Na jakich zasadach przyznawana jest emerytura we Włoszech? W tym tekście opisujemy szczegółowo działanie włoskiego systemu emerytalnego. Jaki jest aktualny wiek emerytalny we Włoszech i na jakich zasadach oblicza się wysokość świadczenia? Wszystkie informacje podajemy poniżej.

Emerytura we Włoszech

Źródło zdjęcia: https://pl.123rf.com/photo_12405603_starszy-m%C4%99%C5%BCczyzna-nordic-walking.html

Włoski system emerytalny, podobnie jak system emerytalny we Francji, jest oceniany przez analityków jako jeden z najdroższych na świecie. Warto pamiętać, że Włochy należą także z tego powodu do jednych z najbardziej zadłużonych państw. Wartość emerytur we Włoszech nie jest najwyższa, a korzystanie z pracowniczych i indywidualnych planów emerytalnych nie jest wystarczająco spopularyzowane.

Jak działa włoski system emerytalny? W tym tekście wytłumaczymy Wam, z jakich filarów składa się emerytura z Włoch oraz ile wynosi wiek emerytalny w tym kraju. Na jakich zasadach przyznawana jest włoska emerytura dla Polaka? Tego dowiecie się poniżej!

Państwowa emerytura z Włoch – warunki, wiek emerytalny

Włoska emerytura składa się z jednego obowiązkowego, państwowego filaru oraz dwóch dobrowolnych – pracowniczego i indywidualnego. Niestety, choć włoski system emerytalny generuje dosyć wysokie koszty, korzystanie z alternatywnych form oszczędzania na emeryturę nadal nie zostało jeszcze spopularyzowane w tym kraju.

1 filar: emerytura państwowa

Aby zyskać prawo do poboru państwowej emerytury we Włoszech, niezbędne jest osiągnięcie wymaganego wieku emerytalnego, a także udokumentowanie 20-letniego okresu składkowego.

Świadczenie jest wypłacane dożywotnio, do tego można starać się o wypłatę dodatków socjalnych, podobnie, jak ma to miejsce w przypadku emerytur w Szwecji. Wartości tych świadczeń stopniowo są jednak obniżane, w związku z rosnącym zadłużeniem państwa.

Uwaga, specjalne dodatki są przyznawane również za przedłużony okres opłacania składek. Przykładowo, jeśli odprowadzaliśmy składki przez okres co najmniej 37 lat, możemy liczyć nawet na dodatkowe 5 tys. euro brutto rocznego dodatku!

Emerytura z Włoch – 2 filar

Pomimo malejących kwot świadczeń emerytalnych Włosi niechętnie korzystają z alternatywnych metod oszczędzania na przyszłość. Choć na rynku pracy w tym kraju można znaleźć firmy, oferujące zamknięte, pracownicze fundusze emerytalne, nie ma ich wiele.

Dawne, wyjątkowo wysokie państwowe emerytury we Włoszech sprawiały, że obywatele nie musieli wspomagać domowego budżetu dodatkowymi pozycjami. Niestety dziś, kiedy sytuacja nie prezentuje się równie korzystnie, młodsze pokolenia włoskich pracowników dopiero powoli przekonują się do samodzielnego dbania o przyszłe emerytury.

3 filar: indywidualne plany emerytalne

Podobnie przedstawia się sytuacja z korzystaniem z indywidualnych produktów emerytalnych. Choć młodsze pokolenia uczą się doceniać możliwości, jakie tworzą im nowopowstające otwarte fundusze emerytalne, nadal włoski rynek nie jest wyjątkowo mocno rozwinięty pod tym względem.

Prywatne programy emerytalne we Włoszech

Włoski system emerytalny obejmuje zarówno publiczne świadczenia emerytalne, jak i szereg prywatnych programów, które mają na celu uzupełnienie dochodów po zakończeniu aktywności zawodowej. Prywatne programy emerytalne są różnorodne i umożliwiają pracownikom i przedsiębiorcom dopasowanie oszczędności do indywidualnych potrzeb. W 2023 roku we Włoszech funkcjonowały różne rodzaje funduszy emerytalnych, które można podzielić na cztery główne kategorie:

1. Zamknięte fundusze emerytalne

Zamknięte fundusze emerytalne są formą umowy zbiorowej między pracownikami a pracodawcami, przeznaczoną dla osób pracujących w tym samym sektorze zawodowym. Tego rodzaju fundusze umożliwiają uczestnictwo tylko pracownikom danego obszaru zawodowego. Na koniec 2023 roku w Włoszech funkcjonowało około 4 milionów indywidualnych kont w ramach tych funduszy, a całkowite aktywa zarządzane przez te fundusze wynosiły 68 miliardów euro (około 295,67 miliarda PLN).

2. Otwarte fundusze emerytalne

Otwarte fundusze emerytalne są tworzone przez banki, firmy ubezpieczeniowe i zarządzające aktywami przedsiębiorstwa. Do tych funduszy można przystąpić zarówno indywidualnie, jak i grupowo. W grudniu 2023 roku było około 1,9 miliona indywidualnych kont, a całkowita wartość aktywów wynosiła 32,6 miliarda euro (około 141,75 miliarda PLN). Uczestnicy tego rodzaju funduszy mają dużą elastyczność, ponieważ mogą wybrać fundusz, który najlepiej odpowiada ich potrzebom i preferencjom inwestycyjnym.

3. Indywidualne plany oszczędnościowe (Piani individuali pensionistici – PIP)

Indywidualne plany oszczędnościowe to specjalne umowy ubezpieczeniowe na życie, które oferują korzyści podobne do tradycyjnych funduszy emerytalnych. Te plany są przeznaczone wyłącznie dla osób fizycznych, a nie dla grup pracowniczych, co czyni je bardziej elastycznymi. W grudniu 2023 roku było około 4,1 miliona indywidualnych rachunków w ramach PIP, z całkowitą wartością aktywów wynoszącą 56 miliardów euro (około 243,49 miliarda PLN). PIP są popularne wśród osób, które preferują samodzielne zarządzanie swoimi oszczędnościami na emeryturę.

4. Istniejące wcześniej fundusze emerytalne

Te fundusze zostały wprowadzone przed reformą emerytalną z 1993 roku i są regulowane przez art. 2117 kodeksu cywilnego. Powstały one głównie w dużych firmach, takich jak Fiat czy Unicredit, już w latach 70-tych XX wieku. Chociaż te fundusze są starsze, nadal funkcjonują i obejmują około 700 tysięcy indywidualnych kont. Całkowite aktywa tych funduszy wynosiły 66 miliardów euro (około 286,97 miliarda PLN) na koniec 2023 roku.

Wszystkie te programy mają na celu zapewnienie dodatkowego źródła dochodu na emeryturze, obok podstawowego zabezpieczenia publicznego. Dzięki różnorodności dostępnych opcji, mieszkańcy Włoch mogą dostosować swoje oszczędności emerytalne do indywidualnych potrzeb i oczekiwań.

Assegno Sociale

O zasiłek ten (w 2023 roku jest to 754,91 Euro) wnioskować mogą osoby, które są zameldowane we Włoszech, a także ukończyły co najmniej 67 lat. Muszą one spełnić także pozostałe warunki, takie jak:

  • zamieszkanie we Włoszech (osoby, które wyprowadzą się z kraju, automatycznie tracą prawo do zasiłku!);

  • legalny pobyt we Włoszech od co najmniej 10 lat;

  • dochody nieprzekraczające minimalnego rocznego wynagrodzenia.


Sprawdź też: Emerytura w Austrii – ile wynosi? Filary, zasady


system emerytalny we Włoszech

Źródło zdjęcia: https://pl.123rf.com/photo_61084659_stara-kobieta-siedzi-w-domu-liczy-jej-pieni%C4%85dze.html

Jaki jest wiek emerytalny we Włoszech?

Zgodnie z reformą emerytalną, jaka miała miejsce we Włoszech w 2012 roku (Legge Fornero), od 2019 roku prawo do emerytury z Włoch nabywają pracownicy po osiągnięciu 67 lat.

Wiek emerytalny we Włoszech jest taki sam dla kobiet i mężczyzn. Tym samym jest to jeden z najwyższych w Unii Europejskiej. Dobrze pamiętać także o tym, że dla osób dopiero wchodzących na rynek pracy wiek ten docelowo ma wynosić już 71 lat. Jego stałe podwyższanie, podobnie, jak ma to miejsce w przypadku emerytury w USA, ma stanowić dodatkowe zabezpieczenie trwałości kosztownego systemu.

Wcześniejsza emerytura we Włoszech

Niektóre kobiety mogą skorzystać z programu Opzione Donna. Umożliwia on przejście na emeryturę w wieku 60 lat (59 lat z jednym dzieckiem lub 58 lat z dwójką dzieci), w przypadku, gdy opłaconych jest 35 lat składek. Program ten dotyczy jednak tylko określonych branż lub sytuacji.

Wcześniejsza emerytura we Włoszech jest możliwa bez względu na wiek, jednak tylko wtedy, gdy opłacona zostanie wymagana ilość składek na ubezpieczenie społeczne. To w przypadku kobiet 41 lat i 10 miesięcy i jeśli chodzi o mężczyzn 42 lata i 10 miesięcy.

Do końca 2023 roku można skorzystać również ze świadczenia Quota 103. Pracownicy, którzy chcą starać się o taką emeryturę, muszą mieć ukończone 62 lata i opłacone 41 lat składek. W procesie ubiegania się o wcześniejszą emeryturę należy zrezygnować z pracy na umowie, a jednocześnie nie podejmować zatrudnienia w okresie wypłaty świadczenia aż do osiągnięcia wieku emerytalnego (zwykła emerytura). Świadczenie Quota 103 nie powinno być większe niż pięciokrotność minimalnej emerytury.

Włoska emerytura – wysokość

Od czego zależna jest wysokość emerytury we Włoszech? Od 1996 roku wyliczenie emerytury we Włoszech, podobnie jak w Polsce, uzależnione jest od ilości i wartości wpłacanych składek. Im dłuższy okres kariery i późniejszy moment przejścia na emeryturę, tym świadczenie będzie wyższe. Średnia emerytura we Włoszech w 2021 roku wynosiła 1561 euro miesięcznie. Ponadto przy opłacaniu składki przez okres przynajmniej 37 lat, można liczyć na dodatek w wysokości 5 tys. euro rocznie.

Ile wynosi najniższa emerytura?

Co ciekawe, wysokość minimalnego świadczenia musi mieć odpowiednio wysoka. Najniższa emerytura nie może być niższa niż 660 euro miesięcznie.

Wartość minimalnej emerytury we Włoszech nie może być niższa niż półtorakrotność zasiłku socjalnego, zwanego Assegno Sociale. Jeśli taka sytuacja nastąpi, należy starać się o przyznanie w miejsce emerytury zasiłku socjalnego.


Szukasz pracy w Gdyni? Sprawdź najlepsze oferty na GoWork.pl!


Jak ubiegać się o emeryturę we Włoszech?

Z racji obecnej sytuacji gospodarczej kraju Włochy stają się coraz mniej popularnym miejscem do emigracji zarobkowej. Wciąż jednak pozostaje wielu Polaków, którym przysługuje prawo do emerytury we Włoszech.

Aby móc się o nią ubiegać, niezbędne jest złożenie wniosku do włoskiego odpowiednika ZUS-u, INPS. Wymagane formularze znajdziecie zarówno na stronie internetowej urzędu, jak i biurach terytorialnych.

Jeśli przygotowanie wymaganej dokumentacji sprawia Wam problem, warto skorzystać z pomocy instytucji, które oferują nieodpłatną pomoc w tym procesie. Ich oferty również znajdziecie na stronie INPS.

Do wymaganego wieku emerytalnego we Włoszech jeszcze trochę Wam brakuje, ale Wasz staż pracy jest już znacznie dłuższy, niż 20 lat? Warto pamiętać, że we Włoszech wciąż istnieje możliwość przejścia na tzw. emeryturę wskutek wysługi lat.

Prawo do skorzystania z takiej formy świadczeń nabywają osoby, które:

  • są pracownikami najemnymi, którzy przepracowali 35 lat (okres składkowy musi zostać potwierdzony!) i ukończyli 58 lat;

  • są pracownikami samozatrudnionymi (rolnicy, rzemieślnicy zajmujący się handlem), którzy przepracowali 35 lat i ukończyli 59 lat.

Ci pracownicy mają prawo ubiegać się wcześniej o wypłatę emerytury we Włoszech.

Emerytury międzynarodowe

Ze względu na to, że w przypadku pracy w krajach członkowskich UE działają stosowne umowy przedmiotowe i dochodzi do zsumowania okresów przepracowanych, emerytura we Włoszech dla Polaków jest możliwa. Trzeba tu jednak wziąć pod uwagę, że na rozpoczęcie pobierania emerytury należy niekiedy czekać dłużej niż w innych krajach.

W przypadku zsumowania okresów składkowych wysokość emerytury wylicza każdy z krajów, stosując proporcje do udokumentowanych okresów ubezpieczenia. Takie zsumowanie stosuje się wtedy, gdy ubezpieczony pracownik wykazuje się minimalnym (odpowiednim do przesłania wniosku o wypłacanie emerytury) okresem ubezpieczenia. Musi być on potwierdzony opłacanymi składkami tam, gdzie emerytura ma być wypłacana.

Często bez sumowania okresów składkowych pracownik nie posiadałby wymaganego minimum przepracowanych lat, co uniemożliwiałoby uzyskanie emerytury (okres zatrudnienia może być uzupełniony wyłącznie opłacanymi składkami na poczet odbytej służby wojskowej). Sytuacja, w której nastąpi brak minimalnego okresu zatrudnienia. Wtedy składki wpłacane w danym kraju zostaną wykorzystane przez odpowiednią instytucję emerytalną działającą w tym drugim kraju.

W przypadku, gdy Polak wyśle wniosek o wypłacanie emerytury do INPS-u na podstawie kumulacji składek w obu krajach, ale nie może jednocześnie potwierdzić minimalnego okresu zatrudnienia we Włoszech umożliwiającego naliczenie i wypłacenie emerytury przez INPS, wtedy opłacane przez dany zakres czasowy składki będą uwzględnione w okresie zatrudnienia stosowanym przez ZUS.

Jeśli okresy składkowe zostaną zsumowane i pracownik osiągnął wiek emerytalny, INPS wypłaca emeryturę na podstawie przepracowanych lat.

Jak starać się o emeryturę międzynarodową?

Aby emerytura międzynarodowa była możliwa do wyliczenia, należy złożyć stosowne dokumenty. Oprócz dokumentacji wymaganej we wniosku jest to m.in.:

1) sporządzone własnoręcznie zaświadczenie o miejscu zamieszkania oraz o obywatelstwie, braku stosownego zaświadczenia urzędowego;

2) odpowiedni kwestionariusz i wniosek dotyczący wypłacania emerytury przez wskazany podmiot;

3) dokumentacja dotycząca okresów przepracowanych we Włoszech i w Polsce;

4) formularz związany z prawem do odliczenia podatku.

W krajach UE wniosek o taką emeryturę należy złożyć w miejscu zamieszkania w odpowiedniej instytucji. Ośrodkiem we Włoszech, który zajmuje się tymi kwestiami i wypłaca emeryturę, jest Istituto Centrale delle Banche Popolari Italiane (ICBPI – Centralny Instytut Włoskich Banków Spółdzielczych).

Emerytura we Włoszech - wysokość

Źródło zdjęcia: https://pl.123rf.com/photo_81931103_flaga-unii-europejskiej-w%C5%82ochy-sardynia.html

Zmiany we włoskim systemie emerytalnym w 2025 roku

Włoski system emerytalny czekają istotne reformy, które budzą wiele obaw wśród pracowników. W 2025 roku rząd Giorgii Meloni planuje wprowadzenie zmian, które obejmują m.in. podwyższenie wieku emerytalnego oraz nowy sposób naliczania świadczeń. Reformy te są odpowiedzią na rosnący deficyt budżetowy oraz starzejące się społeczeństwo, jednak ich konsekwencje mogą być dotkliwe dla wielu obywateli.

Podwyższenie wieku emerytalnego – nieunikniona konieczność?

Obecnie wiek emerytalny we Włoszech wynosi 67 lat, zgodnie z ustawą Fornero. W ramach reformy rząd rozważa jednak jego podwyższenie, co może oznaczać konieczność pracy nawet do 70. roku życia dla niektórych grup zawodowych. Motywacją do takiego kroku jest:

1) Dostosowanie systemu emerytalnego do średniej długości życia – Włosi żyją coraz dłużej, co zwiększa obciążenie systemu emerytalnego.

2) Redukcja deficytu budżetowego – Wzrost liczby emerytów oraz rosnące zobowiązania finansowe państwa zmuszają rząd do cięć wydatków.

3) Presja Unii Europejskiej – Przekroczenie dopuszczalnego poziomu deficytu może prowadzić do konsekwencji finansowych dla kraju, dlatego konieczne jest ograniczenie kosztów systemu emerytalnego.

Podniesienie wieku emerytalnego oznacza dla wielu pracowników konieczność dłuższej aktywności zawodowej, co budzi niezadowolenie, szczególnie wśród osób planujących w najbliższych latach przejście na emeryturę.

Zmiany w sposobie naliczania składek emerytalnych

Jednym z najbardziej kontrowersyjnych punktów reformy jest zmiana zasad przeliczania składek emerytalnych. Obecnie osoby, które rozpoczęły pracę przed 1996 rokiem, korzystają z korzystniejszych zasad naliczania emerytur. Reforma może jednak doprowadzić do:

1) Zniesienia preferencyjnych zasad naliczania świadczeń dla starszych pracowników – wszystkie emerytury mogą zostać oparte wyłącznie na systemie składkowym, niezależnie od momentu rozpoczęcia pracy.

2) Obniżenia przyszłych świadczeń – zmiana modelu przeliczania składek może skutkować niższymi emeryturami, co szczególnie dotknie osoby o niższych dochodach.

3) Braku stabilności dla starszych pracowników – osoby, które od lat odkładały składki w oparciu o wcześniejsze zasady, mogą nagle znaleźć się w mniej korzystnej sytuacji finansowej.

Nowy sposób przeliczania emerytur ma na celu ograniczenie wydatków budżetowych, jednak dla pracowników oznacza to niepewność co do wysokości przyszłych świadczeń.

Jak reforma wpłynie na rynek pracy?

Zmiany w systemie emerytalnym nie pozostaną bez wpływu na rynek pracy. Wydłużenie wieku emerytalnego oraz niższe świadczenia mogą doprowadzić do kilku negatywnych konsekwencji:

1) Mniejsza rotacja pracowników – Starsi pracownicy dłużej pozostaną na rynku pracy, co opóźni wymianę pokoleniową.

2) Trudniejsza sytuacja młodych osób poszukujących pracy – Młodzież już teraz zmaga się z wysokim poziomem bezrobocia, a zmniejszenie liczby wolnych miejsc pracy może jeszcze bardziej skomplikować sytuację.

3) Niezadowolenie społeczne – Obawy dotyczące dłuższego czasu pracy i niższych emerytur mogą prowadzić do protestów i sprzeciwu społecznego wobec reformy.

Reforma emerytalna, choć ma na celu ratowanie budżetu i dostosowanie systemu do nowych realiów demograficznych, stawia przed włoskimi pracownikami poważne wyzwania. Wydłużenie okresu aktywności zawodowej oraz zmiana zasad naliczania składek budzą liczne kontrowersje i rodzą pytania o przyszłość systemu emerytalnego w kraju.

Czy warto pracować we Włoszech dla lepszej emerytury?

Włochy są popularnym kierunkiem emigracji zarobkowej, ale czy warto pracować tam z myślą o przyszłej emeryturze? Włoski system emerytalny oferuje dość wysokie świadczenia w porównaniu do wielu innych krajów europejskich, jednak wiąże się to również z wyższymi składkami. Pracownicy objęci ubezpieczeniem emerytalnym muszą przepracować co najmniej 20 lat, aby otrzymać minimalne świadczenie. Warto również zwrócić uwagę na wiek emerytalny, który różni się w zależności od rodzaju wykonywanej pracy.

Jakie czynniki wpływają na wysokość emerytury we Włoszech?

Emerytura we Włoszech obliczana jest na podstawie kilku kluczowych czynników, w tym:

  • Długości stażu pracy – Im dłużej pracujesz, tym wyższe świadczenie emerytalne.
  • Średniego wynagrodzenia – System opiera się na składkach odprowadzanych od wynagrodzenia brutto.
  • Typu umowy o pracę – Pracownicy zatrudnieni na etat mają lepsze warunki emerytalne niż osoby samozatrudnione.
  • Waloryzacji emerytur – Włochy stosują system indeksacji świadczeń, co oznacza, że wysokość emerytury może rosnąć w zależności od inflacji.

Źródło zdjęcia: https://pl.123rf.com/photo_173262614_czerwona-zielona-i-bia%C5%82a-w%C5%82oska-flaga-macha-na-wietrze-jest-pi%C4%99kny-s%C5%82oneczny-letni-dzie%C5%84-z.html

Oceń artykuł
3.5/5 (17)