni do jego działania. Interesujesz się koleją? Być może wybierzesz zawód maszynisty, czy konduktora?
• Filtr preferencji, w którym oznaczając czynności, które lubisz wykonywać, poziom kontaktu z ludźmi, czy zdolność do wysiłku fizycznego platforma zaprowadzi Cię do zawodów spójnych z Twoimi preferencjami.
• Losowanie zawodów, które pozwoli Ci poznać nowe ścieżki kariery, o których istnieniu nie zdawałeś sobie wcześniej sprawy.

Zastanów się, czy planujesz w przyszłości studiować

Choć stoisz dopiero przed wyborem szkoły średniej, niestety system wymaga od Ciebie, abyś już w tym momencie zastanowił się nad swoją edukacją po jej zakończeniu. Wiąże się to z faktem, że ukończenie nie każdej szkoły umożliwi Ci pójście na studia. Jeśli rozważasz taką opcję, musisz wybrać szkołę, która umożliwi Ci podejście do matury. Takie możliwości stwarzają liceum i technikum.

Jeśli wybierzesz szkołę branżową, a będziesz chciał w przyszłości pójść na studia, będziesz musiał zmienić szkołę, rozważyć pójście do szkoły branżowej II stopnia, lub uzupełnić edukację o liceum dla dorosłych. Jeśli już teraz wiesz, że nie będziesz chciał pójść na studia, to śmiało możesz wybrać szkołę branżową. Zapewnisz sobie w ten sposób zawód i praktykę zawodową. Bezpiecznym i często wybieranym rozwiązaniem jest technikum. Kończąc technikum, masz zawód, ale i maturę, w związku z czym edukacja w uczelniach wyższych pozostaje realna. Najlepiej, abyś już w tym momencie, potrafił oszacować, jakiej dyscypliny będą dotyczyć studia i wybrał szkołę, która zapewni Ci maksymalne przygotowanie zawodowe do matury z przedmiotów liczących się na studiach.

Dowiedz się, jakie szkoły i kierunki masz do wyboru

Kończąc szkołę podstawową, musisz przyswoić wiele nowych informacji. Z pewnością wcześniej nie zaprzątałeś sobie myśli rodzajami szkół średnich. Teraz jednak pora zdobyć tę wiedzę. Do wyboru masz technikum, liceum i szkołę branżową. Głównie to liceum cieszy się największym zainteresowaniem uczniów. Dowodem na to są przykładowe dane zaczerpnięte ze strony nauka.trojmiasto.pl.

Wykres 2. Wybór szkół średnich na Pomorzu 2023

Źródło: nauka.trojmiasto.pl

Najpopularniejsze profile klas średnich są humanistyczne, matematyczno-fizyczne, czy biologiczno-chemiczne. Pamiętaj jednak, że nie statystyki decydują o Twoim życiu, lecz Ty sam. Nie sugeruj się tym, że daną szkołę wybiera więcej osób, a inną mniej. Jeśli czujesz, że powinieneś pójść do liceum, ponieważ robi tak wiele osób, wiedz, że jest to błędem. W przyszłości możesz żałować decyzji, której nie podjąłeś w zgodzie z własnym sumieniem.

Technikum, czy liceum? Odwieczny dylemat kandydatów

Na korytarzach szkoły podstawowej wśród tematów rozmów 8 klas rozbrzmiewa kwestia wyboru szkoły średniej. Uczniowie debatują, niekiedy wręcz kłócąc się między sobą, która szkoła jest lepsza: technikum, liceum, czy szkoła branżowa. Jedni wolą technikum, które daje i maturę i zawód, inni preferują skupić się na zawodzie, a jeszcze inni wciąż wierzą w dominującą od lat opinię o liceach, jako “lepszych” szkołach dla osób najlepiej się uczących. Każdy ma prawo do własnej opinii, a dyskredytacja, którejś ze szkół nie ma sensu, ponieważ wybór jest po to, aby odpowiadał na potrzeby uczniów. Wiadomo, że potrzeby każdy ma inne. Poniżej wyjaśniamy, czym charakteryzuje się każdy z powyższych rodzajów szkół. Sam zdecyduj, która szkoła Tobie odpowiada najbardziej.

Liceum

Lata nauki: 4
Rezultat: matura

W liceum nauka obejmuje poszerzenie wiedzy ogólnej ze wszystkich przedmiotów. Do tego w zależności od profilu dochodzą dwa przedmioty realizowane na poziomie rozszerzonym. W konsekwencji poświęca się więcej czasu na naukę konkretnych przedmiotów. Liceum jednak nie daje praw do wykonywania konkretnego zawodu. Przekazuje jedynie ogrom wiedzy bardzo przydatnej zarówno na maturze, jak i wybranych w przyszłości studiach. Absolwenci liceów mogą mieć nieco łatwiejszy start na uczelni wyższej ze względu na pełne poświęcenie się nauce w szkole średniej. Jednak nie każdy uczeń musi podejść do matury. Jeśli zmieni zdanie, może po zakończonej nauce udać się do szkoły policealnej i do 2 lat zrealizować kwalifikacje zawodowe. Zawsze może także podejść do matury po czasie.

Technikum

Lata nauki: 5
Rezultat: matura, kwalifikacje zawodowe

Technikum jest szkołą średnią pochłaniającą najwięcej czasu. Kiedy Ty będziesz kończyć szkołę, Twoi rówieśnicy z liceum będą już na pierwszym roku studiów. Nie mówiąc już o rówieśnikach po szkole branżowej, którzy od lat mogą być już specjalistami w swojej branży. Jednak specyfika tej szkoły i ogrom wiedzy oraz praktyki do zrealizowania, sprawiają, że rozłożenie edukacji w czasie jest konieczne. Kończąc technikum, masz maturę, a więc masz szansę iść na studia. Ale wcale nie musisz tego robić. Po zdaniu egzaminów zawodowych w części teoretycznej i praktycznej dysponujesz kwalifikacjami, dzięki którym Twoje szanse na znalezienie pracy w konkretnym zawodzie wzrastają.

Czeka więc na Ciebie znacznie więcej etapów sprawdzających Twoją wiedzę niż w przypadku innych szkół. Choć taka wizja może wydawać się straszna, to w rezultacie większość uczniów radzi sobie z tymi wyzwaniami. Zaletą technikum jest fakt, że nawet jeśli z czasem okaże się, że wybrałeś profil, który nie spełnia Twoich oczekiwań, to nic straconego. Możesz jeszcze pójść na studia, które nie mają z tym kierunkiem nic wspólnego i odkryć dla siebie nową ścieżkę zawodową. Katalog kwalifikacji zawodowych, jakie możesz uzyskać w ramach technikum, jest bardzo szeroki. Przykład stanowią weterynaria, informatyka, czy geodezja.

Szkoła branżowa

Lata nauki: 3
Rezultat: kwalifikacje zawodowe

Szkoła branżowa przygotuje Cię do pełnienia konkretnego zawodu. Staniesz się prawdziwym fachowcem, który oprócz wiedzy zrealizuje wiele godzin praktyki. Twój przyszły pracodawca z pewnością to doceni. W szkole branżowej czeka Cię egzamin zawodowy.

Wielu ludzi idzie na studia, przez co możesz czuć presję, która odwiedzie Cię od wyboru szkoły branżowej. Jednak musisz wiedzieć, że fachowcy są bardzo cenni na rynku pracy, a studia wcale nie są obowiązkiem. W szkole czekają na Ciebie takie zawody, jak mechatronik, elektryk, kucharz, czy fryzjer. Jeśli po ukończeniu szkoły będziesz czuł, że Twoje ambicje nie zostały zaspokojone, możesz udać się do szkoły branżowej II stopnia, w której zrealizujesz kolejny egzamin zawodowy, tym razem na poziomie technika i zdasz maturę.

Liceum to wybór głównie dla osób, które planują w przyszłości udać się na studia. Z badań wynika, że takie plany ma także 16% uczniów szkół branżowych I stopnia, oraz ponad połowa uczniów techników.

Zapoznaj się z ofertą szkół

Jeśli wciąż nie możesz zdecydować się na konkretny kierunek nauczania, możesz do wyboru podejść od drugiej strony. Lokalizacja szkoły, jej odległość od miejsca zamieszkania i kwestie dojazdu stanowią drugi najważniejszy czynnik przy wyborze szkoły średniej. Dowiedz się, jaka jest oferta szkół w zasięgu, jaki możesz dojeżdżać lub sprawdź szkoły w mieście, do którego chciałbyś się przenieść i zamieszkać np. w internacie.

Nie tylko sam profil nauczania i lokalizacja mają znaczenie. Choć w tym momencie możesz jeszcze nie przywiązywać do tego wagi, to w przyszłości może Ci brakować wyjazdów edukacyjnych, zwykłych wycieczek, czy kół naukowych. Sprawdź dokładnie ofertę edukacyjną szkół, prześledź ich galerie zdjęć i social media. Zobacz, jak wygląda życie szkolnej społeczności i zdecyduj, czy chciałbyś stać się jej częścią.

Oprócz tego, co szkoła może oferować Tobie, ważne są również Twoje wyniki. W zależności od Twoich osiągnięć i konkurencji na 1 miejsce w szkole możesz mieć niższe szanse od innych. Poznaj progi punktowe szkół i przelicz swoje wyniki. Świetnym narzędziem do tego jest kalkulatorów punktów online. Przykładowy kalkulator znajdziemy na stronie takzdam.pl. We wskazanych polach wystarczy uzupełnić wyniki z egzaminu ósmoklasisty, oceny z przedmiotów oraz oznaczyć boxy związane z dodatkową punktacją.

Czego potrzebujesz do rekrutacji?

Punkty do szkoły średniej wyliczane są na podstawie Twoich osiągnięć w szkole podstawowej, wyników z egzaminu ósmoklasisty i ocen z dwóch przedmiotów obowiązkowych (matematyka i j. polski) i dwóch dodatkowych uznawanych przez uczelnię. Możesz uzyskać także punkty dodatkowe, jeśli brałeś udział w zawodach, wolontariacie, czy olimpiadach. Punkty wzrastają także za świadectwo z wyróżnieniem. W przypadku niektórych szkół praktykowane są także egzaminy wstępne. Pamiętaj, że idąc do szkoły średniej, musisz przygotować pakiet dokumentów:

• świadectwo ukończenia szkoły podstawowej
• zaświadczenie o wynikach egzaminu ósmoklasisty;
• dyplomy i zaświadczenia zwiększające punktację;
• zaświadczenie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania zawodu w przypadku ubiegania się o miejsce w technikum lub szkole branżowej.

Śledź aktualne rankingi szkół

Jeśli renoma szkoły jest dla Ciebie istotna, zapoznaj się z rankingami szkół. Możesz je znaleźć w sieci. Jednak ważne, aby trafić na rzetelne źródło informacji. Jednym z serwisów wartych polecenia jest Portal Perspektywy. Znajdziesz tam rankingi liceów i techników z całego kraju. Kryteria, które brane są pod uwagę w ocenie szkoły to m.in. wyniki maturalne.

Źródło: Ranking liceów ogólnokształcących 2023, Portal Perspektywy.

Licea ogólnokształcące Perspektywy oceniają w oparciu o trzy główne kryteria. Są to sukcesy szkoły w olimpiadach, wyniki matury z przedmiotów obowiązkowych i wyniki matury z przedmiotów dodatkowych. Portal wykorzystuje m.in. dane z olimpiad, czy okręgowych komisji egzaminacyjnych.

Tabela 1. Ranking szkół średnich (licea i technika)

Źródła: Perspektywy: Ranking Liceów Ogólnokształcących 2023; Ranking Główny Techników 2023

Tabela 2. Ranking Liceów Warszawskich 2023

Źródło: Perspektywy: Ranking Liceów Warszawskich 2023

Dostępny jest także ranking szkół wyższych, dzięki czemu szukając szkoły średniej, możesz od razu poszukać inspiracji na dalsze lata edukacji.

Poznaj opinie uczniów i absolwentów szkoły średniej

Jeśli wykonałeś wszystkie powyższe kroki – oczywiście nie na raz, daj sobie czas na przemyślenia – z pewnością masz już wytypowanych przynajmniej kilka szkół. Teraz pora, by zaczerpnąć informacji u źródła. Jeśli nie udało Ci się wziąć udziału w dniach otwartych szkoły, możesz skontaktować się bezpośrednio z uczniami szkoły. Wystarczy odnaleźć profile placówki w social mediach lub dołączyć do grup tematycznych z Twojej okolicy np. na Facebooku, gdzie uczniowie wymieniają się opiniami na temat szkół. Załóż własny post i zadaj pytanie o te elementy, które interesują Cię najbardziej. Poziom nauczania, egzekwowanie zasad, atmosfera…z pewnością znajdzie się ktoś, kto chętnie udzieli odpowiedzi.

Szukaj porad u bliskich

Oczywiście to, jaką przyszłość dla siebie wybierzesz, powinno być wyłącznie Twoją decyzją. Jednak może dojść do sytuacji, w której nie możesz się zdecydować. Wówczas możesz skonsultować się ze swoimi bliskimi, którzy dobrze Cię znają i są w stanie ocenić, z czego będziesz czerpać większą satysfakcję. Jak wynika z badań przeprowadzonych wśród uczniów krakowskich szkół, dla ponad połowy uczniów to rodzice stanowią główne wsparcie w podejmowaniu decyzji o wyborze szkoły. Często pomagają też koleżanki i koledzy. Z kolei 8% osób bierze sobie do serca porady doradcy zawodowego.

Wsparcie bliskich osób może okazać się niezwykle wartościowe. Rodzice i inni członkowie Twojej rodziny, a także nauczyciele chcą dla Ciebie jak najlepiej. Pamiętaj jednak, by nie wypełniać cudzych poleceń, a kierować się własnymi potrzebami. Nawet jeśli wybierzesz szkołę, która po czasie okaże się niewłaściwa, to nie koniec świata. Szkołę możesz zmienić. To nic złego. Z badań krakowskich szkół wynika, że 13% uczniów nie jest zadowolonych ze swojego wyboru, a 30% nie jest w stanie określić, czy drugi raz wybraliby tę samą szkołę. Nawet wybór niewłaściwej szkoły stanowi dla Ciebie wartość, kształtuje Cię i sprawia, że zbliżasz się do zdefiniowania własnych potrzeb.

Wykres 3. Czy gdybyś miał/miała jeszcze raz podjąć decyzje o wyborze szkoły ponadpodstawowej/ponadgimnazjalnej, to wybrałbyś/łabyś naukę w tej szkole?

Źródło: Danuta Komorowska, Badanie czynników decydujących o wyborze szkoły ponadpodstawowej/ponadgimnazjalnej przez uczniów oraz poziomu zadowolenia z dokonanego wyboru 2018/2019, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 2 w Krakowie, Krakowska Szkoła Doradztwa Zawodowego, Kraków 2020.

To Twój czas na podejmowanie decyzji, czas na szukanie siebie, definiowanie własnych potrzeb. Wykorzystaj go jak najlepiej. W końcu tu chodzi o Twoją przyszłość.