Czym jest praca w szczególnych warunkach? Z tego tekstu dowiecie się, jaki ma ona wpływ na otrzymywanie podwyższonych kwot świadczeń emerytalno–rentowych i możliwość wcześniejszej emerytury. Prezentujemy także wykaz zawodów, których dotyczy praca w warunkach szczególnych.

praca-w-szczególnych-warunkach

Praca w szczególnych warunkach – co to jest?

Jakie kryteria trzeba spełnić, aby móc powiedzieć, że wykonuje się pracę w szczególnych warunkach? Według definicji tego pojęcia pierwszym warunkiem będzie wykonywanie pracy w środowisku, w którym występują czynniki ryzyka związane z siłami natury lub procesami technologicznymi. Drugie kryterium to duże prawdopodobieństwo, że spowodują one trwałe uszkodzenie zdrowia mimo odpowiednich środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej.

Wykonywanie obowiązków zawodowych tego rodzaju, wymaga od osoby zatrudnionej na danym stanowisku pracy szczególnej sprawności psychofizycznej. Do pracy w szczególnych warunkach zaliczyć możemy stanowiska o znacznej szkodliwości dla zdrowia lub znacznym stopniu uciążliwości (na przykład w przemyśle materiałów budowlanych) czy takie, które bezpośrednio zagrażają zdrowiu i życiu zatrudnionego z innych przyczyn – przykładem może być praca w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego czy w ramach Służby Kontrwywiadu Wojskowego.

To, czym dokładnie są szczególne warunki pracy i jakie stanowiska pracy można za takie uznać (w tym zatrudnienie wymagające od pracownika szczególnej odpowiedzialności za swoje działania), jest dokładnie rozpisane w ramach rozporządzenia Rady Ministrów, traktującego na ten temat.

SPRAWDŹ TEŻ: Praca w warunkach szkodliwych

Jako efekt pracownik jest zmuszony wykonywać swoje obowiązki w warunkach, które mogą negatywnie wpłynąć na jego zdrowie i wydajność. Stąd też prawo takich osób do wcześniejszego przejścia na zasłużoną emeryturę! Praca w szczególnych warunkach i wysokość emerytury to kwestie, które także się łączą. W uzasadnionych przypadkach osoby wykonujące zawody z listy mają prawo do otrzymywania podwyższonych kwot świadczeń emerytalno–rentowych.

Szukasz pracy w Szczecinie? Sprawdź najlepsze oferty na GoWork.pl!

Praca w warunkach szczególnych – jakie czynniki uważamy za szczególne?

W pracy w warunkach szczególnych BHP to nie opcja, a podstawa! Pracodawca musi tu bezwzględnie przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Ryzyko jest zwyczajnie dużo większe, niż w przypadku pozostałych zawodów. Co uznajemy za warunki szczególne i jaki mogą mieć one wpływ na zdrowie? Dzielimy je na dwie grupy:

1. Praca w warunkach szczególnych, determinowanych przez siły natury

  • praca pod ziemią

  • praca na wodzie

  • praca pod wodą

  • praca w powietrzu

2. Praca w warunkach szczególnych, determinowanych przez procesy technologiczne

  • praca w gorącym mikroklimacie

  • praca w zimnym mikroklimacie

  • praca w warunkach podwyższonego ciśnienia atmosferycznego

  • bardzo ciężkie prace fizyczne

ZOBACZ TEŻ: Renta inwalidzka – ile wynosi i jak złożyć wniosek?

Co daje praca w szczególnych warunkach?

Choć to możliwość przejścia na wcześniejszą emeryturę jest niewątpliwie największym atutem pracy w warunkach szczególnych, to nie jedyne, co mogą zyskać wykonujące ją osoby. Na co jeszcze można liczyć?

DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ: BHP w pracy – wszystko, co musisz wiedzieć

Obniżenie wieku emerytalnego

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent inwalidzkich dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.) zakłada, że osoby wykonujące taki rodzaj pracy mają możliwość otrzymywania standardowej emerytury pomostowej od momentu, w którym skończą 55 lat (kobiety) oraz 60 lat (mężczyźni). Uwaga, jeśli byliśmy zatrudnieni w powietrzu (np. jako ratownik TOPR), lub na wodzie i pod nią, a także w hutnictwie, wiek ten obniża się do 50 lat (kobiety) i 55 lat (mężczyźni).

Możliwość ubiegania się o rekompensatę

Pracownicy, wykonujący pracę w warunkach szczególnych, mogą też ubiegać się o rekompensatę z tego tytułu. Nie uprawnia ona jednak do przejścia na wcześniejszą emeryturę. W tym celu niezbędne jest posiadanie świadectwa lub zaświadczenia z miejsca zatrudnienia z wpisem o pracy w szczególnych warunkach!

Praca w szczególnych warunkach – wykaz zawodów

Wykaz stanowisk pracy w warunkach szczególnych 2021. Wykaz stanowisk pracy w warunkach szczególnych 2020.

W przypadku niektórych zawodów praca w szczególnych warunkach jest dosyć oczywista. Górnicy, hutnicy, ratownicy… Gdzie jednak szukać pełnego wykazu zawodów?

MAMY TEŻ DLA CIEBIE: Wypadek przy pracy – poznaj swoje prawa!

Praca w szczególnych warunkach – wykaz zawodów, składający się z 40 pozycji, znajdziemy w Ustawie o emeryturach pomostowych (Dz. U. 2008 Nr 237 poz. 165). Spis takich zawodów został również zawarty w Rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Wymienione w przepisach zawody dzieli się na kilka grup zawodowych. Stąd powstały 2 wykazy zawodów w warunkach szczególnych:

1. Praca w szczególnych warunkach – Wykaz A

  • górnictwo

  • energetyka

  • hutnictwo i przemysł metalowy

  • chemia

  • budownictwo i przemysł materiałów budowlanych

  • leśnictwo

  • przemysł drzewny i papierniczy

  • przemysł lekki

  • gospodarka komunalna

  • rolnictwo i przemysł rolno – spożywczy

  • przemysł poligraficzny

  • służba zdrowia i opieka społeczna

  • zespoły formujące szkło

  • prace różne

2. Praca w szczególnych warunkach – Wykaz B

  • praca na statkach żeglugi powietrznej

  • praca w portach morskich

  • prace gorące z hutach żelaza i stali oraz hutach metali niezależnych

  • prace różne

Oceń artykuł
2/5 (3)