Zaświadczenie o niekaralności – wszystko, co musisz wiedzieć

Zaświadczenie o niekaralności to jeden z koniecznych dokumentów jeśli staramy się o podjęcie pracy w zawodzie, w którym ustawy przewidują posiadanie takiego zaświadczenia. Jak uzyskać zaświadczenie o niekaralności?

Takie zaświadczenie to wydanie informacji z Krajowego Rejestru Karnego o naszej niekaralności. Dokument ten jest często potrzebny jeśli chcemy podjąć pracę w jednym z zawodów regulowanych ustawami. Do takich profesji zaliczamy zarówno policjanta jak i nauczyciela lub agenta ubezpieczeniowego. Dodatkowo zaświadczenie takie może uzyskać każdy, nawet jeśli jego zawód nie wymaga przedłożenia takiego dokumentu. Jak uzyskać zaświadczenie o niekaralności? Oraz ile to kosztuje?

Jak uzyskać zaświadczenie o niekaralności?

Aby uzyskać zaświadczenie o niekaralności, zaczynamy od złożenia wniosku o udzielenie informacji z Krajowego Rejestru Karnego:

• w Punkcie Informacyjnym KRK znajdującym się w siedzibie sądu;
• za pośrednictwem systemu teleinformatycznego Krajowego Rejestru Sądowego lub Krajowego Rejestru Karnego;
• lub wysłania do Punktu Informacyjnego KRK drogą pocztową bądź kurierską.

Ministerstwo Sprawiedliwości na swojej stronie udostępnia wzór formularza „zapytanie o udzielenie informacji o osobie” oraz „zapytanie o udzielenie informacji o podmiocie zbiorowym”. Wniosek ten musi zostać wypełniony czytelnie, najlepiej drukowanymi literami.

Należy także uiścić opłatę skarbową za wydanie z Krajowego Rejestru Karnego informacji o niekaralności i dołączyć potwierdzenie dokonania płatności do wniosku.

Wszystkie aspekty udzielania i uzyskiwania informacji o uzyskaniu zaświadczenia regulowane są m.in. przez:

• Ustawę z dnia 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym
• Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 lipca 2015 r. w sprawie udzielania informacji o osobach oraz o podmiotach zbiorowych na podstawie danych zgromadzonych w Krajowym Rejestrze Karnym
• Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2014 r. w sprawie trybu udzielania z Krajowego Rejestru Karnego informacji o osobach oraz o podmiotach zbiorowych za pośrednictwem systemu teleinformatycznego (Dz. U. z 2014 r. poz. 841)

Ile kosztuje złożenie wniosku o zaświadczenie o niekaralności?

Złożenie wniosku o niekaralności jest niezbędne do wykonywania niektórych zawodów lub otrzymania różnorakich licencji. Zaświadczenie można uzyskać bez wychodzenia z domu, składając wniosek online. Dla tradycjonalistów pozostają opcje osobistego doręczenia wniosku lub załatwienie sprawy listem. W zależności od wybranej ścieżki zaświadczenie kosztuje:

• 20 złotych – jeśli wniosek o zaświadczenie składasz przez Internet,
• 30 złotych – gdy ubiegasz się o zaświadczenie osobiście lub o podmiocie zbiorowym korespondencyjnie bądź, składając wniosek w formie papierowej.

W przypadku składania wniosku online możesz zapłacić wyżej wspomniane 20 złotych, wykorzystując płatności elektroniczne (dotyczy to także przelewów zagranicznych). Wykonując przelew, w tytule należy podać datę wystawienia (data oznaczona we wniosku lub zapytaniu jako data wystawienia), oraz imię i nazwisko osoby wskazanej w zaświadczeniu lub nazwę podmiotu zbiorowego.

Dane do przelewu:

Ministerstwo Sprawiedliwości, Al. Ujazdowskie 11, 00-950 Warszawa
NBP O/O Warszawa
PL 77 1010 1010 0400 1922 3100 0000
Narodowy Bank Polski
Oddział Okręgowy Warszawa
Plac Powstańców Warszawy 4
00-950 Warszawa

Tradycyjne formy wnioskowania będą oznaczały konieczność zapłaty 30 złotych przelewem na konto Ministerstwa Sprawiedliwości, gotówką w kasie sądu lub w kasie Ministerstwa Sprawiedliwości. Dostępna jest także możliwość płatności za pomocą znaków opłaty sądowej.

Podstawa prawna tych kwot to Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2014 r. w sprawie opłat za wydanie informacji z Krajowego Rejestru Karnego (Dz.U. 2014, poz. 861 ze zmianami).

Jakie informacje znajdują się w Krajowym Rejestrze Karnym?

W rejestrze tym znajdują się m.in. informacje o osobach:

• skazanych prawomocnie za przestępstwa lub przestępstwa skarbowe,
• przeciwko którym warunkowo umorzono postępowanie karne w sprawach o przestępstwa lub przestępstwa skarbowe,
• prawomocnie skazanych przez sądy państw obcych, przeciwko którym prawomocnie umorzono postępowanie karne w sprawach o przestępstwa lub przestępstwa skarbowe na podstawie amnestii,
• wobec których prawomocnie orzeczono środki zabezpieczające w sprawach o przestępstwa lub przestępstwa skarbowe,
• nieletnich prawomocnie skazanych za wykroczenia na karę aresztu,
• poszukiwanych listem gończym.

Kiedy wniosek o zaświadczenie o niekaralności jest darmowy?

Jednym z zawodów, które będą wymagały od Ciebie uzyskania zaświadczenia o niekaralności, jest opiekun kolonii lub obozów dla dzieci i młodzieży. Jeżeli chcesz sprawować obowiązki opiekuna, wychowawcy lub kierownika obozów w ramach wolontariatu – możesz ubiegać się o darmowe zaświadczenie o niekaralności.

Ważne! Aby złożyć darmowy wniosek o niekaralności, musisz dołączyć pismo sporządzone przez organizatora obozu, które jasno stwierdza, że będziesz wykonywać obowiązki opiekuna w formie wolontariatu.

Składanie wniosku o niekaralności online

Jak złożyć wniosek o zaświadczenie o niekaralności przez Internet? Bardzo prosto! Wersja online pozwala na wnioskowanie bez wychodzenia z domu i zapłatę przez internet. Co trzeba zrobić, aby złożyć wniosek?

• Posiadać lub założyć darmowy Profil Zaufany (używany np. podczas rozliczania PIT przez Internet) albo komercyjny certyfikat kwalifikowany,
• wejść na stronę internetową Krajowego Rejestru Karnego (KRK) i założyć nowe konto,
• po zarejestrowaniu można przejść do składania wniosku o zaświadczenie o niekaralności,
• potwierdzić wniosek używając wcześniej wspomnianego Profilu Zaufanego lub certyfikatu kwalifikowanego.

Pamiętaj! Zaświadczenie o niekaralności otrzymane online to dokument elektroniczny (plik XML), który można wysyłać drogą elektroniczną lub zapisać na informatycznym nośniku danych (USB / CD). Wizualizacja zaświadczenia możliwa jest przy wykorzystaniu funkcjonalności e-KRK. Wydrukowanie tak otrzymanego zaświadczenia nie wchodzi w grę, ponieważ w tym przypadku tylko wersja elektroniczna jest wiążąca.

Wniosek o zaświadczenie o niekaralności w tradycyjnej formie

Jeżeli chcesz złożyć wniosek w tradycyjny sposób, możesz to zrobić na dwa sposoby. Pierwszym z nich jest wycieczka do dowolnego Punktu Informacyjnego Krajowego Rejestru Karnego lub do Biura Informacyjnego Krajowego Rejestru Karnego. Drugim sposobem jest wysłanie wypełnionego wniosku o niekaralności listem, jednak w tym przypadku cała procedura może się wydłużyć nawet do trzech tygodni.

Wniosek o niekaralności można dostać w wyżej wymienionych punktach lub na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości.

Ważne! Jeśli składasz wniosek o niekaralności osobiście, nie zapomnij o wzięciu ze sobą dokumentu potwierdzającego Twoją tożsamość.

Zaświadczenie o niekaralności — ile trzeba czekać?

Czas oczekiwania na zaświadczenie o niekaralności w przypadku złożenia wniosku online jest najkrótszy i zazwyczaj mieści się w terminie do 7 dni roboczych. Często zdarza się, że dzieje się to jeszcze szybciej.

Jeśli zdecydujesz się załatwić sprawę pocztą, to czas oczekiwania może wydłużyć się nawet do 3 tygodni.

Odbiór zaświadczenia o niekaralności: upoważnienie

Gotowe zaświadczenie możesz odebrać osobiście. Pamiętaj jednak aby mieć przy sobie ważny dokument tożsamości. Jeśli osoba zainteresowana nie zgłosi się po odbiór zaświadczenia, jest ono wysyłane pocztą na adres wskazany we wniosku w ciągu 14 dni od jego wydania.

Po odbiór zapytania o udzielenie informacji o osobie lub o podmiocie zbiorowym może zgłosić się także inne osoba niż ta wymieniona we wniosku. Obowiązkowe jest wtedy pisemne upoważnienie wystawione przez zainteresowanego petenta. Warto pamiętać, że osoba odbierająca wniosek w imieniu kogoś innego musi mieć przy sobie dowód osobisty. Co więcej, upoważnienie winno być zaopatrzone w opłatę skarbową wynoszącą 17 zł.

Taka opłata może zostać dokonana w budynku Urzędu Miejskiego w Gdańsku, na poczcie lub w banku na numer konta Urzędu Skarbowego: 31 1240 1268 1111 0010 3877 3935. W tytule przelewu można wpisać imię i nazwisko osoby udzielającej upoważnienia oraz zaznaczyć, w jakiej sprawie przelew ten jest dokonywany.

Przykładowy tytuł przelewu: Anna Nowak opłata skarbowa upoważnienie dla Jana Nowaka

Zapytanie o niekaralność – kiedy pracodawca może wymagać zaświadczenia?

Pracodawcy dość często pytają o zaświadczenie o niekaralności. Warto zdawać sobie sprawę, że według prawa, osoba rekrutująca może zapytać o zaświadczenie tylko podczas rekrutacji. Dodatkowo zapytanie o niekaralność jest zasadne tylko wtedy, gdy Ustawa z dnia 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym stwierdza, że wykonywanie pracy, o którą się starasz, wymaga posiadania takiego zaświadczenia.

Koszty i czas oczekiwania na zaświadczenie o niekaralności

Koszt uzyskania zaświadczenia o niekaralności różni się w zależności od formy wniosku. W przypadku wniosku składanego online opłata jest nieco niższa niż za tradycyjne, papierowe zgłoszenie. Cena to istotny aspekt dla osób regularnie aplikujących o takie dokumenty, np. w celach zawodowych. Opłata jest jednorazowa i pokrywa wszystkie czynności związane z przetwarzaniem danych przez systemy sądowe.

Czas oczekiwania na zaświadczenie jest relatywnie krótki, zwłaszcza w przypadku zgłoszeń internetowych, gdzie dokument można otrzymać nawet w ciągu 24 godzin. Przy składaniu wniosku osobiście lub pocztą tradycyjną czas ten może wydłużyć się do kilku dni. Warto uwzględnić te różnice przy planowaniu procesu aplikacyjnego, szczególnie gdy zaświadczenie jest wymagane na określony termin.

Kiedy wymagane jest zaświadczenie i jakie są konsekwencje jego braku?

Zaświadczenie o niekaralności jest wymagane w wielu sytuacjach zawodowych, szczególnie przy ubieganiu się o pracę w sektorach takich jak edukacja, finanse czy administracja publiczna. W niektórych przypadkach jest ono również niezbędne dla osób prowadzących działalność gospodarczą lub ubiegających się o kontrakty w sektorze prywatnym.

Brak zaświadczenia w sytuacjach, w których jest ono obligatoryjne, może skutkować odrzuceniem aplikacji lub utratą możliwości realizacji kontraktu. Dla pracodawcy brak tego dokumentu może wiązać się z problemami formalno-prawnymi, co dodatkowo podkreśla wagę jego uzyskania.