Jaka jest maksymalna temperatura w biurze dopuszczana przez prawo? Okazuje się, że choć kwestię minimalnej temperatury w biurze regulują przepisy bezpieczeństwa pracy, wysokość maksymalnej temperatury w pracy budzi wiele wątpliwości. Przyglądamy się tej sprawie!

Maksymalna temperatura w pracy

Kwestia temperatur, które mają ogromny wpływ na efektywność wykonywania pracy, jest ważnym tematem zarówno dla pracownika, jak i dla pracodawcy. Ma on względem zatrudnionych pewne obowiązki. Pracodawca musi dbać o zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. A co na to przepisy? Choć w prawie określono minimalną temperaturę, trudno odnaleźć jednoznaczne wskazanie na zakresy maksymalne. Jakie są zalecenia BHP w tej kwestii? O czym mówią przepisy dotyczące warunków pracy, biorąc pod uwagę temperaturę?

Maksymalna temperatura w pracy – jaka powinna być?

Zbyt niska lub wysoka temperatura w biurze może poważnie odbić się na naszej wydajności w pracy. Jaka powinna być maksymalna temperatura w pracy? Okazuje się, że obowiązek zapewnienia odpowiednich warunków w tym zakresie spoczywa na pracodawcy.

O ile jednak minimalna temperatura w pracy została jasno określona przez przepisy dotyczące bezpieczeństwa pracy ujęte w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy i wynosi 14 lub 18 stopni Celsjusza, o tyle maksymalne wartości temperatury w miejscu pracy nie zostały już ustalone w równie jasny sposób.

Temperatura maksymalna w pracy – co na to przepisy?

Zgodnie z treścią rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy „w pomieszczeniach pracy należy zapewnić temperaturę odpowiednią do rodzaju wykonywanej pracy (metod pracy i wysiłku fizycznego niezbędnego do jej wykonania), nie niższą jednak niż 14 stopni Celsjusza, chyba że względy technologiczne na to nie pozwalają (np. praca w chłodniach). W pomieszczeniach pracy, w których jest wykonywana lekka praca fizyczna, i w pomieszczeniach biurowych, temperatura nie może być niższa niż 18 stopni Celsjusza”.

Co więcej, pracodawcy z obowiązku zapewnienia odpowiedniej temperatury w pracy nie zwalnia nawet słaba sytuacja finansowa firmy, czy aktualne warunki atmosferyczne, w postaci np. wysokich temperatur występujących na zewnątrz.

Praca w upale jest szczególnie obciążająca, podobnie jak długotrwałe przebywanie w pomieszczeniu o bardzo niskiej temperaturze w ramach wykonywania obowiązków służbowych. Z tego względu właściciel firmy musi zadbać o spełnienie wszelkich norm w tym zakresie.

Jedynym wyjątkiem od tej reguły są wymogi produkcyjne. Jeśli np. temperatura na hali produkcyjnej nie może przekroczyć np. 14 stopni Celsjusza, aby móc zapewnić jej prawidłowe działanie, pracownik nie może domagać się jej zwiększenia.

Maksymalna temperatura w miejscu pracy – BHP

Przepisy nie regulują w sposób dokładny, jaka może być temperatura w miejscu pracy takim jak huta szkła lub odlewnia. W pomieszczeniach tego typu względy technologiczne sprawiają, że będzie tam zawsze gorąco. Ustalenie wysokości maksymalnej temperatury pracy w biurze również nie jest takie proste.

Ustawodawca nie zdecydował się jej jasno określić, z wyjątkiem pracowników młodocianych. W przypadku takich osób, podczas pracy maksymalna temperatura wynosi 30 stopni Celsjusza z zastrzeżeniem, że wilgotność powietrza nie może przekraczać 65%.

SPRAWDŹ TEŻ: Praca w Kielcach 

Czy nie ma maksymalnej temperatury w pracy?

Kiedy możemy mówić o przekroczeniu norm temperaturowych w pozostałych przypadkach? Pomimo braku jasno określonej wysokości wprowadzono pewne reguły. Tym samym temperatura na hali produkcyjnej, przy ciężkiej pracy fizycznej, nie powinna przekroczyć 28 stopni Celsjusza. W przypadku szczególnych warunków pracy maksymalna temperatura nie powinna przekroczyć z kolei 26 stopni Celsjusza.

Maksymalna temperatura w biurze nie powinna za to przekroczyć 30 stopni Celsjusza. Jeśli do tego dojdzie, przekroczenie norm maksymalnej temperatury nakłada na pracodawcę dodatkowe obowiązki. Jakie? Jeśli wysokość maksymalnej temperatury pracy na zewnątrz przekroczy 25 stopni Celsjusza lub 28 stopni Celsjusza w przypadku pracy biurowej, pracodawca musi zapewnić pracownikom m.in. dostęp do napoi.

Praca w mikroklimacie gorącym – wskaźnik WBGT

Maksymalna temperatura w pracy to także temat, który związany jest z obciążeniem termicznym środowiskiem gorącym (WBGT). Mówi o nim Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 czerwca 2018 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy.

Za pomocą wskaźnika WBGT (ustalany na podstawie pomiarów przesiewowych parametrów środowiska) ocenia się najwyższe dopuszczalne obciążenie cieplne organizmu w środowisku gorącym. Według norm prawnych wartość wskaźnika nie może przekraczać w ciągu 8 godzin przy dobowym wymiarze pracy poziomu:

1) przy odpoczynku – 33 stopnie Celsjusza dla osób zaaklimatyzowanych i 32 stopnie Celsjusza dla osób niezaaklimatyzowanych;

2) przy pracy lekkiej – 30 stopni Celsjusza dla osób zaaklimatyzowanych i 29 stopni Celsjusza dla osób niezaaklimatyzowanych;

3) przy pracy średnio ciężkiej – 28 stopni Celsjusza dla osób zaaklimatyzowanych i 26 stopni Celsjusza dla osób niezaaklimatyzowanych;

4) przy pracy ciężkiej – 26 stopni Celsjusza dla osób zaaklimatyzowanych i 23 stopnie Celsjusza dla osób niezaaklimatyzowanych;

5) przy pracy bardzo ciężkiej – 25 stopni Celsjusza dla osób zaaklimatyzowanych i 20 stopni Celsjusza dla osób niezaaklimatyzowanych.

Osoba zaaklimatyzowana jest eksponowana na gorące warunki pracy minimum przez jeden tydzień pracy bezpośrednio przed okresem przeprowadzania pomiarów. W innym przypadku osoba będzie zakwalifikowana jako niezaaklimatyzowana.

Przekroczenie norm temperaturowych

Jest wiele przypadków, w których pomieszczenie pracy nie utrzymuje odpowiednich norm temperaturowych uwzględnionych w przepisach. W takiej sytuacji pracodawca musi zapewnić lokalne ogrzewanie lub chłodzenie. Dotyczy to włączania grzejników, wykorzystywania wentylatorów, a nawet otwierania okien.

Możliwość przewietrzenia pomieszczenia dotyczy kolejnych regulacji. Okna czy świetliki muszą bowiem być wyposażone w takie urządzenia, które pozwalają je łatwo i bezpiecznie otworzyć z poziomu podłogi.

Wysoka temperatura w miejscu pracy – obowiązki pracodawcy

Niektóre procesy technologiczne sprawiają, że w pomieszczeniach stale utrzymuje się wysoka temperatura (powyżej 30 stopni Celsjusza). W tej sytuacji pracodawca:

1) ma obowiązek zapewnienia pomieszczenia z łatwym dostępem, przeznaczone do odpoczynku dla pracowników;

2) powinien wyposażyć pomieszczenia w stoły i ergonomiczne krzesła z oparciami.

Temperatura w miejscu pracy a napoje

Pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnych oprócz wody pracodawca ma obowiązek zapewniania innych napoi, które mają zaspokajać potrzeby pracowników. W upalne dni będą to napoje wzbogacone o sole mineralne oraz witaminy. Wynika to z treści Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów.

Napoje przysługują pracownikom:

1) w warunkach gorącego mikroklimatu, z wartością wskaźnika obciążenia termicznego (WBGT) powyżej 25 stopni Celsjusza;

2) podczas prac na otwartej przestrzeni, gdy temperatura otoczenia uzyskuje wartości powyżej 25 stopni Celsjusza lub poniżej 10 stopni Celsjusza;

3) na stanowiskach pracy, na których temperatura wynikająca z warunków atmosferycznych przekracza 28°C.

Według wytycznych Państwowej Inspekcji Pracy ilość wody do celów higienicznych, która przypada na każdego pracownika, nie może być mniejsza niż 90 l przy pracach brudzących, wykonywanych w wysokiej temperaturze lub wymagających zapewnienia odpowiedniej higieny procesów technologicznych.

Klimatyzacja w miejscu pracy

By temperatura w miejscu pracy nie była zbyt wysoka, w pomieszczeniach biurowych często instalowana jest klimatyzacja. Jednak jej montaż to nie wszystko. Tutaj także pracodawca ma swoje obowiązki.

1) Pracodawca powinien dbać o system klimatyzacji i utrzymywać jego funkcjonowanie na odpowiednim poziomie sprawności.

2) System klimatyzacji nie powinien powodować powstawania przeciągów ani wpływać na wyziębienie pracowników. Sam strumień nie może być skierowany na stanowisko pracy.

3) Przy klimatyzacji pracodawca powinien zainstalować środki, które zmniejszają hałasy i drgania wytwarzane podczas pracy urządzenia.

Temperatura w miejscu pracy a bezpieczeństwo pracowników

Co zrobić, gdy temperatura w miejscu pracy jest wysoka, a pracodawca nic z tym nie robi? Czy pracownik ma prawo do przerwania wykonywania swoich obowiązków zawodowych? Okazuje się, że tak.

Gdy warunki pracy nie są dostosowane do przepisów BHP (Bezpieczeństwa i Higieny Pracy) i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika, wtedy pracownik ma prawo do tego, by przerwać pracę. Musi o tym od razu powiadomić przełożonego. Za czas, w którym pracownik przestał pracować, należy mu się wynagrodzenie.

Temperatura w miejscu pracy na zewnątrz

Utrzymanie optymalnej temperatury w pomieszczeniach biurowych jest łatwiejsze niż w przypadku otwartej przestrzeni. Sytuację komplikuje również wykonywanie ciężkiej pracy fizycznej. Według Państwowej Inspekcji Pracy wykonywanie obowiązków na zewnątrz wymaga od pracodawcy:

1) usytuowania stanowisk pracy w taki sposób, aby pracownicy byli chronieni przed szkodliwymi warunkami atmosferycznymi (opady, niska temperatura, wysoka temperatura, silny wiatr);

2) umożliwienia pracownikom noszenia odzieży ciepłochronnej (odzież chroniącą przed zimnem do pracy w temperaturach poniżej 5 stopni Celsjusza i odzież odpowiednią do pracy w temperaturach do –5 stopni Celsjusza);

3) udostępnienia pracownikom wykonującym pracę na otwartej przestrzeni pomieszczenia, w którym będą zmieniać odzież, gdzie temperatura nie powinna być mniejsza niż 16 stopni Celsjusza (można użyć dodatkowego źródła ciepła);

4) ograniczenia ryzyka związanego z poparzeniami i uszkodzeniami skóry wynikającymi z upałów poprzez skracanie czasu pracy, wprowadzenie dodatkowych przerw i rotacji na stanowiskach pracy czy wykonywanie obowiązków w chłodniejszej porze dnia;

5) zapewnienia pracownikom przez całą zmianę roboczą napoi wzbogaconych w sole mineralne i witaminy, gdy warunki atmosferyczne powodują wzrost temperatury powyżej 28 stopni Celsjusza.

Biorąc pod uwagę powyższe zalecenia, pracodawca musi jednocześnie kontrolować, że działania profilaktyczne, czyli skracanie norm czasu pracy, czy wprowadzanie dodatkowych przerw nie może obniżać wynagrodzenia pracowników.

Należy pamiętać, że temperatura w miejscu pracy ma ogromne znaczenie w uzyskaniu wysokiej wydajności pracowników. Najlepsze będą oczywiście średnie zakresy ciepła. Jaka jest optymalna temperatura w zakładzie pracy? Według Instytutu Medycyny Pracy to około 20-22 stopnie Celsjusza dla pracy w zimie i około 23-26 stopnie Celsjusza w lecie.

Zależności od rodzaju wykonywanej pracy, pracodawca ma obowiązek zapewnienia takich warunków, by wypełnianie obowiązków stało się w pełni bezpieczne. W przypadku pracy na zewnątrz może to być trudne, jednak niespełnienie norm grozi grzywną w wysokości od tysiąca do nawet 30 tys. złotych.

Ważną rolę w kontroli nad temperaturą w miejscu pracy odgrywają sami pracownicy. W przypadku pojawienia się wszelkich nieprawidłowości musi on niezwłocznie poinformować o tym przełożonego, który powinien rozwiązać problem.

Praca w wysokich temperaturach a choroba zawodowa

Jak się okazuje, w wykazie chorób zawodowych, które są skutkiem działania wysokich lub niskich temperatur otoczenia, znajdziemy:

1) udar cieplny albo jego następstwa;

2) wyczerpanie cieplne albo jego następstwa.

Okres, w którym pojawienie udokumentowanych objawów chorobowych jest podstawą do rozpoznania choroby zawodowej mimo wcześniejszego zakończenia pracy w narażeniu zawodowym, to 1 rok.

Maksymalna temperatura w pracy – nowe przepisy

W kwestii maksymalnej temperatury w miejscu pracy może się wiele zmienić, ponieważ 10 lipca 2024 roku odbyło się spotkanie Głównego Inspektora Pracy z Ministerstwem Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Tematem były nowe przepisy, które mają określać obowiązki pracodawcy związane z ochroną pracowników przed wysokimi temperaturami w miejscu pracy.

Ostatecznej decyzji na temat kształtu nowych norm nie podjęto. Poddane analizie są rozwiązania z innych państw i badania CIOP-PIB. Przepisy w nowej formie mogłyby dotyczyć odpoczynku w chłodnym pomieszczeniu, płatnej przerwy w pracy w czasie upałów, czy reorganizacji obowiązków w takiej sytuacji.

Możliwe jest też dokładne określenie maksymalnej temperatury w pracy, która przykładowo w Słowenii wynosi 28 stopni Celsjusza. Z kolei w Niemczech zgodnie z dyrektywą 6/1,3 temperatura w pomieszczeniu pracy nie powinna być wyższa niż 26 stopni Celsjusza, choć normy te mają tylko charakter zalecający i nie można ich stosować w każdej sytuacji.

Źródło zdjęć:

  • https://pl.123rf.com/photo_124382328_selektywne-skupienie-bizneswoman-cierpi%C4%85cej-na-ciep%C5%82o-podczas-siedzenia-w-pobli%C5%BCu-wentylatora.html
  • https://pl.123rf.com/photo_115954946_budowniczy-siedzi-na-kraw%C4%99dzi-dachu-domu-szkieletowego-w-%C5%BC%C3%B3%C5%82tym-kasku-i-szarym-kombinezonie-oraz.html
  • https://pl.123rf.com/photo_124381936_przystojny-biznesmen-cierpi%C4%85cy-na-upa%C5%82-siedz%C4%85c-w-miejscu-pracy-pod-klimatyzatorem.html
  • https://pl.123rf.com/photo_76284098_zm%C4%99czony-nadzorca-siedzi-z-koleg%C4%85-na-budowie.html
  • https://pl.123rf.com/photo_42174307_termometr.html
Oceń artykuł
3.9/5 (11)