Jak zostać ratownikiem TOPR? Zarobki, wymagania i opis egzaminów

Ratownicy TOPR to wysoko wyspecjalizowane osoby, które dbają o bezpieczeństwo górskich turystów i wspinaczy. Aby zostać ratownikiem TOPR trzeba przejść wymagające szkolenie i ukończyć egzamin. Ile zarabia ratownik TOPR? Na czym polegają szkolenia?

Ratownicy TOPR to szczególnie ważne osoby, które dbają o bezpieczeństwo turystów i innych użytkowników górskich szlaków. Trudno wyobrazić sobie letni sezon w górach bez opieki wyspecjalizowanych ratowników, zawsze gotowych do akcji. Jak zostać pracownikiem TOPR? To nie jest proste zadanie. Nie każdy chętny może się zgłosić do pełnienia służby. Samo rozpoczęcie szkolenia to przywilej tylko dla wybranych specjalistów. Ile zarabia ratownik zawodowy TOPR i jak wyglądają szkolenia? Co z wymaganiami do ich odbycia?

Jak zostać ratownikiem TOPR? 

Omawiany ratownik TOPR to członek Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. Jak sama nazwa wskazuje, większość członków stowarzyszenia to ochotnicy, którzy nie otrzymują zapłaty za poświęcenie i sprawowanie tak ważnej funkcji. Bycie ratownikiem górskim to nie jeden ze sposobów na podjęcie ciekawej pracy sezonowej, a pełnienie służby będącej wyrazem pasji i oddania sprawie. Wśród najbardziej zasłużonych znajdują się także ratownicy zawodowi TOPR. W ich przypadku możemy mówić już o pracy na etacie. Zanim przejdziemy do zarobków, ustalmy, jak zostać ratownikiem TOPR.

Ratownik TOPR – wymagania

Stowarzyszenie tatrzańskich ratowników funkcjonuje na podstawie oficjalnego statutu, który określa, jak zostać ratownikiem TOPR. Wymagania stawiane przed przyszłymi ratownikami są bardzo restrykcyjne. Nawet ochotnik wykonujący służbę w ramach wolontariatu, musi:

• być osobą pełnoletnią, mającą pełną zdolność do czynności prawnych;
• posiadać biegłą znajomość języka polskiego;
• pozyskać badania zdrowotne wykonane przez uprawnionego lekarza medycyny pracy;
• złożyć pisemne podanie, uzupełnione o wykaz aktywności górskiej za ostatnie trzy lata, poparte podpisami dwóch polecających ratowników TOPR;
• zaliczyć test sprawnościowy i kondycyjny;
• zdać egzamin z wiedzy o Tatrach, pracy ratownika, umiejętnościach przydatnych w górach, historii TOPR (więcej o egzaminach w dalszej części artykułu);
• odbyć rozmowę kwalifikacyjną z zarządem TOPR.

Warto poświęcić chwilę na opis wymagań dla ratownika TOPR. Za opisem aktywności górskiej z ostatnich trzech lat stoi bardzo istotny wymóg. Aby zostać kandydatem na ratownika TOPR, nie wystarczy zamiłowanie do gór i kilka wycieczek nad Morskie Oko. W tym konkretnym przypadku aktywność górska to specjalistyczne umiejętności potwierdzone przykładami:

• opis przebytych szlaków,
• znajomość topografii Tatr,
• opis umiejętności jazdy na nartach i wspinaczki.  

Chcesz zawodowo oprowadzać turystów po górskich szczytach? Dowiedz się, ile zarabia przewodnik turystyczny i jak nim zostać.

Ratownik TOPR – szkolenia i trudny egzamin

Nawet jeśli spełniasz podstawowe wymagania i jesteś zaprawionym w bojach miłośnikiem Tatr, musisz zadbać o jeszcze jeden ważny szczegół, dopuszczający Cię do egzaminów i praktyki. Osoba, która planuje dołączyć w poczet ratowników TOPR, musi zdobyć poparcie dwóch członków stowarzyszenia. Patronat dwóch ratowników to przepustka do dalszych szkoleń i podejścia do egzaminów końcowych. Jak wygląda wstępny test?

1. Wstępny test kondycyjno-sprawnościowy: pokonanie określonej w statucie członkowskim trasy wspinaczkowej, w czasie krótszym niż godzina.
2. Potwierdzenie znajomości topografii Tatr: przyszły kandydat powinien potwierdzić, że doskonale zna topografię Tatr (przynajmniej na poziomie turystycznym). Potwierdzenie może przebiegać w formie praktycznej i teoretycznej. W praktycznej części chodzi o przejście wszystkich szlaków turystycznych w wyznaczonym obszarze. Część teoretyczna może przybrać formę egzaminu pisemnego.
3. Potwierdzenie bardzo dobrych umiejętności jazdy na nartach we wszystkich warunkach terenowych. Zostanie też sprawdzona umiejętność poruszania się na nartach skiturowych.
4. Praktyczne pokazanie bardzo dobrych umiejętności wspinaczkowych. Na tym etapie sprawdza się umiejętności wspinania z prowadzeniem i asekuracją, stosowania podstawowych węzłów, partnerskiej pomocy i używania sprzętu wspinaczkowego. Te umiejętności mogą zostać sprawdzone zarówno w warunkach letnich, jak i zimowych.
5. Wykazanie się umiejętnościami poruszania się w scenerii zimowej, z wykorzystaniem raków i czekanów. Kandydat będzie musiał wykazać się zimną krwią i znajomością zasad stosowanych w sytuacjach awaryjnych.
6. Zdanie egzaminu ze znajomości historii i statutu TOPR. Egzamin zostanie zaliczony, jeśli kandydat poprawnie odpowie na przynajmniej 25 z 30 pytań.

Ratownik TOPR po egzaminie – co dalej?

Po zdaniu egzaminów wstępnych i spełnieniu pozostałych wymagań – ratownik TOPR może rozpocząć okres kandydacki. W tym czasie kandydat musi brać udział w specjalistycznych szkoleniach, dyżurować, a także jeździć na akcje ratunkowe. To w tej chwili kandydat na ratownika zgłębia tajniki pracy i wybiera swoją specjalizację. Może wybierać w wielu specjalistycznych szkoleniach dotyczących np. pracy powierzchniowej, lawinowej, transportu na nartach, czy też akcji jaskiniowych.

Po okresie kandydackim czas na kolejny egzamin, tym razem znacznie trudniejszy. Jeżeli kandydatowi uda się go zaliczyć, będzie mógł złożyć przysięgę i stać się pełnoprawnym członkiem stowarzyszenia.

Zamiast gór wolisz morze? Sprawdź, jak wygląda egzamin na ratownika wodnego! 

Ile zarabia ratownik TOPR?

Odpowiedź na pytanie, ile zarabia ratownik TOPR, może zdziwić wielu czytelników. Większość ratowników w tatrzańskiej służbie nie zarabia wcale. Cała organizacja bazuje na pracy ochotników, wykonujących obowiązki w ramach pasji i wolontariatu. Tym, którym udało się otrzymać jeden z bardzo niewielu etatów, można przyznać tytuł zawodowego ratownika TOPR. Zarobki tatrzańskiego ratownika na etacie niestety pozostawiają wiele do życzenia.

Większość źródeł (np. raport “Rzeczpospolita” z 2018 roku) przedstawia zarobki ratownika TOPR, jako średnią kwotę w wysokości około 2500 złotych netto. Trzeba przyznać, że sprawowanie tak wymagającej i niebezpiecznej funkcji, powinno wiązać się z nieco lepszym wynagrodzeniem.