Kwarantanna domowa – jak przebiega? Twoje kompendium wiedzy!

Kwarantanna to zjawisko, o którym zrobiło się głośniej w momencie wybuchu pandemii COVID-19. Choć pandemia już za nami, to wciąż warto posiadać wiedzę o zasadach odbywania kwarantanny domowej. W tym artykule przeczytasz o obowiązujących zasadach i poznasz odpowiedzi na wiele pytań związanych z przymusowym zamknięciem w domu.  

O kwarantannie i izolacji domowej zrobiło się głośno w momencie wybuchu pandemii. Wówczas wprowadzono szczególne regulacje dotyczące osób, które otrzymały pozytywny wynik badań na COVID-19 oraz osób zdrowych, które z nimi mieszkały. Wbrew przekonaniu wielu osób, kwarantanna nie jest sposobem na odizolowanie ludzi chorych na koronawirusa. Warto pamiętać, że wyróżniamy także inne choroby, które wymuszają na pacjentach przejście kwarantanny, czy izolacji. W tym artykule skupimy się na kwarantannie i wszystkich najważniejszych informacjach na jej temat. Poznasz podstawowe zasady, obowiązujące terminy. Co z domownikami? 

Pandemia COVID-19: zniesienie kwarantanny 

Obowiązek kwarantanny dla współdomowników chorych na COVID-19 i kwarantanny granicznej został zniesiony 28 marca 2022 roku przez Ministra Zdrowia. Natomiast 1 lipca 2023 roku w ramach Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie zniesienia stanu zagrożenia epidemicznego COVID-19, zniesiono wszystkie ograniczenia i nakazy związane z epidemią. Od czasu zniesienia kwarantanny i izolacji, pacjenci w razie zachorowania na COVID-19 otrzymują po prostu zwolnienie lekarskie.

Kwarantanna – co to jest?

Zarówno izolacja, jak i kwarantanna to procesy, które stosuje się w zakresie zdrowia publicznego w celu zmniejszenia prawdopodobieństwa zarażenia kolejnych osób chorobą zakaźną. Jednak pojęcia te nie są tożsame. 

Kwarantanna jest stanem odosobnienia osoby zdrowej (w przeciwieństwie do izolacji). Stosuje się ją, gdy jesteś zdecydowanie bardziej narażony na zakażenie niż reszta społeczeństwa. W stanie kwarantanny domowej nie możesz opuszczać miejsca odbywania kwarantanny.

W art. 34 Ustawy z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi czytamy:

2. Osoby, które były narażone na chorobę zakaźną lub pozostawały w styczności ze źródłem biologicznego czynnika chorobotwórczego, a nie wykazują objawów chorobowych, podlegają obowiązkowej kwarantannie lub nadzorowi epidemiologicznemu, jeżeli tak postanowią organy inspekcji sanitarnej przez okres nie dłuższy niż 21 dni, licząc od dnia następującego po ostatnim dniu odpowiednio narażenia albo styczności. 

Ponadto, jak wskazuje dalsza część przepisu obowiązkowa kwarantanna lub nadzór epidemiologiczny mogą być zastosowane wobec tej samej osoby więcej niż jeden raz, do czasu aż ustanie zagrożenie dla zdrowia lub życia ludzkiego.

Choroby zakaźne a obowiązek hospitalizacji 

Na mocy Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 25 marca 2022 roku w sprawie chorób zakaźnych powodujących powstanie obowiązku hospitalizacji, izolacji w warunkach domowych, kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego, lekarz lub felczer podejrzewający zakażenie lub chorobę zakaźną powodującą powstanie obowiązku hospitalizacji, kieruje osobę do wskazanego szpitala, przekazuje informacje o skierowaniu państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu lub państwowemu granicznemu inspektorowi sanitarnemu właściwemu dla miejsca pobytu osoby podejrzanej o zakażenie oraz poucza osobę chorą lub podejrzaną o chorobę o obowiązku hospitalizacji. Zleca także transport sanitarny do wskazanego szpitala, jeśli pacjent nie może się sam przemieszczać. Podejmuje również inne działania, które mają zapobiegać szerzeniu się zachorowań.

Kwarantanna – jak można na nią trafić?

W czasach pandemii wystarczyła telewizyta u lekarza POZ, który stwierdził, że istnieje podejrzenie zakażenia koronawirusem. Wówczas wypisywał skierowanie na odbycie testu na COVID-19. Wówczas kwarantanna zakładana była automatycznie, już podczas rozmowy telefonicznej z lekarzem. Z kolei osoby, które prowadziły wspólne gospodarstwo domowe z osobą, u której wykryto koronawirusa lub miały wcześniejszy kontakt z takim człowiekiem, również były objęte kwarantanną, a osoby o pozytywnym wyniku kierowano na izolację domową. Obowiązywała również tzw. kwarantanna graniczna, której poddawało się obywateli przekraczających granicę RP po powrocie z niektórych krajów. Obecnie o obowiązku kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego decyduje organ inspekcji sanitarnej. 

Obowiązek kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego powstaje, gdy osoba narażona jest na jedną z chorób zakaźnych lub pozostaje w styczności ze źródłem biologicznych czynników chorobotwórczych jednych z chorób określonych w §5 Rozporządzenia Ministra Zdrowia.

W których chorobach obowiązuje kwarantanna?

Rozporządzenie określa szczegółową listę chorób, które obligują do objęcia kwarantanną. Obowiązek kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego powstaje w przypadku narażenia na poniższe choroby lub w razie pozostawania w styczności ze źródłem czynników chorobotwórczych.

• Cholera;
• dżuma płucna;
• zespół ostrej niewydolności oddechowej (SARS);
• bliskowschodni zespół niewydolności oddechowej (MERS);
• Ebola (EVD);
• ospa małpia;
• ospa prawdziwa;
• wirusowe gorączki krwotoczne.

Z kolei obowiązkowej hospitalizacji podlegają:

• osoby chore na gruźlicę w okresie prątkowania oraz osoby z uzasadnionym podejrzeniem o prątkowanie;
• osoby zakażone lub chore oraz podejrzane o zakażenie lub zachorowanie na:

1. a) błonicę,
2. b) cholerę,
3. c) dur brzuszny,
4. d) dury rzekome A, B, C,
5. e) dur wysypkowy (w tym choroba Brill-Zinssera),
6. f) dżumę,
7. g) Ebolę (EVD),
8. h) wysoce zjadliwą grypę ptaków u ludzi (HPAI), w szczególności spowodowaną szczepami H7 i H5,
9. i) ospę prawdziwą,
10. j) ostre nagminne porażenie dziecięce (poliomyelitis) oraz inne ostre porażenia wiotkie, w tym zespół Guillaina-Barrégo,
11. k) tularemię,
12. l) wąglik,
13. m) wściekliznę,
14. n) wirusowe gorączki krwotoczne, w tym żółtą gorączkę,
15. o) zakażenia biologicznymi czynnikami chorobotwórczymi wywołującymi zespoły ciężkiej ostrej niewydolności oddechowej (SARI) lub innej niewydolności narządowej, w szczególności:

– bliskowschodni zespół niewydolności oddechowej (MERS),

– zespół ostrej niewydolności oddechowej (SARS),

1. p) zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych lub mózgu;

• osoby, u których stwierdzono zakażenie lub chore oraz podejrzane o zakażenie lub zachorowanie na ospę małpią, jeżeli nie zostały przez lekarza lub felczera skierowane do leczenia lub diagnostyki laboratoryjnej w kierunku wirusa ospy małpiej w ramach obowiązkowej izolacji w warunkach domowych.

Ile trwa kwarantanna?

Rozporządzenie określa, że okresy obowiązkowej kwarantanny wynoszą:

1) 5 dni – w przypadku cholery,

2) 6 dni – w przypadku dżumy płucnej,

3) 10 dni – w przypadku zespołu ostrej niewydolności oddechowej (SARS),

4) 14 dni – w przypadku bliskowschodniego zespołu niewydolności oddechowej (MERS),

5) 21 dni – w przypadku Eboli (EVD), ospy prawdziwej, ospy małpiej oraz wirusowych gorączek krwotocznych

– licząc od dnia następującego po ostatnim dniu odpowiednio narażenia albo styczności.

Ile trwa izolacja?

Z kolei o końcu izolacji w warunkach domowych decyduje lekarz lub felczer po konsultacji z pacjentem w formie teleporady nie wcześniej niż w 21 dobie odbywania izolacji. W przypadku pacjenta bez objawów choroby ospy małpiej, nie wcześniej niż w 14 dobie. Okres izolacji można także przedłużyć do 30 dni (w przypadku pacjentów z objawami choroby ospy małpiej).