Potrącenia z wynagrodzenia pracownika może dokonać pracodawca w celu zaspokojenia roszczeń wierzycieli. W zależności od sytuacji do potrącenia może dojść za zgodą pracownika lub bez niej. Kiedy potrącenie z wynagrodzenia odbędzie się wbrew Twojej woli? Jaka jest kwota wolna od potrąceń? Sprawdź!
Przepisy Kodeksu pracy określają, że pracownik nie ma prawa zrzec się swojej wypłaty lub przekazać jej innej osobie. Jednak w niektórych przypadkach dochodzi do potrącenia z wynagrodzenia, które ma służyć spłacie zobowiązań pracownika w stosunku do wierzycieli. Potrącenie z wynagrodzenia może zostać wykonane przez pracodawcę za zgodą pracownika lub bez jego zgody. Warto wiedzieć, że potrącenie komornicze z wynagrodzenia nie może odebrać pracownikowi środków do życia. W ramach ochrony interesów pracownika powstała tzw. kwota wolna od zajęcia, dzięki której można pogodzić spłatę zobowiązań z pokrywaniem kosztów życia codziennego. Czy przez potrącenie komornicze można zarabiać mniej niż minimalne wynagrodzenie 2020? Jak wygląda zgoda na potrącenie z wynagrodzenia i kiedy jest wymagana? Sprawdź!
Szukasz pracy? Poznaj nowe oferty pracy na GoWork.pl
Potrącenia z wynagrodzenia bez zgody pracownika
Potrącenia z wynagrodzenia mogą być wykonywane przez pracodawcę i bez zgody pracownika. Dokonuje się ich na zaspokojenie wierzytelności, w związku z którymi istnieje obowiązek prawny. Samych potrąceń można dokonywać do kwoty wolnej od zajęcia, której podstawą jest minimalne wynagrodzenie za pracę. O szczegółach mówią przepisy artykułu 87. K.p.:
Z wynagrodzenia za pracę – po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wpłat dokonywanych do pracowniczego planu kapitałowego, w rozumieniu ustawy z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (Dz. U. poz. 2215, z 2019 r. poz. 1074 i 1572 oraz z 2020 r. poz. 568), jeżeli pracownik nie zrezygnował z ich dokonywania – podlegają potrąceniu tylko następujące należności […]
Potrącenie z wynagrodzenia za pracę – przykłady
Jakie są potrącenia z wynagrodzenia, na które nie trzeba udzielić zgody? Według Kodeksu pracy:
- sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych;
- sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne;
- zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi;
- kary pieniężne przewidziane w art. 108.
Ostatni punkt, czyli kary pieniężne przewidziane w artykule 108. dotyczą łamania przez pracownika ustalonych obowiązków i przepisów BHP. W związku z rażącym łamaniem regulaminu firmy pracodawca może nałożyć na pracownika karę finansową. Potrącenie z wynagrodzenia może być dokonane w pewnych obowiązujących granicach. Według Kodeksu pracy wyżej wymienione przypadki nie mogą sprawić, że pracownik zostanie pozbawiony ponad połowy, lub więcej niż trzech piątych pensji:
Potrącenia, o których mowa w § 1 pkt 2 i 3, nie mogą w sumie przekraczać połowy wynagrodzenia, a łącznie z potrąceniami, o których mowa w § 1 pkt 1 – trzech piątych wynagrodzenia. Niezależnie od tych potrąceń kary pieniężne potrąca się w granicach określonych w art. 108.
Potrącenie alimentacyjne z wynagrodzenia uprawnia do odebrania aż trzech piątych części pensji. W innych przypadkach potrącenia nie mogą przekraczać połowy zarobków, a gdy chodzi o kary pieniężne z art. 108 Kodeksu pracy:
- nie mogą przekraczać dziesiątej części wynagrodzenia przypadającego pracownikowi po dokonaniu potrąceń, które nie wymagają zgody pracownika.
Potrącenie z wynagrodzenia za zgodą pracownika
W innych przypadkach niż wymienione wyżej, do odebrania części pensji jest potrzebna zgoda na potrącenie z wynagrodzenia. Zgodnie z artykułem 91. Kodeksu pracy takie potrącenia mogą być potrącane za zgodą pracownika, a pracodawca nie ma obowiązku ich egzekwowania. W tym przypadku dobrym przykładem jest konieczność zapłaty bankowi z powodu udzielonej pożyczki lub kredytu. Bardzo często banki wymuszają na kliencie podpisanie zgody na potrącanie z wynagrodzenia, jednak warto pamiętać, że zawsze można z niej zrezygnować.
Kwota wolna od potrąceń komorniczych
W przypadku niektórych potrąceń istnieje tzw. kwota wolna od potrąceń. Te kwestie reguluje artykuł 87(1) Kodeksu pracy, który jasno stwierdza, że:
Wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości:
- minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz wpłat dokonywanych do pracowniczego planu kapitałowego, jeżeli pracownik nie zrezygnował z ich dokonywania – przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne;
- 75% wynagrodzenia określonego w pkt 1 – przy potrącaniu zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi;
- 90% wynagrodzenia określonego w pkt 1 – przy potrącaniu kar pieniężnych przewidzianych w art. 108.
Sytuacja wygląda nieco inaczej, gdy potrącenia wykonuje się za zgodą pracownika. W tym przypadku kwota wolna od potrąceń to:
- pensja minimalna 2021 – przysługująca pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych – podczas potrącania należności na rzecz pracodawcy;
- 80% kwoty powyższego wynagrodzenia, gdy w grę wchodzą inne należności niż wymienione w punkcie pierwszym.
Gdy pracownik jest zatrudnionym na część etatu, powyższe kwoty zmniejszają się proporcjonalnie do wynagrodzenia za pracę na innym niż pełny etat.
Zgoda na potrącenie z wynagrodzenia – wzór
Jak wygląda zgoda na potrącenie z wynagrodzenia? Wzór powinno się formułować zgodnie z przyjętymi zasadami. To znaczy, że nie może na nim zabraknąć danych pracownika, pracodawcy, miejsca na podpis i treści samego dokumentu.
……………………………………..
(miejscowość i data)
………………………………………..
(dane pracownika)
………………………………………..
………………………………………..
(dane pracodawcy)
Oświadczenie o wyrażeniu zgody na dokonywanie
potrąceń z wynagrodzenia
Wyrażam zgodę na potrącenia z wynagrodzenia za pracę należności w wysokości
……………………… zł z tytułu ………………………………………………………………………………………….
Począwszy od miesiąca ………………………………..
……………………………………………
(podpis pracownika)
Darmowy wzór PDF do wydrukowania – zgoda na potrącenie z wynagrodzenia