Ile wynosi minimalna oraz średnia emerytura w USA? Komu przysługuje? Z tego tekstu dowiecie się, jak działa amerykański system emerytalny i jakie świadczenia gwarantuje. Znajdziecie także odpowiedzi na pytania, jaki jest wiek emerytalny w Stanach Zjednoczonych, po ilu latach pracy nabywa się prawo do wypłaty środków w tym kraju i ile wynosi najniższa emerytura w USA dla Polaka.

Emerytura w USA

Źródło zdjęcia: https://pl.123rf.com/photo_42369568_starszy-m%C4%99%C5%BCczyzna-trzyma-dolary.html

Jak działa amerykański system świadczeń Social Security? Czy w USA można przejść na wcześniejszą emeryturę? Kto może liczyć na emeryturę państwową? Przez kogo są świadczenia wypłacane? Jak rzecz wygląda w przypadku osób urodzonych w Polsce, bądź innym kraju? Jak w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą? Na te i inne pytania postaramy się odpowiedzieć w niniejszym artykule.

System emerytalny w USA – jak działa?

System emerytalny w USA musi obsłużyć już co najmniej 67 milionów emerytów. Jak działa tak olbrzymia machina? W tym tekście przybliżymy Wam zasady, na jakich obliczana jest emerytura w USA oraz to, komu i po ilu latach pracy przysługują emerytalne świadczenia Social Security.

Choć państwo gwarantuje minimalne wartości świadczeń, wiele osób zamieszkujących i pracujących w Stanach Zjednoczonych dodatkowo oszczędza na swoją emeryturę za pośrednictwem pracowniczych i indywidualnych planów emerytalnych. Dzieje się tak dlatego, że amerykański system emerytalny nie jest wcale oceniany jako najbardziej wydajny. Zdaniem analityków firmy Mercer, problemem są tu zbyt niskie wartości emerytur dla najgorzej zarabiających, a także zbyt łatwy dostęp do świadczeń przedemerytalnych. Nie ulega wątpliwości, że w przyszłości Stany Zjednoczone, podobnie jak Francja mogą mieć spory problem z wypłatą świadczeń emerytalnych.

PRZECZYTAJ TAKŻE:

System repartycyjny

Tu warto dodać, że obecnie pobierane emerytury w USA wypłacane są w tzw. systemie repartycyjnym (z ang. pay-as-you-go), podobnie jak w przypadku emerytury we Francji. W praktyce oznacza to tyle, że aktualnie wypłacane świadczenia finansuje się przede wszystkim z podatków, aktualnie odprowadzanych przez pracowników oraz przedsiębiorców.

Emerytura w USA - od czego zależy

Źródło zdjęcia: https://pl.123rf.com/photo_52293455_kalkulator-na-tle-banknot%C3%B3w-zbli%C5%BCenie-dolar%C3%B3w.html

Emerytura w USA – z jakich filarów się składa?

Amerykańska emerytura składa się z różnych filarów, które mają zadbać o bezpieczeństwo wypłacania świadczeń. Poniżej precyzujemy, ile wynosi i jak działa każdy z nich.

Emerytura państwowa – Social Security

Państwowa emerytura w USA to dożywotnio wypłacane świadczenie. Jego wysokość oblicza się indywidualnie na podstawie zarobków danego pracownika. Jak wynika z danych z września 2023 roku, świadczenia Social Security otrzymywało około 67 milionów osób.

Osoby pracujące w USA, gdzie odprowadzają podatki, otrzymują tzw. „kredyty” w Social Security. Są one uzależnione od zarobków. W 2024 roku za wynagrodzenie rzędu 1730 dolarów można otrzymać 1 kredyt. W skali roku maksymalnie dostępne są 4 kredyty. Trzeba tu jednak zaznaczyć, że z roku na rok rośnie wysokość kwoty uprawniającej uzyskanie 1 kredytu.

Zazwyczaj do uzyskania świadczenia emerytalnego uprawnia zebranie 40 kredytów, a więc 10 lat pracy. Jednocześnie mniejsza liczba kredytów umożliwia osobom młodszym otrzymanie świadczeń np. z tytułu niezdolności do pracy.

Tu warto wspomnieć o tym, że aby móc otrzymywać świadczenie w pełnej wysokości, nie możemy zdecydować się na przejście na emeryturę wcześniej niż po osiągnięciu pełnego wieku emerytalnego, czyli 65 lat. Podobnie jest w przypadku emerytur w Norwegii.

Programy pracownicze 401(k) w USA – jak to działa?

Coraz popularniejsze stają się za to programy pracownicze, oparte na systemie zdefiniowanej składki. Wysokość emerytury w USA zależy tu od notowań instrumentów, w które inwestuje przyszły amerykański emeryt. Najchętniej wybierane są tu tzw. konta 401(k). Programy te są finansowane z wynagrodzenia pracownika, do których dołożyć może się także pracodawca. System działa na podobnej zasadzie jak Pracownicze Plany Kapitałowe w Polsce. W przypadku USA pracownicy przekazują oszczędności na indywidualne rachunki emerytalne. Są one tworzone przez pracodawców z części wypłacanej pensji przed opodatkowaniem. Zwykle trafia tam od 6 do 15% kwalifikowanego wynagrodzenia.

W ramach tych programów kapitał można inwestować w instrumenty takiej jak akcje, obligacje, inwestycje alternatywne czy też fundusze inwestycyjne. Po zgromadzone w ramach takich rozwiązań środki można zgłosić się po ukończeniu 59 lat i 6 miesięcy. Wypłata następuje w postaci określonej liczby rat lub renty dożywotniej.

Prywatna emerytura

Z kolei prywatna emerytura składa się z pracowniczych oraz indywidualnych planów emerytalnych. Jak wspominaliśmy, posiłkuje się nimi sporo osób pracujących na terenie Stanów Zjednoczonych.

Tu jednak system emerytalny w USA jest bardzo podzielony. Choć istnieją programy pracownicze, oparte na systemie zdefiniowanego świadczenia, jest ich coraz mniej. Liczba firm oferujących programy działające na zasadzie renty dożywotniej maleje. Jednak te, które nadal je prowadzą, obliczają wysokość świadczenia na podstawie zarobków z kilku lat przed przejściem w stan spoczynku.

Amerykański system emerytalny a Ustawa SECURE 2.0

W grudniu 2022 roku Kongres USA przyjął Ustawę SECURE 2.0, która wprowadza szereg zmian mających na celu ulepszenie amerykańskiego systemu emerytalnego. Nowe przepisy, które obowiązują od początku 2023 roku, mają na celu zwiększenie oszczędności emerytalnych obywateli, ułatwienie dostępu do planów emerytalnych oraz zmniejszenie luk w oszczędnościach. Wśród jej głównych punktów można wymienić:

1) zmiana wieku, w którym rozpoczynane są obowiązkowe wypłaty – z 72 do 73 lat od 2023 roku i do 75 lat od 2033 roku;

2) opcjonalne uczestnictwo w planach 401(k) zatrudnionych na niepełny wymiar etatu;

3) zniesienie obowiązku regulowania składek w przypadku zatrudnionych, którzy spłacają kredyty studenckie;

4) bardziej rozbudowana lista podmiotów gospodarczych zobligowanych do automatycznego zapisu pracowników do planów 401(k), obowiązująca od 2025 roku;

5) wyższe składki w wysokości 10% wynagrodzenia, lecz nie więcej niż 15% płacy.

Ile wynosi średnia emerytura w USA?

Choć Amerykanie często liczą na wyższą wysokość państwowej emerytury w USA, ci lepiej sytuowani otrzymają mniej pieniędzy w ramach świadczenia. Wysokość średniej emerytury w USA w 2023 roku wyniosła ok. 1827 dolarów miesięcznie. Przy tym wykonując legalną pracę w USA, im mniej zarabialiśmy, tym wyższa będzie otrzymywana na konto kwota.

Dzieje się tak m.in. dlatego, że według wyników badań dla zdecydowanej większości uprawnionych do poboru emerytury w USA świadczenie stanowi podstawę budżetu seniora. Dla blisko 40 proc. emerytów jest ona podstawowym źródłem utrzymania.

Wcześniejsza emerytura

W amerykańskim systemie istnieje możliwość przejścia na wcześniejszą emeryturę. W tym przypadku świadczenia są możliwe do wypłaty już w wieku 62 lat. Jego wysokość jest jednak obniżona o około 0,5% za każdy miesiąc, za który dana osoba będzie pobierać emeryturę przed uzyskaniem pełnego wieku emerytalnego. Przy przejściu na emeryturę w wieku 62 lat beneficjent uzyskuje jedynie 70% pełnego świadczenia.

Pobieranie emerytury i praca

Podobnie jak w Polsce można łączyć pobieranie emerytury i pracę. Aktywność zawodowa może bowiem przyczynić się do zwiększenia wysokości świadczenia. Trzeba tu jednak podkreślić, że obowiązują tu pewne limity zarobków przed uzyskaniem pełnego wieku emerytalnego.

Osoby, które nie osiągnęły pełnego wieku emerytalnego, a pracują i pobierają emeryturę, od kwoty tego świadczenia odejmowany jest 1 dolar za każde 2 dolary zarobków powyżej limitu. W 2024 roku jest to kwota 22 320 dolarów rocznego dochodu. W danym roku, w którym beneficjent ma osiągnąć pełny wiek emerytalny, nadal ma obniżone świadczenia o 1 dolar za każde 3 dolary powyżej rocznego limitu (59 520 dolarów w 2024 roku). Dopiero w miesiącu, w którym osoba osiąga pełny wiek emerytalny, obniżanie świadczenia z Social Security przestaje być realizowane bez względu na uzyskiwane wynagrodzenie.

Może Cię zainteresować: Utrata zasiłku dla bezrobotnych w USA – miliony ludzi bez środków do życia

Emerytura w USA w 2025 roku

Prognozy na 2025 rok wskazują, że emeryci w Stanach Zjednoczonych mogą liczyć na 2,5% podwyżkę świadczeń w ramach systemu Social Security. Oznacza to, że przeciętna emerytura, wynosząca obecnie 1920 USD miesięcznie, wzrośnie o 48 USD. Choć dla wielu seniorów każda dodatkowa kwota jest istotna, tegoroczna korekta jest niższa niż w 2024 roku, co budzi obawy wśród osób, dla których emerytura stanowi główne źródło dochodu.

Eksperci z organizacji Senior Citizens League (TSCL) zwracają uwagę, że koszty utrzymania stale rosną, a osoby starsze coraz częściej zmagają się z problemami finansowymi. Wysokie ceny żywności, usług medycznych oraz wynajmu mieszkań powodują, że podwyżka o 2,5% może nie wystarczyć do realnej poprawy sytuacji emerytów. W związku z tym organizacja apeluje o podniesienie wskaźnika dostosowania kosztów utrzymania (COLA) do poziomu co najmniej 3%, co mogłoby lepiej zabezpieczyć seniorów przed utratą siły nabywczej ich świadczeń.

Dane TSCL pokazują, że około 66% amerykańskich emerytów w dużej mierze polega na Social Security jako głównym źródle dochodu, a dla 28% seniorów jest to jedyne źródło utrzymania. W praktyce oznacza to, że każda zmiana wysokości świadczeń ma bezpośredni wpływ na standard życia milionów starszych Amerykanów. W obliczu wysokiej inflacji i rosnących kosztów usług publicznych, przyszłość amerykańskiego systemu emerytalnego pozostaje jednym z kluczowych tematów debaty publicznej.

ZOBACZ TEŻ:

Wiek emerytalny w USA

Źródło zdjęcia: https://pl.123rf.com/photo_120050228_przyci%C4%99ty-widok-starszego-m%C4%99%C5%BCczyzny-siedz%C4%85cego-przy-stole-i-licz%C4%85cego-pieni%C4%85dze.html

Wiek emerytalny w USA – ile wynosi?

Aktualny wiek emerytalny w USA wynosi (w zależności od daty urodzenia) 66 lub 67 lat. Tu warto pamiętać również o tym, że zakres ten ma być regularnie podwyższany, aby poprawić kondycję finansową systemu emerytalnego w USA. Biorąc pod uwagę konkretne lata urodzenia, osiągnięcie pełnego wieku emerytalnego wygląda następująco:

1) osoby urodzone w latach 1943-1954 – pełny wiek emerytalny to 66 lat;

2) osoby urodzone w 1955 roku – pełny wiek emerytalny to 66 lat i 2 miesiące;

3) osoby urodzone w 1956 roku – pełny wiek emerytalny to 66 lat i 4 miesiące;

4) osoby urodzone w 1957 roku – pełny wiek emerytalny to 66 lat i 6 miesięcy;

5) osoby urodzone w 1958 roku – pełny wiek emerytalny to 66 lat i 8 miesięcy;

6) osoby urodzone w 1959 roku – pełny wiek emerytalny to 66 lat i 10 miesięcy;

6) osoby urodzone w 1960 roku lub później – pełny wiek emerytalny to 67 lat.

Po wypłatę świadczenia można też ubiegać się wcześniej – minimalnie od 62. roku życia. Jak jednak wspominaliśmy, wartość podstawowej emerytury nie będzie tu zbyt wysoka.

„Premia za cierpliwość”

Aby odciążyć system emerytalny w USA, a także zachęcić seniorów do dłuższej aktywności na rynku pracy, wprowadzono również tzw. premię za cierpliwość. W myśl tej zasady im dłużej przyszły emeryt wstrzyma się z wystąpieniem o pobór świadczenia, tym więcej pieniędzy będzie otrzymywać już do końca życia, podobnie, jak ma to miejsce w przypadku emerytury w Niemczech. W tym przypadku świadczenie emerytalne ma wzrastać od chwili osiągnięcia pełnego wieku emerytalnego, do momentu rozpoczęcia pobierania świadczeń lub osiągnięcia wieku 70 lat.

Pobieranie emerytury z USA w Polsce: na jakich zasadach?

Pracowaliście przez pewien czas na terenie Stanów Zjednoczonych i zastanawiacie się, czy przysługuje Wam emerytura z USA? Osoby, które posiadają okresy ubezpieczenia zarówno w Polsce, jak i USA, mogą uzyskać emeryturę w obydwu tych państw, o ile spełnią warunki, które przepisy obydwu krajów ustanawiają do nabycia uprawnień do wypłaty świadczeń.

Gwarantuje to umowa dotycząca zabezpieczenia społecznego, zawarta między Polską a Stanami, w 2009 roku. Zgodnie z treścią dokumentu istnieje możliwość uzupełnienia brakujących okresów ubezpieczeniowych w jednym z państw przez doliczenie okresów ubezpieczeniowych w drugim państwie, a tym samym stanowić podstawę do ubiegania się o częściowe świadczenia emerytalno-rentowe w jednym lub w obu państwach. Dzięki umowie osoby, które pracowały bądź nadal pracują w USA, mogą zaliczyć okresy tej pracy przy procesie ubiegania się o emeryturę w ZUS.

Najniższa emerytura w USA dla Polaka

Zgodnie z założeniami amerykańskiego systemu emerytalnego nie ma określonej minimalnej kwoty tego świadczenia. Na wysokość emerytury składa się wiele różnych czynników typu staż pracy w USA, wysokość wynagrodzenia uzyskiwanego w USA, od których odprowadzane były składki na Social Security. Bardzo ważny w tej kwestii jest również dokładny wiek osoby, która ubiega się o przyznanie świadczenia.

System emerytalny w USA

Źródło zdjęcia: https://pl.123rf.com/photo_71961241_sukces-i-zysk-z-biznesu-ze-stosem-dolar%C3%B3w-ameryka%C5%84skich.html

Kto może otrzymywać emeryturę z USA na konto w Polsce?

Po stronie USA umowa dotyczy świadczeń przysługujących z amerykańskiego federalnego systemu ubezpieczeń emerytalnych, rodzinnych oraz z tytułu niezdolności do pracy.

W zakresie dotyczącym świadczeń emerytalnych obejmuje ona swoimi postanowieniami przede wszystkim osoby, które:

  • są lub były ubezpieczone z tytułu zatrudnienia, lub prowadzenia działalności zarobkowej w Polsce i USA, bez względu na miejsce zamieszkania;

  • są lub były ubezpieczone w jednym z tych krajów, w stale zamieszkują w drugim.

Umowa dotyczy więc zarówno tych Polaków, którzy pracowali w USA, a obecnie mieszkają w Polsce, jak i tych, którzy pracowali w Polsce, lecz aktualnie mieszkają w USA.

Szukasz pracy we Wrocławiu? Sprawdź najlepsze oferty na GoWork.pl!

Sumowanie okresów ubezpieczenia

Zastanawiasz się, ile wynosi najniższa emerytura w USA dla Polaka? Przy ustalaniu wysokości emerytur z USA zgodnie z umową stosuje się zasadę sumowania okresów ubezpieczenia przebytych w każdym z państw. Według niej uwzględnieniu podlegają okresy ubezpieczenia przebyte zarówno w Polsce, jak i USA, przy założeniu, że to uwzględnienie jest konieczne do uzyskania świadczenia oraz pod warunkiem, że okresy te nie pokrywają się w czasie.

Jak w Polsce starać się o otrzymanie emerytury z USA?

Po powrocie do Polski możliwe jest uzyskanie emerytury z USA. Trzeba jednak załatwić odpowiednie formalności. Na początku należy złożyć wniosek o świadczenie emerytalne za pośrednictwem ZUS. Przyszły beneficjent powinien wtedy wypełnić, a następnie przekazać formularz pomocniczy do podania o świadczenie z amerykańskiego systemu ubezpieczeń społecznych WZO-PL-01. Jest on dostępny w oddziale ZUS lub na stronie internetowej.

Na podstawie wypełnionego formularza ZUS przygotuje wniosek o amerykańską emeryturę i przekaże go do SSA w USA. Następnie instytucja ta rozpatrzy dokument i na podstawie obowiązujących w jej kraju przepisów podejmie odpowiednią decyzję.

Jeśli będzie ona pozytywna, SSA może przekazywać świadczenie emerytalne na rachunek bankowy w Polsce. Aby tak się stało, trzeba poinformować tę instytucję o powrocie na stałe do Polski. Należy jednocześnie podać wtedy numer swojego rachunku bankowego, na które będzie przelewana emerytura.

Porównanie emerytur w USA z innymi krajami – na czym polega różnica?

Amerykański system emerytalny różni się znacząco od systemów emerytalnych w innych krajach, takich jak Polska czy kraje skandynawskie. Kluczowe różnice obejmują:

1) Rola prywatnych planów emerytalnych – W USA znaczna część odpowiedzialności za oszczędzanie na emeryturę spoczywa na jednostkach i pracodawcach, podczas gdy w wielu krajach europejskich główną rolę odgrywają państwowe systemy zabezpieczeń społecznych.

2) Dobrowolność uczestnictwa – W USA uczestnictwo w planach emerytalnych, takich jak 401(k), jest często dobrowolne, co prowadzi do różnic w poziomie oszczędności między pracownikami.

3) Zróżnicowanie świadczeń – Świadczenia emerytalne w USA są ściśle uzależnione od wysokości zarobków i lat pracy, co powoduje, że osoby z niższymi zarobkami mogą otrzymywać znacznie niższe emerytury w porównaniu z osobami, które miały wyższe dochody.

Prywatne oszczędności emerytalne w USA – rola programu 401k

W Stanach Zjednoczonych, oprócz Social Security, kluczową rolę w zabezpieczeniu emerytalnym odgrywają programy oszczędnościowe, takie jak 401k. Jest to dobrowolny program emerytalny, w którym pracownicy mogą odkładać część swoich zarobków na emeryturę, a środki te są zwolnione z podatku dochodowego aż do momentu wypłaty. Dzięki temu pracownicy oszczędzają na przyszłość, nie płacąc podatków od oszczędności przez długie lata.

Wiele firm oferuje również dopłaty do programu 401k, co oznacza, że pracodawca przekazuje dodatkowe środki na konto pracownika, co jeszcze bardziej zwiększa potencjał oszczędności emerytalnych. Warto jednak pamiętać, że maksymalna kwota, którą pracownicy mogą wpłacać na 401k, jest ustalana przez rząd i wynosi $22,500 rocznie (dla osób poniżej 50. roku życia). Dla osób starszych, powyżej 50. roku życia, limit ten wzrasta do $30,000, umożliwiając oszczędzanie większych kwot na emeryturę.

Różnice między systemem emerytalnym w USA a systemem w Polsce

System emerytalny w Stanach Zjednoczonych znacząco różni się od polskiego. W USA podstawowym mechanizmem zapewniającym świadczenia emerytalne jest Social Security, który jest finansowany głównie ze składek pracujących obywateli i przedsiębiorstw. System ten, choć powszechny, nie zapewnia wystarczających środków na komfortowe życie po zakończeniu kariery zawodowej. Dlatego w Stanach Zjednoczonych dużą rolę odgrywają dodatkowe programy oszczędnościowe, takie jak 401k, które umożliwiają gromadzenie oszczędności na przyszłość.

W Polsce głównym mechanizmem emerytalnym jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), który zapewnia emerytury finansowane z bieżących składek pracujących. System ten, choć bardziej centralny, boryka się z problemem niskiej efektywności i niewystarczających świadczeń, zwłaszcza dla osób, które mają niskie zarobki lub przerwy w opłacaniu składek. W obu krajach istnieje możliwość dokonywania dodatkowych oszczędności, jednak w USA ta forma oszczędzania na emeryturę jest znacznie bardziej rozwinięta i ułatwiona przez różne programy oszczędnościowe.

Jak odróżnić nadgodziny od pracy poza umową?

Choć praca po godzinach często bywa nazywana nadgodzinami, nie zawsze mamy do czynienia z sytuacją zgodną z przepisami. Zdarza się, że pracownik zostaje poproszony o wykonanie dodatkowego zadania „na szybko” lub pracuje poza ustalonym harmonogramem – bez formalnego zlecenia. W świetle prawa nie każda forma wydłużonej pracy kwalifikuje się jako nadgodziny. Kluczowe znaczenie ma to, czy pracodawca wyraźnie zażądał dodatkowej pracy, czy było to wynikiem inicjatywy samego pracownika. Równie istotne jest, czy czas ten został zarejestrowany w systemie ewidencji i rozliczony zgodnie z kodeksem pracy. Praca ponad normę nie może być też zlecana w sposób ciągły, bez uzasadnienia organizacyjnego lub awaryjnego. Każdy przypadek warto dokumentować – to podstawa w razie sporu.

Kiedy możesz odmówić pracy w nadgodzinach?

Polskie prawo pracy zakłada, że nadgodziny są wyjątkiem, a nie regułą, i powinny wynikać z uzasadnionych potrzeb pracodawcy. Jednak pracownik ma prawo odmówić ich wykonania w kilku przypadkach. Odmowa jest dopuszczalna m.in. wtedy, gdy narusza zasady BHP, zagraża zdrowiu pracownika, koliduje z obowiązkami rodzicielskimi albo wykracza poza maksymalny dopuszczalny limit godzin nadliczbowych. Nie wolno też zlecać nadgodzin osobom zatrudnionym w niepełnym wymiarze czasu pracy w sposób systematyczny, bez wyrównania do pełnego etatu. W razie nieprawidłowości warto zgłosić sytuację do działu HR, a w trudniejszych przypadkach – do Państwowej Inspekcji Pracy. Znajomość swoich praw to podstawa, by nie dać się wciągnąć w nadużycia ze strony pracodawcy i zachować równowagę między życiem zawodowym a prywatnym.

Źródło zdjęcia: https://pl.123rf.com/photo_120211861_narodowa-flaga-ameryka%C5%84ska-z-gwiazdami-i-paskami-w-pobli%C5%BCu-budynku.html

Oceń artykuł
3.5/5 (24)