Perfekcjonizm w pracy jest częściej uznawany za zaletę niż wadę pracownika. Niestety, jeśli przekroczy się jego granice, można doprowadzić się do wielu wyniszczających człowieka konsekwencji. Sprawdź, jak perfekcjonizm wpływa na życie zawodowe i prywatne. Czy to cecha poszukiwana przez pracodawców?
Czy wszystko, co robisz, musi być zrobione perfekcyjnie? Bez pomyłek, bez potknięć, najlepiej bez pomocy. Dążenie do doskonałości w pracy jest twoim sposobem na polepszenie swojego samopoczucia? Kiedy po raz kolejny wykonujesz idealnie swoje obowiązki, czujesz, że jesteś we właściwym miejscu? To może być chorobliwy perfekcjonizm w pracy. Jednak czy bycie perfekcjonistą jest aż tak złe, żeby definiować to określeniem „chorobliwy”? W każdym działaniu najbezpieczniejsza jest zasada złotego środka. W tym wypadku również przyda się jej zastosowanie. Perfekcjonizm może Ci znacząco pomóc w karierze lub może zrujnować twoje relacje z innymi ludźmi i wzbudzić w tobie niskie poczucie własnej wartości. Jak znaleźć równowagę w dążeniu do perfekcjonizmu w pracy?
Spis treści
Perfekcjonizm – czym jest?
Perfekcjonizm to cecha, która niesie ze sobą zarówno wady, jak i zalety jej posiadania. Osoba ta chce, aby wszystkie przydzielone jej obowiązki były jak najlepiej wykonane. Dąży do tak zwanego ideału, często pracując ponad swoje siły. Ma również bardzo wysokie wymagania wobec siebie, jak i innych, z którymi współpracuje. Mimo że udało jej się bardzo dobrze wykonać swoje zadanie, to i tak będzie uważać, że mogła zrobić coś lepiej. Perfekcjonista dba o to, aby każdy element był dokładnie i starannie dopracowany, w związku z czym zdarza się, iż ich praca jest wykonywana nieco wolniej od innych.
Wielu pracodawców traktuje perfekcjonizm swoich pracowników jako znaczną zaletę. Osoby takie są skoncentrowane na celu i dokładne przy wypełnianiu swoich obowiązków. Efektywny pracownik, który jest skupiony na pracy? To dla firmy same korzyści. Jednak oprócz pozytywnych aspektów perfekcjonizm może być niebezpieczną pułapką zarówno dla pracownika jak i dla pracodawcy.
Perfekcjonizm – jak się objawia?
Perfekcjonizm objawia się najczęściej silną i emocjonalną reakcją na krytykę, opieraniu swojego poczucia wartości na ocenie innych ludzi, obawą i lękiem przed popełnieniem błędów i ewentualną porażką, trzymaniem się sztywnych reguł takich jak: “zrobię to na sto procent, albo wcale”, trudnością w podejmowaniu decyzji (ponieważ mogą okazać się nie takie, jakie oczekiwałby od nas nasz odbiorca) czy nadgminnym poprawianiem innych, którzy zrobią coś po swojemu, a nie według ścisłego planu perfekcjonisty.
Takie osoby zazwyczaj nie są zadowolone z efektów swojej pracy i szybko stają się ofiarami wypalenia zawodowego. Co więcej, perfekcjonista nie przestaje nim być wraz z zakończeniem pracy. Często przekłada on dążenie do ideału także na życie prywatne i czas wolny. Zazwyczaj cierpią na tym jego bliscy oraz jego zdrowie, ponieważ życie pod ciągłą presją bycia perfekcyjnym nie jest łatwe.
Jakie są konsekwencje perfekcjonizmu?
Perfekcjonistę dotyka często wypalenie zawodowe i nieustanny stres finalnie kończący się nerwicą czy innymi, związanymi z tym zaburzeniami, a nawet depresją. Taka osoba traci radość z życia, czuje również, że nie jest w stanie niczemu sprostać, ponieważ zawsze będzie przypuszczać, że coś mogło być zrobione lepiej. Perfekcjonista to wbrew pozorom osoba o bardzo niskim poczuciu własnej wartości. Pochwały innych ludzi są dla niej niemiarodajne i niewystarczające.
Pracodawca, który zatrudnia perfekcjonistę, powinien promować zdrowe podejście do obowiązków służbowych i hamować zapędy takiego pracownika. Mimo że na pierwszy rzut oka takie działanie nie jest dobre dla firmy, to jednak lepiej mieć dobrego pracownika na długo, a nie perfekcyjnego na krótko.
Czy zdrowy perfekcjonizm w pracy istnieje?
Między zdrowym, a niezdrowym perfekcjonizmem istnieje bardzo cienka granica. Zdrowy perfekcjonizm wyróżnia się tym, że pracownik jest zmotywowany i w pełni zaangażowany w swoją pracę. Chętnie wykonuje swoje obowiązki, zawsze dba o terminy, jest kreatywny oraz wie co to sumienność. Takie cechy są jak na wagę złota dla pracodawcy, który w każdego pracownika zasiewa swoje niewidzialne ziarnko nadziei. Zdrowy perfekcjonizm często idzie w parze z sukcesem zawodowym i wysokim uznaniem wśród swoich współpracowników. Na zdrowych perfekcjonistów pokazujących zaangażowanie i umiejętności czekają zazwyczaj szerokie możliwości rozwoju zawodowego.
Niezdrowy perfekcjonizm jest wtedy, gdy pracownika zaczyna dopadać większy stres i napięcie związane z zaspokojeniem potrzeb swojego pracodawcy czy klienta. W związku, z czym jego efektywność spada, a wymagania wobec siebie wciąż rosną. W życiu perfekcjonistów gdy pojawiają się trudności, których nie da się kontrolować, dochodzi do wzmożonej frustracji, która daleka jest od perfekcji. Przekonanie, że zawsze wszystko musisz zrobić najlepiej, wcale nie wzbudzi w innych ludziach podziwu i wdzięczności. Są już przyzwyczajeni do najszybszej realizacji terminów i najlepszych wyników. Z czasem takie zachowanie nie budzi już zachwytów, a inni pracownicy, czyli otoczenie w miejscu pracy raczej spogląda na to z politowaniem. Dochodzi wtedy do pogorszenia atmosfery w miejscu pracy i zwiększonego stresu zarówno u pefekcjonisty jak i u innych pracowników. Nie perfekcjoniści czują się gorsi i tracą motywację do pracy — przecież i tak nie uda im się zapracować na uznanie przełożonego.
Perfekcjonista w pracy – na co trzeba uważać?
Perfekcjoniści są bardziej nastawieni na rywalizację ze swoimi współpracownikami niż na kooperację i solidarne działanie. W związku z tym, że często towarzyszy im stres i ogólne napięcie, bywają nerwowi i częściej wchodzą w konflikty. Wiele sytuacji zawodowych postrzegają jako zagrożenie, z czym rodzi się lęk i obawa o własne stanowisko pracy.
Perfekcjoniści często popadają w pracoholizm, doprowadzając się do wypalenia zawodowego i wyczerpania emocjonalnego. Zapominają o odpoczynku i swoim życiu prywatnym (brak czasu), przez co dochodzi do pogorszenia relacji rodzinnych, społecznych, nawet zawodowych. Pracoholik, który zawsze wykonuje swoje zadania na 150%, może nadwyrężyć swoje zdrowie, a to już nie są żarty.
