Ile wynosi wysokość emerytury w Niemczech i od czego jest zależna? Zagraniczne wyjazdy, wygodne domy i luksus braku przymusu pracy na emeryturze – tak ma wyglądać życie niemieckich emerytów. Czy to aby na pewno prawda? Możecie być zaskoczeni tym, jak w rzeczywistości wygląda kwestia emerytur w Niemczech i jak bardzo różni się w kontekście polskiego ubezpieczyciela, czyli ZUS.

Emerytura w Niemczech

Źródło zdjęcia: https://pl.123rf.com/photo_114632141_m%C3%B3j-kolega-zachwycona-blondynka-wyra%C5%BCaj%C4%85ca-pozytywne-nastawienie-podczas-rozmowy-z-m%C4%99%C5%BCem.html

Emerytura w Niemczech – czy jest tak wysoka, jak sądzimy?

Niemieckie emerytury są według obiegowej opinii na tyle wysokie, aby pozwolić seniorom na zagraniczne wyjazdy, samodzielne mieszkanie, leczenie czy brak konieczności dorabiania do świadczeń. Czy to aby jednak na pewno prawda?

Okazuje się, że niemiecki system emerytalny nie wszędzie zapewnia taką wysokość świadczeń, jaką sobie wyobrażamy.

Czemu nie wszyscy niemieccy obywatele mogą liczyć na tę samą wysokość świadczeń i dlaczego w najgorszej sytuacji są kobiety mieszkające w zamożniejszych regionach kraju? Temu przyjrzymy się w tym tekście. Wytłumaczymy Wam także, po ilu latach pracy emerytura w Niemczech będzie się Wam należeć.


WARTO WIEDZIEĆ: Granica ubóstwa w Polsce przeraża! Emeryci muszą żyć za… 700 zł miesięcznie


Niemiecki system emerytalny – z czego się składa?

Niemiecki system emerytalny jest kompleksowym rozwiązaniem, które zapewnia obywatelom odpowiednią opiekę finansową po zakończeniu kariery zawodowej. System ten składa się z trzech głównych filarów, które razem tworzą solidne podstawy emerytalne.

Każdy z filarów pełni różną rolę, dając emerytom możliwość uzyskania wsparcia na różnych etapach życia zawodowego i po zakończeniu pracy.

Ustawowe ubezpieczenie emerytalne (Rentenversicherung)

Podstawowym filarem niemieckiego systemu emerytalnego jest Rentenversicherung, czyli ustawowe ubezpieczenie emerytalne. Jest to obowiązkowe ubezpieczenie, które obejmuje wszystkich pracujących na umowie o pracę.

Składki na ten system są odprowadzane przez pracodawcę zarówno z jego strony, jak i z wynagrodzenia pracownika. Minimalny okres ubezpieczenia to okres oczekiwania i trwa pięć lat.

Wysokość składek zależy od dochodów pracownika – im wyższe wynagrodzenie, tym wyższa składka, która jest naliczana procentowo. To główne źródło finansowania emerytur w Niemczech, zapewniające emerytom podstawowy dochód po zakończeniu kariery zawodowej.

Emerytury zakładowe (Betriebliche Altersvorsorge)

Drugim ważnym elementem niemieckiego systemu emerytalnego są emerytury zakładowe, znane jako betriebliche Altersvorsorge. To dodatkowe ubezpieczenie, które pracodawca oferuje swoim pracownikom, obok obowiązkowego ubezpieczenia emerytalnego.

Składki na ten filar są dobrowolne i odprowadzane przez pracodawcę, ale także mogą być wpłacane przez pracownika. Emerytury zakładowe zapewniają dodatkowe środki emerytalne, które zwiększają komfort finansowy po zakończeniu pracy zawodowej.

Emerytury prywatne (Private Altersvorsorge)

Ostatni filar to emerytury prywatne, czyli private Altersvorsorge. W tym przypadku składki są dobrowolne i mogą być odprowadzane za pośrednictwem banków lub towarzystw ubezpieczeniowych.

Prywatne ubezpieczenie emerytalne daje pracownikom większą elastyczność, pozwalając im dostosować wysokość składek do swoich indywidualnych potrzeb. Istnieją dwa główne programy w ramach tego filaru:

1) Program Riester – skierowany do osób, które uczestniczą w systemie ustawowym i chcą uzyskać dodatkowe wsparcie w celu zminimalizowania utraty dochodów wynikających z reformy systemu emerytalnego. Program ten oferuje różne formy wsparcia i dotacji.

2) Program Rürup – dedykowany osobom, które nie kwalifikują się do programu Riester, czyli m.in. właścicielom firm lub osobom prowadzącym działalność gospodarczą. Program Rürup jest bardziej dostosowany do osób, które nie są objęte standardowym systemem emerytalnym.

3) Prywatne plany emerytalne – W Niemczech oprócz obowiązkowego systemu emerytalnego funkcjonują również prywatne plany emerytalne, które pozwalają na dodatkowe zabezpieczenie finansowe po zakończeniu kariery zawodowej.

Każda osoba mieszkająca i pracująca w Niemczech może dobrowolnie odkładać środki na przyszłą emeryturę, wpłacając składki na prywatne fundusze emerytalne.

Dzięki prywatnym planom emerytalnym możliwe jest zwiększenie wysokości świadczenia po przejściu na emeryturę, co pozwala na utrzymanie wyższego standardu życia. Tego rodzaju rozwiązanie stanowi popularne uzupełnienie państwowego systemu emerytalnego i daje większą niezależność finansową w przyszłości.

Niemiecki system emerytalny, dzięki tym trzem filarom, zapewnia elastyczność i różnorodność rozwiązań, które pomagają mieszkańcom Niemiec zadbać o swoją przyszłość finansową po zakończeniu pracy zawodowej.


Sprawdź też: Pobierasz niemiecką emeryturę? Co z waloryzacją?


Wsparcie dla osób o niskich emeryturach – Grundsicherung

Osoby otrzymujące bardzo niskie emerytury w Niemczech, które nie kwalifikują się do dodatku Grundrentenzuschlag, mogą ubiegać się o świadczenie Grundsicherung.

Jest to pomoc finansowa przeznaczona dla seniorów oraz osób trwale niezdolnych do pracy, które nie są w stanie samodzielnie pokryć kosztów życia.

Kto może ubiegać się o Grundsicherung?

1) Osoby, które osiągnęły pełny wiek emerytalny.

2) Osoby niepełnosprawne po ukończeniu 18. roku życia.

3) Osoby, których miesięczny dochód nie przekracza 1 015 EUR.

Na co można przeznaczyć Grundsicherung?

1) Niezbędne koszty utrzymania.

2) Opłaty za zakwaterowanie i ogrzewanie.

3) Składki na ubezpieczenie zdrowotne i opiekę długoterminową.

4) Składki emerytalne.

5) Dodatkowe potrzeby dla określonych grup osób.

6) Pomoc finansową w szczególnych przypadkach.

Grundsicherung stanowi istotne wsparcie dla osób starszych i niepełnosprawnych, pomagając im pokryć podstawowe wydatki i poprawić standard życia.

Emerytura w Niemczech – po ilu latach pracy się należy?

Kwestie związane z prawem emerytalnym w Niemczech nie są wcale proste. Wynika to z wielu reform, jakie przeszedł system wypłaty świadczeń u naszych zachodnich sąsiadów. Ma to także wpływ na to, po ilu latach pracy należy się emerytura w Niemczech i wysokość świadczenia.

Prawo emerytalne w Niemczech

Prawo do emerytury w Niemczech regulują więc 2 umowy:

1) Porozumienie emerytalne z 1975 roku

Zgodnie z jego treścią emerytura jest wypłacana na podstawie wszystkich opłaconych na terenie Polski oraz Niemiec składek. Do wypłaty emerytury zobowiązane jest jednak tylko jedno państwo – to, w którym aktualnie mieszka emeryt. Nie przysługują nam więc dwie emerytury – polska i niemiecka, a jedynie jedna z nich.

2) Prawo emerytalne Unii Europejskiej

Zgodnie z prawem emerytalnym UE, na terenie państw członkowskich obowiązuje zasada tzw. „koordynacji emerytur”. Co to oznacza w praktyce? Do wypłacanej nam zgodnie z tym prawem emerytury wliczane są wszystkie okresy pracy w państwach unijnych, niezależnie od tego, gdzie pracowaliśmy i gdzie będziemy pobierać świadczenia.

Bieżące składki są odprowadzane w kraju, w którym aktualnie pracujemy, a emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego jest wypłacana w miejscu naszego zamieszkania.

Która umowa dotyczy kogo? Najważniejszą kwestią będzie tu data naszego osiedlenia się w Niemczech. Jeśli do tego kraju przyjechaliśmy przed 31.12.1990 r., obowiązuje nas porozumienie z 1975 r. Jeśli nastąpiło to po tej dacie – dotyczyć nas będzie prawo unijne.


SPRAWDŹ TEŻ:


Jakie warunki trzeba spełnić, aby otrzymać emeryturę w Niemczech?

Ustawowe ubezpieczenie emerytalne co do zasady obejmuje wszystkie osoby, które w sposób legalny podejmują zatrudnienie na terenie Niemiec. Trzeba jednak pamiętać, że nawet te osoby podlegają pewnym warunkom, niezbędnym do spełnienia, by cieszyć się ustawowym ubezpieczeniu emerytalnym za zachodnią granicą.

Zastanawiacie się, jakie warunki musicie spełniać, aby móc ubiegać się o emeryturę niemiecką? Poniżej znajdziecie pełną listę:

1) praca na terenie Niemiec przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy;

2) pracownik powinien opłacać minimalne składki emerytalne w Niemczech i być objętym ubezpieczeniem emerytalnym, czyli w trakcie tzw. „okresu wyczekiwania” („Wartezeit”) – czas rzeczonego wyczekiwania dla standardowej emerytury („Regelaltersrente”) wynosi 5 lat;

3) osiągnięcie wymaganego wieku emerytalnego w Niemczech.


MAMY TEŻ DLA CIEBIE: Od marca 2021 wyższe emerytury i renty!


Wiek emerytalny w Niemczech – ile wynosi?

Niemcy wiek emerytalny do tej pory ustalali na podstawie roku urodzenia. Ten system ulega już jednak zmianom, zgodnie z którymi do 2031 r. wiek ten będzie stopniowo podwyższany o miesiąc.

Zgodnie z nowymi ustaleniami, od 2031 r. wiek emerytalny w Niemczech będzie wynosił 67 lat, zarówno w przypadku kobiet, jak i mężczyzn. Uwaga, jest jednak wyjątek!

Jeśli urodziliście się przed 1947 r. oraz pracowaliście co najmniej 45 lat i spełniacie wszystkie warunki, aby otrzymać niemiecką emeryturę, możecie przejść na emeryturę w wieku 65 lat.


PRZECZYTAJ TEŻ: Dodatki do emerytur – kto i na jakiej wysokości dodatek może liczyć?


Wysokość emerytury w Niemczech – od czego jest zależna?

Od czego zależy wysokość emerytury w Niemczech? Wśród wielu czynników, jakie możemy wymienić, składki emerytalne wcale nie będą najistotniejsze. Zależy ona przede wszystkim od:

1) wysokości naszych zarobków,

2) wysokości składek na ubezpieczenie, jakie odprowadzamy,

3) stażu pracy w Niemczech,

4) współczynnika momentu przejścia na emeryturę,

5) zebranych punktów emerytalnych (tzw. „Entgeltpunkte”),

6) współczynnika wartości emerytury (tzw. „Rentenwert”).

Istotny będzie także Rentenartfaktor, czyli współczynnik rodzaju emerytury. Jak nietrudno się domyślić, chodzi w tym przypadku o rodzaj świadczenia, o jakie ubiegają się osoby ubezpieczone.


ZOBACZ TEŻ:


Punkty emerytalne w Niemczech

Ostatnie trzy punkty niewiele Wam mówią? Już tłumaczymy, o co chodzi! W zależności od wysokości rocznych zarobków każdemu obywatelowi Niemiec przyznawane są tzw. punkty emerytalne.

Jeden punkt odpowiada tu średniemu rocznemu wynagrodzeniu w Niemczech, które w 2020 r. wyniosło 40 551 euro. Jeśli więc w trakcie roku pracy uda Wam się zarobić taką kwotę, otrzymacie pierwszy punkt na swoje konto.

Rentenwert – co to?

Tzw. współczynnik wartości emerytury, zwany Rentenwert, ma z kolei związek z tym, czy na emeryturę w Niemczech wybieramy się w regularnym wieku emerytalnym. W takiej sytuacji współczynnik wynosi 1. Za każdy miesiąc przedterminowego przejścia na emeryturę jest on zmniejszany o 0,3%.

Przy ustalaniu wysokości przysługującej nam niemieckiej emerytury, mnożymy wszystkie zebrane punkty emerytalne przez współczynnik wartości, oraz współczynnik momentu przejścia na emeryturę.


ZOBACZ TEŻ: Postojowe dla emerytów. Można dostać nawet 2 tysiące złotych!


Minimalna emerytura w Niemczech – ile wynosi?

Skoro wiemy już, na jakiej podstawie wyliczana jest wysokość emerytury w Niemczech, czas spojrzeć na to, jak realnie wygląda sytuacja seniorów w tym kraju. Obiegowe opinie o bogactwie tamtejszych starszych pokoleń, trzeba będzie nieco zweryfikować. Okazuje się bowiem, że nie wszyscy mogą liczyć na sute świadczenia.

Ile wynosi najniższa emerytura w Niemczech? Tu czeka nas pierwsza niespodzianka. Na terenie Niemiec nie funkcjonuje coś takiego jak emerytura minimalna, bowiem wartość świadczenia jest za każdym razem ustalana indywidualnie, na podstawie odprowadzonych składek oraz wysokości zarobków. Odpowiada za to opisany wcześniej system punktowy.


TO TEŻ MOŻE CIĘ ZAINTERESOWAĆ: Jakie są najbardziej poszukiwane zawody w Niemczech? Mamy listę


Średnia emerytura w Niemczech – ile wynosi?

Na podstawie danych statystycznych można za to ustalić wartość średniej emerytury w Niemczech, która w 2024 roku dla kobiet dotyczy kwoty około 1316 euro brutto, a dla mężczyzn wynosi ok. 1728 euro brutto. Takie świadczenie pobiera 25,5 mln osób.

Brzmi dobrze, ale czy wiecie, że taka wysokość świadczenia emerytalnego przysługuje dopiero po przepracowanych 45 latach za Odrą? W praktyce więc niemieckie emerytury wcale nie zostają wyliczone na tak zawrotne kwoty.

Według danych niemieckiego odpowiednika naszego ZUS-u, czyli Deutsche Rentenversicherung, średnia wypłata świadczenia dla wszystkich, którzy przekroczyli ustalony wiek emerytalny w Niemczech, nie przekracza nawet kwoty tysiąca euro.

Ile wynosi emerytura w Niemczech po 10 latach pracy?

W sytuacji, kiedy pracownik przez 5 lat podejmował legalną pracę na zachodzie Niemczech i opłacał obowiązkowe składki, jego emerytura wynosi miesięcznie około 180 euro, czyli 801 złotych. Kiedy staż pracy wzrasta, kwota również ulegnie zmianie.

Na ostateczną kwotę ma bowiem wpływ również płacenie składek emerytalnych przez dłuższy czas. Według kalkulatora Niemieckiego Ubezpieczenia Emerytalnego, po 10 latach pracy w Niemczech osoba zarabiająca średnio 3000 euro miesięcznie uzyska emeryturę w wysokości około 262 euro, czyli 1166 złotych.


TO TRZEBA WIEDZIEĆ: Głodowe emerytury Polaków. “Rekordzistka” dostaje 2 grosze!


Najniższa emerytura w Niemczech – „biedaemerytury” to poważny problem

Mało tego, niektórzy Niemcy wprost prześmiewczo nazywają wysokość wypłacanych świadczeń „biedaemeryturami” i podkreślają, że przy takich kwotach rezygnacja z kontynuacji pracy zawodowej staje się niemal niemożliwa. Kto jest w najgorszej sytuacji? Wcale nie mieszkańcy najbiedniejszych regionów Niemiec!

To właśnie kobiety, zamieszkujące tereny dawnego RFN, czyli dosyć zamożnego regionu, mają otrzymywać najmniejsze niemieckie emerytury. Nie tylko są one niższe od świadczeń mężczyzn, ale i kobiet mieszkających na terenach dawnego komunistycznego NRD.

Przeciętna Niemka ma bowiem otrzymywać zaledwie 728 euro, czyli równowartość ok. 3,2 tys. zł. Na polskie warunki brzmi nie tak źle, ale przypomnijmy, że koszty życia na zachodzie Niemiec są znacznie wyższe, niż na wschodzie, czy terenie naszego kraju.

Z czego wynika taka sytuacja? To właśnie system punktowy zaowocował podobnymi przypadkami. Wynika to także z uwarunkowań historycznych – kobiety zamieszkujące zachodnie tereny Niemiec, wypracowały mniejszy staż pracy, niż ich koleżanki ze wschodu. Wynosi on zazwyczaj ok. 27 lat.

Skąd wynika różnica? Panie często rezygnowały z kariery zawodowej na rzecz macierzyństwa. O ile jednak w tamtych czasach pojedyncza pensja „głowy rodziny” wystarczała, aby zapewnić byt całemu gospodarstwu, o tyle teraz wygląda to trochę inaczej…

Jak ratują się ci, którzy nie mogą liczyć na wysoką emeryturę w Niemczech? Większość z nich dorabia do świadczenia dodatkową pracą. Emerytalne nierówności zdaniem ekspertów zostaną wyrównane w kolejnych pokoleniach, w których matki raczej wracają do pracy po urlopie macierzyńskim.

Jednak już teraz specjaliści alarmują, że władze kraju powinny jeszcze raz przemyśleć wprowadzenie minimalnej emerytury w Niemczech.

Emerytura w Niemczech dla Polaków

Polacy, którzy pracowali w Niemczech i chcą pobierać tam emeryturę, muszą wziąć pod uwagę moment, w którym zamieszkali w tym kraju. Obowiązujące przepisy różnią się w zależności od daty osiedlenia się i wpływają na sposób wypłaty świadczenia.

1) Osoby, które zamieszkały w Niemczech przed końcem 1990 roku – podlegają polsko-niemieckiemu porozumieniu w sprawie ubezpieczenia społecznego z 9 października 1975 roku. Oznacza to, że tylko jedno państwo (Polska lub Niemcy) wypłaca emeryturę, uwzględniając wszystkie składki opłacone w obu krajach.

2) Osoby, które przeprowadziły się do Niemiec po 1 stycznia 1991 roku – ich emerytura podlega przepisom prawa emerytalnego Unii Europejskiej (w Unii Europejskiej składki emerytalne są odprowadzane w kraju pracodawcy, a emeryturę wypłaca się w kraju zamieszkania w momencie uzyskania prawa do świadczenia emerytalnego).

Świadczenie jest przyznawane przez jeden kraj, np. Niemcy, natomiast ZUS przekazuje polską część emerytury do Niemiec, a tamtejszy urząd wypłaca łączne świadczenie.

3) Aby otrzymać niemiecką i polską emeryturę, trzeba spełnić wymagania obu systemów, czyli osiągnąć ustawowy wiek emerytalny oraz posiadać wymagany staż pracy. Warto pamiętać, że warunki te różnią się między krajami, dlatego każda sytuacja wymaga indywidualnej analizy.

Emerytura w Niemczech - ile wynosi

Źródło zdjęcia: https://pl.123rf.com/photo_56437662_hands-counting-euro-banknotes.html

Podwyżki emerytur w Niemczech – na co można liczyć?

Waloryzacja emerytur to zjawisko spotykane nie tylko w Polsce – niemiecka emerytura również jej podlega. Na ostatnich nowelizacjach skorzystają osoby, które pragną przejść na wcześniejszą emeryturę, a w przypadku osób szczególnie długo ubezpieczonych wcale nie będzie inaczej.

Od 1 lipca 2023, emerytury w Niemczech znacząco wzrosły. Wysokość waloryzacji jest uzależniona od położenia – świadczenia wzrosły 4,39% na zachodzie Niemiec oraz 5,86% na wschodzie. Zdaniem ekspertów ważna była podwyżka emerytur również w 2024 roku, gdzie wzrost wysokości emerytur miał sięgnąć nawet 5,5-6%.

Emerytura w Niemczech w 2025 roku

W 2025 roku niemieccy emeryci mogą liczyć na podwyżkę świadczeń, wynikającą ze wzrostu wynagrodzeń oraz ogólnej sytuacji gospodarczej. Wysokość emerytur ustalana jest na podstawie skomplikowanego mechanizmu obliczeniowego, który uwzględnia m.in.:

1) Dane Federalnego Urzędu Statystycznego (Destatis) – obejmujące zarówno wynagrodzenia osób objętych systemem ubezpieczeń emerytalnych, jak i tych, którzy do niego nie należą, np. urzędników.

2) Wzrost płac – w pierwszym kwartale 2024 roku płace realne wzrosły o 3,8%, natomiast nominalnie o 6,4%. Ponieważ podwyżki emerytur bazują głównie na wzroście nominalnym, świadczenia w 2025 roku również wzrosną.

3) Wpływy do funduszu emerytalnego – odzwierciedlające kondycję systemu oraz możliwości finansowania podwyżek.

Prognozowany wzrost świadczeń wyniesie około 6%, co oznacza, że emeryt otrzymujący dotychczas 1200 euro dostanie dodatkowe 72 euro miesięcznie.

Jednak rosnąca liczba emerytów oraz zwiększone koszty utrzymania systemu emerytalnego powodują obawy o jego stabilność. Fundusz emerytalny będzie musiał pokryć dodatkowe 1,5 miliarda euro wydatków, m.in. na podwyższone dopłaty do rent inwalidzkich, które od 2025 roku wzrosną aż o 12%.

Mimo tych wyzwań Bundesbank przewiduje, że podwyżki świadczeń w 2025 roku są niemal pewne i będą kontynuowane w kolejnych latach.

Źródło zdjęcia: https://pl.123rf.com/photo_9190518_niemiecki-bandery-na-townhall-w-bremie-%C3%A5%C5%A1wiatowego-dziedzictwa-unesco.html

Oceń artykuł
4.4/5 (21)