Sztuczna inteligencja to jedno z ważniejszych, przełomowych odkryć. Jedni widzą w niej nadzieję na szybki rozwój, inni coraz więcej zagrożeń. Każde z tych stanowisk ma częściowo rację. Wystarczy spojrzeć na rynek pracy. Tutaj sztuczna inteligencja powoduje zanikanie pewnych zawodów. Z drugiej strony w przyszłości na ich miejsce pojawią się nowe profesje.
Źródło zdjęcia: https://pl.123rf.com/photo_56022915_zachwycona-u%C5%9Bmiechni%C4%99ta-pi%C4%99kna-kobieta-siedz%C4%85ca-przy-stole-i-korzystaj%C4%85ca-z-tabletu-z-robotem.html
Dzięki sztucznej inteligencji można osiągnąć wiele – przede wszystkim usprawnić i przyśpieszyć procesy generujące większe zyski. Chęć uzyskania takich efektów ma praktycznie każda firma, a wiele z nich, szczególnie w sektorze produkcji, finansów, medycyny, czy transportu już teraz korzysta z możliwości sztucznej inteligencji. Jak będą wyglądać zmiany na rynku pracy powodowane AI? Które zawody mogą zostać zastąpione przez sztuczną inteligencję?
Sztuczna inteligencja a współczesny rynek pracy
Zmiany na rynku pracy związane ze sztuczną inteligencją dzieją się już teraz. Firmy coraz częściej korzystają z zaawansowanych algorytmów, aby usprawnić proces produkcji, planować działania marketingowe, a nawet ścigać przestępców, dzięki nowoczesnym systemom fotoradarów.
Sztuczna inteligencja wspierająca proces automatyzacji niestety wymusza modyfikacje w kwestii zatrudnienia. Nie zawsze są one korzystne dla pracowników. Z „Barometru Polskiego Rynku Pracy” Personnel Service wynika, że 12% badanych zna kogoś, kto w ostatnim roku przez wdrożoną automatyzację w firmie stracił pracę.
W tym samym badaniu aż 56% pracodawców jest zdania, że automatyzacja lub robotyzacja w ich przedsiębiorstwie przyczyni się do zmniejszenia poziomu zatrudnienia. Jednocześnie 47% szefów planuje szkolenia z zakresu obsługi nowych systemów i maszyn, a 23% wykazuje chęć przekwalifikowania pracowników, którym robot zabierze pracę.
Jakie zawody znikną z rynku przez sztuczną inteligencję?
Ze względu na to, że sztuczna inteligencja również podlega stałemu rozwojowi, lista zawodów, które mogą przez nią zniknąć z rynku pracy, będzie się zmieniać. Zdaniem ekspertów z Personnal Service jest wiele zagrożonych stanowisk. W swojej analizie przygotowali oni również listę. W wybranych profesjach najbardziej narażonych na wpływ sztucznej inteligencji zatrudnionych jest najwięcej.
1. Zawody z sektora handlowego
Sztuczna inteligencja na ogromny wpływ na handel i wszelkie usprawnienia w tym zakresie. Widać to choćby po zwiększającej się liczbie kas samoobsługowych. W związku ze zmianami w branży handlowej mniejszy popyt związany z zatrudnieniem pracowników będzie dotyczył kasjerów i sprzedawców. Ich zakres obowiązków będzie okrojony, obejmując jedynie proces doradztwa klientom i skanowania produktów.
2. Zawody z sektora usługowego
Tutaj spada zapotrzebowanie na różnych pracowników, zarówno tych, którzy mają bezpośrednią styczność z klientem, jak osoby odpowiedzialne za kwestie logistyczne (w tym także motoryzacyjne). Eksperci Personnal Service uważają, że sztuczna inteligencja będzie zagrożeniem dla:
pracowników obsługi klienta i telemarketerów;
operatorów telefonów i central telefonicznych;
taksówkarzy i kierowców samochodów dostawczych;
kontrolerów ruchu lotniczego.
3. Zawody z sektora produkcyjnego
Zmiany dotyczą szczególnie pracowników, którzy wykonują powtarzalne, rutynowe czynności. Już w najbliższej przyszłości spadnie zapotrzebowanie na magazynierów i pracowników logistycznych oraz operatorów maszyn logistycznych. Ich pracę najprawdopodobniej przejmą zaawansowane maszyny. Martwić się o swoje stanowiska mogą też pracownicy produkcji i montażu.
4. Zawody z sektora finansowego
Postępująca cyfryzacja sprawia, że zmiany na rynku pracy związane ze sztuczną inteligencją nie ominą branży finansowej. Tutaj największe zagrożenie wobec aktualnych trendów dotyczy agentów ubezpieczeniowych i pośredników kredytowych, pracowników banków, a także na księgowych i audytorów.
5. Zawody z sektora administracyjno-biurowego
Prosta praca w biurze również może być usprawniona przez procesy wdrażania sztucznej inteligencji. Nie do końca pewna przyszłość czeka sekretarki i asystentów biurowych. Ze zmniejszeniem zapotrzebowania na zatrudnienie będą musieli się mierzyć prawdopodobnie asystenci prawni.
6. Zawody z sektora budowlanego i rolniczego
Im bardziej nowoczesne i zaawansowane systemy, tym praca fizyczna staje się łatwiejsza i efektywniejsza. Coraz częściej zdają sobie z tego sprawę przedsiębiorcy działający w branży budowlanej i rolniczej. W związku z tym zmiany odczują robotnicy budowlani i remontowi oraz pracownicy rolnictwa.
7. Zawody z sektora ochrony i bezpieczeństwa
Dla sztucznej inteligencji świat komputerów to naturalne środowisko. W przypadku branży bezpieczeństwa takie rozwiązania również się sprawdzą. Coraz bardziej zaawansowane systemy monitorujące powodują, że proces zanikania zawodów może dotknąć pracowników ochrony i monitoringu.
8. Zawody z pozostałych sektorów
W związku z bardzo obszernymi możliwościami sztucznej inteligencji zmiany, które będą wprowadzane, nie dotyczą wyłącznie powyższych branż. Przykładem innych zawodów, które są zagrożone zniknięciem lub ograniczeniem na rynku pracy, są operatorzy maszyn do przetwarzania danych oraz analitycy danych i statystycy. Eksperci podkreślają, że mniejsze zatrudnienie dosięgnie bibliotekarzy i archiwistów, drukarzy i pracowników poligrafii.
Szukasz pracy w Wrocławiu? Sprawdź najlepsze oferty już teraz w serwisie GoWork.pl!
Sztuczna inteligencja to nowe zawody?
Mając na uwadze nieuniknione transformacje rynku pracy podyktowane dynamicznym rozwojem sztucznej inteligencji, nie można brać pod uwagę jedynie znikania wybranych zawodów.
W niedalekiej przyszłości pojawi się wiele nowych profesji, które będą związane z obsługą tej nowoczesnej technologii. Wśród nich będą również osoby, które mają umiejętności rozwiązywania złożonych problemów, których sztuczna inteligencja nie będzie w stanie rozwiązać.
Już teraz pracodawcy mają trudności ze znalezieniem wykwalifikowanych pracowników w tej dziedzinie. Szacuje się, że do 2025 roku AI stworzy 97 milionów nowych miejsc pracy.
Może Cię zainteresować: Kluczowe kompetencje XXI wieku – jak utrzymać się na rynku
Nowe zawody tworzone przez sztuczną inteligencję
Wprowadzając do firm algorytmy i założenia szeroko rozumianej sztucznej inteligencji, będzie trzeba utworzyć stanowiska takie jak:
1. Inżynier uczenia maszynowego – taka osoba zajmuje się projektowaniem, budowaniem oraz dalszym etapem wdrażania modeli uczenia maszynowego. Jest to praca z dużymi zestawami danych, zadania obejmujące rozwój algorytmów, a także optymalizacja modeli pod kątem wydajności.
2. Inżynier NLP, czyli Inżynier przetwarzania języka naturalnego – to stanowisko łączy się z rozwijaniem algorytmów i modeli do przetwarzania oraz analizy danych języka naturalnego typu teksty czy mowa.
3. Specjalista ds. analizy danych – praca na takim stanowisku dotyczy analizy zbiorów danych, aby ustalić pewne wzorce lub wnioski, na podstawie których podejmuje się decyzje biznesowe. Stosuje się tu algorytmy uczenia maszynowego lub modele statystyczne, aby identyfikować trendy.
4. Badacz Sztucznej Inteligencji – to inaczej AI researcher, który opracowuje nowe algorytmy i modele do uczenia maszynowego, w tym także prowadzi badania technik uczenia maszynowego.
5. Product Manager ds. Sztucznej Inteligencji – jak w każdym produkcie, tak też w tych, których działanie oparte jest na sztucznej inteligencji, wymagane jest zatrudnienie product managera. Jego zadaniem jest identyfikowanie potrzeb klientów, wymagań wobec produktu, a także zarządzanie procesem tworzenia.
6. Specjalista ds. Etyki Sztucznej Inteligencji – w tym przypadku osoba ma zadbać o to, by produkty lub usługi wykorzystujące sztuczną inteligencję były rozwijane i stosowane zgodnie z zasadami etyki oraz odpowiedzialności.
Oprócz tego rozwijają się stanowiska takie jak specjalista ds. chatbotów, który je projektuje i wdraża, czy specjalista ds. robotyki zajmujący się robotami opartymi na sztucznej inteligencji.
Rozwój w którymś z powyższych zawodów z pewnością zapewni cenne kwalifikacje i stabilną karierę zawodową na lata.
Rozwój sztucznej inteligencji coraz bardziej widoczny
Jeszcze do niedawna wydawało się, że sztuczna inteligencja będzie miała wpływ głównie na zawody, które związane są z rutynowymi, powtarzalnymi czynnościami. Obecnie to podejście ulega rozszerzeniu. Sztuczna inteligencja umie już wykonywać bardziej kreatywne zadania, takie jak tworzenie muzyki, malowanie obrazów, pisanie tekstów. Ma więc zastosowanie również w bardziej kreatywnych i twórczych zadaniach.
W swoim raporcie bank inwestycyjny Goldman Sachs wskazał, że sztuczna inteligencja jest w stanie zastąpić nawet 300 mln etatów. Według badania utrata pracy grozi szczególnie pracownikom administracyjno-biurowym oraz asystentom prawnym w Stanach Zjednoczonych, a w Europie będzie zagrożeniem dla pracowników obsługi biurowej.
Ponadto w wyniku automatyzacji wdrożonej w sektorze administracji i prawie sztuczna inteligencja zastąpi odpowiednio 46% i 44% stanowisk. Dobrą informacją za to jest wskazanie, że zaawansowana technologia nie zagrozi zawodom dotyczącym konserwacji, instalacji, napraw, sprzątania, a nawet prac budowlanych.
Z kolei badanie Światowego Forum Ekonomicznego mówi o tym, że sztuczna inteligencja najmocniej wpłynie na sektor zatrudnienia w ciągu najbliższych pięciu lat. Zmiany będą dotyczyć 23% miejsc pracy. Jednak według specjalistów nie będzie to jedynie likwidacja niepotrzebnych stanowisk, ale również tworzenie nowych zawodów.
Sprawdź też: Roboty dostarczające jedzenie są zagrożeniem dla zatrudnionych dostawców?
Czy Polacy obawiają się sztucznej inteligencji?
Badania pokazują, że obawy Polaków dotyczące wpływu sztucznej inteligencji (AI) na rynek pracy są znacznie mniejsze, niż mogłoby się wydawać. Zaledwie 3% respondentów przyznaje, że realnie obawia się, iż AI zastąpi ich stanowisko pracy. To wynik znacznie niższy niż przewidywania Międzynarodowego Funduszu Walutowego, który szacuje bardziej powszechny wpływ technologii na zatrudnienie.
Większość Polaków ma bardziej zróżnicowane podejście do tej kwestii. 16% ankietowanych zdaje sobie sprawę, że sztuczna inteligencja może zautomatyzować część ich codziennych obowiązków. Z kolei 10% uważa, że narzędzia AI będą wartościowym wsparciem w wykonywaniu ich pracy. Niemal jedna trzecia (31%) twierdzi, że rewolucja technologiczna związana z AI w ogóle ich nie dotyczy, podczas gdy największy odsetek, bo aż 41%, nie ma jeszcze zdania na ten temat.
Zaledwie 13% Polaków przyznaje, że w codziennej pracy korzysta z narzędzi opartych na sztucznej inteligencji. To pokazuje, że dla wielu osób AI wciąż pozostaje technologią, której znaczenia nie są do końca świadomi.
Kiedy jednak pytania dotyczą zagrożenia AI dla rynku pracy jako całości, Polacy mają bardziej wyważone oceny. 22% ankietowanych uważa, że sztuczna inteligencja wpłynie na mniej niż 10% miejsc pracy w Polsce. Po 17% respondentów wskazuje na zagrożenie dla 11-20% oraz 21-30% stanowisk. Tylko 12% badanych spodziewa się, że AI może zagrozić ponad jednej trzeciej pracowników. Jednocześnie aż 33% Polaków nie jest w stanie oszacować, jak wiele stanowisk mogłoby być zagrożonych przez automatyzację.
Pomimo rewolucji technologicznej, Polacy wydają się podchodzić do tematu AI z umiarkowanym spokojem. Wciąż jednak duża grupa pozostaje nieświadoma potencjalnych zmian, jakie mogą nadejść wraz z rozwojem sztucznej inteligencji, co sugeruje potrzebę edukacji w tym zakresie.
Czy sztuczna inteligencja jest zagrożeniem dla rynku pracy?
Choć sztuczna inteligencja przynosi wiele korzyści, powoduje też wiele modyfikacji, które według ekspertów wymagają wprowadzenia regulacji prawnych. Wraz z rozwojem tej technologii pojawia się potrzeba podjęcia tematu transparentności przekazywania informacji związanej z użyciem AI.
Potrzebne będzie wypracowanie definicji czy regulacji na poziomie unijnym, a następnie przystosowanie aspektów prawnych do zastosowania w skali krajowej. Serwis money.pl wskazał, że Prezes Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji (PIIT) Andrzej Dulka przytoczył bardzo istotny wniosek – obecnie najlepsze wyniki osiąga się, gdy sztuczna inteligencja współpracuje z człowiekiem.
Według niego powinno się to rozumieć jako szansę, jednak szczególnie wtedy, kiedy zdecydujemy się wykorzystywać technologię jako narzędzia, aby potem, bez uprzedzeń korzystać z możliwości, jakie stwarza.
Wpływ sztucznej inteligencji na edukację i szkolenia zawodowe
Sztuczna inteligencja nie tylko wpływa na rynek pracy, ale również rewolucjonizuje sposób nauki i zdobywania kwalifikacji. Coraz więcej instytucji edukacyjnych wdraża zaawansowane systemy AI, które dostosowują program nauczania do indywidualnych potrzeb uczniów. Adaptacyjne platformy edukacyjne mogą monitorować postępy, sugerować dodatkowe materiały i personalizować ścieżkę edukacyjną. W rezultacie przyszli pracownicy mogą lepiej przygotować się na zmieniające się wymagania rynku pracy. To oznacza również konieczność aktualizacji programów szkoleniowych w firmach, aby nadążać za nowymi technologiami.
Nowe zawody i kompetencje w erze sztucznej inteligencji
Chociaż wiele zawodów może zniknąć, pojawiają się nowe profesje związane z rozwojem i wdrażaniem sztucznej inteligencji. Rośnie zapotrzebowanie na specjalistów ds. uczenia maszynowego, analityków danych oraz ekspertów ds. bezpieczeństwa cyfrowego. Również umiejętności miękkie, takie jak kreatywność, komunikacja i zdolność adaptacji, zyskują na znaczeniu. Firmy szukają pracowników, którzy potrafią współpracować z systemami AI i wykorzystywać je do zwiększenia efektywności. Dlatego przekwalifikowanie i rozwijanie umiejętności staje się kluczowe dla sukcesu na rynku pracy w przyszłości.
Źródło zdjęcia: https://pl.123rf.com/photo_171073767_double-exposure-of-man-s-hands-typing-over-computer-keyboard-and-brain-hologram-drawing-top-view-ai.html
